Modele SIZ
• Systemy dziedzinowe
• Systemy informacyjno-decyzyjne
• Zintegrowane systemy informatyczne zarządzania
(MRP II, ERP)
• Systemy zarządzania relacjami z klientami (CRM)
• Systemy zarządzania łańcuchem dostaw (SCM)
• Systemy zarządzania przepływem pracy
(workflow)
• Systemy elektronicznego przesyłania danych (EDI)
• Systemy zarządzania treścią (CMS)
• Systemy automatyzacji prac biurowych i
administracyjnych
• E-biznes
SYSTEMY DZIEDZINOWE
Techniczne
przygotowanie
produkcji
Planowanie
produkcji
Gospodarka
materiałowa
Zatrudnienie
i place
Gospodarka
wyrobami
gotowymi
Gospodarka
środkami
trwałymi
Finanse
i księgowość
Cechy systemów dziedzinowych
Różnorodność tematyczna
Duża ilość danych we/wy
Szczegółowość opisu transakcji
Duża dokładność danych
Duża wiarygodność danych
Stosunkowo proste algorytmy przetwarzania danych
Dedykowane dla określonego użytkownika
i wspomagania konkretnych działań
Budowa systemu
dziedzinowego
Baza danych
Dane we
Dane wy
Algorytm
przetwarzania
danych
System technicznego
przygotowania produkcji
(Dawca podstawowych normatywów opisujących
wyroby i procesy produkcyjne)
Opis i aktualizacja kartotek
konstrukcyjno-technologicznych wyrobów
(normatywy materiałowe,
operacje technologiczne
asortyment
operacje kontrolne
operacje transportowe)
System planowania produkcji
(Odbiorca podstawowych normatywów opisujących
wyroby i procesy produkcyjne)
-
Określenie planu asortymentowego produkcji
-Ustalenie kolejności i terminów wykonania produkcji
według faz technologicznych
- Bilansowanie zadań ze zdolnością produkcyjną
-Ustalanie potrzeb w zakresie materiałów, narzędzi, robocizny
-Ustalanie limitów materiałowych
System gospodarki
materiałowej
• Prowadzenie ewidencji materiałów i
przedmiotów nietrwałych
• Analiza kosztów zużycia materiałów i
przedmiotów nietrwałych
• Analiza realizacji zamówień
System zatrudnienie i place
Ewidencja zatrudnienia
Badanie czasu pracy, obliczanie
wynagrodzeń
Rozliczanie kosztów robocizny
Gospodarka wyrobami
gotowymi
• Ewidencja
ilościowo-
wartościowa
wyrobów gotowych
• Rozliczanie braków
i produkcji w toku
• Kontrola wykonania
produkcji
Gospodarka środkami trwałymi
• Ewidencja środków trwałych
• Rozliczanie czasu pracy maszyn i
urządzeń
• Planowanie i rozliczanie remontów
System finansowo-księgowy
• Planowanie kosztów własnych
• Kalkulacja kosztów
• Sprawozdawczość finansowa
Systemy informacyjno-
decyzyjne
• Systemy informowania kierownictwa
(SIK)
• Systemy wspomagania decyzji (SWD)
• Systemy ekspertowe (SE)
• Systemy Business Intelligence (BI)
S I K
• Pierwsze systemy wspomagające
procesy podejmowania decyzji w
organizacji (lata 70-te)
• Wykorzystywanie złożonych
algorytmów przetwarzania danych
• Generowanie informacji
optymalizacyjnych, analitycznych
• Adresowane dla kadry kierowniczej
średniego szczebla zarządzania
Budowa SIK
Baza danych
i SZBD
Dane we
Dane wy
Złożone algorytmy
przetwarzania
danych
SWD
• Wspomaganie problemów słabo
ustrukturalizowanych
• Wykorzystywanie modeli danych
• Selektywne dostarczanie informacji
• Przyjazny interfejs (user friendly interface)
• Przeznaczone dla kierownictwa średniego i
wyższego szczebla zarządzania (lata 80-te)
