Opieka przedporodowa

Ciąża-rozpoznanie,

badania dodatkowe,

Schemat

ambulatoryjnej opieki

nad ciężarnymi

Wydział Wojskowo-Lekarski

Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Rok akademicki 2006/2007

Kierownik III Katedry Położnictwa i Ginekologii

Uniwersytetu Medycznego

Prof. zw. dr hab. n. med. Jan Wilczyński

Cel wykładu

Cel wykładu

►

Zapoznanie ze współczesnymi

Zapoznanie ze współczesnymi

zasadami opieki nad ciężarnymi

zasadami opieki nad ciężarnymi

►

Przypomnienie podstawowych

Przypomnienie podstawowych

wiadomości dotyczących oceny

wiadomości dotyczących oceny

topografii płodu oraz badań

topografii płodu oraz badań

dodatkowych stosowanych u

dodatkowych stosowanych u

ciężarnych z ciążą niepowikłaną

ciężarnych z ciążą niepowikłaną

►

Czas trwania ciąży

Czas trwania ciąży

od dnia poczęcia (post conceptionem)

od dnia poczęcia (post conceptionem)

=

=

rzeczywisty czas trwania ciąży

rzeczywisty czas trwania ciąży

=

=

okres od zapłodnienia do dnia porodu

okres od zapłodnienia do dnia porodu

=

=

około 266 dni=38 tyg=9,5 miesiąca

około 266 dni=38 tyg=9,5 miesiąca

księżycowego

księżycowego

po miesiączce (post menstruationem)

po miesiączce (post menstruationem)

=

=

okres od 1 dnia ostatniej miesiączki do

okres od 1 dnia ostatniej miesiączki do

dnia

dnia

porodu

porodu

= około 280 dni

= około 280 dni

= 40 tyg.= 10 m-cy księżycowych

= 40 tyg.= 10 m-cy księżycowych

Reguła Naegelego

Reguła Naegelego

(termin OM+1 rok-3 m-ce+7dni)

(termin OM+1 rok-3 m-ce+7dni)

OM – 3 m-ce + 7 dni

= termin porodu

Data poczęcia – 3 m-ce – 7 dni

Data poczęcia – 3 m-ce – 7 dni

= termin porodu

= termin porodu

I ruchy płodu

I ruchy płodu

= pierwiastki= 20 tyg. ciąży

= pierwiastki= 20 tyg. ciąży

= wieloródki= 18 tyg. Ciąży

= wieloródki= 18 tyg. Ciąży

1 badanie USG

1 badanie USG

TERMIN PORODU

Kliniczne objawy ciąży

Kliniczne objawy ciąży

►

Domyślne objawy ciąży

Domyślne objawy ciąży

:

:

nudności, skłonność do wymiotów, wymioty poranne,,

nudności, skłonność do wymiotów, wymioty poranne,,

zmiany łaknienia, zawroty głowy, omdlenia, częste

zmiany łaknienia, zawroty głowy, omdlenia, częste

oddawanie moczu, zaparcia,

oddawanie moczu, zaparcia,

u kobiet palących niechęć do palenia

u kobiet palących niechęć do palenia

►

Prawdopodobne objawy ciąży:

Prawdopodobne objawy ciąży:

zatrzymanie miesiączki, powiększenie macicy,

zatrzymanie miesiączki, powiększenie macicy,

rozpulchnienie macicy, powiększenie sutków,

rozpulchnienie macicy, powiększenie sutków,

zasinienie pochwy i przedsionka pochwy,

zasinienie pochwy i przedsionka pochwy,

rozstępy ciążowe, pigmentacja linii białej

rozstępy ciążowe, pigmentacja linii białej

i otoczek brodawek sutka

i otoczek brodawek sutka

►

Pewne objawy ciąży

Pewne objawy ciąży

Zmiany samopoczucia

Zmiany samopoczucia

Zmiany w narządach płciowych

Zmiany w narządach płciowych

Prawdopodobne, pochwowe

Prawdopodobne, pochwowe

objawy wczesnej ciąży

objawy wczesnej ciąży

►

Zasinienie wejścia do pochwy (objaw

Zasinienie wejścia do pochwy (objaw

Labhardta)

