garbarz skor 744[03] z2 03 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Zdzisław Feldo

Przygotowanie skór do wykończania właściwego
744[03].Z2.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:

dr inż. Sadowski Tadeusz

dr inż. Żarłok Jan

Opracowanie redakcyjne:

mgr inż. Zdzisław Feldo

Konsultacja:

dr inż. Janusz Figurski

Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 744[03].Z2.03
„Przygotowanie skór do wykończania właściwego” zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu Garbarz skór 744[03].

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Charakterystyka procesów przygotowania skór do wykończania właściwego

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Nawilżanie skór

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Zmiękczanie tkanki skórnej

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Przygotowanie powierzchni skór do wykończania właściwego

5.4.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie Garbarz skór.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne,

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,

−

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami

aktywizującymi ze szczególnym uwzględnieniem:

−

pokazu z objaśnieniem,

−

tekstu przewodniego,

−

metody projektów,

−

ćwiczeń praktycznych,

−

próby pracy.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej

pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może

posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym różnego
rodzaju zadania.

W tym rozdziale podano również:

−

plan testu w formie tabelarycznej,

−

punktacje zadań i uczenia się,

−

propozycje norm wymagań,

−

instrukcję dla nauczyciela,

−

instrukcję dla ucznia,

−

kartę odpowiedzi,

−

zestaw zadań testowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

744[03].Z2.05

Rozróżnianie, charakteryzowanie oraz

określanie jakości skór wyprawionych

744[03].Z2.06

Cechowanie, pakowanie i magazynowanie skór

wyprawionych

744[03].Z2.01

Wykończanie kąpielowe skór o różnym

przeznaczeniu

744[03].Z2.02

Organizowanie i prowadzenie procesu suszenia

skór

744[03].Z2.03

Przygotowanie skór do wykończania

właściwego

744[03].Z2.04

Wykończanie właściwe skór

744[03].Z2.

Technologia wykończania i uszlachetniania

skór bez włosa

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

odczytywać i stosować instrukcje technologiczne dotyczące czynności i operacji
przygotowania skór do wykończania,

−

stosować podstawowe metody badania organoleptycznego wygarbowanych skór przed
procesami wykończania,

−

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,

−

dobierać i stosować odzież ochrony osobistej na stanowiskach mechanicznej i chemicznej
obróbki skór,

−

stosować zasady bezpiecznej pracy i ochrony środowiska wykonując czynności
rozładunku i załadunku bębnów garbarskich, obsługi maszyn i urządzeń oraz transportu
skór między stanowiskami pracy,

−

układać obrabiane skóry na boczki garbarskie lub podesty,

−

korzystać z różnych źródeł informacji zawodowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć:

−

odczytać i zastosować przepisy i zasady technologiczne procesów mechanicznego
przygotowania skór do wykończania właściwego,

−

ustalić rodzaj i kolejność operacji i czynności mechanicznej obróbki skór,

−

dobrać urządzenia i maszyny do mechanicznej obróbki skór przed wykończaniem
właściwym,

−

wykonać operację zmiękczania skór,

−

przygotować skóry przez wyrównanie powierzchni i obrzeży,

−

oszlifować powierzchnię użytkową skór w zależności od przeznaczenia asortymentowego
w towarze gotowym,

−

oszlifować skóry od strony nieużytkowej,

−

wykonać maszynowe mechaniczne lub pneumatyczne oczyszczenie powierzchni skór
przez tak zwane odpylanie,

−

ułożyć i transportować skóry do stanowisk wykończalniczych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca …………………………………….………….
Modułowy program nauczania: Garbarz skór – 744[03]
Moduł: Technologia wykończania i uszlachetniania skór bez włosa – 744[03].Z2

Jednostka modułowa: Przygotowanie skór do wykończania właściwego – 744[03].Z2.03

Temat: Charakterystyka skór wyprawianych bez włosa w etapie przygotowania do

wykończania właściwego

Cel

ogólny:

kształtowanie

umiejętności

rozpoznawania

operacji

obróbek

mechanicznych wykonywanych na skórach w etapie wykończania.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

−

dobrać i użytkować odzież ochronną do pracy przy ocenie organoleptycznej skór,

−

na podstawie oględzin określić mechaniczną operację jakiej została poddana skóra,

−

dokonać organoleptycznej oceny wykonanej operacji,

−

zadecydować o przekazaniu skóry do dalszej produkcji lub do poprawy poprzedniej

operacji.

Metody nauczania:

−

pokaz z instruktażem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna.

Czas: na bieżąco określa nauczyciel w zależności od rodzaju skór i wyposażenia

technicznego warsztatów szkolnych lub zakładu garbarskiego.

Środki dydaktyczne:

−

skóry po operacjach i mechanicznych obróbkach: zmiękczania, wyrównania obrzeży,

wygładzania powierzchni, szlifowania i odpylania,

−

stół do sortowania skór w półfabrykacie,

−

boczki garbarskie do układania skór,

−

dzienniczek do notowania spostrzeżeń, uwag i wniosków z wykonywanej pracy.

Pzebieg zajęć:

1. Uczniowie dobierają i zakładają odzież ochronną.
2. Nauczyciel przeprowadza instruktarz tematyczny z pokazem wykonania oględzin skór po

kolejnych operacjach mechanicznych obróbek. Wskazuje na co zwracać uwagę i jak
dokonywać organoleptycznej oceny jakościowego wykonania operacji technologicznych.

3. Uczniowie samodzielnie, po kolei dokonują oględzin i określają rodzaj i jakość wykonania

operacji i mechanicznej obróbki skór.

