Rodzina jako grupa

Rodzina jako grupa

i instytucja.

i instytucja.

Przemiany rodziny

Przemiany rodziny

.

.

Rodzina

Rodzina



grupa bezpośrednio spokrewnionych ze

grupa bezpośrednio spokrewnionych ze

sobą osób, której dorośli członkowie

sobą osób, której dorośli członkowie

przyjmują odpowiedzialność za opiekę nad

przyjmują odpowiedzialność za opiekę nad

dziećmi. Tworzy ją „ustrukturalizowany i

dziećmi. Tworzy ją „ustrukturalizowany i

funkcjonalnie powiązany zbiór jednostek i

funkcjonalnie powiązany zbiór jednostek i

specyficznych substruktur oraz

specyficznych substruktur oraz

mikroelementów społecznych, tworzących

mikroelementów społecznych, tworzących

mikrogrupę i zarazem instytucję społeczną,

mikrogrupę i zarazem instytucję społeczną,

powiązaną wewnętrznie więzią małżeńską,

powiązaną wewnętrznie więzią małżeńską,

pokrewieństwa ,powinowactwa lub adopcji

pokrewieństwa ,powinowactwa lub adopcji

oraz wypełniających jednocześnie wiele

oraz wypełniających jednocześnie wiele

istotnych, ważnych funkcji wobec jednostek

istotnych, ważnych funkcji wobec jednostek

i społeczeństwa.

i społeczeństwa.

Rodzina w ujęciu

Rodzina w ujęciu

socjologicznym

socjologicznym



Rozpatrywana jest w kategoriach:

Rozpatrywana jest w kategoriach:

-grupy

-grupy

-instytucji społecznej

-instytucji społecznej

Funkcja materialno-

Funkcja materialno-

ekonomiczna

ekonomiczna



Zarobkowa-odnosi się przede wszystkim

Zarobkowa-odnosi się przede wszystkim

do rodzin dla których podstawą

do rodzin dla których podstawą

utrzymania jest praca wykonywana za

utrzymania jest praca wykonywana za

wynagrodzenie pieniężne

wynagrodzenie pieniężne



Usługowo-konsumpcyjna- obejmuje

Usługowo-konsumpcyjna- obejmuje

wykonywanie wszystkich zadań

wykonywanie wszystkich zadań

usługowych niezbędnych dla realizacji

usługowych niezbędnych dla realizacji

czynności codziennego życia

czynności codziennego życia

Funkcja prokreacyjna i

Funkcja prokreacyjna i

seksualna

seksualna



zaspokojenie rodzicielskich i

zaspokojenie rodzicielskich i

emocjonalnych potrzeb

emocjonalnych potrzeb

współmałżonków

współmałżonków



społecznie akceptowana forma

społecznie akceptowana forma

współżycia płciowego

współżycia płciowego

Funkcja legalizacyjno-

Funkcja legalizacyjno-

kontrolna

kontrolna



Podstawa wzajemnego współżycia-

Podstawa wzajemnego współżycia-

przyjęte zwyczajowo i uznane za

przyjęte zwyczajowo i uznane za

obowiązujące wzory zachowań oraz

obowiązujące wzory zachowań oraz

działań poszczególnych członków

działań poszczególnych członków

rodziny

rodziny



formy sankcjonowania zachowań

formy sankcjonowania zachowań

niezgodnych z zachowaniami

niezgodnych z zachowaniami

przyjętymi za właściwe.

przyjętymi za właściwe.