Labhardta)

►

Zasinienie całej pochwy

Zasinienie całej pochwy

►

Aksamitna szorstkość powierzchni

Aksamitna szorstkość powierzchni

►

Pochwa jest szersza i bardziej szeroka

Pochwa jest szersza i bardziej szeroka

Objawy maciczne

Objawy maciczne

►

Powiększenie

Powiększenie

trzonu macicy

trzonu macicy

►

Zmiana spoistości

Zmiana spoistości

►

Objaw z otrzewnej

Objaw z otrzewnej

►

Objaw Holzapfela

Objaw Holzapfela

(z omacicza)

(z omacicza)

►

Objaw Piskacka

Objaw Piskacka

►

Objaw Noblego

Objaw Noblego

Dodatni

Ujemny

Objawy z dolnego odcinka,

Objawy z dolnego odcinka,

szyjki macicy i części

szyjki macicy i części

pochwowej

pochwowej

Objaw Hegara (I)

Objaw Hegara (I)

Objaw Hegara (II)

Objaw Hegara (II)

►

Ruchoma względem

Ruchoma względem

trzonu szyjka

trzonu szyjka

macicy-

macicy-

objaw Gaussa

objaw Gaussa

►

Objaw „kij-ręcznik”

Objaw „kij-ręcznik”

►

Objaw Pinarda

Objaw Pinarda

►

Objaw tętniczy Osiandera

Objaw tętniczy Osiandera

►

Pewne objawy ciąży:

Pewne objawy ciąży:

- wysłuchanie tętna płodu

- wysłuchanie tętna płodu

- wysłuchiwanie, wyczuwanie

- wysłuchiwanie, wyczuwanie

i oglądanie ruchów płodu

i oglądanie ruchów płodu

- wyczuwanie części płodu

- wyczuwanie części płodu

- badanie USG!!

- badanie USG!!

Opieka przedporodowa

Opieka przedporodowa

►

Częstość wizyt:

Częstość wizyt:

1-4

1-4

miesiąc ciąży

miesiąc ciąży

co 4 tyg.

co 4 tyg.

5-7

5-7

miesiąc ciąży

miesiąc ciąży

co 3 tyg.

co 3 tyg.

8-9

8-9

miesiąc ciąży

miesiąc ciąży

co 2 tyg.

co 2 tyg.

10

10

miesiąc

miesiąc

co tydzień

co tydzień

►

Zebranie wywiadu

Zebranie wywiadu

(nazwisko, wiek, przebyte

(nazwisko, wiek, przebyte

ciąże i porody, przebieg porodów,

ciąże i porody, przebieg porodów,

DOM,

DOM,

ustalenie terminu porodu, dotychczasowy

ustalenie terminu porodu, dotychczasowy

przebieg ciąży, przebyte choroby,

przebieg ciąży, przebyte choroby,

wykonywana praca,

wykonywana praca,

wywiad rodzinny

wywiad rodzinny

Nullipara, Primipara, Pluripara, Multipara,

Nullipara, Primipara, Pluripara, Multipara,

Badanie wczesnej ciąży

Badanie wczesnej ciąży

►

Oglądanie wejścia do pochwy, sromu i

Oglądanie wejścia do pochwy, sromu i

krocza

krocza

►

Badanie we wziernikach

Badanie we wziernikach

(CYTOLOGICZNY WYMAZ Z TARCZY

(CYTOLOGICZNY WYMAZ Z TARCZY

SZYJKI MACICY!)

SZYJKI MACICY!)

►

Badanie palpacyjne pochwy

Badanie palpacyjne pochwy

►

Badanie dwuręczne

Badanie dwuręczne

Badanie ogólne i

Badanie ogólne i

laboratoryjne ciężarnej

laboratoryjne ciężarnej

►

Pomiar RR

Pomiar RR

►

Ważenie

Ważenie

►

Badanie ogólne moczu

Badanie ogólne moczu

►

Morfologia

Morfologia

►

TOXO IgM, IgG

TOXO IgM, IgG

►

Grupa krwi + odczyn pośredni Coombsa

Grupa krwi + odczyn pośredni Coombsa

►

WR

WR

Badania USG ciężarnej

Badania USG ciężarnej

►

1 USG 10-12 tyg. ciąży!

1 USG 10-12 tyg. ciąży!

►

2 USG + badanie echokardiograficzne

2 USG + badanie echokardiograficzne

serca

serca

płodu 20-22 tyg. ciąży!

płodu 20-22 tyg. ciąży!

