Badania dodatkowe -
Badania dodatkowe -
interpretacja
interpretacja
Dr n. med. Iwona Bednarz
Dr n. med. Iwona Bednarz
Diagnostyka różnicowa chorób błony
Diagnostyka różnicowa chorób błony
śluzowej jamy ustnej w niektórych
śluzowej jamy ustnej w niektórych
przypadkach może sprawiać duże
przypadkach może sprawiać duże
trudności
trudności
Rozstrzygające są wtedy badania
Rozstrzygające są wtedy badania
dodatkowe, o które musimy uzupełnić
dodatkowe, o które musimy uzupełnić
podstawowe badania kliniczne
podstawowe badania kliniczne
Stosujemy je też rutynowo przed każdym
Stosujemy je też rutynowo przed każdym
planowanym zabiegiem chirurgicznym
planowanym zabiegiem chirurgicznym
Uwaga !
Uwaga !
Obraz, który spostrzegamy w jamie
Obraz, który spostrzegamy w jamie
ustnej nie może być rozpatrywany w
ustnej nie może być rozpatrywany w
oderwaniu od stanu ogólnego
oderwaniu od stanu ogólnego
pacjenta
pacjenta
Właściwa interpretacja zawsze musi
Właściwa interpretacja zawsze musi
być powiązana z :
być powiązana z :
1.zaburzeniami ogólnoustrojowymi
1.zaburzeniami ogólnoustrojowymi
2.szkodliwymi wpływami środowiska
2.szkodliwymi wpływami środowiska
Wartości referencyjne(wr)
Wartości referencyjne(wr)
Wr-są pojęciem statycznym, obejmującym
Wr-są pojęciem statycznym, obejmującym
95% badanej populacji ludzi zdrowych
95% badanej populacji ludzi zdrowych
Tzw. „normy” podaje się w formie zakresu
Tzw. „normy” podaje się w formie zakresu
od dolnej do górnej granicy wartości
od dolnej do górnej granicy wartości
referencyjnych
referencyjnych
Znajomość wr pozwala pozwala na
Znajomość wr pozwala pozwala na
kliniczną ocenę pojedynczych wyników
kliniczną ocenę pojedynczych wyników
badań laboratoryjnych
badań laboratoryjnych
Wskazanie prawdopodobieństwa, że wynik
Wskazanie prawdopodobieństwa, że wynik
jest prawidłowy lub patologiczny
jest prawidłowy lub patologiczny
Wartości referencyjne c.d.
Wartości referencyjne c.d.
U ludzi zdrowych najbardziej
U ludzi zdrowych najbardziej
prawdopodobne są wyniki zbliżone do
prawdopodobne są wyniki zbliżone do
wartości średniej ( środek normy)
wartości średniej ( środek normy)
Wyniki badań z pogranicza zakresu
Wyniki badań z pogranicza zakresu
wartości referencyjnych wymagają
wartości referencyjnych wymagają
ostrożnej interpretacji
ostrożnej interpretacji
Wskazane jest wówczas powtórzenie
Wskazane jest wówczas powtórzenie
badania,
badania,
W przypadku uzyskania podobnego
W przypadku uzyskania podobnego
wyniku –wykonanie badań dodatkowych
wyniku –wykonanie badań dodatkowych
Zakresy większości wr
Zakresy większości wr
zależą od:
zależą od:
-płci i wieku (różnice u
-płci i wieku (różnice u
noworodków niemowląt i dzieci)
noworodków niemowląt i dzieci)
-pory dnia i stanów fizjologicznych
-pory dnia i stanów fizjologicznych
-metody wykonywania badań
-metody wykonywania badań
-błędu precyzji metody
-błędu precyzji metody
Formułowanie wyników
Formułowanie wyników
badań
badań
-większość wyników badań
-większość wyników badań
laboratoryjnych podawana jest w formie
laboratoryjnych podawana jest w formie
liczbowej, w jednostkach masy ( np.:
liczbowej, w jednostkach masy ( np.:
g,
g,
mg, g)
mg, g)
-ilości substancji na jednostkę objętości
-ilości substancji na jednostkę objętości
(np.mmol, mol)
(np.mmol, mol)
-aktywność enzymów podawana jest w
-aktywność enzymów podawana jest w
jednostkach międzynarodowych
jednostkach międzynarodowych
-wydalanie jonów metabolitów, leków z
-wydalanie jonów metabolitów, leków z
moczem wyrażone jest jako ilość
moczem wyrażone jest jako ilość
substancji w objętości moczu (dl, l )
substancji w objętości moczu (dl, l )
Uwaga !
Uwaga !
-interpretując pojedynczy wynik
-interpretując pojedynczy wynik
badania, należy zwracać uwagę
badania, należy zwracać uwagę
nie tylko na
nie tylko na
warto -
warto -
ści
ści
liczbowe
liczbowe
, ale także na
, ale także na
jednostki
jednostki
-zakres wr musi być wyrażony w
-zakres wr musi być wyrażony w
tych samych jednostkach co wynik
tych samych jednostkach co wynik
badania
badania
Należy zawsze uwzlędniać
Należy zawsze uwzlędniać
normy laboratorium
normy laboratorium
wykonującego badanie !
wykonującego badanie !
