STRUKTURA ORGANÓW

WŁADZY RP- WŁADZA

WYKONAWCZA

(zasady wyboru

prezydenta RP,

kompetencje

prezydenta, wymienić

wszystkich

prezydentów)

Struktura organów władzy w

Rzeczpospolitej Polskiej

Władza wykonawcza

Władza wykonawcza zwana jest inaczej

egzekutywą. Celem jej działania jest
bezpośrednie zarządzanie sprawami
wewnętrznymi i zagranicznymi państwa.
Władza wykonawcza należy do trójpodziału
władzy. Wprowadza ona prawa i obowiązki
obywateli w życie. Celem władzy wykonawczej
jest realizacja ustaw i innych aktów prawnych
wydawanych przez władzę ustawodawczą.

WŁADZA USTAWODAWCZA

W Polsce władzę ustawodawczą sprawuje

dwuizbowy parlament składający się z

sejmu

i senatu. Posłowie w sejmie i senatorowie w

senacie traktowani są jako przedstawiciele

narodu. Kadencja obu izb trwa tak samo

długo oraz wybór posłów i senatorów

odbywa się tego samego dnia. Mimo tych

podobieństw obie izby różnią się swoim

znaczeniem oraz pełniąca rolą.

Prezydenci Polski

III Rzeczpospolita

(od

1989

roku)

•

Wojciech Jaruzelski (31 grudnia 1989r. – 22

grudnia 1990r.)

•

Lech Wałęsa (22 grudnia 1990r. – 22 grudnia

1995r.)

•

Aleksander Kwaśniewski (23 grudnia 1995r.

– 23 grudnia 2005r. [dwie kadencje])

•

Lech Kaczyński (23 grudnia 2005r. – 10

kwietnia 2010r.)

•

Bronisław Komorowski (od 6 sierpnia 2010r.)

Zasady wyboru Prezydenta

RP

Prezydent, który zgodnie z powołanymi przepisami jest

najwyższym przedstawicielem Rzeczypospolitej, wybierany jest

przez Naród w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich i

w głosowaniu tajnym. Zasady wyboru Prezydenta określone

zostały na gruncie Konstytucji głównie w art. 127, natomiast ich

bardziej szczegółowe ujęcie zamieszczono w wielokrotnie

nowelizowanej ustawie z 27 września 1990r. o wyborze Prezydenta

Rzeczypospolitej Polskiej. O wybór na stanowisko Prezydenta może

ubiegać się osoba posiadająca obywatelstwo polskie, która

najpóźniej w dniu głosowania kończy 35 lat oraz posiada pełnię

praw wyborczych do Sejmu (art. 127 ust. 3 Konstytucji). Wybór

danej osoby spośród kandydatów uzależniony jest od otrzymania

przez niego więcej niż połowy ważnie oddanych głosów.

Kandydat na Prezydenta winien uzyskać poparcie minimum 100

000 obywateli posiadających prawo wybierania do Sejmu, czego

wyrazem jest złożenie podpisów przez zgłaszających.

Prezydent wybierany jest na 5-letnią kadencję z możliwością

wyłącznie jednorazowej reelekcji. Prezydent obejmuje urząd po

złożeniu przysięgi.

Kompetencje prezydenta

Kompetencje prezydenckie można rozpatrywać w

różnych sferach. Oto najważniejsze z nich:

•

Kompetencje w stosunku do Rady Ministrów

•

Kompetencje w stosunku do parlamentu

•

Kompetencje w stosunku do władzy sądowniczej

•

Kompetencje w zakresie spraw zagranicznych

•

Kompetencje w zakresie zwierzchnictwa nad

siłami zbrojnymi kraju oraz państwowej

obronności

Kompetencje w stosunku do

Rady Ministrów

•

powoływanie rządu

•

desygnowanie premiera

•

przyjmowanie dymisji Rady Ministrów

•

odwołanie ministra, któremu Sejm wyraził
wotum nieufności

•

zwoływanie Rady Gabinetowej (obrady Rady
Ministrów pod przewodnictwem prezydenta;
powoływana w sprawach szczególnej wagi)

Kompetencje w stosunku do

parlamentu

•

zarządza wybory parlamentarne

•

zwołuje pierwsze posiedzenie nowego Sejmu

•

posiada inicjatywę ustawodawczą

•

posiada prawo weta zawieszającego w

stosunku do projektów ustaw

•

podpisuje ustawy

•

posiada prawo rozwiązania parlamentu (w

sytuacjach określonych przez konstytucję)

Kompetencje w stosunku do

władzy sądowniczej

•

powołuje sędziów

•

powołuje Pierwszego Prezesa Sądu
Najwyższego

•

powołuje Prezesa i Wiceprezesa
Trybunału Konstytucyjnego

•

powołuje Prezesa Naczelnego Sądu
Administracyjnego

Kompetencje w zakresie spraw

zagranicznych

•

reprezentuje państwo na arenie
międzynarodowej (razem z premierem i
ministrem spraw zagranicznych)

•

ratyfikuje i wypowiada umowy
międzynarodowe

•

mianuje i odwołuje ambasadorów Polski

Kompetencje w zakresie

zwierzchnictwa nad siłami

zbrojnymi kraju oraz państwowej

obronności

•

jest najwyższym zwierzchnikiem sił zbrojnych

•

za pośrednictwem ministra obrony narodowej, sprawuje w

czasie pokoju zwierzchnictwo nad siłami zbrojnymi

•

mianuje szefa Sztabu Generalnego oraz dowódców Sił

Zbrojnych

•

na czas wojny mianuje Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych

•

nadaje stopnie wojskowe

•

w razie zagrożenia państwa zarządza powszechną bądź

częściową mobilizację oraz użycie sił zbrojnych do obrony

kraju

•

posiada organ doradczy do spraw bezpieczeństwa

wewnętrznego i zewnętrznego, którym jest Rada

Bezpieczeństwa Narodowego

Prezentacje
wykonał

Maciej D.