4. Uczniowie w dzienniczkach praktyk notują uwagi z instruktarzu nauczyciela oraz wpisują

swoje spostrzeżenia i wnioski do wykorzystania w dyskusji podsumowującej.

5. Po zakończeniu zadania układają skóry do następnych operacji i sprzątają stanowisko

pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zakończenie zajęć:

1. Uczniowie w dyskusji wyjaśniają i analizują wykonanie zadania, formułują swoje

spostrzeżenia i wnioski.

2. Nauczyciel przysłuchuje się dyskusji i wysuwanym wnioskom uczniów, wyjaśnia powstałe

problemy.

3. Uczniowie wspólnie z nauczycielem dokonują oceny wykonanych zadań.

Praca domowa:

Spostrzeżenia i wnioski zanotowane w dzienniczku praktyki porównaj z opisem
technologicznym w literaturze fachowej.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca: …………………………………………………….
Modułowy program nauczania: Garbarz skór 744[03].
Moduł:

Technologia wykończania i uszlachetniania skór bez włosa
744[03].Z2.

Jednostka modułowa:

Przygotowanie

skór

wykończania

właściwego

744[03]Z2.03.

Temat: Dobieranie papieru ściernego do szlifowania skór.
Cel ogólny: rozróżnianie granulacji materiału ściernego w papierze stosowanym do

szlifowania skór.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

−

rozróżnić granulację ziarna materiału ściernego na papierach do szlifowania skór,

−

rozróżniać według numeracji przydatność papieru ściernego do szlifowania skór,

−

dobierać numerację papieru ściernego do szlifowania wskazanego asortymentu skór,

−

wyjaśnić zasadę w doborze numeracji papieru ściernego do szlifowania różnych
asortymentów skór.

Metoda nauczania-uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

metoda przewodniego tekstu.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

grupowa lub indywidualna.

Strategia: uczenie się przez doświadczenie.
Środki dydaktyczne:

−

instrukcje technologiczne produkcji różnych asortymentów skór z wykorzystaniem
procesu szlifowania,

−

próbki papierów ściernych różnej numeracji.

PRZEBIEG ZAJĘĆ

ZADANIE DLA UCZNIÓW:
Zadaniem jest dobranie właściwego papieru ściernego do szlifowania skór różnych
asortymentów.

FAZA WSTĘPNA
CZYNNOŚCI ORGANIZACYJNE:

−

podanie terminu wykonania zadania.

−

zaznajomienie uczniów z recepturą technologiczną szlifowania różnych asortymentów
skór,

−

przygotowanie próbek papieru ściernego o różnej numeracji do szlifowania skór,

−

przypomnienie zasad z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy podczas szlifowania skór,
sprawdzenie dobrania i założenia odzieży ochronnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

FAZA WŁAŚCIWA
INFORMACJE
1. Cel szlifowania skór.
2. Zadanie szlifowania skór różnych rodzajów i asortymentów.
3. Materiał szlifierski do skór.
4. Rodzaje papieru ściernego i jego oznaczenia numeryczne według granulacji materiału

ściernego.

PLANOWANIE
1. Określenie rodzaju i asortymentu skór przeznaczonych do szlifowania.
2. Określenie według receptury technologicznej zakresu i sposobu szlifowania skór.

UZGODNIENIE
1. Omówienie wszystkich punktów z fazy informacji i planowania z nauczycielem.
2. Pytania do uwag i sugestii nauczyciela.

WYKONANIE
1. Założenie odzieży ochronnej i sprawdzenie stanowiska pracy pod względem

bezpieczeństwa i warunków ergonomii.

2. Odczytanie z receptury technologicznej techniki szlifowania skór określonego

asortymentu.

3. Dobranie odpowiedniej numeracji papieru ściernego zgodnie z recepturą technologiczną.
4. Wyjaśnienie celowości dokonanego wyboru papieru ściernego do wykonania zadania

oszlifowania skór.

SPRAWDZANIE

−

numeracji papieru ściernego zgodnego z numeracją wskazaną w instrukcji technologicznej
dla oszlifowania wskazanego asortymentu skór,

−

celu oszlifowania danego asortymentu skór z celami określonymi w literaturze fachowej,

−

organoleptyczne jakości wykonanego szlifowania skór.

FAZA KOŃCOWA
ANALIZA

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy zadania sprawiły im najwięcej

trudności. Nauczyciel w podsumowaniu wskazuje jakie nowe, ważne umiejętności zostały
wykształcone, jakie wystąpiły błędy i nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości,

ZAKOŃCZENIE ZAJĘĆ

Praca domowa:

Na podstawie literatury i wyuczonych na zajęciach umiejętności praktycznych

i teoretycznych, wyjaśnij cel i zadania procesu szlifowania skór w zależności od asortymentu.

Sposób uzyskiwania informacji zwrotnej od uczniów po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności podczas

realizowania zadania i zdobywania umiejętności,

−

dyskusja w grupie uczniów na temat zakładanych do osiągnięcia celów kształcenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1.

