Opieka przedporodowa
Ciąża-rozpoznanie,
badania dodatkowe,
Schemat
ambulatoryjnej opieki
nad ciężarnymi
Wydział Wojskowo-Lekarski
Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Rok akademicki 2006/2007
Kierownik III Katedry Położnictwa i Ginekologii
Uniwersytetu Medycznego
Prof. zw. dr hab. n. med. Jan Wilczyński
Cel wykładu
Cel wykładu
►
Zapoznanie ze współczesnymi
Zapoznanie ze współczesnymi
zasadami opieki nad ciężarnymi
zasadami opieki nad ciężarnymi
►
Przypomnienie podstawowych
Przypomnienie podstawowych
wiadomości dotyczących oceny
wiadomości dotyczących oceny
topografii płodu oraz badań
topografii płodu oraz badań
dodatkowych stosowanych u
dodatkowych stosowanych u
ciężarnych z ciążą niepowikłaną
ciężarnych z ciążą niepowikłaną
►
Czas trwania ciąży
Czas trwania ciąży
od dnia poczęcia (post conceptionem)
od dnia poczęcia (post conceptionem)
=
=
rzeczywisty czas trwania ciąży
rzeczywisty czas trwania ciąży
=
=
okres od zapłodnienia do dnia porodu
okres od zapłodnienia do dnia porodu
=
=
około 266 dni=38 tyg=9,5 miesiąca
około 266 dni=38 tyg=9,5 miesiąca
księżycowego
księżycowego
po miesiączce (post menstruationem)
po miesiączce (post menstruationem)
=
=
okres od 1 dnia ostatniej miesiączki do
okres od 1 dnia ostatniej miesiączki do
dnia
dnia
porodu
porodu
= około 280 dni
= około 280 dni
= 40 tyg.= 10 m-cy księżycowych
= 40 tyg.= 10 m-cy księżycowych
Reguła Naegelego
Reguła Naegelego
(termin OM+1 rok-3 m-ce+7dni)
(termin OM+1 rok-3 m-ce+7dni)
OM – 3 m-ce + 7 dni
= termin porodu
Data poczęcia – 3 m-ce – 7 dni
Data poczęcia – 3 m-ce – 7 dni
= termin porodu
= termin porodu
I ruchy płodu
I ruchy płodu
= pierwiastki= 20 tyg. ciąży
= pierwiastki= 20 tyg. ciąży
= wieloródki= 18 tyg. Ciąży
= wieloródki= 18 tyg. Ciąży
1 badanie USG
1 badanie USG
TERMIN PORODU
Kliniczne objawy ciąży
Kliniczne objawy ciąży
►
Domyślne objawy ciąży
Domyślne objawy ciąży
:
:
nudności, skłonność do wymiotów, wymioty poranne,,
nudności, skłonność do wymiotów, wymioty poranne,,
zmiany łaknienia, zawroty głowy, omdlenia, częste
zmiany łaknienia, zawroty głowy, omdlenia, częste
oddawanie moczu, zaparcia,
oddawanie moczu, zaparcia,
u kobiet palących niechęć do palenia
u kobiet palących niechęć do palenia
►
Prawdopodobne objawy ciąży:
Prawdopodobne objawy ciąży:
zatrzymanie miesiączki, powiększenie macicy,
zatrzymanie miesiączki, powiększenie macicy,
rozpulchnienie macicy, powiększenie sutków,
rozpulchnienie macicy, powiększenie sutków,
zasinienie pochwy i przedsionka pochwy,
zasinienie pochwy i przedsionka pochwy,
rozstępy ciążowe, pigmentacja linii białej
rozstępy ciążowe, pigmentacja linii białej
i otoczek brodawek sutka
i otoczek brodawek sutka
►
Pewne objawy ciąży
Pewne objawy ciąży
Zmiany samopoczucia
Zmiany samopoczucia
Zmiany w narządach płciowych
Zmiany w narządach płciowych
Prawdopodobne, pochwowe
Prawdopodobne, pochwowe
objawy wczesnej ciąży
objawy wczesnej ciąży
►
Zasinienie wejścia do pochwy (objaw
