10
www.gazetapodatkowa.pl
Gazeta Podatkowa nr 62 • 4.08.2008 r.
RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO
Obniżka cen towarów w księgach rachunkowych
5. Odpisaktualizującywartośćtowarówobjętychobniżkącenprzypadającynatowary
sprzedane:
3.000zł
– Wn konto 34-3„Odpisyaktualizującewartośćtowarów”,
– Ma konto 73-1„Wartośćsprzedanychtowarówwcenachzakupu”.
6. WyksięgowanieodchyleńkredytowychodcenewidencyjnychtowarówztytułuVAT
wczęściprzypadającejnasprzedanepoobniżonychcenachtowary:
550zł
– Wn konto 34-2 „OdchyleniaodcenewidencyjnychtowarówztytułuVAT”,
– Ma konto 73-1„Wartośćsprzedanychtowarówwcenachzakupu”.
Księgowania
Konto 10„Kasa”
Konto 22-1„Rozrachunki
zurzędemskarbowymzty-
tułuVATnależnego”
Konto 33„Towary”
3c) 3.050
550 (3b
S.p.) 8.052 2.002 (2c
6.050 (4
8.052 8.052
Konto 34-1„Odchyleniaod
cenewidencyjnychtowarów
ztytułumarży”
Konto 34-2 „Odchyleniaod
cenewidencyjnychtowarów
ztytułuVAT”
Konto 34-3„Odpisyaktuali-
zującewartośćtowarów”
2a) 1.100 1.100 (S.p. 2b)
902 1.452 (S.p. 5) 3.000 3.000 (1
6)
550
1.452 1.452
Konto 73-0„Sprzedażtowa-
rów”
Konto 73-1„Wartośćsprze-
danychtowarówwcenach
zakupu”
Konto 76-1„Pozostałekoszty
operacyjne”
2.500 (3a
4) 6.050 3.000 (5
1) 3.000
550 (6
S.k.) 2.500
Przecena towarów w handlu hurtowym
Punktyhandluhurtowegozazwyczajewidencjonujątowarywksięgachrachunko-
wychilościowo-wartościowowcenachzakupu.Jesttozgodnezart.34ust.1pkt1
ustawyorachunkowości.Wprzypadkutakiejewidencjiskutkiobniżkicenzakupu
ujmuje się jako utratę wartości handlowej. Księguje się je więc na koncie „Odpisy
aktualizującewartośćtowarów”.Kwotaobniżkicenzaksięgowananatymkonciepo-
zostajenanimdomomentuupłynnieniazapasówtowarówobjętychobniżkącen.Po
sprzedażytychtowarów,odpisyztytułuobniżeniawartościhandlowejprzeksięgowuje
sięnakonto73-1.Natomiastobniżeniecenysprzedaży(marżyhandlowej),którajest
ustalanapozaksięgowowmomenciesprzedażytowarów,niepodlegaujęciuwksięgach
rachunkowych.
Przykład
Towary w jednostce ewidencjonuje się w cenach zakupu. Jednostka postanowiła o prze-
cenie posezonowej towarów. Na okoliczność tego zdarzenia sporządzono zestawienie:
Nazwa towaru obję-
tego obniżką cen
J.m.
Ilość
Cena ewidencyjna
Wartość
Kwota
obniżki
dotych-
czasowa
nowa
przed
obniżką
po
obniżce
Towar A
szt.
100
44 zł
20 zł
4.400
2.000
2.400
Towar B
szt.
50
60 zł
30 zł
3.000
1.500
1.500
Towar C
szt.
200
20 zł
10 zł
4.000
2.000
2.000
RAZEM
—
—
—
—
11.400
5.500
5.900
Wszystkie towary objęte obniżką zostały sprzedane, z doliczeniem marży w wysokości
10%. Sprzedaż tych towarów udokumentowana została fakturami VAT.
Dekretacja
1. Skutkiobniżkicenzakupu:
5.900zł
– Wn konto 76-1„Pozostałekosztyoperacyjne”,
– Ma konto 34-3„Odpisyaktualizującewartośćtowarów”.