W wielu laboratoriach stosowane
W wielu laboratoriach stosowane
są nadal tradycyjne jednostki,
są nadal tradycyjne jednostki,
takie jak:g%, mg%,
takie jak:g%, mg%,
Jednostki te powinny być
Jednostki te powinny być
zastąpione odpowiednio :g/dl lub l,
zastąpione odpowiednio :g/dl lub l,
mg/dl lub l
mg/dl lub l
-a najlepiej jednostkami SI
-a najlepiej jednostkami SI
Morfologia krwi
Morfologia krwi
obwodowej
obwodowej
-jest najczęściej wykonywanym
-jest najczęściej wykonywanym
profilem badań laboratoryjnych
profilem badań laboratoryjnych
-stanowi zestaw analiz, w skład
-stanowi zestaw analiz, w skład
którego wchodzą:
którego wchodzą:
-liczba krwinek białych
-liczba krwinek białych
- „ „ czerwonych
- „ „ czerwonych
-wartość hematokrytu
-wartość hematokrytu
-stężenie hemoglobiny
-stężenie hemoglobiny
Morfologię krwinek
Morfologię krwinek
czerwonych określają
czerwonych określają
wskaźniki Wintroba:
wskaźniki Wintroba:
-MCV-średnia objętość krwinki
-MCV-średnia objętość krwinki
czerwonej
czerwonej
-MCH-średnia zawartość
-MCH-średnia zawartość
hemoglobiny
hemoglobiny
-MCHC-średnie stężenie hemoglobiny
-MCHC-średnie stężenie hemoglobiny
-RDW-wskaźnik anizocytozy krwinek
-RDW-wskaźnik anizocytozy krwinek
czerwonych
czerwonych
-PLT-objętość płytek krwi
-PLT-objętość płytek krwi
1.Bazocyty-granulocyty
1.Bazocyty-granulocyty
zasadochłonne
zasadochłonne
-są komórkami fagocytującymi
-są komórkami fagocytującymi
-spełniają rolę w natychmiastowej
-spełniają rolę w natychmiastowej
odpowiedzi w reakcjach
odpowiedzi w reakcjach
nadwrażliwości
nadwrażliwości
-biorą udział w opóźnionych
-biorą udział w opóźnionych
reakcjach nadwrażliwości
reakcjach nadwrażliwości
mediowanych przez limfocyty
mediowanych przez limfocyty
1a. Bazocytoza
1a. Bazocytoza
-stany alergiczne
-stany alergiczne
-przewlekła białaczka szpikowa
-przewlekła białaczka szpikowa
-przewlekłe stany zapalne
-przewlekłe stany zapalne
przewodu pokarmowego
przewodu pokarmowego
-wrzodziejące zapalenie jelit
-wrzodziejące zapalenie jelit
-niedoczynność tarczycy
-niedoczynność tarczycy
-leczenie estrogenami
-leczenie estrogenami
1b. Bazopenia
1b. Bazopenia
-ostre infekcje
-ostre infekcje
-ostra gorączka reumatyczna
-ostra gorączka reumatyczna
-ostre zapalenie płuc
-ostre zapalenie płuc
-nadczynność tarczycy
-nadczynność tarczycy
-stres
-stres
2. Eozynocyty-granulocyty
2. Eozynocyty-granulocyty
kwasochłonne
kwasochłonne
-fagocytują kompleksy antygen-
-fagocytują kompleksy antygen-
p/ciało
p/ciało
-niszczą larwy niektórych pasożytów
-niszczą larwy niektórych pasożytów
-fizjologiczna zmienność
-fizjologiczna zmienność
eozynocytów w rytmie dobowym
eozynocytów w rytmie dobowym
-najwyższe wartości występują w
-najwyższe wartości występują w
nocy
nocy
-najniższe w południe
-najniższe w południe
2a. Eozynocytoza
2a. Eozynocytoza
-choroby alergiczne
-choroby alergiczne
-astma oskrzelowa
-astma oskrzelowa
-katar sienny
-katar sienny
-łuszczyca,egzema
-łuszczyca,egzema
-choroby pasożytnicze
-choroby pasożytnicze
-choroby zakaźne;płonica
-choroby zakaźne;płonica
-rumień wielopostaciowy
-rumień wielopostaciowy
Eozynocytoza c.d.
Eozynocytoza c.d.
-okres zdrowienia po zakażeniach
-okres zdrowienia po zakażeniach
-choroby nadwrażliwości
-choroby nadwrażliwości
-choroby
-choroby
hematologiczne;przewlekła
hematologiczne;przewlekła
białaczka szpikowa
białaczka szpikowa
-leki:antybiotyki(penicylina,
-leki:antybiotyki(penicylina,
streptomycyna)
streptomycyna)
-nitrofurantoina, chloropromazyna
-nitrofurantoina, chloropromazyna
2b. Eozynopenia
2b. Eozynopenia
-wpływ działania hormonów
-wpływ działania hormonów
nadnerczy
nadnerczy
-odpowiedź na różnego rodzaju stresy
-odpowiedź na różnego rodzaju stresy
-ostre zakażenia;dur
-ostre zakażenia;dur
brzuszny,czerwonka, posocznica
brzuszny,czerwonka, posocznica
-oparzenia
-oparzenia
-zabiegi chirurgiczne
-zabiegi chirurgiczne
-wysiłek fizyczny
-wysiłek fizyczny
3.Erytrocyty
3.Erytrocyty
-są podstawowym składnikiem
-są podstawowym składnikiem
morfotycznym krwi
morfotycznym krwi
-odpowiadają za transport tlenu i
-odpowiadają za transport tlenu i
dwutlenku węgla
dwutlenku węgla
-są nośnikiem hemoglobiny
-są nośnikiem hemoglobiny
3a.Erytrocyty
3a.Erytrocyty
Nadkrwistości objawowe, spowodowane
Nadkrwistości objawowe, spowodowane
niedotlenieniem tkanek:
niedotlenieniem tkanek:
-wrodzone i nabyte wady serca
-wrodzone i nabyte wady serca
-serce płucne
-serce płucne
-rozedma płuc
-rozedma płuc
-przebywanie na znacznych
-przebywanie na znacznych
wysokościach
wysokościach
Erytrocyty c.d.
Erytrocyty c.d.
Nadkrwistości objawowe
Nadkrwistości objawowe
spowodowane zwiększonym
spowodowane zwiększonym
wytwarzaniem erytropoetyny:
wytwarzaniem erytropoetyny:
–
-torbielowatość nerek
-torbielowatość nerek
–
-wodonercze
-wodonercze
–
-nowotwory (haemangioblastoma,
-nowotwory (haemangioblastoma,
hepatoma)
hepatoma)
–
-pheochromocytoma
-pheochromocytoma
Erytrocyty c.d.
Erytrocyty c.d.