Zasinienie wejścia do pochwy (objaw
Labhardta)
Labhardta)
►
Zasinienie całej pochwy
Zasinienie całej pochwy
►
Aksamitna szorstkość powierzchni
Aksamitna szorstkość powierzchni
►
Pochwa jest szersza i bardziej szeroka
Pochwa jest szersza i bardziej szeroka
Objawy maciczne
Objawy maciczne
►
Powiększenie
Powiększenie
trzonu macicy
trzonu macicy
►
Zmiana spoistości
Zmiana spoistości
►
Objaw z otrzewnej
Objaw z otrzewnej
►
Objaw Holzapfela
Objaw Holzapfela
(z omacicza)
(z omacicza)
►
Objaw Piskacka
Objaw Piskacka
►
Objaw Noblego
Objaw Noblego
Dodatni
Ujemny
Objawy z dolnego odcinka,
Objawy z dolnego odcinka,
szyjki macicy i części
szyjki macicy i części
pochwowej
pochwowej
Objaw Hegara (I)
Objaw Hegara (I)
Objaw Hegara (II)
Objaw Hegara (II)
►
Ruchoma względem
Ruchoma względem
trzonu szyjka
trzonu szyjka
macicy-
macicy-
objaw Gaussa
objaw Gaussa
►
Objaw „kij-ręcznik”
Objaw „kij-ręcznik”
►
Objaw Pinarda
Objaw Pinarda
►
Objaw tętniczy Osiandera
Objaw tętniczy Osiandera
►
Pewne objawy ciąży:
Pewne objawy ciąży:
- wysłuchanie tętna płodu
- wysłuchanie tętna płodu
- wysłuchiwanie, wyczuwanie
- wysłuchiwanie, wyczuwanie
i oglądanie ruchów płodu
i oglądanie ruchów płodu
- wyczuwanie części płodu
- wyczuwanie części płodu
- badanie USG!!
- badanie USG!!
Opieka przedporodowa
Opieka przedporodowa
►
Częstość wizyt:
Częstość wizyt:
1-4
1-4
miesiąc ciąży
miesiąc ciąży
co 4 tyg.
co 4 tyg.
5-7
5-7
miesiąc ciąży
miesiąc ciąży
co 3 tyg.
co 3 tyg.
8-9
8-9
miesiąc ciąży
miesiąc ciąży
co 2 tyg.
co 2 tyg.
10
10
miesiąc
miesiąc
co tydzień
co tydzień
►
Zebranie wywiadu
Zebranie wywiadu
(nazwisko, wiek, przebyte
(nazwisko, wiek, przebyte
ciąże i porody, przebieg porodów,
ciąże i porody, przebieg porodów,
DOM,
DOM,
ustalenie terminu porodu, dotychczasowy
ustalenie terminu porodu, dotychczasowy
przebieg ciąży, przebyte choroby,
przebieg ciąży, przebyte choroby,
wykonywana praca,
wykonywana praca,
wywiad rodzinny
wywiad rodzinny
Nullipara, Primipara, Pluripara, Multipara,
Nullipara, Primipara, Pluripara, Multipara,
Badanie wczesnej ciąży
Badanie wczesnej ciąży
►
Oglądanie wejścia do pochwy, sromu i
Oglądanie wejścia do pochwy, sromu i
krocza
krocza
►
Badanie we wziernikach
Badanie we wziernikach
(CYTOLOGICZNY WYMAZ Z TARCZY
(CYTOLOGICZNY WYMAZ Z TARCZY
SZYJKI MACICY!)
SZYJKI MACICY!)
►
Badanie palpacyjne pochwy
Badanie palpacyjne pochwy
►
Badanie dwuręczne
Badanie dwuręczne
Badanie ogólne i
Badanie ogólne i
laboratoryjne ciężarnej
laboratoryjne ciężarnej
►
Pomiar RR
Pomiar RR
►
Ważenie
Ważenie
►
Badanie ogólne moczu
Badanie ogólne moczu
►
Morfologia
Morfologia
►
TOXO IgM, IgG
TOXO IgM, IgG
►
Grupa krwi + odczyn pośredni Coombsa
Grupa krwi + odczyn pośredni Coombsa
►
WR
WR
Badania USG ciężarnej
Badania USG ciężarnej
►
1 USG 10-12 tyg. ciąży!
1 USG 10-12 tyg. ciąży!
►
2 USG + badanie echokardiograficzne
2 USG + badanie echokardiograficzne
serca
serca
płodu 20-22 tyg. ciąży!
płodu 20-22 tyg. ciąży!
