Przykłady współpracy państw
członkowskich w zakresie edukacji
Edukacja w UE
W Unii Europejskiej uznaje się, że edukacja
(kształcenie i szkolenie) jest niezbędna dla
rozwoju współczesnego społeczeństwa i
gospodarki opartej na wiedzy. Włączenie szkolenia
w ramy edukacji powoduje, że jest ona rozumiana
szeroko – nie ogranicza się do kształcenia w
szkołach i uczelniach, ale obejmuje wszelkie formy
działań edukacyjnych poza systemami edukacji, w
tym zwłaszcza działań na rzecz doskonalenia
kwalifikacji zawodowych oraz poszerzających
uczestnictwo w kulturze i społeczeństwie
obywatelskim.
Edukacja w UE
Strategia UE podkreśla rolę współpracy państw
członkowskich w kształceniu i szkoleniu oraz uczenia się
od siebie nawzajem. Współpraca europejska w zakresie
kształcenia i szkolenia zyskała impuls od czasu przyjęcia
Strategii Lizbońskiej w 2000 r. i jest kontynuowana w
ramach strategii Europa 2020. Program nadrzędny UE
koncentruje się na wzroście gospodarczym, zatrudnienia
oraz poprawie spójności społecznej.
Współpraca europejska w zakresie kształcenia i
szkolenia odgrywa w tym programie istotną rolę dając
fundament wiedzy, umiejętności i innowacyjności jako
najbardziej wartościowym aktywom Europy, szczególnie
w świetle rosnącej konkurencji światowej.
Art. 165 i 66 TUE
Zgodnie z art. 165 i 166 Traktatu o
funkcjonowaniu Unii Europejskiej
edukacja pozostaje w wyłącznych
kompetencjach państw członkowskich. Traktat
przyznaje UE jedynie miękkie kompetencje w
tych obszarach, głównie skupiające się na
koordynacji, uzupełnianiu i wspomaganiu
działań państw członkowskich. Współpraca w
tych obszarach odbywa się głównie za
pomocą tzw. Otwartej Metody
Koordynacji.
Działania UE dotyczą:
– rozwoju wymiaru europejskiego w edukacji,
zwłaszcza przez nauczanie i upowszechnianie
języków państw członkowskich,
– sprzyjania mobilności studentów i nauczycieli,
między innymi poprzez zachęcanie do
akademickiego uznawania dyplomów i
okresów studiów,
– określania i wdrażania strategicznych ram
europejskiej współpracy w zakresie
kształcenia i szkolenia.
Strategia 2020
17 czerwca 2010 r. Rada Europejska przyjęła konkluzje ustanawiające
strategię wzrostu „Europa 2020” na okres dziesięciu lat.
Unia wyznaczyła sobie konkretny plan obejmujący pięć celów w
zakresie zatrudnienia, innowacji, edukacji, włączenia społecznego
oraz zmian klimatu/energii, które należy osiągnąć do 2020 r.
W każdym z tych obszarów wszystkie państwa członkowskie
wyznaczyły z kolei własne cele krajowe, które powinny składać się na
osiągnięcie celów UE. Konkretne działania na poziomie zarówno
unijnym, jak i krajowym wzmacniają realizację strategii europejskiej.
Cel wymierny, który wyznacza strategia Europa 2020 w
zakresie edukacji dotyczy podniesienia poziomów
wykształcenia – w szczególności poprzez:
– zmniejszenie odsetka młodzieży nie kontynuującej naukę, tak aby w
roku 2020 był on mniejszy od 10%,
– zwiększenie do roku 2020 odsetka osób w wieku 30-34 lat z
wykształceniem wyższym lub równoważnym do co najmniej 40%.
„ET 2020”
Ramy współpracy w dziedzinie kształcenia i
szkolenia do 2020 r. zostały określone w konkluzjach
Rady z dnia 12 maja 2009 r. w sprawie strategicznych
ram Europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i
szkolenia („ET 2020”). Konkluzje Rady zawierają cele
strategiczne europejskiej współpracy w dziedzinie
kształcenia i szkolenia do 2020 roku. Są one
następujące:
- urzeczywistnienie uczenia się przez całe życie i
mobilności edukacyjnej,
- poprawienie jakości oraz skuteczności kształcenia i
szkolenia,
- promowanie równości, spójności społecznej i aktywności
obywatelskiej,
- zwiększanie kreatywności i innowacyjności na
wszystkich poziomach kształcenia i szkolenia.
