Przełom XIX i XX

Przełom XIX i XX

wieku w nauce i

wieku w nauce i

kulturze

kulturze



Podłoże zmian

Podłoże zmian



Podstawowe pojęcia

Podstawowe pojęcia



Kierunki zmian

Kierunki zmian



Historiografia

Historiografia

Podłoże zmian

Podłoże zmian

Przemiany zapoczątkowane w Oświeceniu
Eksplozja demograficzna
Druga rewolucja przemysłowa
Zmiany ustrojowe
Poparcie burżuazji

Przyspieszony rozwój
nauki i przemiany
kulturowe

Postępująca
specjalizacja
nauki

Laboratoria
naukowe,
instytuty

Praktyczne
zastosowani
e
wynalazków
w procesie
produkcji i
życiu
codziennym

Rewolucja
naukowow
o-
techniczna

Oparcie badań
naukowych na
doświadczenia
ch i obserwacji

Węgiel i stal

Nowe
źródła
energii

Rozwój transportu

Zawodowi
badacze,
posługujący
się
specjalistyczn
ą aparaturą

Model kolei , „Rakiety” Stephensona

Model kolei , „Rakiety” Stephensona

Otwarcie

Otwarcie

zbudowanej

zbudowanej

przez

przez

Stephensona

Stephensona

linii kolejowej

linii kolejowej

w 1825 r

w 1825 r

Podstawowe pojęcia

Podstawowe pojęcia



Romantyzm:

Romantyzm: prąd intelektualny, przeciwstawiający się

klasycyzmowi, przeciwstawił uczucia nauce i rozumowi,

obecny w literaturze, sztuce, filozofii



Idealizm:

Idealizm: pogląd zakładający, iż źródłem wszystkich

rzeczy jest świadomość, składająca się z idei



Realizm:

Realizm: kierunek powstały w 2.poł. XIX w jako opozycja

wobec romantyzmu, odzwierciedlał rzeczywistość



Naturalizm:

Naturalizm: odmiana realizmu, nurt obecny zwłaszcza w

literaturze i sztuce, skupiał się na wiernym i zgodnym z

rzeczywistością, przedstawieniu najuboższych warstw

społecznych



Pozytywizm:

Pozytywizm: nurt filozoficzny, powstały w 2.połowie XIX

wieku, głoszący iż wiedzę o świecie m0oz.na zdobyć

jedynie drogą rozumowa, badając rzeczy dostępne

rozumowi,



Scjentyzm

Scjentyzm: pogląd głoszący całkowite zawierzenie nauce,

odrzucenie metafizyki i religii jako dróg poznania

rzeczywistości

Marsylianka

Marsylianka

–

–

romantyczn

romantyczn

a rzeźba z

a rzeźba z

Łuku

Łuku

Triumfalneg

Triumfalneg

o w

o w

Paryżu /

Paryżu /

1836/

1836/

Architektura

Architektura

neogotycka –

neogotycka –

parlament angielski w

parlament angielski w

Londynie/1840-1856/

Londynie/1840-1856/

Z duchem

Z duchem

romantyzmu

romantyzmu

powracano do

powracano do

przeszłości, zwłaszcza

przeszłości, zwłaszcza

do średniowiecza

do średniowiecza

Malarze epoki romantyzmu operowali symbolem,

Malarze epoki romantyzmu operowali symbolem,

ukazując personifikacje wartości i idei

ukazując personifikacje wartości i idei

Kierunki zmian

Kierunki zmian



Nowe źródła energii: elektryczność /Faraday, Edison/, woda

Nowe źródła energii: elektryczność /Faraday, Edison/, woda





oświetlenie ulic,

oświetlenie ulic,

domów, zakładów przemysłowych, nowe maszyny napędzane nowym źródłem energii

domów, zakładów przemysłowych, nowe maszyny napędzane nowym źródłem energii



Nowe metody transportu, oparte na wynalezionej wcześniej maszynie parowej: statek

Nowe metody transportu, oparte na wynalezionej wcześniej maszynie parowej: statek

parowy /Fulton/ kolej żelazna /Stephenson/, silnik spalinowy

parowy /Fulton/ kolej żelazna /Stephenson/, silnik spalinowy





łatwiejszy, szybszy i

łatwiejszy, szybszy i

tańszy transport lądowy i wodny

tańszy transport lądowy i wodny



Rozwój nauk przyrodniczych i geograficznych: chemia /J. Dalton/, elektrochemia

Rozwój nauk przyrodniczych i geograficznych: chemia /J. Dalton/, elektrochemia

/Hertz, Maxwell/, chemia nieorganiczna, klasyfikacja pierwiastków chemicznych

/Hertz, Maxwell/, chemia nieorganiczna, klasyfikacja pierwiastków chemicznych

/Mendelejew/, promieniotwórczość ?P. M. Curie, Rutheford, Becquerel/, teoria

/Mendelejew/, promieniotwórczość ?P. M. Curie, Rutheford, Becquerel/, teoria

kwantowa /Planc/, teoria ewolucji /Darwin/, rozwój medycyny /Pasteur, Koch,

kwantowa /Planc/, teoria ewolucji /Darwin/, rozwój medycyny /Pasteur, Koch,

Roentgen, Jenner, Dunant, Nightingale/, badania geograficzne w Afryce /Livingstone,

Roentgen, Jenner, Dunant, Nightingale/, badania geograficzne w Afryce /Livingstone,

Stanley/, Ameryce Południowej, Australii, na obszarach arktycznych /Nansen,

Stanley/, Ameryce Południowej, Australii, na obszarach arktycznych /Nansen,

Amundsen, Peary/

Amundsen, Peary/





wzrost higieny życia codziennego, spadek umieralności ludzi,

wzrost higieny życia codziennego, spadek umieralności ludzi,

wynalezienie szczepionek, poprawa funkcjonowania instytucji lekarza, szpitali,

wynalezienie szczepionek, poprawa funkcjonowania instytucji lekarza, szpitali,

eksplozja demograficzna

eksplozja demograficzna



Rozwój filozofii i jej związek z literaturą, nauka sztuka, rozwojem nauki;

Rozwój filozofii i jej związek z literaturą, nauka sztuka, rozwojem nauki;

zainteresowanie problematyka społeczna, utylitaryzm filozofii 2. połowy XIX wieku,

zainteresowanie problematyka społeczna, utylitaryzm filozofii 2. połowy XIX wieku,

filozofia ma zmieniać świat i codzienność ludzi; filozofia wkracza do polityki

filozofia ma zmieniać świat i codzienność ludzi; filozofia wkracza do polityki



W architekturze powrót do stylów średniowiecznych, bajkowe wyobrażenie

W architekturze powrót do stylów średniowiecznych, bajkowe wyobrażenie

średniowiecza pozwala budować bajkowe zameczki, zwłaszcza w Niemczech, rozwój

średniowiecza pozwala budować bajkowe zameczki, zwłaszcza w Niemczech, rozwój

technik budowlanych, zaczęto wznosić hale wystawowe, magazyny, fabryki, dworce

technik budowlanych, zaczęto wznosić hale wystawowe, magazyny, fabryki, dworce

kolejowe /styl inżynieryjny w architekturze/

kolejowe /styl inżynieryjny w architekturze/



Francuski impresjonizm końca XIX wieku

Francuski impresjonizm końca XIX wieku



Rozwój muzyki /Wiedeń/

Rozwój muzyki /Wiedeń/

Impresjonizm

Impresjonizm

Impresjonizm

Impresjonizm