►
3 USG 33-35 tyg. ciąży
3 USG 33-35 tyg. ciąży
►
Badanie położnicze ciężarnej
Badanie położnicze ciężarnej
Oglądanie
Oglądanie
Czworobok Michaelisa!
Czworobok Michaelisa!
Miednica prawidłowa
Miednica prawidłowa
►
Miednica ogólnie
ścieśniona
►
Miednica długa
►
Miednica skośnie zwężona
►
Badanie palpacyjne brzucha
Badanie palpacyjne brzucha
-
-
wysokość dna macicy
wysokość dna macicy
- obwód brzucha
- obwód brzucha
- kształt dna macicy
- kształt dna macicy
- odległość od dna macicy do
- odległość od dna macicy do
spojenia
spojenia
łonowego
łonowego
- napięcie macicy
- napięcie macicy
BADANIE ZEWNĘTRZNE CIĘŻARNEJ
5 chwytów Leopolda
5 chwytów Leopolda
1
2
3
4
5 Chwyt
Zangemeistera
►
Położenie (SITUS)-
Położenie (SITUS)-
stosunek długiej osi płodu
stosunek długiej osi płodu
do długiej osi miednicy
do długiej osi miednicy
►
Ustawienie (POSITIO)-
Ustawienie (POSITIO)-
stosunek grzbietu plodu
stosunek grzbietu plodu
do wewnętrznej ściany macicy
do wewnętrznej ściany macicy
►
Ułożenie (HABITUS)-
Ułożenie (HABITUS)-
stosunek części płodu
stosunek części płodu
względem siebie
względem siebie
►
Wstawienie się-
Wstawienie się-
stosunek części przodującej
stosunek części przodującej
płodu do kanału rodnego
płodu do kanału rodnego
podłużne, poprzeczne, skośne
I - grzbiet po stronie lewej
II- grzbiet po stronie prawej
przygięciowe
►
Wysłuchiwanie tonów serca płodu
Wysłuchiwanie tonów serca płodu
Prawidłowe tętno płodu 120-150 u/min
Prawidłowe tętno płodu 120-150 u/min
►
Zewnętrzne badanie miednicy kostnej
Zewnętrzne badanie miednicy kostnej
►
Wewnętrzne badanie miednicy kostnej
Wewnętrzne badanie miednicy kostnej
►
Badanie przez pochwę:
Badanie przez pochwę:
długości szyjki macicy, ujście szyjki
długości szyjki macicy, ujście szyjki
macicy, konsystencja cz. pochwowej
macicy, konsystencja cz. pochwowej
szyjki macicy, ustawienie cz.
szyjki macicy, ustawienie cz.