Charakterystyka procesów przygotowania skór do
wykończania właściwego

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie oględzin przedstawionych Ci próbek skór i półfabrykatów skórzanych,

określ i scharakteryzuj etap procesu wyprawy.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien:

−

omówić zakres i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

przygotować próbki skór i półfabrykatów skórzanych:
a) różnych rodzajów skór surowych,
b) golca skórzanego,
c) wygarbowanych różnymi metodami,
d) wet-blue,
e) przed struganiem z nierównościami mizdry,
f) przed obrównaniem obrzeży,
g) po struganiu,
h) po barwieniu,
i)

po wysuszeniu,

−

próbki ułożyć na ponumerowanych kartach papieru,

−

przydzielić uczniom próbki do rozpoznania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie obejrzeć przedstawione do rozpoznania próbki skór,
2) w dzienniczku praktyk zapisać:

−

etap produkcji z jakiego pochodzą kolejne próbki,

−

wymienić i krótko scharakteryzować operacje i czynności technologiczne
rozpoznanego etapu wyprawy,

3) zaprezentować swoje spostrzeżenia i umotywować wybraną opcję rozwiązania.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

ponumerowane próbki skór z różnych etapów produkcji,

−

dzienniczek praktyk,

−

przybory do pisania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Porównaj i scharakteryzuj skóry przed procesem suszenia a następnie po ich wysuszeniu

w warunkach produkcyjnych.

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie należy wykonać w warunkach produkcyjnych w warsztatach szkolnych lub

w zakładzie garbarskim.
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien:

−

omówić zakres i sposób wykonania ćwiczenia,

−

przypomnieć uczniom o regulaminie i przestrzeganiu przepisów bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej,
2) zbadać organoleptycznie skóry przed procesem suszenia określając:

−

wygląd skór,

−

odczucie na dotyk,

−

zachowanie się skóry podczas zginania,

−

spostrzeżenia i uwagi wpisać do dzienniczka,

3) wziąć udział w pracy związanej z suszeniem skór,
4) zbadać organoleptycznie skóry wysuszone określając:

−

wygląd skór,

−

odczucie na dotyk,

−

zachowanie się skóry podczas zginania,

−

spostrzeżenia i uwagi wpisać do dzienniczka,

5) zapisane wyniki badań w dzienniczku praktyk zestawić w tabelce, co ułatwi sposób

porównania wyników badań,

6) przedstawić swoje spostrzeżenia i wnioski w dyskusji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

próba pracy.

Środki dydaktyczne:

−

półfabrykat skór po wyżymaniu i wygładzaniu maszynowym,

−

produkcyjne urządzenie suszarnicze,

−

dzienniczek praktyk,

−

przybory do pisania.

Ćwiczenie 3

Wykonaj planszę obrazującą schemat procesów przygotowania skór miękkich do

wykończania właściwego.

Wskazówki do realizacji
Celem ćwiczenia jest przygotowanie pomocy do teoretycznego opanowania materiału

nauczania jednostki modułowej. Wykonana plansza będzie uzupełniania w trakcie poznawania
kolejnych części materiału i dlatego nauczyciel powinien dopilnować staranności wykonania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

planszy w formie blokowego schematu procesów. Poszczególne bloki powinny być
rozmieszczone symetrycznie na całym arkuszu z pozostawieniem miejsca na wpis: celu
i zadań procesu, stosowanych maszyn lub urządzeń, oznaczeń i badań kontrolnych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej oraz instrukcją

technologiczną wyprawy skór,

2) przygotować arkusz kartonu formatu A–3,
3) rozplanować, zgodnie ze wskazówkami nauczyciela, sposób rozrysowania schematu

procesów technologicznych,

4) przy pomocy przyrządów kreślarskich i mazaków wykonać schemat blokowy procesów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

arkusz papieru lub kartonu A–3,

–

przybory do kreślenia,

–

instrukcja technologiczna wyprawy skór.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2 Nawilżanie skór

5.2.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie organoleptycznego badania, scharakteryzuj i porównaj półfabrykaty skór:

a) po procesie suszenia skór,
b) po operacji nawilżania tych samych skór.
Wyniki zapisz w dzienniczku praktyk dodając swoje spostrzeżenia i wnioski.

Wskazówki do realizacji:
Ćwiczenie należy wykonać w warunkach produkcyjnych w warsztatach szkolnych lub

w zakładzie garbarskim.
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien:

−

omówić zakres i sposób wykonania ćwiczenia,

−

przypomnieć uczniom o regulaminie i przestrzeganiu przepisów bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej,
2) zbadać organoleptycznie skóry po procesie suszenia określając:

−

wygląd skór,

−

wrażenie dotykowe,

−

zachowanie się skóry podczas zginania,

−

zachowanie się skóry po naniesieniu kropli wody na powierzchnię lica,

3) wykonać operację nawilżenia skór,
4) zbadać organoleptycznie skóry po operacji nawilżania określając:

−

wygląd skór,

−

wrażenie dotykowe,

−

zachowanie się skóry podczas zginania,

5) zapisać wyniki badań w dzienniczku praktyk,

−

zapisy wykonaj w tabelce co ułatwi sposób porównania wyników badań,

6) przedstawić swoje spostrzeżenia i wnioski w dyskusji,
7) porównać wyniki z wynikami ćwiczenia 2 z poprzedniej części materiału nauczania.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

próba pracy.

Środki dydaktyczne:

−

skóry w półfabrykacie po procesie suszenia,

−

dzienniczek praktyk,

−

przybory do pisania.

Ćwiczenie 2

Określ zawartość wilgoci w skórze po procesie suszenia i po operacji nawilżania.

W badaniu zastosuj metodę wagową.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie należy wykonać w pracowni materiałoznawstwa. Przed przystąpieniem do

wykonania ćwiczenia, nauczyciel zapoznaje uczniów z obowiązującymi normami
czynnościowymi badań fizycznych skór i pobierania próbek do badań laboratoryjnych oraz
przypomina o zachowaniu zasad bezpiecznej pracy.