Wpływ kortykosteroidów:
Wpływ kortykosteroidów:
–
-zespół Cushinga
-zespół Cushinga
–
-leczenie steroidami
-leczenie steroidami
Czerwienica prawdziwa
Czerwienica prawdziwa
Odwodnienia
Odwodnienia
3b. Erytrocyty
3b. Erytrocyty
Niedokrwistości
Niedokrwistości
Nagła utrata krwi
Nagła utrata krwi
Późny okres ciąży
Późny okres ciąży
Przewodnienia
Przewodnienia
4. Hematokryt
4. Hematokryt
Stanowi frakcję objętościową
Stanowi frakcję objętościową
erytrocytów w pełnej krwi i
erytrocytów w pełnej krwi i
zależy od ich ilości i objętości
zależy od ich ilości i objętości
Oznaczenia hematokrytu dokonuje
Oznaczenia hematokrytu dokonuje
się , wirując pełną krew tak,
się , wirując pełną krew tak,
aby erytrocyty zajęły jak
aby erytrocyty zajęły jak
najmniejszą objętość, a ilość osocza
najmniejszą objętość, a ilość osocza
między nimi nie przekraczała 1%
między nimi nie przekraczała 1%
4a. Hematokryt
4a. Hematokryt
Nadkrwistości pierwotne(czerwienica)
Nadkrwistości pierwotne(czerwienica)
Nadkrwistości wtórne:
Nadkrwistości wtórne:
–
-przewlekłe choroby płuc
-przewlekłe choroby płuc
–
-przebywanie na dużych wysokościach
-przebywanie na dużych wysokościach
–
-nowotwory nerek
-nowotwory nerek
Stany zmniejszonej objętości osocza
Stany zmniejszonej objętości osocza
wywołane jego utratą:
wywołane jego utratą:
–
-choroba oparzeniowa
-choroba oparzeniowa
–
-zapalenie otrzewnej
-zapalenie otrzewnej
Odwodnienia
Odwodnienia
4b.Hematokryt
4b.Hematokryt
Niedokrwistości
Niedokrwistości
Stany zwiększonej objętości
Stany zwiększonej objętości
krążącego osocza ( ciąża – druga
krążącego osocza ( ciąża – druga
połowa )
połowa )
Przewodnienia
Przewodnienia
5. Hemoglobina
5. Hemoglobina
-zasadniczy składnik erytrocytów
-zasadniczy składnik erytrocytów
-jej czynnością jest przenoszenie tlenu
-jej czynnością jest przenoszenie tlenu
-1 mol hemoglobiny mający 1 atom żelaza
-1 mol hemoglobiny mający 1 atom żelaza
może przyłączyć 1 mol tlenu
może przyłączyć 1 mol tlenu
-wartość hemoglobiny może być wyliczona
-wartość hemoglobiny może być wyliczona
z hematokrytu
z hematokrytu
-zastosowanie diagnostyczne jest jednak
-zastosowanie diagnostyczne jest jednak
bardzo ograniczone i nie może być
bardzo ograniczone i nie może być
stosowane do oceny zaburzeń układu
stosowane do oceny zaburzeń układu
krwiotwórczego
krwiotwórczego
5a. Hemoglobina
5a. Hemoglobina
Nadkrwistości pierwotne i wtórne
Nadkrwistości pierwotne i wtórne
Odwodnienia
Odwodnienia
5b. Hemoglobina
5b. Hemoglobina
Niedokrwistości
Niedokrwistości
Przewodnienia
Przewodnienia
Zmniejszona liczba krwinek
Zmniejszona liczba krwinek
czerwonych
czerwonych
Uwaga !
Uwaga !
Niedokrwistości (anemie)są
Niedokrwistości (anemie)są
określane jako spadek całkowitej
określane jako spadek całkowitej
masy hemoglobiny
masy hemoglobiny
Rozpoznając niedokrwistość,
Rozpoznając niedokrwistość,
zawsze należy odnieść jej wartość
zawsze należy odnieść jej wartość
do płci i wieku
do płci i wieku
6.Komórki LUC
6.Komórki LUC
Technologiczna kategoria komórek
Technologiczna kategoria komórek
krwi obwodowej, wykrywana
krwi obwodowej, wykrywana
metodą różnicowania krwinek
metodą różnicowania krwinek
białych przy użyciu analizatora
białych przy użyciu analizatora
hematologicznego
hematologicznego
Odpowiadają im wszystkie duże
Odpowiadają im wszystkie duże
komórki nie zawierające
komórki nie zawierające
aktywności peroksydazowej
aktywności peroksydazowej
6a. Komórki LUC
6a. Komórki LUC
Choroby proliferacyjne układu
Choroby proliferacyjne układu
chłonnego
chłonnego
–
-przewlekła białaczka limfatyczna
-przewlekła białaczka limfatyczna
–
-ostre białaczki limfoblastyczne
-ostre białaczki limfoblastyczne
–
-lymphosarcoma
-lymphosarcoma
–
-szpiczak plazmocytowy
-szpiczak plazmocytowy
Przewlekła białaczka szpikowa
Przewlekła białaczka szpikowa
Ostra białaczka monoblastyczna
Ostra białaczka monoblastyczna
Mononukleoza zakaźna
Mononukleoza zakaźna
7. Leukocyty
7. Leukocyty
- krwinki białe, bezbarwne, jądrzaste komórki krążące
- krwinki białe, bezbarwne, jądrzaste komórki krążące
we krwi obwodowej
we krwi obwodowej
-w warunkach prawidłowych we krwi obwodowej
-w warunkach prawidłowych we krwi obwodowej
znajduje się pięć rodzajów krwinek:
znajduje się pięć rodzajów krwinek:
–
-granulocyty obojętnochłonne (neutrocyty)
-granulocyty obojętnochłonne (neutrocyty)
–
- „ kwasochłonne (eozynocyty)
- „ kwasochłonne (eozynocyty)
- „ zasadochłonne (bazocyty)
- „ zasadochłonne (bazocyty)
–
-monocyty
-monocyty
–
-limfocyty
-limfocyty
Leukocyty c.d.
Leukocyty c.d.