• GSWD (większa grupa osób uczestniczy w
wymianie poglądów)
Struktura SWD
SZBD
SZBM
Interfejs
Baza danych
Baza modeli
M. strategiczne
M. taktyczne
M. operacyjne
Różne
interfejsy i
style
interakcji
Gotowe modele lub
tworzone we
własnym zakresie
Systemy ekspertowe
• Umożliwiają rozwiązywanie problemów
rozmytych, słabo ustrukturalizowanych,
nienumerycznych
• Wspomagają raczej wąskie dziedziny
(medycyna, bankowość, finanse)
• Interakcja z użytkownikiem w języku quasi-
naturalnym
• Wiedza przedstawiana jest w postaci faktów
i reguł (zazwyczaj pochodzi od ludzi)
• Udzielają użytkownikowi wyjaśnień i
podpowiedzi rozwiązania problemu
Struktura SE
• Baza wiedzy (fakty, reguły),
• moduł wnioskowania (dedukcyjny program
wyprowadzający wnioski z faktów
przechowywanych w bazie wiedzy),
• Moduł pozyskiwania wiedzy (program sterujący
interakcjami z ekspertem lub inżynierem wiedzy,
od którego pobierana jest wiedza),
• Moduł objaśniający (umożliwiający użytkownikowi
zadawanie pytań typu: dlaczego, jak, wyjaśnij),
• Interfejs (interakcja w języku quasi naturalnym).
Ekspert dziedzinowy
Inżynier wiedzy
Interfejs
Baza danych
M. pozyskiwania
wiedzy
Baza wiedzy
M. wyjaśniania
M. wnioskowania
Interfejs
Użytkownik
Humanistyc
zna
orientacja
odwzorowań
rzeczywistoś
ci
Materialna
orientacja
odwzorowań
1950 1960 1970 1980 1990 2000
2010 2020
Podstawowe
obliczenia
Złożone obliczenia
matematyczne
Przetwarzanie danych, proste procesy
myślowe w logice klauzul,
wnioskowanie formalne
Systemy ekspertowe,
komunikacja w języku
naturalnym
Inżynieria wiedzy i
samosterowalne roboty
Uczenie, usługi
przetwarzania
wiedzy
Myślenie
asocjacyjne
Wnioskowanie
przez analogię
BUSINESS INTELLIGENCE
Hurtownia
danych
Hurtownia
danych
OLAP
(On-line Analytical
Processing)
OLAP
(On-line Analytical
Processing)
DATA
MINING
DATA
MINING
Zmiana sposobu
pracy
z informacją
Zmiana sposobu
pracy
z informacją
•Inteligentna eksploracja danych,
•on-line wielowymiarowe analizy danych
•prezentacja danych w rożnych układach
Narzędzia do
raportowania
i zapytań „ad hoc”
Narzędzia do
raportowania
i zapytań „ad hoc”
Narzędzia do ekstrakcji
i przesyłania danych
(ETL)
Narzędzia do ekstrakcji
i przesyłania danych
(ETL)
HURTOWNIA DANYCH
HURTOWNIA DANYCH
Warstwa prezentacji
(interfejs)
Warstwa prezentacji
(interfejs)
Narzędzia
Analityczne (OLAP)
Narzędzia
Analityczne (OLAP)
Architektura
BI
FUNKCJE BI
Planowanie
strategiczne
Planowanie
strategiczne
Poprawa
relacji z klientami
Poprawa
relacji z klientami
Analiza procesów
wewnętrznych
i sprawności operacyjnej
Analiza procesów
wewnętrznych
i sprawności operacyjnej
Analiza zyskowności
produktów
Analiza zyskowności
produktów
Kontroling
i rachunkowość
Kontroling
i rachunkowość
Liderzy wyznaczający
standardy i kierunki rozwoju BI
• Cognos (aplikacje: Cognos Impromptu,
PowerPlay, Scenario, 4Thout, Decision
Stream)
• Business Objects (Webintelligence)
• Infomedia (Columb Controlling)
• MicroStrategy
• SAP (SAP KM, mySAP BI)
• Hogart
• Microsoft (MS SQL Server)
Planowanie i wdrażanie BI
Ustalenie celów
biznesowych
Ustalenie celów
biznesowych
Analiza kluczowych
procesów, stanowisk,
źródeł wiedzy itp.
