Zasady powoływania
Zasady powoływania
biegłych psychiatrów
biegłych psychiatrów
Doc. dr hab. Janusz Heitzman
Doc. dr hab. Janusz Heitzman
Katedra Psychiatrii CMUJ
Katedra Psychiatrii CMUJ
Instytut Psychiatrii i Neurologii
Instytut Psychiatrii i Neurologii
Opinia i biegły
Opinia i biegły
Nie istnieje opinia bez biegłego
Nie istnieje opinia bez biegłego
Biegły poza procesem nie istnieje
Biegły poza procesem nie istnieje
Nie ma tzw. „niezależnej opinii
Nie ma tzw. „niezależnej opinii
biegłego” (na życzenie)
biegłego” (na życzenie)
Opinie przeciwstawne, biegli stron /?/
Opinie przeciwstawne, biegli stron /?/
Obiektywność opinii
Obiektywność opinii
Opinia biegłego
Opinia biegłego
Art 200
Art 200
§
§
1
1
W zależności od polecenia organu procesowego biegły
W zależności od polecenia organu procesowego biegły
składa opinie ustnie lub na piśmie.
składa opinie ustnie lub na piśmie.
§
§
2
2
Opinia powinna zawierać
Opinia powinna zawierać
1) imię, nazwisko, stopień i tytuł naukowy, specjalność i
1) imię, nazwisko, stopień i tytuł naukowy, specjalność i
stanowisko zawodowe biegłego,
stanowisko zawodowe biegłego,
2) imiona i nazwiska oraz pozostałe dane innych osób,
2) imiona i nazwiska oraz pozostałe dane innych osób,
które uczestniczyły w przeprowadzeniu ekspertyzy, ze
które uczestniczyły w przeprowadzeniu ekspertyzy, ze
wskazaniem czynności dokonanych przez każdego z nich,
wskazaniem czynności dokonanych przez każdego z nich,
3) w wypadku opinii instytucji – także pełną nazwę i
3) w wypadku opinii instytucji – także pełną nazwę i
siedzibę instytucji,
siedzibę instytucji,
4) czas przeprowadzonych badań oraz datę wydania opinii,
4) czas przeprowadzonych badań oraz datę wydania opinii,
5) sprawozdanie z przeprowadzonych czynności i
5) sprawozdanie z przeprowadzonych czynności i
spostrzeżeń oraz oparte na nich wnioski,
spostrzeżeń oraz oparte na nich wnioski,
6) podpisy wszystkich biegłych, którzy uczestniczyli w
6) podpisy wszystkich biegłych, którzy uczestniczyli w
wydaniu opinii
wydaniu opinii
Obowiązki biegłego
Obowiązki biegłego
Podanie regulowanych kpk informacji
Podanie regulowanych kpk informacji
Autorzy opinii w razie potrzeby mogą
Autorzy opinii w razie potrzeby mogą
być przesłuchani jako biegli
być przesłuchani jako biegli
Osoby uczestniczące w badaniu
Osoby uczestniczące w badaniu
mogą być przesłuchane w
mogą być przesłuchane w
charakterze świadków
charakterze świadków
Biegły a wadliwa opinia
Biegły a wadliwa opinia
Art. 201 kpk
Art. 201 kpk
Jeżeli opinia jest niepełna lub niejasna,
Jeżeli opinia jest niepełna lub niejasna,
albo gdy zachodzi sprzeczność w
albo gdy zachodzi sprzeczność w
samej opinii lub między różnymi
samej opinii lub między różnymi
opiniami w tej samej sprawie, można
opiniami w tej samej sprawie, można
wezwać ponownie tych samych
wezwać ponownie tych samych
biegłych lub powołać innych.
biegłych lub powołać innych.
Powołanie biegłych
Powołanie biegłych
psychiatrów
psychiatrów
Art. 202
Art. 202
§
§
1 W celu wydania opinii o stanie zdrowia psychicznego
1 W celu wydania opinii o stanie zdrowia psychicznego
oskarżonego sąd, a w postępowaniu przygotowawczym
oskarżonego sąd, a w postępowaniu przygotowawczym
prokurator, powołuje co najmniej dwóch biegłych
prokurator, powołuje co najmniej dwóch biegłych
lekarzy psychiatrów.
lekarzy psychiatrów.
Policja nie może powołać biegłego psychiatry
Policja nie może powołać biegłego psychiatry
Zarządzenie badania przez biegłych psychiatrów musi
Zarządzenie badania przez biegłych psychiatrów musi
być uzasadnione tzn. gdy istnieją oparte na
być uzasadnione tzn. gdy istnieją oparte na
konkretnych okolicznościach i dowodach, wątpliwości
konkretnych okolicznościach i dowodach, wątpliwości
co do normalnego stanu psychicznego danej osoby.
co do normalnego stanu psychicznego danej osoby.