2. FakturyVATpotwierdzającesprzedażtowarówpoobniżonychcenach:
a) wartośćnetto(5.500zł+marża10%odkwoty5.500zł)=
6.050zł
– Ma konto 73-0„Sprzedażtowarów”,
b) VATnależny
1.331zł
– Ma konto 22-1„RozrachunkizurzędemskarbowymztytułuVATnależ-
nego”,
c) razemnależnościodnabywców
7.381zł
– Wn konto 20„Rozrachunkizodbiorcami”.
3. Rozchódsprzedanychtowarówwcenachprzyjętychdoewidencjizapasów(wcenach
zakupuprzedobniżkącen):
11.400zł
– Wn konto 73-1„Wartośćsprzedanychtowarówwcenachzakupu”,
– Ma konto 33„Towary”.
4. Korektawartościsprzedanychtowarów–kwotaobniżkicentowarówstanowiąca
odpisaktualizującywartośćtowarów:
5.900zł
– Wn konto 34-3„Odpisyaktualizującewartośćtowarów”,
– Ma konto 73-1„Wartośćsprzedanychtowarówwcenachzakupu”.
Księgowania
Konto 20„Rozrachunkizod-
biorcami”
Konto 22-1„Rozrachunki
zurzędemskarbowymzty-
tułuVATnależnego”
Konto 33„Towary”
2c) 7.381
1.331 (2b S.p.) 11.400 11.400 (3
Konto 34-3„Odpisyaktuali-
zującewartośćtowarów”
Konto 73-0„Sprzedażtowa-
rów”
Konto 73-1„Wartośćsprze-
danychtowarówwcenach
zakupu”
5) 5.900 5.900 (1
6.050 (2a
4) 11.400 5.900 (5
S.k.) 5.500
Konto 76-1„Pozostałekoszty
operacyjne”
1) 5.900
Dorota Przybyszewska
Utratawartościtowarówspowodowananp.zmianąmody,upływemsezonu,uszko-
dzeniami,skłaniajednostkidodokonaniaprzecenytychtowarów,czyliobniżeniacen
ichsprzedaży.Wprzypadkuutratywartościużytkowejlubhandlowejtowarówizamiaru
obniżeniaichceny,stantowarówustalasięwdrodzespisuznatury.Napodstawiespisu
znaturysporządzasięzestawienie,zawierającedotychczasoweinowe,obniżoneceny
tychtowarów.Zestawienietowrazzzałączonymspisemmożestanowićpodstawęujęcia
skutkówobniżkicenwksięgachrachunkowych.
Przecena towarów w handlu detalicznym
Punktyobrotudetalicznegozazwyczajprowadząewidencjęwartościowąiwyceniają
towarywedługcensprzedażybrutto,obejmującychcenęzakupu,marżęorazVATnależny.
Możliwośćtakąprzewidujeart.17ust.2pkt3ustawyorachunkowości(Dz.U.z2002r.
nr76,poz.694zezm.).Sposóbujęciaobniżkiwksięgachrachunkowychzależyodtego,
czynowacenasprzedażybruttobędziewyższa,czyniższaodcenyzakupu.
Jeżeli mimo obniżki cena sprzedaży towarów będzie nadal wyższa od ceny zakupu,
należyobniżyćwyłączniezarezerwowanewcenachsprzedażybruttomarżęorazVAT.
Zapisówdokonujesięwięcnakontach„Odchyleniaodcenewidencyjnychtowarówztytułu
marży”oraz„OdchyleniaodcenewidencyjnychtowarówztytułuVAT”.
Przykład
Towary w jednostce ewidencjonuje się w cenach sprzedaży brutto. Jednostka postanowiła
o przecenie posezonowej towarów. Na tę okoliczność sporządzono zestawienie:
Treść
Wartość towarów
objętych obniżką cen
Kwota
obniżki
przed obniżką
po obniżce
Wartość według cen sprzedaży brutto
8.052 zł
6.710 zł
1.342 zł
Odchylenia od cen ewidencyjnych z tytułu VAT
1.452 zł
1.210 zł
242 zł
Wartość według cen sprzedaży netto
6.600 zł
5.500 zł
1.100 zł
Odchylenia od cen ewidencyjnych z tytułu marży
1.100 zł
0 zł
1.100 zł
Wartość według cen zakupu
5.500 zł
5.500 zł
0 zł
Dekretacja
1. Skutkiobniżkicen:
a) obniżeniemarżydetalicznej
1.100zł
– Wn konto 34-1„Odchyleniaodcenewidencyjnychtowarówztytułumarży”,
b) obniżenieVATzawartegowcenieewidencyjnej
242zł
– Wn konto 34-2 „OdchyleniaodcenewidencyjnychtowarówztytułuVAT”,
c)obniżeniecenyewidencyjnejogółem
1.342zł
– Ma konto 33„Towary”.