Uczniowie pod nadzorem nauczyciela wycinają próbki pierwotne i przygotowują próbki

laboratoryjne skór. Nauczyciel w instruktażu wstępnym powinien podkreślić znaczenie
wykonania badań, omówić sposób postępowania i odpowiedzialność dokładności wykonania
oznaczeń.

Wskazane jest aby uczniowie wykonali ćwiczenie w zespołach 3–4 osobowych, co

prowadzi do nabycia umiejętności poczucia odpowiedzialności przed innymi członkami
zespołu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z normami pobierania próbek ze skór do badań laboratoryjnych

w oznaczeniach fizycznych skór i półfabrykatów skórzanych, oraz z normami badania
wilgotności skór metodą wagową,

2) pobrać próbki z trzech różnych skór z danej partii produkcyjnej po procesie suszenia,

−

skóry oznaczyć numerami próbek,

−

wybrać na skórach miejsca pobrania próbek zgodnie z normami,

−

ostrym nożem wykroić próbki ze skór,

3) wykonać badanie i oznaczyć wilgotność skór zgodnie z obowiązującą normą

czynnościową i instrukcjami nauczyciela, wyniki zapisać w dzienniczku,

−

przygotować naczyńka wagowe i oznaczyć numerami próbek,

−

rozdrobnić próbki skór i wykonać naważki na wadze laboratoryjnej zapisując wyniki

ważeń,

−

odparować całkowicie wilgoć ze skór w suszarce laboratoryjnej,

−

zważyć próbki po odparowaniu wilgoci i zapisać wyniki ważeń,

−

obliczyć procentową zawartość wilgoci w każdej próbce,

−

wyniki zapisać w dzienniczku i obliczyć wynik średni,

4) pobrać próbki z tych samych skór po procesie nawilżania postępując jak poprzednio

i korzystając z oznaczeń numerów próbek,

5) wykonać oznaczenie wilgotności po procesie nawilżenia skór, postępując podobnie jak

przy oznaczeniu wilgotności skór po suszeniu, w dzienniczku zapisując wyniki i obliczyć
procentową zawartość wilgoci skór,

6) na podstawie otrzymanych wyników badań i wniosków z poprzedniego ćwiczenia, omów

cel i zadania operacji nawilżania skór.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

normy przedmiotowe i czynnościowe wykonywania badań fizycznych skór,

−

skóry po procesie suszenia,

−

skóry po operacji nawilżania,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

suszarka laboratoryjna,

−

ostry nóż i deska do rozdrobnienia próbek skór,

−

naczyńka wagowe,

−

waga laboratoryjna,

−

dzienniczek praktyki.

Ćwiczenie 3

Uzupełnij schemat procesów technologicznych przygotowania skór miękkich do

wykończania właściwego, który wykonałeś w ćwiczeniu 3 części 4.1., materiału nauczania tej
jednostki modułowej. W uzupełnieniu, wstaw informacje dotyczące operacji nawilżania skór:
cel i zadania , używane techniki i metody, stosowane maszyny i urządzenia.

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie jest kontynuacją ćwiczenia 3 z części 4.1 tej jednostki. Przed przystąpieniem do

wykonania ćwiczenia, nauczyciel powinien przypomnieć cel wykonania planszy oraz
zasugerować sposób wpisania nowych informacji aby całość była czytelna.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej części jednostki modułowej oraz dokumentacją

technologiczną wyprawy skór obowiązującą w warsztatach szkolnych lub w zakładzie
garbarskim,

2) wypisać w dzienniczku żądane w zadaniu informacje,
3) dorysować rozgałęzienia blokowe i uzupełnić dodatkowe informacje.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja technologiczna wyprawy skór,

−

przybory kreślarskie,

−

plansza z ćwiczenia 3 z materiału nauczania 4.1.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3

Zmiękczanie tkanki skórnej

5.3.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj operację mechanicznego zmiękczania próbek skór:
a. zaraz po procesie suszenia,
b. po suszeniu i nawilżeniu.

Zastosuj się do wskazówek nauczyciela. Zapisz swoje wnioski i spostrzeżenia w dzienniczku
praktyki. Weź udział w dyskusji.

Wskazówki do realizacji
Celem ćwiczenia jest zbadanie możliwości wykonania operacji zmiękczenia skór zaraz po

ich wysuszeniu i udowodnienia sensu nawilżania skór.
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien przygotować skóry lub
próbki skór i ustalić możliwości technicznego wykonania operacji zmiękczania tkanki skór.
Powinien również przypomnieć o zachowaniu zasad bezpiecznej pracy, szczególnie gdy
ćwiczenie wykonywane jest w warunkach produkcji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej części jednostki modułowej,
2) zastosować się do poleceń i wskazówek nauczyciela,
3) przydzielone skóry lub próbki skór po suszeniu poddać zmiękczaniu,
4) wynik pracy i wnioski zanotować w dzienniczku,
5) przydzielone skóry po suszeniu i nawilżeniu poddać zmiękczaniu,
6) wynik pracy i wnioski zanotować w dzienniczku,
7) wziąć udział w dyskusji, przedstawić swoje wnioski i spostrzeżenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

próba pracy.

Środki dydaktyczne:

−

skóry po procesie suszenia,

−

skóry po procesie suszenia i nawilżenia,

−

boczki garbarskie do układania skór,

−

urządzenie lub maszyna do zmiękczania skór,

−

dzienniczek praktyk, przybory do pisania.