Dotyczy to oskarżonego, pokrzywdzonego jak i
Dotyczy to oskarżonego, pokrzywdzonego jak i
świadka.
świadka.
Powołanie biegłych
Powołanie biegłych
psychiatrów
psychiatrów
Art. 202
Art. 202
§
§
2. Na wniosek psychiatrów do udziału w wydaniu opinii
2. Na wniosek psychiatrów do udziału w wydaniu opinii
powołuje się ponadto biegłego lub biegłych innych
powołuje się ponadto biegłego lub biegłych innych
specjalności.
specjalności.
§
§
3. Biegli nie mogą pozostawać ze sobą w związku
3. Biegli nie mogą pozostawać ze sobą w związku
małżeńskim, ani innym stosunku, który mógłby wywołać
małżeńskim, ani innym stosunku, który mógłby wywołać
uzasadnioną wątpliwość co do ich samodzielności.
uzasadnioną wątpliwość co do ich samodzielności.
§
§
4. Opinia psychiatrów powinna zawierać stwierdzenia
4. Opinia psychiatrów powinna zawierać stwierdzenia
dotyczące zarówno poczytalności oskarżonego w chwili
dotyczące zarówno poczytalności oskarżonego w chwili
popełnienia czynu, jak i jego aktualnego stanu zdrowia
popełnienia czynu, jak i jego aktualnego stanu zdrowia
psychicznego oraz zdolności do udziału w postępowaniu, a
psychicznego oraz zdolności do udziału w postępowaniu, a
w razie potrzeby, co do okoliczności wymienionych w art.
w razie potrzeby, co do okoliczności wymienionych w art.
93 kk.
93 kk.
Obserwacja sądowo-
Obserwacja sądowo-
psychiatryczna
psychiatryczna
Art. 203 kpk (
Art. 203 kpk (
USTAWA
USTAWA
z dnia 5 grudnia 2008 r.
z dnia 5 grudnia 2008 r.
o zmianie ustawy - Kodeks postępowania
o zmianie ustawy - Kodeks postępowania
karnego
karnego
"§ 1. W razie zgłoszenia przez biegłych takiej konieczności, badanie
"§ 1. W razie zgłoszenia przez biegłych takiej konieczności, badanie
stanu zdrowia psychicznego oskarżonego może być połączone z
stanu zdrowia psychicznego oskarżonego może być połączone z
obserwacją w zakładzie leczniczym tylko wtedy, gdy zebrane dowody
obserwacją w zakładzie leczniczym tylko wtedy, gdy zebrane dowody
wskazują na duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełnił
wskazują na duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełnił
przestępstwo. Przepis art. 259 § 2 stosuje się odpowiednio, chyba że
przestępstwo. Przepis art. 259 § 2 stosuje się odpowiednio, chyba że
oskarżony wnosi o poddanie go obserwacji.
oskarżony wnosi o poddanie go obserwacji.
§ 2. O potrzebie obserwacji w zakładzie leczniczym orzeka sąd,
§ 2. O potrzebie obserwacji w zakładzie leczniczym orzeka sąd,
określając miejsce i czas trwania obserwacji. W postępowaniu
określając miejsce i czas trwania obserwacji. W postępowaniu
przygotowawczym sąd orzeka na wniosek prokuratora. Przepisy art.
przygotowawczym sąd orzeka na wniosek prokuratora. Przepisy art.
249 § 3 i 5 stosuje się odpowiednio.
249 § 3 i 5 stosuje się odpowiednio.
§ 3. Obserwacja w zakładzie leczniczym nie powinna trwać dłużej
§ 3. Obserwacja w zakładzie leczniczym nie powinna trwać dłużej
niż 4 tygodnie; na wniosek zakładu sąd może przedłużyć ten termin
niż 4 tygodnie; na wniosek zakładu sąd może przedłużyć ten termin
na czas określony, niezbędny do zakończenia obserwacji; łączny czas
na czas określony, niezbędny do zakończenia obserwacji; łączny czas
trwania obserwacji w danej sprawie nie może przekroczyć 8 tygodni.
trwania obserwacji w danej sprawie nie może przekroczyć 8 tygodni.
O zakończeniu obserwacji biegli niezwłocznie zawiadamiają sąd.
O zakończeniu obserwacji biegli niezwłocznie zawiadamiają sąd.
§ 4. Na postanowienia, o których mowa w § 2 i 3, przysługuje
§ 4. Na postanowienia, o których mowa w § 2 i 3, przysługuje
zażalenie. Sąd rozpoznaje zażalenie niezwłocznie.".
zażalenie. Sąd rozpoznaje zażalenie niezwłocznie.".