-wytwarzane są w szpiku kostnym i tkance
-wytwarzane są w szpiku kostnym i tkance
limfatycznej
limfatycznej
-zasadniczą ich funkcją jest obrona ustroju
-zasadniczą ich funkcją jest obrona ustroju
przed mikroorganizmami
przed mikroorganizmami
-każda z krwinek białych posiada specyficzną
-każda z krwinek białych posiada specyficzną
funkcję, ale powiązana jest z innymi w jeden
funkcję, ale powiązana jest z innymi w jeden
układ
układ
Leukocytoza
Leukocytoza
-liczba leukocytów powyżej wartości
-liczba leukocytów powyżej wartości
prawidłowych
prawidłowych
-spowodowana przez wzrost jednego lub
-spowodowana przez wzrost jednego lub
kilku rodzajów krwinek białych
kilku rodzajów krwinek białych
-przez obecność komórek nie występujących
-przez obecność komórek nie występujących
we krwi w stanach prawidłowych
we krwi w stanach prawidłowych
Leukocytoza
Leukocytoza
Zakażenia : bakteryjne,
Zakażenia : bakteryjne,
pierwotniakowe, grzybicze, wirusowe
pierwotniakowe, grzybicze, wirusowe
Stany zapalne
Stany zapalne
Choroby nowotworowe
Choroby nowotworowe
Uszkodzenia tkanek
Uszkodzenia tkanek
Hematologiczne zespoły rozrostowe
Hematologiczne zespoły rozrostowe
Mocznica
Mocznica
Wynik działania adrenaliny i hormonów
Wynik działania adrenaliny i hormonów
sterydowych
sterydowych
Leukopenia
Leukopenia
-zmniejszenie liczby krwinek
-zmniejszenie liczby krwinek
białych
białych
-spowodowana może być spadkiem
-spowodowana może być spadkiem
liczby neutrocytów, limfocytów
liczby neutrocytów, limfocytów
-lub jednocześnie wszystkich
-lub jednocześnie wszystkich
rodzajów krwinek białych
rodzajów krwinek białych
Leukopenia
Leukopenia
-uszkodzenie szpiku kostnego
-uszkodzenie szpiku kostnego
-promieniowanie jonizujące
-promieniowanie jonizujące
-zespoły rozrostowe układu
-zespoły rozrostowe układu
krwiotwórczego
krwiotwórczego
-białaczki
-białaczki
-przerzuty nowotworowe do szpiku
-przerzuty nowotworowe do szpiku
kostnego
kostnego
-bakteryjne zapalenie wsierdzia
-bakteryjne zapalenie wsierdzia
Leukopenia
Leukopenia
-dury i paradury
-dury i paradury
-zakażenia wirusowe
-zakażenia wirusowe
-wstrząs anafilaktyczny
-wstrząs anafilaktyczny
-kolagenozy
-kolagenozy
- wyniszczenia
- wyniszczenia
-leki:sulfonamidy, chloramfenikol,
-leki:sulfonamidy, chloramfenikol,
niesterydowe leki p/zapalne, tyreostatyki,
niesterydowe leki p/zapalne, tyreostatyki,
leki p/padaczkowe, p/cukrzycowe
leki p/padaczkowe, p/cukrzycowe
Uwaga !
Uwaga !
Leukopenia i leukocytoza powinny
Leukopenia i leukocytoza powinny
być zawsze analizowane łącznie ze
być zawsze analizowane łącznie ze
zmianami ilościowymi
zmianami ilościowymi
poszczególnych krwinek białych
poszczególnych krwinek białych
8.Limfocyty
8.Limfocyty
-funkcja: rozpoznanie antygenu i udział w
-funkcja: rozpoznanie antygenu i udział w
odpowiedniej odpowiedzi ustroju
odpowiedniej odpowiedzi ustroju
-limfocyty T:funkcje regulatorowe i
-limfocyty T:funkcje regulatorowe i
efektorowe
efektorowe
-limfocyty B: stymulowane przez obce
-limfocyty B: stymulowane przez obce
antygeny wydzielają immunoglobuliny
antygeny wydzielają immunoglobuliny
-w wyniku prawidłowej odpowiedzi na
-w wyniku prawidłowej odpowiedzi na
stymulację antygenową pojawiają się
stymulację antygenową pojawiają się
reaktywne (aktywowane) limfocyty
reaktywne (aktywowane) limfocyty
Limfocyty
Limfocyty
-zakażenia wirusowe
-zakażenia wirusowe
-krztusiec
-krztusiec
-mononukleoza zakaźna
-mononukleoza zakaźna
-ostre wirusowe zapalenie wątroby
-ostre wirusowe zapalenie wątroby
-chłoniaki
-chłoniaki
-toksoplazmoza
-toksoplazmoza
-choroby immunologiczne
-choroby immunologiczne
-zakażenia niewirusowe
-zakażenia niewirusowe
Limfocyty
Limfocyty
-ciężkie zakażenia wirusowe
-ciężkie zakażenia wirusowe
-zaawansowana choroba
-zaawansowana choroba
nowotworowa
nowotworowa
-stosowanie kortykosteroidów
-stosowanie kortykosteroidów
-wrodzone defekty odpornościowe
-wrodzone defekty odpornościowe
-niewydolność nerek
-niewydolność nerek
-niewydolność krążenia
-niewydolność krążenia
9.Monocyty
9.Monocyty
-komórki fagocytujące
-komórki fagocytujące
-usuwają z ustroju zdegenerowane
-usuwają z ustroju zdegenerowane
komórki, zdenaturowane białko,
komórki, zdenaturowane białko,
kompleksy antygen- przeciwciało
kompleksy antygen- przeciwciało
-spełniają ważną rolę w odpowiedzi
-spełniają ważną rolę w odpowiedzi
immunologicznej
immunologicznej
-pozostają w ścisłym związku z
-pozostają w ścisłym związku z
limfocytami T
limfocytami T
Monocytoza
Monocytoza
-zakażenia bakteryjne
-zakażenia bakteryjne
-mononukleoza zakaźna
-mononukleoza zakaźna
-zakażenia pierwotniakowe
-zakażenia pierwotniakowe
-urazy chirurgiczne
-urazy chirurgiczne
-kolagenozy
-kolagenozy
-IBD
-IBD
-choroby nowotworowe
-choroby nowotworowe
-okres odnowy po neutropenii
-okres odnowy po neutropenii
Monocytopenia
Monocytopenia
-po leczeniu glikosterydami
-po leczeniu glikosterydami
-podczas infekcji powodujących
-podczas infekcji powodujących
neutropenię
neutropenię
10.Neutrocyty,
10.Neutrocyty,
granulocyty
granulocyty
obojętnochłonne
obojętnochłonne
-najliczniejsze spośród krwinek białych