Analiza kluczowych
procesów, stanowisk,
źródeł wiedzy itp.
Parametryzacja
systemu
Parametryzacja
systemu
Opracowanie kryteriów
wyboru implementacji
hurtowni danych,
narzędzi analitycznych itp.
Opracowanie kryteriów
wyboru implementacji
hurtowni danych,
narzędzi analitycznych itp.
Szkolenia,
konsultacje itp.
Szkolenia,
konsultacje itp.
Bariery w tworzeniu BI
Kultura
organizacji
Kultura
organizacji
Brak odpowiedzialnych
za problem zarządzania wiedzą
Brak odpowiedzialnych
za problem zarządzania wiedzą
Brak odpowiednich
technik informatycznych
Brak odpowiednich
technik informatycznych
Brak czasu,
brak motywacji
Brak czasu,
brak motywacji
Bariery poznawcze
Bariery poznawcze
Konkurencja
między pracownikami,
działami
Konkurencja
między pracownikami,
działami
Niedostateczna
świadomość korzyści
Niedostateczna
świadomość korzyści
Praca
zespołowa
Praca
zespołowa
KORPORACYJNY
PORTAL WIEDZY
KORPORACYJNY
PORTAL WIEDZY
Platforma
BI
Platforma
BI
Podejmowanie
decyzji
Podejmowanie
decyzji
Zarządzanie
wiedzą
i treścią
Zarządzanie
wiedzą
i treścią
MOŻLIWOŚCI
KORPORACYJNEGO
PORTALU WIEDZY
MOŻLIWOŚCI
KORPORACYJNEGO
PORTALU WIEDZY
•inicjowanie scenariuszy zdarzeń,
•analiza krytycznych czynników sukcesu,
•wspieranie współpracy wewnątrzorganizacyjnej,
•tworzenie programów i uniwersytetów korporacyjnych,
•dostęp do dokumentacji i słowników,
•dostęp do systemów szkoleniowych,
•dostęp do ról i umiejętności, kalendarzy pracy pracowników,
•tworzenie programów certyfikacyjnych,
•uruchamianie przepływu procesów pracy.
•inicjowanie scenariuszy zdarzeń,
•analiza krytycznych czynników sukcesu,
•wspieranie współpracy wewnątrzorganizacyjnej,
•tworzenie programów i uniwersytetów korporacyjnych,
•dostęp do dokumentacji i słowników,
•dostęp do systemów szkoleniowych,
•dostęp do ról i umiejętności, kalendarzy pracy pracowników,
•tworzenie programów certyfikacyjnych,
•uruchamianie przepływu procesów pracy.