pochwowej, punkt prowadzący
pochwowej, punkt prowadzący
Zalecenia Specjalisty Krajowego d/s
Położnictwa, modyfikacja KMM-P
Wizyta 1 (do 10 tygodnia
Wizyta 1 (do 10 tygodnia
ciąży)
ciąży)
►
Badanie ogólnolekarskie
Badanie ogólnolekarskie
►
Pomiar RR
Pomiar RR
►
Badania ginekologiczne
Badania ginekologiczne
►
Ocena pH pochwy
Ocena pH pochwy
►
Ocena BV
Ocena BV
►
Ocena ryzyka ciążowego
Ocena ryzyka ciążowego
►
Badanie cytologiczne
Badanie cytologiczne
►
Badanie piersi
Badanie piersi
►
Ocena BMI
Ocena BMI
►
Konsultacja
Konsultacja
internistyczna
internistyczna
►
Konsultacja
Konsultacja
stomatologiczna
stomatologiczna
►
Grupa krwi i Rh
Grupa krwi i Rh
►
Przeciwciała anty Rh
Przeciwciała anty Rh
►
Morfologia
Morfologia
►
Badania moczu
Badania moczu
►
Poziom cukru we krwi
Poziom cukru we krwi
►
WR
WR
►
Przeciwciała anty HIV,
Przeciwciała anty HIV,
►
Przeciwciała przeciw:
Przeciwciała przeciw:
TX, CMV, PV, różyczka
TX, CMV, PV, różyczka
►
Antygen Chlamydia
Antygen Chlamydia
trachomatis
trachomatis
►
Promocja zachowań
Promocja zachowań
zdrowotnych
zdrowotnych
►
Badanie USG
Badanie USG
Wizyta 2 (10 - 14 tydzień
Wizyta 2 (10 - 14 tydzień
ciąży)
ciąży)
►
Badanie ogólnolekarskie
Badanie ogólnolekarskie
►
Pomiar RR
Pomiar RR
►
Badania ginekologiczne
Badania ginekologiczne
►
Ocena pH pochwy
Ocena pH pochwy
►
Ocena ryzyka ciążowego
Ocena ryzyka ciążowego
►
Ocena masy ciała
Ocena masy ciała
►
Promocja zachowań zdrowotnych
Promocja zachowań zdrowotnych
Wizyta 3 (14 - 18 tydzień
Wizyta 3 (14 - 18 tydzień
ciąży)
ciąży)
►
Badanie ogólnolekarskie
Badanie ogólnolekarskie
►
Pomiar RR
Pomiar RR
►
Ocena ryzyka ciążowego
Ocena ryzyka ciążowego
►
Ocena masy ciała
Ocena masy ciała
►
Promocja zachowań zdrowotnych
Promocja zachowań zdrowotnych
Wizyta 4 (18 - 22 tydzień
Wizyta 4 (18 - 22 tydzień
ciąży)
ciąży)
►
Badanie ogólnolekarskie
Badanie ogólnolekarskie
►
Pomiar RR
Pomiar RR
►
Badanie ginekologiczne
Badanie ginekologiczne
►
Ocena pH pochwy
Ocena pH pochwy
►
Ocena ryzyka ciążowego
Ocena ryzyka ciążowego
►
Ocena masy ciała
Ocena masy ciała
►
Przeciwciała anty RH
Przeciwciała anty RH
►
Morfologia
Morfologia
►
Badanie moczu
Badanie moczu
►
Badanie USG, ECHO serca płodu
Badanie USG, ECHO serca płodu
►
Promocja zachowań zdrowotnych
Promocja zachowań zdrowotnych
Wizyta 5 (22 - 26 tydzień
Wizyta 5 (22 - 26 tydzień
ciąży)
ciąży)
►
Badanie ogólnolekarskie
Badanie ogólnolekarskie
►
Pomiar RR
Pomiar RR
►
Ocena ryzyka ciążowego
Ocena ryzyka ciążowego
►
Ocena masy ciała
Ocena masy ciała
►
Badanie położnicze zewnętrzne
Badanie położnicze zewnętrzne
►
OGT 50 (24-28 Hbd)
OGT 50 (24-28 Hbd)
►
Ocena przeciwciała przeciw TX
Ocena przeciwciała przeciw TX
►
FHR
FHR
►
Promocja zachowań zdrowotnych
Promocja zachowań zdrowotnych
Wizyta 6 (26 - 30 tydzień
Wizyta 6 (26 - 30 tydzień
ciąży)
ciąży)
►
Badanie ogólnolekarskie
Badanie ogólnolekarskie
►
Pomiar RR
Pomiar RR
►
Badanie ginekologiczne
Badanie ginekologiczne
►
Ocena pH pochwy
Ocena pH pochwy
►