Funkcja socjalizacyjna i

Funkcja socjalizacyjna i

kulturowa

kulturowa



wprowadzenie dziecka w życie

wprowadzenie dziecka w życie

społeczne poprzez zapoznanie go z

społeczne poprzez zapoznanie go z

normami i regułami postępowania w

normami i regułami postępowania w

społeczeństwie.

społeczeństwie.



uwzględnienie podstawowych

uwzględnienie podstawowych

wartości, wzorów i norm przyjętych w

wartości, wzorów i norm przyjętych w

danym kręgu kultury

danym kręgu kultury

Funkcja wyznaczająca

Funkcja wyznaczająca

(klasowa)

(klasowa)



Dominacja statusów osiągniętych

Dominacja statusów osiągniętych



O położeniu społecznym człowieka

O położeniu społecznym człowieka

decyduje nie tylko sama rodzina w

decyduje nie tylko sama rodzina w

której się urodził ale także to co sam

której się urodził ale także to co sam

osiągnął

osiągnął

Funkcja rekreacyjno-

Funkcja rekreacyjno-

towarzyska

towarzyska



Kontakty z kręgiem osób w domu

Kontakty z kręgiem osób w domu

rodzinnym i poza miejscem

rodzinnym i poza miejscem

zamieszkania

zamieszkania



Ochrona przed izolacją społeczną,

Ochrona przed izolacją społeczną,

osamotnieniem

osamotnieniem



Poczucie wsparcia i bezpieczeństwa

Poczucie wsparcia i bezpieczeństwa

Funkcja emocjonalno-

Funkcja emocjonalno-

ekspresyjna

ekspresyjna



Realizacja potrzeb emocjonalnych

Realizacja potrzeb emocjonalnych

człowieka

człowieka



Trwała wymiana uczuć

Trwała wymiana uczuć

Tradycyjne typy rodzin

Tradycyjne typy rodzin

1.Rodzina duża (wielopokoleniowa)

1.Rodzina duża (wielopokoleniowa)

2.Zmodyfikowana rodzina poszerzona

2.Zmodyfikowana rodzina poszerzona

3.Rodzina małżeńska (nuklearna, mała)

3.Rodzina małżeńska (nuklearna, mała)

Typy rodzin ze względu na

Typy rodzin ze względu na

miejsce zamieszkania oraz

miejsce zamieszkania oraz

charakter źródła utrzymania:

charakter źródła utrzymania:

1.Chłopska

1.Chłopska

2.Robotnicza

2.Robotnicza

3.Inteligencka

3.Inteligencka

4.Miejska

4.Miejska

5.Wiejska

5.Wiejska



We współczesnym świecie rodzina przestaje

We współczesnym świecie rodzina przestaje

być trwałym i stałym układem

być trwałym i stałym układem

organizacyjnym. Mamy do czynienia z

organizacyjnym. Mamy do czynienia z

kryzysem tradycyjnego modelu rodziny

kryzysem tradycyjnego modelu rodziny

rozumianego jako mąż- żona-dziecko.

rozumianego jako mąż- żona-dziecko.

Rozwody, tworzenie kolejnych związków

Rozwody, tworzenie kolejnych związków

formalnych lub nieformalnych, a także

formalnych lub nieformalnych, a także

nowych rodzin stały się zjawiskami

nowych rodzin stały się zjawiskami

powszechnymi. Nastąpiły daleko idące zmiany

powszechnymi. Nastąpiły daleko idące zmiany

w definiowaniu i postrzeganiu ról rodzinnych.

w definiowaniu i postrzeganiu ról rodzinnych.

Nowe formy życia małżeńsko-

Nowe formy życia małżeńsko-

rodzinnego

rodzinnego



-związki nieformalne (kohabitacyjne)-

-związki nieformalne (kohabitacyjne)-

partnerzy wraz z dziećmi tworzą

partnerzy wraz z dziećmi tworzą

rodzinę ale bez zawarcia formalnego

rodzinę ale bez zawarcia formalnego

związku małżeńskiego

związku małżeńskiego



LAT-małżonkowie lub partnerzy

LAT-małżonkowie lub partnerzy

żyjący w związku nieformalnym, ale

żyjący w związku nieformalnym, ale

mieszkający oddzielnie

mieszkający oddzielnie



małżeństwo bez dzieci, które bywa

małżeństwo bez dzieci, które bywa

określane jako DINK czyli para

określane jako DINK czyli para

małżeńska programowo niemająca

małżeńska programowo niemająca

dzieci, oboje małżonkowie pracują

dzieci, oboje małżonkowie pracują

zawodowo

zawodowo



rodziny odtworzone (zrekonstruowane)

rodziny odtworzone (zrekonstruowane)