Ćwiczenie 2

Uzupełnij schemat procesów technologicznych przygotowania skór miękkich do

wykończania właściwego, który wykonałeś w ćwiczeniu 3 części 4.1., materiału nauczania tej
jednostki modułowej. W uzupełnieniu, wstaw informacje dotyczące operacji zmiękczania skór:

−

cel i zadania,

−

używane techniki i metody,

−

stosowane maszyny i urządzenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie jest kontynuacją ćwiczenia 3 z części 4.1 tej jednostki. Przed przystąpieniem do

wykonania ćwiczenia, nauczyciel powinien przypomnieć cel wykonania planszy oraz
zasugerować sposób wpisania nowych informacji aby całość była czytelna.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej części jednostki modułowej oraz dokumentacją

technologiczną wyprawy skór obowiązującą w warsztatach szkolnych lub w zakładzie
garbarskim,

2) wypisać w dzienniczku żądane w zadaniu informacje,
3) w schemacie dorysować rozgałęzienia blokowe i uzupełnić dodatkowe informacje.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja technologiczna wyprawy skór,

−

przybory kreślarskie,

−

plansza z ćwiczenia 3 z materiału nauczania 4.1.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Przygotowanie powierzchni skór do wykończania
właściwego

5.4.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj dokładnych oględzin półfabrykatów skór w stanie crust. Wskaż te części skóry,

które należy usunąć wykonując czynność wyrównania obrzeży. Uzasadnij cel wykonywania tej
czynności.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, nauczyciel powinien:

−

omówić jego zakres i technikę wykonania,

−

sprawdzić odzież roboczą dobraną przez uczniów do wykonania tego ćwiczenia,

−

wybrać i przygotować do ćwiczenia skóry,

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej,
2) rozłożyć na stole sortowniczym skóry wskazane przez nauczyciela do oceny,
3) dokładnie obejrzeć każdą skórę zwracając głównie uwagę na:

−

nierówności obrzeży skór,

−

dziury i rozerwania,

−

zanieczyszczenia mizdry: resztki tkanki przymięsnej, pozostawione wióry strużyn,

4) wskazać i zaznaczyć kredką miejsca które należy usunąć wykonując czynność wyrównania

obrzeży,

5) uzasadnić swoje wnioski i spostrzeżenia,
6) wziąć udział w dyskusji po zakończeniu ćwiczenia i uzasadnić cel wyrównywania obrzeży

skór przed wykończaniem właściwym skór.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

próba pracy.

Środki dydaktyczne:

−

stół sortowniczy do sortowania skór,

−

boczki garbarskie do układania skór,

−

skóry w półfabrykacie crust,

−

dzienniczek praktyk,

−

kreda do zaznaczania na skórach.

Ćwiczenie 2

Z przedstawionych próbek papierów ściernych, odczytaj granulację materiału ściernego

i wskaż do jakiego rodzaju szlifowania skór można ich użyć.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel przygotowuje próbki różnych

rodzajów papieru ściernego z oznaczoną numeracją granulacji materiału ściernego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej,
2) obejrzeć przedstawione próbki papierów ściernych i odczytać na odwrocie numerację

papieru,

3) wyjaśnić co oznacza odczytana numeracja,
4) wyjaśnić do jakiego rodzaju skór i w którym etapie szlifowania używać przedstawione

rodzaje papieru ściernego.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

Środki dydaktyczne:

−

katalog z próbkami papierów ściernych o różnych numeracjach.

Ćwiczenie 3

Na podstawie organoleptycznego badania powierzchni użytkowej przedstawionych Ci

próbek różnych skór w półfabrykacie crust, rozpoznaj ich przeznaczenie asortymentowe.
Podczas wykonywania ćwiczenia korzystaj z norm przedmiotowych dotyczących
półfabrykatów i skór gotowych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien przygotować próbki

skór o różnym przeznaczeniu asortymentowym w towarze gotowym:

−

bukatów bydlęcych z licem naturalnym gładkim przeznaczonych na wierzchy obuwiowe,

−

bukatów bydlęcych szlifowanych przeznaczonych na nubuk,

−

bukatów bydlęcych po procesie szlifowania przeznaczonych na wierzchy obuwiowe
z licem sztucznym,

−

dwoin bydlęcych szlifowanych przeznaczonych na podszewki,

−

bukatów bydlęcych szlifowanych przeznaczonych na welur.

Próbki skór należy ponumerować i przydzielić do rozpoznania 3-osobowym zespołom
uczniów.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej,
2) obejrzeć dokładnie przedstawione próbki skór,
3) wskazać i scharakteryzować powierzchnię użytkową,
4) porównać charakterystykę skór z wymaganiami norm przedmiotowych,
5) zakwalifikować skóry do odpowiedniego asortymentu w wyrobie gotowym,
6) wyniki, spostrzeżenia i wnioski zapisać w dzienniczku praktyki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne w grupach,

Środki dydaktyczne:

−

katalog próbek półfabrykatów skór różnych asortymentów,

−

normy przedmiotowe półfabrykatów i skór gotowych,

−

dzienniczek praktyki, przybory do pisania.

Ćwiczenie 4

Uzupełnij schemat procesów technologicznych przygotowania skór miękkich do

wykończania właściwego, który wykonałeś w ćwiczeniu 3 części 4.1., materiału nauczania tej
jednostki modułowej. W uzupełnieniu, wstaw informacje dotyczące operacji wyrównania
obrzeży, wyrównania powierzchni skór oraz szlifowania i odpylania skór:

−

cel i zadania,

−

używane techniki i metody,

−

stosowane maszyny i urządzenia.