-najliczniejsze spośród krwinek białych
-występują w postaci wielojądrzastej i
-występują w postaci wielojądrzastej i
pałeczkowatej
pałeczkowatej
-funkcja: obrona ustroju przeciwko
-funkcja: obrona ustroju przeciwko
zakażeniom
zakażeniom
-fizjologiczny wzrost: po wysiłku
-fizjologiczny wzrost: po wysiłku
fizycznym, po posiłku, w ciąży w
fizycznym, po posiłku, w ciąży w
stresie
stresie
Neutrocytoza
Neutrocytoza
-zakażenia miejscowe i ogólne
-zakażenia miejscowe i ogólne
-choroby nowotworowe
-choroby nowotworowe
-choroby hematologiczne
-choroby hematologiczne
-zawał mięśnia sercowego
-zawał mięśnia sercowego
-stany pokrwotoczne
-stany pokrwotoczne
-choroby metaboliczne
-choroby metaboliczne
-kortykosterydy
-kortykosterydy
-palenie tytoniu
-palenie tytoniu
-trzeci trymestr ciąży
-trzeci trymestr ciąży
Neutropenia
Neutropenia
-agranulocytoza
-agranulocytoza
-toksyczne uszkodzenie szpiku
-toksyczne uszkodzenie szpiku
kostnego
kostnego
-leczenie cytostatykami i
-leczenie cytostatykami i
promieniowaniem jonizującym
promieniowaniem jonizującym
-neutropenie pozakażeniowe
-neutropenie pozakażeniowe
-zakażenia wirusowe, pierwotniakowe,
-zakażenia wirusowe, pierwotniakowe,
grzybicze, riketsjowe
grzybicze, riketsjowe
-procesy immunologiczne
-procesy immunologiczne
11.Plazmocyty
11.Plazmocyty
-u zdrowego człowieka występują
-u zdrowego człowieka występują
w szpiku kostnym i tkankach
w szpiku kostnym i tkankach
limfatycznych
limfatycznych
-we krwi obwodowej pojawiają się
-we krwi obwodowej pojawiają się
tylko w niektórych stanach
tylko w niektórych stanach
chorobowych
chorobowych
Plazmocyty we krwi :
Plazmocyty we krwi :
-szpiczak plazmocytowy
-szpiczak plazmocytowy
-zakażenia wirusowe :
-zakażenia wirusowe :
–
-różyczka
-różyczka
–
-płonica
-płonica
–
-odra
-odra
–
-ospa
-ospa
–
-koklusz
-koklusz
–
-świnka
-świnka
-stany po napromieniowaniu
-stany po napromieniowaniu
-kolagenozy
-kolagenozy
-nowotwory przewodu pokarmowego
-nowotwory przewodu pokarmowego
12. Płytki krwi-trombocyty
12. Płytki krwi-trombocyty
-wytwarzane są w szpiku kostnym
-wytwarzane są w szpiku kostnym
-główna rola : udział w hemostazie
-główna rola : udział w hemostazie
pierwotnej
pierwotnej
-fizjologiczne zmiany w ciągu doby
-fizjologiczne zmiany w ciągu doby
ok.10%
ok.10%
-u kobiet podczas krwawienia
-u kobiet podczas krwawienia
miesięcznego liczba płytek może
miesięcznego liczba płytek może
ulec zmniejszenie od 25 do 50%
ulec zmniejszenie od 25 do 50%
Płytki krwi
Płytki krwi
-nadpłytkowość samoistna
-nadpłytkowość samoistna
-czerwienica prawdziwa
-czerwienica prawdziwa
-przewlekła białaczka szpikowa
-przewlekła białaczka szpikowa
-reakcje ostrej fazy
-reakcje ostrej fazy
-gorączka reumatyczna
-gorączka reumatyczna
-IBD
-IBD
Płytki krwi
Płytki krwi
-gruźlica, sarkoidoza
-gruźlica, sarkoidoza
-marskość wątroby
-marskość wątroby
-choroby nowotworowe
-choroby nowotworowe
-stan po usunięciu śledziony
-stan po usunięciu śledziony
-kortykosteroidy
-kortykosteroidy
Płytki krwi
Płytki krwi
-trombocytopenia wrodzona
-trombocytopenia wrodzona
-histiocytozy
-histiocytozy
-infekcje (bakteryjne i wirusowe)
-infekcje (bakteryjne i wirusowe)
-choroba von Willebranda
-choroba von Willebranda
-niewydolność nerek
-niewydolność nerek
-nowotwory, białaczki
-nowotwory, białaczki
-infekcja HIV
-infekcja HIV
-hemofilia
-hemofilia
-krwawienia
-krwawienia
13.Rozmaz krwi
13.Rozmaz krwi
obwodowej - wzór
obwodowej - wzór
Schillinga
Schillinga
-Badanie leukocytogramu polega na
-Badanie leukocytogramu polega na
różnicowaniu w rozmazie 200 – 500 kolejno
różnicowaniu w rozmazie 200 – 500 kolejno
napotkanych krwinek białych
napotkanych krwinek białych
-W prawidłowej krwi obwodowej występują :
-W prawidłowej krwi obwodowej występują :
–
neutrocyty(wielojądrzaste i pałeczkowate)
neutrocyty(wielojądrzaste i pałeczkowate)
–
monocyty
monocyty
–
eozynocyty
eozynocyty
–
bazocyty
bazocyty
–
plazmocyty(bardzo rzadko)
plazmocyty(bardzo rzadko)
Typowe objawy
Typowe objawy
diagnostyczne we wzorze
diagnostyczne we wzorze
Schillinga
Schillinga
-przesunięcie w lewo „odczynowe”
-przesunięcie w lewo „odczynowe”
-młodsze postacie układu
-młodsze postacie układu
granulocytarnego : metamielocyty,
granulocytarnego : metamielocyty,
mielocyty, promielocyty
mielocyty, promielocyty
Ostre choroby zakaźne i zakażenia
Ostre choroby zakaźne i zakażenia
Kwasica i stany śpiączkowe
Kwasica i stany śpiączkowe
Wysiłek fizyczny
Wysiłek fizyczny
Wzór Schillinga c.d.
Wzór Schillinga c.d.
-przesunięcie w lewo „patologiczne”
-przesunięcie w lewo „patologiczne”
-młodsze postacie układu granulocytarnego :
-młodsze postacie układu granulocytarnego :
–
metamielocyty, mielocyty, promielocyty,
metamielocyty, mielocyty, promielocyty,
mieloblasty, erytroblasty kwasochłonne i
mieloblasty, erytroblasty kwasochłonne i
wielobarwliwe
wielobarwliwe
Przewlekła białaczka szpikowa
Przewlekła białaczka szpikowa
Erytroleukemia
Erytroleukemia
Mielofibroza
Mielofibroza
Przerzuty nowotworów do kości
Przerzuty nowotworów do kości
Wzór Schillinga c.d.
Wzór Schillinga c.d.