-małżeństwa osób mających dzieci z

-małżeństwa osób mających dzieci z

poprzednich związków, przy czym

poprzednich związków, przy czym

rodzice utrzymują przyjazne kontakty z

rodzice utrzymują przyjazne kontakty z

byłymi partnerami

byłymi partnerami



samotne rodzicielstwo-może

samotne rodzicielstwo-może

przybierać różne postacie: samotna

przybierać różne postacie: samotna

matka z dziećmi, samotny ojciec z

matka z dziećmi, samotny ojciec z

dziećmi, których związki z małżonkami

dziećmi, których związki z małżonkami

rozpadły się lub jest to samodzielne

rozpadły się lub jest to samodzielne

rodzicielstwo z wyboru

rodzicielstwo z wyboru



rodzina w której nastąpiła tradycyjna

rodzina w której nastąpiła tradycyjna

zamiana ról kobiety i mężczyzny-

zamiana ról kobiety i mężczyzny-

mężczyzna opiekujący się dziećmi,

mężczyzna opiekujący się dziećmi,

kobieta zarabiająca na utrzymanie

kobieta zarabiająca na utrzymanie



para homoseksualna mieszkająca

para homoseksualna mieszkająca

razem lub oddzielnie

razem lub oddzielnie

6 milionów Brytyjczyków żyje w pojedynkę,

6 milionów Brytyjczyków żyje w pojedynkę,

to trzy razy więcej niż w połowie XX wieku.

to trzy razy więcej niż w połowie XX wieku.

Badania składu gospodarstw domowych

Badania składu gospodarstw domowych

pozwoliły wyróżnić następujące czynniki

pozwoliły wyróżnić następujące czynniki

wzrostu liczby tzw. ”singli”

wzrostu liczby tzw. ”singli”