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie jest kontynuacją ćwiczenia 3 z części 4.1 tej jednostki. Przed przystąpieniem do

wykonania ćwiczenia, nauczyciel powinien przypomnieć cel wykonania planszy oraz
zasugerować sposób wpisania nowych informacji aby całość była czytelna.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej części jednostki modułowej oraz dokumentacją

technologiczną wyprawy skór obowiązującą w warsztatach szkolnych lub w zakładzie
garbarskim,

2) wypisać w dzienniczku żądane w zadaniu informacje,
3) w schemacie dorysować rozgałęzienia blokowe i uzupełnić dodatkowe informacje.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja technologiczna wyprawy skór,

−

przybory kreślarskie,

−

plansza z ćwiczenia 3 z materiału nauczania 4.1.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Przygotowanie skór do

wykończania właściwego”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1–11 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 12–20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego i 5 z poziomu

ponadpodstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 20 zadań,

Plan testu

Klucz odpowiedzi

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna odpowiedź

Wyjaśniać cel procesu
technologicznego

…mechaniczne...,
...nawilżania...,
…25 -30 %...

Dobrać środki pomocnicze

Znać kolejność procesów
technologicznych

Wyjaśnić charakter procesu

Wyjaśnić cel procesu

Wyjaśniać cel i nazywać
procesy

Wyjaśnić cel procesu

…szlifowania…,
… zapylenia…,
…odpylanie…

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Znać technikę wykonania

10.

Wyjaśniać cel procesu

11.

Wyjaśniać cel procesu

12.

Znać budowę i działanie
maszyn garbarskich

13.

Wyjaśniać cel stosowania
środków pomocniczych

Granulacja papieru ściernego
podawana jest w formie liczbowej
przyjętej w skali międzynarodowej
i liczbę ziaren materiału ściernego
w jednym calu kwadratowym, to jest
na powierzchni kwadratu o boku
około 2,5 cm.

14.

Znać cel operacji
technologicznych

15.

Dobrać numerację papieru
ściernego do szlifowania skór

1. 400,
2. 380,
3. 120,
4. 80.

16.

Znać obsługę maszyn do
szlifowania skór

Nieprzelotowa: skóra obrabiana jest
„na dwa razy” – pierwszy raz
szlifowanie od połowy do zadu i
drugi raz po odwróceniu skóry od
połowy do łba.
Przelotowa: obrabiana jest cała skóra
za jednym podaniem pod zespół
roboczy
szlifierki.

17.

Wyjaśniać działanie maszyn
do zmiękczania skór

18.

Wyjaśniać technikę
wykonywania operacji

19.

Wyjaśniać działanie maszyny
do
szlifowania skór

20.

Wskazywać metody
przygotowania skór do
wykończania

1. suszenie skór w suszarni

próżniowej,

2. suszenie skór klejonych na płyty

szklane.

1. szczotki

odpylające,

2. wałek

podający,

3. stół

maszyny,

4. obudowa

odpylarki,

5. odpylana
skóra

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie

będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na

udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Materiały dla ucznia:

– instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 20 pytań dotyczących procesów przygotowania skór do wykończania

właściwego. Pytania: 2,3,4,5,6,7,9,10,11,14,17,18,19 są to pytania wielokrotnego wyboru
i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa; pytania: 1,8 to pytania z luką, w pytaniach:
13,15,16 i 20 należy udzielić krótkiej odpowiedzi, w pytaniu 12 jest rysunek
przedstawiający schemat działania maszyny i należy wpisać nazwy zaznaczonych numerami
części.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

−

w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku
pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie
zakreślić odpowiedź prawidłową),

−

w pytaniach z krótką odpowiedzią wpisz odpowiedź w wyznaczone pole,

−

w zadaniach do uzupełnienia wpisz brakujące wyrazy,

−

w pytaniu ze schematem działania maszyny wpisz w wolnym polu nazwy zaznaczone
cyframi od 1 do 5.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą przysporzyć Ci
pytania: 12 do 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.

8. Na rozwiązanie testu masz 90 min.

Powodzenia

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

Część I

1. Tkanka skórna po procesie suszenia zawiera około 10% wilgoci. Przy tak niskiej

zawartości wody skóry nie nadają się aby wykonywać na nich operacje…………………..
Dopiero proces ………………………….. podczas którego tkanka skórna nabiera wilgoci
w granicach …………………… umożliwia ich przeprowadzenie.

2. Środkiem stosowanym do nawilżania po suszeniu skór garbowanych chromowo

przeznaczonych na wierzchy obuwia jest:
a) woda,
b) roztwór garbnika,
c) emulsja tłuszczowa,
d) rozpuszczalnik organiczny.

3. Do nawilżania lica skór garbowanych roślinnie stosuje się:

a) roztwór garbnika chromowego,
b) emulsję tłuszczową,
c) rozpuszczalnik organiczny,
d) wodę destylowaną.

4. Pierwszą operacją mechaniczną wykonywaną na skórach po ich nawilżeniu jest:

a) wyżymanie,
b) zmiękczanie,
c) struganie,
d) szlifowanie.

5. Zmiękczanie skór to operacja typu:

a) mechanicznego,
b) chemicznego,
c) termicznego,
d) biologicznego.

6. Obrównanie obrzeży skór to:

a) rozkrój skór wzdłuż linii grzbietu,
b) rozkrój skór po linii karku,
c) obcięcie postrzępionych brzegów skór,
d) odcięcie boków i karku skór,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Groszkowanie lica skór to metoda:

a) nawilżania,
b) szlifowania,
c) zmiękczania,
d) wygładzania.