Poziom
złożoności
czas
SIK
SWD
SE
EIS
BI
Modele
danych,
interface
Bazy danych,
algorytmy
przetwarzania
Wnioskowanie
,
baza wiedzy
Raportowanie,
wizualizacja
danych
Data mining,
OLAP,
hurtownie
danych
Decydenci, klienci, dostawcy,
kooperanci, eksperci branżowi
Tworzenie wiedzy
Transfer wiedzy
E-BI, BI,
SWD, GSWD,
SE, SWO
ST, CAD, CIM,
MRP II, ERP,
CRM
Sieci globalne,
Internet,
Extranet,
wideokonferen
cje
EDI,
Intranety,
poczta
elektroniczn
a
ZARZĄDZANIE
Strategicz
ne
Taktyczne
Operacyjn
e
Technologie komputerowe w tworzeniu i transferze
wiedzy
Zintegrowane SIZ
Rodzaje integracji
Fizyczna
Aplikacji
Biznesowa
Wymiana danych, protokołów
komunikacyjnych
Współdziałanie systemów na różnych
platformach sprzętowo-programowych
Scalanie i koordynacja procesów
biznesowych z udziałem TI
Przykłady ZSIZ
• CIM (Computer Integrated
Manufacturing)
• MRP (Material Requirement Planning)
• MRP II (Manufacturing Resource
Planning)
• ERP (Enterprise Resource Planning)
Architektura CIM
• Komputerowo wspomagane obliczenia inżynierskie
i symulacje (Computer Aided Engineering – CAE)
• Komputerowo wspomagane projektowanie
(Computer Aided Planning – CAP)
• Komputerowo wspomagane wytwarzanie
(Computer Aided Manufacturing – CAM)
• Komputerowo wspomagane zapewnienie jakości
(Computer Aided Quality Assurence -CAQA)
MRP
Planowanie potrzeb materiałowych
Śledzenie stanu zapasów magazynowych
i takie ustawienie ich ilości, aby
czas ich składowania był jak najkrótszy,
przy jednoczesnym
zachowaniu ciągłości produkcji
MRP II
Planowanie potrzeb materiałowych i
produkcyjnych w zamkniętej pętli produkcyjnej
Standard MRP II opracowany przez Amerykańskie
Stowarzyszenie Sterowania Produkcją i Zapasami
Planowanie biznesowe
Planowanie produkcji i sprzedaży
Harmonogramowanie plan produkcji
Planowanie potrzeb materiałowych
Planowanie zdolności produkcyjnych itp..
Wybrane
funkcje
ERP
MRP II
Procedury finansowe:
- Rachunek kosztów
- Rachunkowość zarządcza
- Kontroling
Warianty systemów MRP II
Minimalny
Rozwinięty
Zaawansowany
System wspomaga
przynajmniej funkcję
planowania
sprzedaży,
zarządzania popytem,
planowania zasobów
produkcyjnych oraz
planowania zdolności
produkcyjnych
Dodatkowo system
wspiera
harmonogramowanie
spływu produkcji,
zarządzanie
stanowiskami
roboczym
Posiada narzędzia
pomiarów i symulacji
System wspiera
zarządzanie zmianami
konstrukcyjnymi,
zarządzanie remontami,
jakością, serwisem.
Jest zintegrowany z
CAD/CAM i modułami
finansowymi
Cechy systemów MRP II
• Kompleksowość funkcjonalna (obejmowanie
wszystkich sfer działalności firmy)
• Budowa modułowa (pozwalająca na etapowe
instalowanie i wdrażanie systemu)
• Zaawansowanie merytoryczne (złożoność systemu)
• Wysoki stopień integracji procedur i danych
(wewnątrz danych modułów, jak i między
modułami)
• Orientacja procesowa (system przygotowany do
kompleksowej obsługi procesów gospodarczych, a
nie struktur organizacyjnych)
Cechy systemów MRP II
(cd.)
• Znaczna parametryzacja systemu (pozwalająca
na dostosowanie do charakterystyki firmy)
• Skalowalność (zdolność do zwiększania zakresu
funkcjonalnego systemu)
• Otwartość na otoczenie informatyczne
• Znaczna niezależność od platformy sprzętowej
(wymagania sprzętowe jednak bardzo wysokie
• Wysoka niezawodność pracy systemu
• Wysokie koszty zakupu systemu
• Złożone i długie wdrażanie systemu
Przykłady systemów MRP II
• SAP R3, R4
• Baan IV
• MFG/Pro
• Oracle applications,
• Promis S/4
• Max
• IFS Applications
• Teta_C
Systemy Zarządzania Relacjami z
Klientami (Customer Relationship
Management - CRM)
Zakres systemów CRM:
Pozyskiwanie potencjalnych klientów,
Obsługa cyklu sprzedaży,
Utrzymywanie więzi z klientami,
Serwis i doradztwo,
Badanie satysfakcji klientów i nowych potrzeb.
