Poczucie
koherencji-
model salutogenezy
A.Antonovsky’ego
Model salutogenezy-
salus (szczęście, zdrowie) geneza
(powstanie)
-
koncentruje się na poszukiwaniu zasobów i czynników
wspierających i podtrzymujących zdrowie
-zakłada, że nie istnieje dualizm zdrowie-choroba;
naturalnym stanem organizmu nie jest homeostaza ale
chaos i nieporządek
- co powoduje, że dana osoba znajduje się w pobliżu
bieguna zdrowia lub choroby? Jakie są wyznaczniki
zdrowia?
Poczucie koherencji-
Globalna orientacja człowieka, wyrażająca
stopień, w jakim człowiek ten ma dominujące,
trwałe, choć dynamiczne poczucie pewności,
że bodźce napływające w ciągu życia ze
środowiska wewnętrznego i zewnętrznego
mają charakter ustrukturyzowany,
przewidywalny i wytłumaczalny; dostępne są
zasoby, które pozwalają mu sprostać
wymaganiom stawianym przez te bodźce;
wyzwania te są dla niego wyzwaniem wartym
wysiłku i zaangażowania.
(Antonovsky)
Poczucie koherencji (SOC) składa się z trzech komponentów:
• zrozumiałość: stopień w jakim człowiek
spostrzega napływające bodźce uporządkowane,
jasne i spójne
• sterowalność: spostrzega dostępne zasoby jako
wystarczające by sprostać wymaganiom
• sensowność: poczucie sensu życia, problemy i
wymagania warte są wysiłku, poświęcenia i
zaangażowania
Poczucie koherencji kształtuje się u jednostki
do 30 r.ż w toku doświadczeń życiowych.
Silne poczucie koherencji:
Świadome akceptowanie swoich emocji
Rzadko stosowane nieefektywne style radzenia sobie ze
stresem
Racjonalny styl postępowania, skoncentrowanie na zadaniach
Wszechobecne stresory powodują stan
napięcia. Wysokie SOC sprawia, że
odbierane bodźce nie są spostrzegane jako
stresory, a w razie potrzeb mobilizowane są
zasoby odpornościowe.
Sprawdź swoje poczucie
koherencji
Kwestionariusz Orientacji Życiowej SOC-29
http://www.psychologia.net.pl/testy.php?test=soc