►

3 USG 33-35 tyg. ciąży

3 USG 33-35 tyg. ciąży

►

Badanie położnicze ciężarnej

Badanie położnicze ciężarnej

Oglądanie

Oglądanie

Czworobok Michaelisa!

Czworobok Michaelisa!

Miednica prawidłowa

Miednica prawidłowa

►

Miednica ogólnie
ścieśniona

►

Miednica długa

►

Miednica skośnie zwężona

►

Badanie palpacyjne brzucha

Badanie palpacyjne brzucha

-

-

wysokość dna macicy

wysokość dna macicy

- obwód brzucha

- obwód brzucha

- kształt dna macicy

- kształt dna macicy

- odległość od dna macicy do

- odległość od dna macicy do

spojenia

spojenia

łonowego

łonowego

- napięcie macicy

- napięcie macicy

BADANIE ZEWNĘTRZNE CIĘŻARNEJ

5 chwytów Leopolda

5 chwytów Leopolda

1

2

3

4

5 Chwyt
Zangemeistera

►

Położenie (SITUS)-

Położenie (SITUS)-

stosunek długiej osi płodu

stosunek długiej osi płodu

do długiej osi miednicy

do długiej osi miednicy

►

Ustawienie (POSITIO)-

Ustawienie (POSITIO)-

stosunek grzbietu plodu

stosunek grzbietu plodu

do wewnętrznej ściany macicy

do wewnętrznej ściany macicy

►

Ułożenie (HABITUS)-

Ułożenie (HABITUS)-

stosunek części płodu

stosunek części płodu

względem siebie

względem siebie

►

Wstawienie się-

Wstawienie się-

stosunek części przodującej

stosunek części przodującej

płodu do kanału rodnego

płodu do kanału rodnego

podłużne, poprzeczne, skośne

I - grzbiet po stronie lewej
II- grzbiet po stronie prawej

przygięciowe

►

Wysłuchiwanie tonów serca płodu

Wysłuchiwanie tonów serca płodu

Prawidłowe tętno płodu 120-150 u/min

Prawidłowe tętno płodu 120-150 u/min

►

Zewnętrzne badanie miednicy kostnej

Zewnętrzne badanie miednicy kostnej

►

Wewnętrzne badanie miednicy kostnej

Wewnętrzne badanie miednicy kostnej

►

Badanie przez pochwę:

Badanie przez pochwę:

długości szyjki macicy, ujście szyjki

długości szyjki macicy, ujście szyjki

macicy, konsystencja cz. pochwowej

macicy, konsystencja cz. pochwowej

szyjki macicy, ustawienie cz.

szyjki macicy, ustawienie cz.

pochwowej, punkt prowadzący

pochwowej, punkt prowadzący

Zalecenia Specjalisty Krajowego d/s
Położnictwa, modyfikacja KMM-P

Wizyta 1 (do 10 tygodnia

Wizyta 1 (do 10 tygodnia

ciąży)

ciąży)

►

Badanie ogólnolekarskie

Badanie ogólnolekarskie

►

Pomiar RR

Pomiar RR

►

Badania ginekologiczne

Badania ginekologiczne

►

Ocena pH pochwy

Ocena pH pochwy

►

Ocena BV

Ocena BV

►

Ocena ryzyka ciążowego

Ocena ryzyka ciążowego

►

Badanie cytologiczne

Badanie cytologiczne

►

Badanie piersi

Badanie piersi

►

Ocena BMI

Ocena BMI

►

Konsultacja

Konsultacja

internistyczna

internistyczna

►

Konsultacja

Konsultacja

stomatologiczna

stomatologiczna

►

Grupa krwi i Rh

Grupa krwi i Rh

►

Przeciwciała anty Rh

Przeciwciała anty Rh

►

Morfologia

Morfologia

►

Badania moczu

Badania moczu

►

Poziom cukru we krwi

Poziom cukru we krwi

►

WR

WR

►

Przeciwciała anty HIV,

Przeciwciała anty HIV,

►

Przeciwciała przeciw:

Przeciwciała przeciw:

TX, CMV, PV, różyczka

TX, CMV, PV, różyczka

►

Antygen Chlamydia

Antygen Chlamydia

trachomatis

trachomatis

►

Promocja zachowań

Promocja zachowań

zdrowotnych

zdrowotnych

►

Badanie USG

Badanie USG

Wizyta 2 (10 - 14 tydzień

Wizyta 2 (10 - 14 tydzień

ciąży)

ciąży)

►

Badanie ogólnolekarskie

Badanie ogólnolekarskie

►

Pomiar RR

Pomiar RR

►

Badania ginekologiczne

Badania ginekologiczne

►

Ocena pH pochwy

Ocena pH pochwy

►

Ocena ryzyka ciążowego

Ocena ryzyka ciążowego

►

Ocena masy ciała

Ocena masy ciała

►

Promocja zachowań zdrowotnych

Promocja zachowań zdrowotnych

Wizyta 3 (14 - 18 tydzień

Wizyta 3 (14 - 18 tydzień

ciąży)

ciąży)

►

Badanie ogólnolekarskie

Badanie ogólnolekarskie

►

Pomiar RR

Pomiar RR

►

Ocena ryzyka ciążowego

Ocena ryzyka ciążowego

►

Ocena masy ciała

Ocena masy ciała

►

Promocja zachowań zdrowotnych

Promocja zachowań zdrowotnych

Wizyta 4 (18 - 22 tydzień

Wizyta 4 (18 - 22 tydzień

ciąży)

ciąży)

►

Badanie ogólnolekarskie

Badanie ogólnolekarskie

►

Pomiar RR

Pomiar RR

►

Badanie ginekologiczne

Badanie ginekologiczne

►

Ocena pH pochwy

Ocena pH pochwy

►

Ocena ryzyka ciążowego

Ocena ryzyka ciążowego

►

Ocena masy ciała

Ocena masy ciała

►

Przeciwciała anty RH

Przeciwciała anty RH

►

Morfologia

Morfologia

►

Badanie moczu

Badanie moczu

►

Badanie USG, ECHO serca płodu

Badanie USG, ECHO serca płodu

►

Promocja zachowań zdrowotnych

Promocja zachowań zdrowotnych

Wizyta 5 (22 - 26 tydzień

Wizyta 5 (22 - 26 tydzień

ciąży)

ciąży)

►

Badanie ogólnolekarskie

Badanie ogólnolekarskie

►

Pomiar RR

Pomiar RR

►

Ocena ryzyka ciążowego

Ocena ryzyka ciążowego

►

Ocena masy ciała

Ocena masy ciała

►

Badanie położnicze zewnętrzne

Badanie położnicze zewnętrzne

►

OGT 50 (24-28 Hbd)

OGT 50 (24-28 Hbd)

►

Ocena przeciwciała przeciw TX

Ocena przeciwciała przeciw TX

►

FHR

FHR

►

Promocja zachowań zdrowotnych

Promocja zachowań zdrowotnych

Wizyta 6 (26 - 30 tydzień

Wizyta 6 (26 - 30 tydzień

ciąży)

ciąży)

►

Badanie ogólnolekarskie

Badanie ogólnolekarskie

►

Pomiar RR

Pomiar RR

►

Badanie ginekologiczne

Badanie ginekologiczne

►

Ocena pH pochwy

Ocena pH pochwy

►

Ocena ryzyka ciążowego

Ocena ryzyka ciążowego

►

Ocena masy ciała

Ocena masy ciała

►

Badanie położnicze zewnętrzne

Badanie położnicze zewnętrzne

►

Morfologia

Morfologia

►

Badanie moczu

Badanie moczu

►

Badanie KTG

Badanie KTG

►

Promocja zachowań zdrowotnych

Promocja zachowań zdrowotnych

Wizyta 7 (30 - 34 tydzień

Wizyta 7 (30 - 34 tydzień

ciąży)

ciąży)