Architektura CRM
Baza danych
Hurtownia danych z OLAP i data
mining
Rozwiązania sprzętowe, jak: Call
center, bezprzewodowe
połączenia
Platformy do tworzenia CRM
Małe firmy
Średnie firmy
Duże firmy
MS ACCESS
MS SQL
Server
Oracle Server
DB2
Electronic Data Interchange-
EDI
Przesyłanie standardowo
ustrukturalizowanych danych o transakcjach
handlowych w elektronicznym formacie
Transfer danych
odbywa się przez
łącza elektroniczne
Struktura
i format danych
są precyzyjnie zdefiniowane
Rodzaje EDI
• Wymiana danych zorientowana na
informacje (wymiana katalogów cen,
danych technicznych itp.),
• Wymiana danych zorientowana na
transakcje (transfer faktur, zleceń
zakupów, dowodów dostaw),
• Elektroniczne przesyłanie środków
pieniężnych (komunikaty o przesłanych
środkach finansowych),
• Interakcyjna wymiana danych typu
„pytanie-odpowiedź” (np. rezerwacja
miejsc)
Obszary zastosowań EDI:
• Obrót handlowy
• Administracja
• Służba zdrowia
• Logistyka wojskowa
• Poczta
• Transport
• Turystyka
EDIFACT
(Standard dla Administracji, Handlu i
Transportu)
Zalety EDI
• Szybkość przekazu i przetwarzania
informacji,
• Redukcja kosztów (ograniczenie zużycia
papieru, zmniejszenie liczby wprowadzania
danych, przyśpieszenie obiegu informacji itp.
• Eliminacja bariery językowej (szerokie
stosowanie kodów międzynarodowych),
• Poprawa relacji z klientem i parterami
handlowymi (rozwój więzi i porozumień,
handlowych i logistycznych)
Internetowe rozwiązania dla
EDI
• Z użyciem e-mail (stosowane protokoły:
S/MIME, PGP/MIME),
• Web-EDI (wykorzystywanie www, protokołu
HTTP oraz protokołu ochrony danych SSL,
• XML/EDI (XML – umożliwia takie
zdefiniowanie dokumentu, że może być on
automatycznie przetworzony i wyświetlony
przez przeglądarkę internetową)
Systemy zarządzania łańcuchem
dostaw
(Supply Chain Management –SCM)
Globalizację
Odpowiedź na:
Szeroką kooperację
Zintegrowane
struktury
gospodarcze
W systemach
ERP nie przewidziano
współpracy pomiędzy
firmami
Są
uzupełnieniem
ERP
Systemy zarządzania łańcuchem
dostaw
(Supply Chain Management –SCM)
Zintegrowana logistyka rozszerzona o
udział dostawców i odbiorców w całym
procesie
Zapewniają klientom i parterom handlowy
bezpośrednią komunikację oraz szybszą
wymianę informacji
Przykłady SCM
• Oracle – Oracle E-business Suite,
• SAP – mySAP SCM,
• BAAN (iBaan for SCM)
Pozwalają na zdefiniowanie:
klientów,
dostawców,
parterów oraz
pracowników
Rdzeniem SCM
jest wspólna
baza danych
Cechy systemu Oracle E-business Suite
• Ujednolicony model danych (pozwalający
zdefiniować wszystkich uczestników łańcucha
wartości)
• Łatwy dostęp do informacji (dostarczanie wielu
gotowych modeli do użycia)
• Globalność (wszystkie informacje skonsolidowane,
system obsługuje wiele walut, języków itp.)
• Przystosowalność (konfigurowanie aplikacji do
potrzeb klienta)
• Otwartość (łatwa integracja z innymi aplikacjami
firmy Oracle)
Moduły SCM w Oracle E-business Suite
1. Rozwijanie produktu
(Umowy projektowe,
rozlicznie projektu,
zarządzanie
zasobami projektu)
2. Zaawansowane
planowanie
(zamówienia, zapasy)
3. Pozyskiwanie
(surowców,
zakupów,
płatności)
4. Wytwarzanie
(dyskretne procesy,
produkcja potokowa
Harmonogramowanie produkcji
zarządzanie jakością)
5. Wypełnianie
zleceń
(wycena, transport)