8. 8. Na skutek podcinania włókien skórnych podczas…………………………………….

powstaje duża ilość pyłu skórzanego. Przy wykończaniu skór apreturami i farbami
kryjącymi mogą na powierzchni lica powstawać kłaczkowate nierówności tak zwanego
………………………… . Uniemożliwia to uzyskanie gładkiej o odpowiednim połysku
powłoki

kryjącej

skórze.

Konieczna

jest

więc

dodatkowa

operacja

………………………. skór po szlifowaniu.

9. 9. Wskaż operację mechanicznego przygotowania skór do wykończania właściwego,

którą można przeprowadzać w bębnie garbarskim:

a) odpylanie,
b) szlifowanie,
c) międlenie,
d) wygładzanie lica.

10. 10. Prasowanie skór służy do:

a) odwadniania skór po nawilżaniu,
b) wyrównania i wygładzania powierzchni skór,
c) odpylania skór po szlifowaniu,
d) zmiękczania skór posuszeniu.

11. 11. Operacja walcowania skór spodowych lub technicznych ma na celu:

a) wyrównanie i wygładzenie powierzchni skór,
b) odpylenie lica skór przed apreturowaniem,
c) zmiękczenie tkanki skórnej,
d) wyciśnięcie nadmiaru wilgoci ze skóry.

Część II

12. Rysunek przedstawia schemat działania odpylarki do skór. Wyjaśnij jaki to typ maszyny
i wypisz co oznaczone jest kolejnymi cyframi:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13. Wyjaśnij co to jest granulacja materiału ściernego stosowanego w papierze do szlifowania

skór i w jaki sposób się ją oznacza.

14. Przy wykończaniu skór na cholewki do obuwia nie stosuje się operacji szlifowania dla

skór:
a) welurowych,
b) nubukowych,
c) z naturalnym licem,
d) z licem sztucznym.

15. Uporządkuj podane według numeracji rodzaje papieru ściernego od najdrobniejszego do

najgrubszego: 120, 380, 80, 400.

……….,

……… .

16. Wyjaśnij na czym polega różnica wykonywania operacji szlifowania skór na szlifierce

nieprzelotowej i na szlifierce przelotowej.

17. Określenie „ruch wibracyjny” ma zastosowanie do scharakteryzowania pracy:

a) międlarki szczękowej,
b) groszkownicy,
c) zmiękczarki przelotowej „Mollisa”,
d) zmiękczarki walcowej.

18. Szlifowanie powierzchni użytkowej skór przeznaczonych na nubuk polega na:

a) lekkim oszlifowaniu powierzchni lica skór przy użyciu bardzo drobnego papieru

ściernego,

b) zeszlifowaniu całkowitym lica skór grubym papierem ściernym,
c) oszlifowaniu mizdry skór grubym papierem ściernym,
d) wygładzeniu lica skór zużytym papierem ściernym.

19. Podczas obrotów wałka roboczego szlifierki wykonuje on jednocześnie ruch oscylacyjny

w kierunku osiowym. Zabezpiecza to skóry przed:
a) powstawaniem podłużnych rys na szlifowanej powierzchni,
b) wyeliminowaniem miejsc nieoszlifowanych,
c) zawijaniem się skór na wałek roboczy,
d) przecięciem powierzchni szlifowanej skór.

20. Które z metod suszenia powodują wygładzenie powierzchni skór?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Przygotowanie skór do wykończania właściwego

Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz brakujące części zdania, opisz lub wykonaj
rysunek

zadania

Odpowiedź

Punkty

………………, …………………, ………………….,

……………………, ………………………, ……………….,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST II

Test praktyczny typu – „próba pracy” do jednostki modułowej
„Przygotowanie skór do wykończania właściwego”

Treść zadania

Wykonaj operacje szlifowania i odpylania skór dwoin bydlęcych zgodnie z instrukcją

technologiczną obowiązującą w warsztatach szkolnych lub w zakładzie garbarskim w którym
odbywasz naukę zawodu.

Instrukcja dla nauczyciela

W badaniu osiągnięć ucznia w nabywaniu umiejętności praktycznych przewidzianych

w celach jednostki modułowej zaleca się przeprowadzenie zadania testowego typu „próba
pracy”. Zadanie jest tak dobrane aby pozwoliło sprawdzić poziom ukształtowanych
umiejętności w zakresie wiedzy teoretycznej i sprawności praktycznego wykonywania
czynności produkcyjnych. Uczniowie powinni wykonać zadanie indywidualnie. Należy
tworzyć możliwość inwencji w zaplanowaniu poszczególnych etapów wykonywania zadania:
zorganizowania stanowiska pracy, doboru odpowiednich maszyn lub urządzeń produkcyjnych,
wykonanie podstawowych ustawień i regulacji maszyn oraz wykazania się umiejętnością
wykonania obróbki skór. Jest to jednocześnie możliwość samodzielnego sprawdzenia przez
ucznia poziomu nabytych umiejętności i dokonania analizy podjętych działań praktycznych.
Zadaniem nauczyciela jest stworzenie warunków umożliwiających uczniowi wykonanie
zadania zgodnie z zasadami technologicznymi i w określonym czasie.
Uczeń powinien mieć udostępnione:

−

stanowiska pracy z maszynami i urządzeniami pomocniczymi do operacji szlifowania
i odpylania skór,

−

skóry – dwoiny bydlęce w półfabrykacie crust po procesie suszenia i operacji
wyrównania obrzeży,

−

dokumentację technologiczną wyprawy skór w postaci: instrukcji obsługi maszyn
i urządzeń do szlifowania i odpylania skór, regulaminu bezpieczeństwa i higieny pracy
oraz receptury technologicznej wyprawy dwoin bydlęcych,