Małżenstwo -coraz mniej ludzi pobiera się, a ci, którzy

Małżenstwo -coraz mniej ludzi pobiera się, a ci, którzy

wchodzą w związki małżeńskie, robią to później. liczna

wchodzą w związki małżeńskie, robią to później. liczna

zawieranych rocznie małżeństw jest najniższa od ponad 150

zawieranych rocznie małżeństw jest najniższa od ponad 150

lat. Rośnie średnia wieku osób zawierających związek

lat. Rośnie średnia wieku osób zawierających związek

małżeński po raz pierwszy. W roku 1996 wynosiła ona 29 lat

małżeński po raz pierwszy. W roku 1996 wynosiła ona 29 lat

dla mężczyzn i 27 lat dla kobiet

dla mężczyzn i 27 lat dla kobiet



posiadanie dzieci-kobiety decydują się na posiadanie dzieci

posiadanie dzieci-kobiety decydują się na posiadanie dzieci

w późniejszym wieku. Średnim wiekiem rodzenia jest 29lat

w późniejszym wieku. Średnim wiekiem rodzenia jest 29lat



rozwód- wskaźniki rozwodów rosną. Okolo 40% małżeństw

rozwód- wskaźniki rozwodów rosną. Okolo 40% małżeństw

kończy się rozwodem

kończy się rozwodem



osoby samotnie wychowujące dzieci-21%dzieci jest

osoby samotnie wychowujące dzieci-21%dzieci jest

wychowywana tylko przez jednego rodzica

wychowywana tylko przez jednego rodzica

Małżeństwa bez dzieci

Małżeństwa bez dzieci



Pozbawione relacji rodzice-dzieci

Pozbawione relacji rodzice-dzieci



Opierające się wyłącznie na więzi

Opierające się wyłącznie na więzi

małżeńskiej

małżeńskiej



W Polsce mamy około 30% małżeństw

W Polsce mamy około 30% małżeństw

bezdzietnych

bezdzietnych



Zmiana ról płciowych-kobieta i

Zmiana ról płciowych-kobieta i

mężczyzna mogą być szczęśliwi i

mężczyzna mogą być szczęśliwi i

spełnieni nie podejmując ról

spełnieni nie podejmując ról

rodzicielskich

rodzicielskich

Związki nieformalne

Związki nieformalne



Związki bez formalnej legalizacji

Związki bez formalnej legalizacji



oddzielenie funkcji prokreacyjnej

oddzielenie funkcji prokreacyjnej

rodziny od funkcji seksualnej oraz

rodziny od funkcji seksualnej oraz

liberalizacja podejścia do życia

liberalizacja podejścia do życia

seksualnego

seksualnego



Według Narodowego Spisu

Według Narodowego Spisu

Powszechnego z 2002 roku liczba osób

Powszechnego z 2002 roku liczba osób

będących w Polsce w związkach

będących w Polsce w związkach

nieformalnych wynosi ponad 395 tys.

nieformalnych wynosi ponad 395 tys.

Gejowskie i lesbijskie układy

Gejowskie i lesbijskie układy

partnerskie

partnerskie



Na określenie partnerstwa homoseksualistów

Na określenie partnerstwa homoseksualistów

używa się niekiedy pojęcia „rodzina z wyboru”,

używa się niekiedy pojęcia „rodzina z wyboru”,

które ma podkreślić coraz częściej pojawiające się

które ma podkreślić coraz częściej pojawiające się

w życiu codziennym takich par elementy

w życiu codziennym takich par elementy

pozytywne i twórcze

pozytywne i twórcze



3 wzory, według których konstruowane są

3 wzory, według których konstruowane są

partnerskie układy gejów i lesbijek

partnerskie układy gejów i lesbijek



„

„

Świętujemy tryumf prawa. Rodzina nuklearna,

Świętujemy tryumf prawa. Rodzina nuklearna,

jaką znamy, przechodzi ewolucję. Nie chodzi o to,

jaką znamy, przechodzi ewolucję. Nie chodzi o to,

żeby był ojciec i matka, ale kochający, troskliwi

żeby był ojciec i matka, ale kochający, troskliwi

rodzice, bez względu na to, czy to będzie

rodzice, bez względu na to, czy to będzie

samotna matka, czy dojrzały związek gejów.”

samotna matka, czy dojrzały związek gejów.”



Zmiany jakie zaszły w kilkudziesięciu ostatnich

Zmiany jakie zaszły w kilkudziesięciu ostatnich

latach w Wielkiej Brytanii i innych krajach

latach w Wielkiej Brytanii i innych krajach

zachodnich byłyby nie do pomyślenia dla

zachodnich byłyby nie do pomyślenia dla

wcześniejszych pokoleń.

wcześniejszych pokoleń.



Wielka różnorodność rodzin i gospodarstw

Wielka różnorodność rodzin i gospodarstw

domowych jest dziś zjawiskiem powszednim. Ludzie

domowych jest dziś zjawiskiem powszednim. Ludzie

pobierają się mniej chętnie i później niż kiedyś

pobierają się mniej chętnie i później niż kiedyś



Znacznie wzrosła liczba rozwodów a wraz z nią

Znacznie wzrosła liczba rozwodów a wraz z nią

rodziców samotnie wychowujących

rodziców samotnie wychowujących



Coraz więcej par decyduje się na wspólne życie i

Coraz więcej par decyduje się na wspólne życie i

mieszkanie przed pobraniem się albo po prostu

mieszkanie przed pobraniem się albo po prostu

zamiast małżeństwa.

zamiast małżeństwa.



jednym słowem życie rodzinne wygląda dziś zupełnie

jednym słowem życie rodzinne wygląda dziś zupełnie

inaczej niż pięćdziesiąt lat temu. Instytucje rodziny i

inaczej niż pięćdziesiąt lat temu. Instytucje rodziny i

małżeństwa nadal istnieją i zajmują ważne miejsce w

małżeństwa nadal istnieją i zajmują ważne miejsce w

naszym życiu ale ich charakter zmienił się

naszym życiu ale ich charakter zmienił się

radykalnie

radykalnie

Dziękuję za

Dziękuję za

uwagę;)

uwagę;)