►

Badanie ogólnolekarskie

Badanie ogólnolekarskie

►

Pomiar RR

Pomiar RR

►

Ocena ryzyka ciążowego

Ocena ryzyka ciążowego

►

Ocena masy ciała

Ocena masy ciała

►

Badanie położnicze zewnętrzne

Badanie położnicze zewnętrzne

►

Ocena ruchów płodu

Ocena ruchów płodu

►

Badanie KTG

Badanie KTG

►

Badanie USG

Badanie USG

►

Promocja zachowań zdrowotnych

Promocja zachowań zdrowotnych

Wizyta 8 (34 - 36 tydzień

Wizyta 8 (34 - 36 tydzień

ciąży)

ciąży)

►

Badanie

Badanie

ogólnolekarskie

ogólnolekarskie

►

Pomiar RR

Pomiar RR

►

Badania ginekologiczne

Badania ginekologiczne

►

Ocena pH pochwy

Ocena pH pochwy

►

Ocena BV

Ocena BV

►

Ocena ryzyka

Ocena ryzyka

ciążowego

ciążowego

►

Badanie piersi

Badanie piersi

►

Ocena masy ciała

Ocena masy ciała

►

Pelwimetria

Pelwimetria

►

Badanie położnicze

Badanie położnicze

zewnętrzne

zewnętrzne

►

Ocena ruchów płodu

Ocena ruchów płodu

►

Przeciwciała anty Rh

Przeciwciała anty Rh

►

Morfologia

Morfologia

►

Badania moczu

Badania moczu

►

WR

WR

►

Badanie wydolności

Badanie wydolności

wątroby

wątroby

►

Antygen HBs,

Antygen HBs,

►

Przeciwciała TX, HIV

Przeciwciała TX, HIV

►

Badanie KTG

Badanie KTG

►

Promocja zachowań

Promocja zachowań

zdrowotnych

zdrowotnych

Wizyta 9 (36 - 38 tydzień

Wizyta 9 (36 - 38 tydzień

ciąży)

ciąży)

►

Badanie ogólnolekarskie

Badanie ogólnolekarskie

►

Pomiar RR

Pomiar RR

►

Ocena ryzyka ciążowego

Ocena ryzyka ciążowego

►

Ocena masy ciała

Ocena masy ciała

►

Badanie położnicze zewnętrzne

Badanie położnicze zewnętrzne

►

Ocena ruchów płodu

Ocena ruchów płodu

►

Badanie moczu

Badanie moczu

►

Badanie KTG

Badanie KTG

►

Promocja zachowań zdrowotnych

Promocja zachowań zdrowotnych

Wizyta 10 (38 - 40 tydzień

Wizyta 10 (38 - 40 tydzień

ciąży)

ciąży)

►

Badanie ogólnolekarskie

Badanie ogólnolekarskie

►

Pomiar RR

Pomiar RR

►

Badania ginekologiczne

Badania ginekologiczne

►

Ocena pH pochwy

Ocena pH pochwy

►

Ocena ryzyka ciążowego

Ocena ryzyka ciążowego

►

Ocena masy ciała

Ocena masy ciała

►

Badanie położnicze zewnętrzne

Badanie położnicze zewnętrzne

►

Ocena ruchów płodu

Ocena ruchów płodu

►

Badania moczu

Badania moczu

►

Badanie KTG

Badanie KTG

►

Promocja zachowań zdrowotnych

Promocja zachowań zdrowotnych

Wizyta 11 (41 tydzień

Wizyta 11 (41 tydzień

ciąży)

ciąży)

►

Badanie ogólnolekarskie

Badanie ogólnolekarskie

►

Pomiar RR

Pomiar RR

►

Ocena ryzyka ciążowego

Ocena ryzyka ciążowego

►

Ocena masy ciała

Ocena masy ciała

►

Badanie położnicze zewnętrzne

Badanie położnicze zewnętrzne

►

Ocena ruchów płodu

Ocena ruchów płodu

►

Badanie KTG

Badanie KTG

►

Promocja zachowań

Promocja zachowań

zdrowotnych

zdrowotnych

►

Skierowanie do szpitala

Skierowanie do szpitala