Nauczyciel powinien:

−

zadbać o przygotowanie odpowiedniego stanowiska produkcyjnego w warsztatach
szkolnych lub zakładzie produkcyjnym,

−

zabezpieczyć półfabrykat skór,

−

przypomnieć uczniom zasady bezpieczeństwa i higieny pracy i nakazać bezwzględne ich
przestrzeganie,

−

skontrolować użycie właściwego ubioru ochronnego,

−

przydzielić uczniom półfabrykat dwoin bydlęcych do wykonania zadania,

−

zatwierdzić ustalony przez uczniów plan i kolejność działań, na przykład: przeliczyć
ilości skór przydzieloną każdemu uczniowi do obróbki, ułożyć skóry na boczkach lub
podestach obok stanowisk pracy, wykonać zadanie produkcyjne oszlifowania
i odpylenia skór, dokonać oceny jakościowej wykonania zadania, przekazać skóry na
następne stanowiska pracy,

−

określić kryteria oceny wykonywanego zadania,

−

na bieżąco nadzorować pracę uczniów,

−

dokonać oceny wykonanej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Instrukcja dla ucznia

Uczeń powinien wykonać następujące czynności:

−

dobrać i założyć odzież ochronną,

−

zapoznać się z dokumentacją technologiczną i techniczną wykonywanego zadania
produkcyjnego,

−

zapisać plan działania oraz kolejność wykonywanych operacji i czynności
produkcyjnych zgodnie z recepturą technologiczną na przykład: przeliczyć ilości skór
przydzielonych do obróbki, ułożyć skóry na boczkach lub podestach obok stanowisk
pracy, wykonać zadanie produkcyjne oszlifowania i odpylenia skór, dokonać oceny
jakościowej wykonania zadania, przekazać skóry na następne stanowiska pracy.
Przedstawić do zatwierdzenia nauczycielowi,

−

przeliczyć, obejrzeć i scharakteryzować przydzielone do obróbki skóry,

−

wskazać maszyny i urządzenia na jakich będą wykonywane operacje technologiczne
szlifowania i odpylania skór,

−

przygotować stanowisko pracy pod względem:
a) bezpieczeństwa i higieny pracy,
b) uporządkowania i łatwego dostępu do obrabianych skór, maszyn i urządzeń

technologicznych,

c) wyposażenia w potrzebne urządzenia i narzędzia pomocnicze: boczki lub podesty do

układania skór,

−

zgłosić nauczycielowi gotowość i wykonać zadanie według zatwierdzonego planu,

−

obejrzeć i scharakteryzować skóry po wykonaniu zadania – dokonać oceny wykonanego
zadania,

−

ułożyć skóry zgodnie z zasadami technologicznymi, zaprezentować i omówić
wykonanie pracy, przedstawić nauczycielowi do oceny.

Umiejętności podlegające ocenie

Lp.

Czynność wykonywana przez ucznia

Punkty do

uzyskania

Punkty

przyznane

1. Dobranie odzieży ochronnej

2. Sposób oględzin i charakterystyka półfabrykatu

3. Zaplanowanie kolejnych czynności

4. Dobranie maszyn i urządzeń do wykonania zadania

5. Przygotowanie stanowiska pracy:

−

czystość i porządek miejsca pracy,

−

sprawdzenie i zabezpieczenie pod względem BHP,

−

przygotowanie potrzebnych urządzeń pomocniczych.

6. Wykonywanie zadania:

a) przeliczenie i ułożenie skór na boczku lub podeście

obok maszyny do szlifowania skór,

b) włączenie szlifierki i sprawdzenie pod względem

bezpiecznej pracy,

c) ustawienie regulacji na odpowiednie parametry

docisku wałka roboczego szlifierki do skóry,

d) wykonanie szlifowania skór zgodnie z zasadami

technologicznymi,

e) dokonanie oględzin oszlifowanych skór

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

i stwierdzenie jakości wykonanego
szlifowania,

f) wyłączenie maszyny i uporządkowanie stanowiska

pracy,

g) ułożenie skór na boczku obok maszyny do

odpylania skór,

h) włączenie odpylarki i sprawdzenie działania

maszyny pod względem bezpiecznej pracy,

i) wykonanie odpylenia skór,
j) ułożenie skór na boczku i przekazanie do dalszej

produkcji.

Organoleptyczna ocena skór i ocena wykonania pracy

Zaprezentowanie wykonania zadania

Razem

100

Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne:

Ocena

Liczba uzyskanych punktów

dopuszczający

dostateczny

dobry

bardzo dobry

100

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Lasek W. : Wykończalnictwo skór miękkich. WN-T, Warszawa 1984
2. Maleńczak J., Ćujon J.: Maszyny i urządzenia garbarskie. Skrypt uczelniany. WSI, Radom

1981

3. Michalec T.: Technologia garbarstwa i futrzarstwa – ćwiczenia laboratoryjne. WSI Radom

skrypt nr 7 1996 r.

4. Persz T.: Materiałoznawstwo dla zasadniczych szkół skórzanych. WSiP, 1997
5. Persz T.: Technologia wyprawy skór cz. I Garbowanie. WSiP, 1986
6. Persz T.: Technologia wyprawy skór cz. II Wykończanie. WSiP, 1985
7. Polskie Normy – wybór
8. Praca zbiorowa: Vademecum garbarza. ITE, Radom 1996
9. Praca zbiorowa: Encyklopedia techniki przemysł lekki”. WNT Warszawa.