-przesunięcie w prawo
-przesunięcie w prawo
-we krwi pojawiają się granulocyty
-we krwi pojawiają się granulocyty
hipersegmentowane
hipersegmentowane
Niedokrwistość megaloblastyczna
Niedokrwistość megaloblastyczna
Choroby nerek i wątroby
Choroby nerek i wątroby
Stany głodu
Stany głodu
Stany po przetoczeniu krwi
Stany po przetoczeniu krwi
14.Odczyn Biernackiego
14.Odczyn Biernackiego
(OB)
(OB)
-jest miarą szybkości opadania krwinek
-jest miarą szybkości opadania krwinek
czerwonych w osoczu w określonym czasie
czerwonych w osoczu w określonym czasie
-jest niespecyficznym wskaźnikiem procesu
-jest niespecyficznym wskaźnikiem procesu
chorobowego
chorobowego
-może służyć do monitorowania przebiegu
-może służyć do monitorowania przebiegu
choroby
choroby
OB
OB
-ostre i przewlekłe zakażenia
-ostre i przewlekłe zakażenia
-choroba reumatyczna
-choroba reumatyczna
-zawał mięśnia sercowego
-zawał mięśnia sercowego
-nadczynność i niedoczynność
-nadczynność i niedoczynność
tarczycy
tarczycy
-niedokrwistości
-niedokrwistości
-ziarnica złośliwa
-ziarnica złośliwa
-nowotwory złośliwe
-nowotwory złośliwe
-zespół nerczycowy
-zespół nerczycowy
-kiła, gruźlica
-kiła, gruźlica
-urazy
-urazy
OB.
OB.
-nadkrwistości pierwotne i wtórne
-nadkrwistości pierwotne i wtórne
-hipofibrynogenemia
-hipofibrynogenemia
-przewlekła niewydolność krążenia
-przewlekła niewydolność krążenia
(OB może być prawidłowe przy
(OB może być prawidłowe przy
współistniejących stanach
współistniejących stanach
zapalnych)
zapalnych)
15.Czas krwawienia
15.Czas krwawienia
-czas upływający od momentu wynaczynienia
-czas upływający od momentu wynaczynienia
do chwili ustania krwawienia
do chwili ustania krwawienia
-ocenia pierwotną hemostazę
-ocenia pierwotną hemostazę
-jest miarą czynności płytek i naczyń
-jest miarą czynności płytek i naczyń
włosowatych
włosowatych
-nie zależy od procesów krzepnięcia
-nie zależy od procesów krzepnięcia
-jest testem przesiewowym dla wrodzonych i
-jest testem przesiewowym dla wrodzonych i
nabytych zaburzeń czynnościowych płytek krwi
nabytych zaburzeń czynnościowych płytek krwi
-pomocny w diagnostyce choroby von
-pomocny w diagnostyce choroby von
Willebranda
Willebranda
Czas krwawienia
Czas krwawienia
-trombocytopenie
-trombocytopenie
-trombocytopatie pierwotne i wtórne:
-trombocytopatie pierwotne i wtórne:
–
białaczki
białaczki
–
mocznica
mocznica
–
marskość wątroby
marskość wątroby
–
choroby zakaźne
choroby zakaźne
-choroba von Willebranda
-choroba von Willebranda
-leki:aspiryna, heparyna
-leki:aspiryna, heparyna
16.Czas krzepnięcia
16.Czas krzepnięcia
-czas upływający od momentu
-czas upływający od momentu
wynaczynienia do chwili wykrzepienia
wynaczynienia do chwili wykrzepienia
w szklanych probówkach
w szklanych probówkach
-jest miarą wieloenzymatycznego
-jest miarą wieloenzymatycznego
procesu , przejścia rozpuszczalnego
procesu , przejścia rozpuszczalnego
fibrynogenu w nierozpuszczalną
fibrynogenu w nierozpuszczalną
fibrynę
fibrynę
-wartości referencyjne mogą się różnić
-wartości referencyjne mogą się różnić
między laboratoriami(rozmiar probówki,
między laboratoriami(rozmiar probówki,
rodzaj szkła, metoda, temp.otoczenia)
rodzaj szkła, metoda, temp.otoczenia)
-do każdego badania powinien być
-do każdego badania powinien być
dołączony zakres wartości referencyjnych
dołączony zakres wartości referencyjnych
Czas krzepnięcia
Czas krzepnięcia
-u chorych ze znacznymi
-u chorych ze znacznymi
niedoborami czynników
niedoborami czynników
krzepnięcia – II,V,VIII,X,XI,XII
krzepnięcia – II,V,VIII,X,XI,XII
-u chorych leczonych heparyną
-u chorych leczonych heparyną
-u chorych z krążącymi
-u chorych z krążącymi
antykoagulantami
antykoagulantami
17. Czas kaolinowo-
17. Czas kaolinowo-
kefalinowy APTT
kefalinowy APTT
-modyfikacja czasu kefalinowego PTT
-modyfikacja czasu kefalinowego PTT
-jest miarą wewnątrzpochodnego układu
-jest miarą wewnątrzpochodnego układu
aktywacji protrombiny,po maksymalnej
aktywacji protrombiny,po maksymalnej
aktywacji czynników XI i XII
aktywacji czynników XI i XII
-zależy od zawartości w osoczu
-zależy od zawartości w osoczu
czynników:II, V, VIII, IX, X, XI, XII
czynników:II, V, VIII, IX, X, XI, XII
i fibrynogenu
i fibrynogenu
-nie zależy od liczby krwinek płytkowych
-nie zależy od liczby krwinek płytkowych
Czas kaolinowo-
Czas kaolinowo-
kefalinowy
kefalinowy
Hemofilie:
Hemofilie:
–
A-wrodzony niedobór cz.VIII
A-wrodzony niedobór cz.VIII
–
B- „ „ cz.IX
B- „ „ cz.IX
–
C- „ „ cz.XI
C- „ „ cz.XI
Choroba von Willebranda
Choroba von Willebranda
Obecność inhibitorów krzepnięcia
Obecność inhibitorów krzepnięcia
(heparyna,produkty degradacji
(heparyna,produkty degradacji
fibrynogenu)
fibrynogenu)
18.Czas protrombinowy
18.Czas protrombinowy
PT
PT
Jest miarą zewnątrzpochodnego
Jest miarą zewnątrzpochodnego
układu aktywacji protrombiny
układu aktywacji protrombiny
Zależy od zawartości w osoczu
Zależy od zawartości w osoczu
protrombiny
protrombiny
fibrynogenu,czynników:V,VII,X
fibrynogenu,czynników:V,VII,X
Nie zależy od liczby krwinek
Nie zależy od liczby krwinek
płytkowych i od pozostałych
płytkowych i od pozostałych
czynników krzepnięcia
czynników krzepnięcia
Czas protrombinowy c.d.
Czas protrombinowy c.d.