Księgowania
Konto 33„Towary”
Konto 34-1„Odchyleniaod
cenewidencyjnychtowarów
ztytułumarży”
Konto 34-2„Odchyleniaod
cenewidencyjnychtowarów
ztytułuVAT”
S.p.) 8.052 1.342 (1c
1a) 1.100 1.100 (S.p. 1b)
242 1.452 (S.p.
S.k.) 6.710
0 (S.k.
1.210 (S.k.
Jeśli natomiast po obniżce cena sprzedaży towarów będzie niższa od ceny zakupu,
pozatym,żerównieżdokonujesięobniżeniamarżyiVATzawartychwdotychczasowej
ceniesprzedaży,tozachodzitrwałautratawartościtowarów.Istniejebowiemdużeprawdo-
podobieństwo,żekontrolowanyprzezjednostkęskładnikaktywównieprzyniesiewprzy-
szłościwznaczącejczęścilubwcałościprzewidywanychkorzyściekonomicznych(art.28
ust.7ustawyorachunkowości).Wówczasuzasadnionejestdokonanieodpisuaktualizują-
cego,któryobciążypozostałekosztyoperacyjne(art.34ust.5ustawyorachunkowości).
Przykład
Towary w jednostce ewidencjonuje się w cenach sprzedaży brutto. Jednostka postanowiła
o przecenie posezonowej towarów. Na tę okoliczność sporządzono zestawienie:
Treść
Wartość towarów
objętych obniżką cen
Kwota
obniżki
przed obniżką
po obniżce
Wartość według cen sprzedaży brutto
8.052 zł
3.050 zł
5.002 zł
Odchylenia od cen ewidencyjnych z tytułu VAT
1.452 zł
550 zł
902 zł
Wartość według cen sprzedaży netto
6.600 zł
2.500 zł
4.100 zł
Odchylenia od cen ewidencyjnych z tytułu marży
1.100 zł
0 zł
1.100 zł
Wartość według cen zakupu
5.500 zł
2.500 zł
3.000 zł
Wszystkie towary objęte obniżką cen zostały sprzedane za gotówkę. Utargi z tej sprzedaży
zostały zarejestrowane za pomocą kasy fiskalnej.
Dekretacja
1. Skutkiobniżkicentowarówponiżejcenzakupu:
3.000zł
– Wn konto 76-1„Pozostałekosztyoperacyjne”,
– Ma konto 34-3„Odpisyaktualizującewartośćtowarów”.
2. Korektaodchyleńodcenewidencyjnychtowarówobjętychobniżką
cendoprowadzającawartośćtychtowarówdowartościwcenachzakupu:
a) obniżeniemarżyzawartejwcenieewidencyjnej
1.100zł
– Wn konto 34-1„Odchyleniaodcenewidencyjnychtowarówztytułumarży”,
b) obniżenieVATzawartegowcenieewidencyjnej
902zł
– Wn konto 34-2„OdchyleniaodcenewidencyjnychtowarówztytułuVAT”,
c) obniżeniecenyewidencyjnejogółem(1.100zł+902zł)=
2.002zł
– Ma konto 33„Towary”.
3. Sprzedażtowarów–wedługraportówfiskalnych:
a) wartośćwcenachsprzedażynettopoobniżce
2.500zł
– Ma konto 73-0„Sprzedażtowarów”,
b) VATnależnyzawartywzainkasowanychutargach
550zł
– Ma konto 22-1„RozrachunkizurzędemskarbowymztytułuVATnależnego”,
c) razemutarggotówkowybrutto
3.050zł
– Wn konto 10„Kasa”.
4. Rozchódsprzedanychtowarówwedługnowychcenskorygowanychoodchyleniaod
cenewidencyjnych:(8.052zł–2.002zł)=
6.050zł
– Wn konto 73-1„Wartośćsprzedanychtowarówwcenachzakupu”,
– Ma konto 33„Towary”.