Ocena ryzyka ciążowego
Ocena ryzyka ciążowego
►
Ocena masy ciała
Ocena masy ciała
►
Badanie położnicze zewnętrzne
Badanie położnicze zewnętrzne
►
Morfologia
Morfologia
►
Badanie moczu
Badanie moczu
►
Badanie KTG
Badanie KTG
►
Promocja zachowań zdrowotnych
Promocja zachowań zdrowotnych
Wizyta 7 (30 - 34 tydzień
Wizyta 7 (30 - 34 tydzień
ciąży)
ciąży)
►
Badanie ogólnolekarskie
Badanie ogólnolekarskie
►
Pomiar RR
Pomiar RR
►
Ocena ryzyka ciążowego
Ocena ryzyka ciążowego
►
Ocena masy ciała
Ocena masy ciała
►
Badanie położnicze zewnętrzne
Badanie położnicze zewnętrzne
►
Ocena ruchów płodu
Ocena ruchów płodu
►
Badanie KTG
Badanie KTG
►
Badanie USG
Badanie USG
►
Promocja zachowań zdrowotnych
Promocja zachowań zdrowotnych
Wizyta 8 (34 - 36 tydzień
Wizyta 8 (34 - 36 tydzień
ciąży)
ciąży)
►
Badanie
Badanie
ogólnolekarskie
ogólnolekarskie
►
Pomiar RR
Pomiar RR
►
Badania ginekologiczne
Badania ginekologiczne
►
Ocena pH pochwy
Ocena pH pochwy
►
Ocena BV
Ocena BV
►
Ocena ryzyka
Ocena ryzyka
ciążowego
ciążowego
►
Badanie piersi
Badanie piersi
►
Ocena masy ciała
Ocena masy ciała
►
Pelwimetria
Pelwimetria
►
Badanie położnicze
Badanie położnicze
zewnętrzne
zewnętrzne
►
Ocena ruchów płodu
Ocena ruchów płodu
►
Przeciwciała anty Rh
Przeciwciała anty Rh
►
Morfologia
Morfologia
►
Badania moczu
Badania moczu
►
WR
WR
►
Badanie wydolności
Badanie wydolności
wątroby
wątroby
►
Antygen HBs,
Antygen HBs,
►
Przeciwciała TX, HIV
Przeciwciała TX, HIV
►
Badanie KTG
Badanie KTG
►
Promocja zachowań
Promocja zachowań
zdrowotnych
zdrowotnych
Wizyta 9 (36 - 38 tydzień
Wizyta 9 (36 - 38 tydzień
ciąży)
ciąży)
►
Badanie ogólnolekarskie
Badanie ogólnolekarskie
►
Pomiar RR
Pomiar RR
►
Ocena ryzyka ciążowego
Ocena ryzyka ciążowego
►
Ocena masy ciała
Ocena masy ciała
►
Badanie położnicze zewnętrzne
Badanie położnicze zewnętrzne
►
Ocena ruchów płodu
Ocena ruchów płodu
►
Badanie moczu
Badanie moczu
►
Badanie KTG
Badanie KTG
►
Promocja zachowań zdrowotnych
Promocja zachowań zdrowotnych
Wizyta 10 (38 - 40 tydzień
Wizyta 10 (38 - 40 tydzień
ciąży)
ciąży)
►
Badanie ogólnolekarskie
Badanie ogólnolekarskie
►
Pomiar RR
Pomiar RR
►
Badania ginekologiczne
Badania ginekologiczne
►
Ocena pH pochwy
Ocena pH pochwy
►
Ocena ryzyka ciążowego
Ocena ryzyka ciążowego
►
Ocena masy ciała
Ocena masy ciała
►
Badanie położnicze zewnętrzne
Badanie położnicze zewnętrzne
►
Ocena ruchów płodu
Ocena ruchów płodu
►
Badania moczu
Badania moczu
►
Badanie KTG
Badanie KTG
►
Promocja zachowań zdrowotnych
Promocja zachowań zdrowotnych
Wizyta 11 (41 tydzień
Wizyta 11 (41 tydzień
ciąży)
ciąży)
►
Badanie ogólnolekarskie
Badanie ogólnolekarskie
►
Pomiar RR
Pomiar RR
►
Ocena ryzyka ciążowego
Ocena ryzyka ciążowego
►
Ocena masy ciała
Ocena masy ciała
►
Badanie położnicze zewnętrzne
Badanie położnicze zewnętrzne
►
Ocena ruchów płodu
Ocena ruchów płodu
►
Badanie KTG
Badanie KTG
►
Promocja zachowań
Promocja zachowań
zdrowotnych
zdrowotnych
►
Skierowanie do szpitala
Skierowanie do szpitala