Wartości prawidłowe czasu protrombinowego
Wartości prawidłowe czasu protrombinowego
zależą od aktywności używanej
zależą od aktywności używanej
tromboplastyny
tromboplastyny
Czas protrombinowy przedstawiany jest jako:
Czas protrombinowy przedstawiany jest jako:
–
-wskaźnik protrombinowy lub
-wskaźnik protrombinowy lub
–
-międzynarodowy współczynnik znormalizowany
-międzynarodowy współczynnik znormalizowany
INR
INR
Międzynarodowy
Międzynarodowy
współczynnik
współczynnik
znormalizowany (INR)
znormalizowany (INR)
-odpowiada takiej wartości współczynnika
-odpowiada takiej wartości współczynnika
czasu protrombinowego, jaką by uzyskano,
czasu protrombinowego, jaką by uzyskano,
używając do oznaczeń pierwotnego wzorca
używając do oznaczeń pierwotnego wzorca
tromboplastyny
tromboplastyny
-umożliwia to jednolitą interpretację
-umożliwia to jednolitą interpretację
wyników, niezależnie od laboratorium,w
wyników, niezależnie od laboratorium,w
którym badanie zostało wykonane
którym badanie zostało wykonane
-stosowanie INR ma szczególne znaczenie w
-stosowanie INR ma szczególne znaczenie w
monitorowaniu chorych leczonych
monitorowaniu chorych leczonych
antykoagulantami
antykoagulantami
Czas protrombinowy (wskaźnik
Czas protrombinowy (wskaźnik
protrombinowy obniżony ,INR
protrombinowy obniżony ,INR
podwyższony)
podwyższony)
-przewlekłe choroby wątroby
-przewlekłe choroby wątroby
-niedobory witaminy K
-niedobory witaminy K
-niedobory czynników II,V,VII,X
-niedobory czynników II,V,VII,X
-leczenie antykoagulantami
-leczenie antykoagulantami
-znaczne niedobory fibrynogenu
-znaczne niedobory fibrynogenu
-rozsiane wewnątrznaczyniowe
-rozsiane wewnątrznaczyniowe
wykrzepianie (DIC)
wykrzepianie (DIC)
-obecność inhibitorów krzepnięcia
-obecność inhibitorów krzepnięcia
Czas
Czas
protrombinowy(wskaźnik
protrombinowy(wskaźnik
protrombinowy
protrombinowy
podwyższony, INR
podwyższony, INR
obniżony)
obniżony)
-zakrzepica
-zakrzepica
-stany nadkrzepliwości
-stany nadkrzepliwości
-zwiększona aktywność czynnika
-zwiększona aktywność czynnika
VII
VII
-nadkrzepliwość ciężarnych i
-nadkrzepliwość ciężarnych i
okołoporodowa
okołoporodowa
19. Mocz
19. Mocz
Badanie ogólne moczu dostarcza
Badanie ogólne moczu dostarcza
informacji o stanie czynnościowym nerek
informacji o stanie czynnościowym nerek
i wielu innych narządów
i wielu innych narządów
Obejmuje ocenę właściwości
Obejmuje ocenę właściwości
fizykochemicznych oraz ocenę
fizykochemicznych oraz ocenę
mikroskopową osadu zagęszczonego
mikroskopową osadu zagęszczonego
dwudziestokrotnie poprzez wirowanie
dwudziestokrotnie poprzez wirowanie
Mocz - barwa
Mocz - barwa
-fizjologicznym barwnikiem jest urochrom,
-fizjologicznym barwnikiem jest urochrom,
dający zabarwienie żółte o różnych
dający zabarwienie żółte o różnych
odcieniach w zależności od stopnia
odcieniach w zależności od stopnia
zagęszczenia
zagęszczenia
-zmiana barwy może być wynikiem
-zmiana barwy może być wynikiem
wydalania barwnych związków powstałych
wydalania barwnych związków powstałych
w toku przemian ustrojowych i/lub
w toku przemian ustrojowych i/lub
substancji egzogennych (leki,
substancji egzogennych (leki,
składniki diety, środki kontrastowe)
składniki diety, środki kontrastowe)
Mocz – zmiana barwy
Mocz – zmiana barwy
-
-
czerwona
czerwona
– obecność hemoglobiny,porfiryn,
– obecność hemoglobiny,porfiryn,
mioglobiny,niektórych leków a także
mioglobiny,niektórych leków a także
barwników np.czerwonych buraków
barwników np.czerwonych buraków
-
-
brązowe
brązowe
– obecność bilirubiny,
– obecność bilirubiny,
hemoglobiny, związków fenolowych
hemoglobiny, związków fenolowych
-
-
czerwonopomarańczowa
czerwonopomarańczowa
– obecność
– obecność
urobiliny, pirydyny
urobiliny, pirydyny
-
-
czarna
czarna – obecność melaniny
– obecność melaniny
Mocz - przejrzystość
Mocz - przejrzystość
-prawidłowy mocz jest przejrzysty lub lekko
-prawidłowy mocz jest przejrzysty lub lekko
opalizujący
opalizujący
-zmętnienie może być spowodowane
-zmętnienie może być spowodowane
obecnością: krwinek
obecnością: krwinek
czerwonych,białych,nabłonków, kuleczek
czerwonych,białych,nabłonków, kuleczek
tłuszczu
tłuszczu
-zmętnienie może być wynikiem precypitacji
-zmętnienie może być wynikiem precypitacji
soli, zależy od stężenia soli, pH,
soli, zależy od stężenia soli, pH,
temperatury przechowywania
temperatury przechowywania
Mocz – ciężar właściwy
Mocz – ciężar właściwy
-zależy od ilości wydalonych końcowych
-zależy od ilości wydalonych końcowych
produktów przemian ustrojowych oraz od
produktów przemian ustrojowych oraz od
ilości wydalanej wody
ilości wydalanej wody
-wahania ciężaru właściwego w ciągu doby
-wahania ciężaru właściwego w ciągu doby
wynikają ze zdolności nerek do zagęszczania
wynikają ze zdolności nerek do zagęszczania
i rozcieńczania moczu w zależności
i rozcieńczania moczu w zależności
od stanu nawodnienia organizmu
od stanu nawodnienia organizmu
-nerkowe wydalanie chlorku sodu i wody
-nerkowe wydalanie chlorku sodu i wody
podlega kontroli hormonalnej – głównie
podlega kontroli hormonalnej – głównie
przez aldosteron i wazopresynę
przez aldosteron i wazopresynę
Uwaga !
Uwaga !
-przy interpretacji wyników badania
-przy interpretacji wyników badania
ogólnego moczu zawsze należy
ogólnego moczu zawsze należy
uwzględnić jego ciężar właściwy
uwzględnić jego ciężar właściwy
-wykrycie np.śladowych ilości białka
-wykrycie np.śladowych ilości białka
w moczu rozcieńczonym wskazuje
w moczu rozcieńczonym wskazuje
na znacznie większą proteinurię niż w
na znacznie większą proteinurię niż w
przypadku moczu zagęszczonego
przypadku moczu zagęszczonego
Mocz – wzrost gęstości
Mocz – wzrost gęstości
-glukoza w moczu
-glukoza w moczu
-białko w moczu
-białko w moczu
-leki i/lub ich metabolity
-leki i/lub ich metabolity
-mannitol lub dekstran (w wyniku
-mannitol lub dekstran (w wyniku
infuzji dożylnej
infuzji dożylnej
Mocz – spadek gęstości
Mocz – spadek gęstości
-moczówka prosta
-moczówka prosta
-przewlekła niewydolność nerek
-przewlekła niewydolność nerek
-ostra martwica kanalików
-ostra martwica kanalików
nerkowych
nerkowych
Mocz - pH
Mocz - pH
-współczynnik pH moczu pobranego z
-współczynnik pH moczu pobranego z
porannej porcji wynosi średnio 6 i
porannej porcji wynosi średnio 6 i
może się wahać w granicach 5 – 8
może się wahać w granicach 5 – 8
-współczynnik pH jest niższy u osób
-współczynnik pH jest niższy u osób
będących na diecie mięsnej(ok.5)
będących na diecie mięsnej(ok.5)
- u osób na diecie jarzynowej lub
- u osób na diecie jarzynowej lub
mlecznej jest wyższy ( ok.8)
mlecznej jest wyższy ( ok.8)
Mocz – wzrost pH
Mocz – wzrost pH
-zasadowica metaboliczna i
-zasadowica metaboliczna i
oddechowa
oddechowa
-przewlekła niewydolność nerek
-przewlekła niewydolność nerek
-nadczynność przytarczyc
-nadczynność przytarczyc
pierwotna i wtórna
pierwotna i wtórna
-hiperkaliemia
-hiperkaliemia
-kwasica kanalikowa
-kwasica kanalikowa
Mocz – spadek pH
Mocz – spadek pH
-kwasica metaboliczna i oddechowa
-kwasica metaboliczna i oddechowa
-hipokaliemia
-hipokaliemia
-odwodnienie
-odwodnienie
-gorączka
-gorączka
Białko w moczu
Białko w moczu
-w moczu fizjologicznym obecności białka
-w moczu fizjologicznym obecności białka
nie stwierdza się
nie stwierdza się
-w kłębkach nerkowych w ciągu doby
-w kłębkach nerkowych w ciągu doby
filtruje się ok. 5g białka głównie albuminy
filtruje się ok. 5g białka głównie albuminy
-dzięki dużej reabsorpcji w kanalikach
-dzięki dużej reabsorpcji w kanalikach
nerkowych z moczem wydala się go
nerkowych z moczem wydala się go
mniej niż 100mg/dobę, jest to ilość
mniej niż 100mg/dobę, jest to ilość
nieoznaczalna
nieoznaczalna
-ślad białka:
-ślad białka:
–
-nadciśnienie
-nadciśnienie
–
-gorączka
-gorączka
Proteinuria
Proteinuria
Jest objawem przepuszczalności
Jest objawem przepuszczalności
kłębków nerkowych :
kłębków nerkowych :
-zespół nerczycowy
-zespół nerczycowy
-dysfunkcja kanalików proksymalnych
-dysfunkcja kanalików proksymalnych
-szpiczak mnogi(białko Bence Jones‘a)
-szpiczak mnogi(białko Bence Jones‘a)
-zakrzep żyły nerkowej
-zakrzep żyły nerkowej
-zapalenie kłębków nerkowych
-zapalenie kłębków nerkowych
Glukoza w moczu
Glukoza w moczu
- w moczu fizjologicznym
- w moczu fizjologicznym
obecności glukozy nie stwierdza
obecności glukozy nie stwierdza
się
się
-glukozuria :
-glukozuria :
-cukrzyca
-cukrzyca
-zespoły chorobowe przebiegające
-zespoły chorobowe przebiegające
z dysfunkcją kanalika
z dysfunkcją kanalika
proksymalnego
proksymalnego
Bilirubina w moczu
Bilirubina w moczu
-w moczu fizjologicznym bilirubiny nie
-w moczu fizjologicznym bilirubiny nie
stwierdza się
stwierdza się
-
-
wzrost wydalania
wzrost wydalania
(+,++,+++):
(+,++,+++):
-żółtaczka mechaniczna
-żółtaczka mechaniczna
-wirusowe zapalenie wątroby(WZW)
-wirusowe zapalenie wątroby(WZW)
-marskość wątroby
-marskość wątroby
-przerzuty nowotworowe do wątroby
-przerzuty nowotworowe do wątroby
Urobilinogen w moczu
Urobilinogen w moczu
-w moczu fizjologicznym stwierdza
-w moczu fizjologicznym stwierdza
się obecność urobilinogenu (+)
się obecność urobilinogenu (+)
Wzrost wydalania
Wzrost wydalania
(++,+++):
(++,+++):
-żółtaczka hemolityczna
-żółtaczka hemolityczna
-wirusowe zapalenie wątroby
-wirusowe zapalenie wątroby
-toksyczne zapalenie wątroby
-toksyczne zapalenie wątroby
-marskość wątroby
-marskość wątroby
Badanie mikroskopowe
Badanie mikroskopowe
moczu
moczu
-ocenia się z bezpośredniego preparatu 20
-ocenia się z bezpośredniego preparatu 20
krotnie zagęszczonego moczu
krotnie zagęszczonego moczu
-
-
w obrazach prawidłowych
w obrazach prawidłowych
osadu
osadu
występują: pojedyncze krwinki białe i
występują: pojedyncze krwinki białe i
czerwone, nabłonki, niewielkie ilości
czerwone, nabłonki, niewielkie ilości
związków mineralnych
związków mineralnych
-
-
w warunkach patologicznych
w warunkach patologicznych
obserwuje się
obserwuje się
wzrost elementów morfotycznych moczu
wzrost elementów morfotycznych moczu
-mogą pojawić się też:bakterie lub wałeczki
-mogą pojawić się też:bakterie lub wałeczki
szkliste, komórkowe, tłuszczowe itp
szkliste, komórkowe, tłuszczowe itp