7 poziomów odniesienia
Nakreślonym wcześniej celom
strategicznym towarzyszy siedem
poziomów odniesienia, które
wyznaczają średni europejski
wynik do osiągnięcia do roku
2020, przy czym państwa
członkowskie mogą ustalać własne
poziomy odniesienie według swoich
możliwości i celów:
7 poziomów odniesienia
1. odsetek młodzieży nie
kontynuującej naukę powinien być
mniejszy niż 10%,
2. odsetek 30-34-latków z
wykształceniem wyższym lub
równoważnym powinien wynosić co
najmniej 40%,
3. co najmniej 95% dzieci między 4
rokiem życia a wiekiem
rozpoczynania obowiązkowej nauki
w szkole powinno uczestniczyć w
edukacji przedszkolnej,
4. odsetek 15-latków ze niskimi
osiągnieciami w czytaniu,
matematyce i naukach
przyrodniczych powinien być
mniejszy niż 15%,
5. co najmniej 15% dorosłych
powinno uczestniczyć w
kształceniu lub szkoleniu (w ciągu
4 tygodni przed badaniem),
6. W zakresie mobilności edukacyjnej:
– co najmniej 20% osób kończących
studia wyższe w UE powinno mieć za
sobą okres nauki lub szkolenia za
granicą związany ze studiami
wyższymi ,odpowiadający co
najmniej 15 punktom ECTS lub
trwający co najmniej trzy miesiące,
– co najmniej 6% osób w wieku 18-34
lat posiadających kwalifikacje w
zakresie kształcenia i szkolenia
zawodowego powinno mieć za sobą
okres nauki lub szkolenia za granicą
związany z kształceniem i szkoleniem
zawodowym, trwający co najmniej
dwa tygodnie lub mniej, jeżeli jest
poświadczony dokumentem
Europass,
7. powinno być zatrudnionych co
najmniej 82% absolwentów szkół w
wieku 20-34 lat, którzy ukończyli
kształcenie lub szkolenie co najwyżej
3 lata przed rokiem odniesienia.
Otwarta Metoda Koordynacji
W związku z tym, że edukacja i młodzież należą do
wyłącznej kompetencji państw członkowskich, współpraca
w tych obszarach odbywa się głównie za pomocą Otwartej
Metody Koordynacji. Jest to międzyrządowa metoda
zarządzania w Unii Europejskiej opierająca się na
dobrowolnej współpracy państw członkowskich. Otwarta
koordynacja odbywa się na poziomie ponadkrajowym, lecz
z ograniczonym udziałem instytucji Unii Europejskiej.
Komisja Europejska pełni najczęściej rolę koordynatora lub
spoiwa działań państw uczestniczących w danej kooperacji
– pomaga w zbieraniu, analizowaniu oraz wymianie
informacji i doświadczeń.
Cały ten proces służy wymianie doświadczeń i
wzajemnemu uczeniu się krajów członkowskich.
Program SOCRATES / SOCRATES II
(2000-2006)
SOCRATES II jest największym programem Unii Europejskiej w
dziedzinie edukacji ogólnej. Program składa się z
następujących komponentów:
Erasmus – podnoszenie poziomu kształcenia i wzmacnianie
jego europejskiego wymiaru w szkołach wyższych,
Comenius - poprawa jakości kształcenia i wzmocnienie
europejskiego wymiaru edukacji szkolnej,
Lingua - nauczanie i uczeniesię języków obcych,
Minerva - kształcenie otwarte i na odległość oraz
zastosowanie technologii informacyjno-komunikacyjnych w
edukacji, EURYDICE – Europejska Sieć Informacji o Edukacji,
Grundtvig – edukacja dorosłych
Arion – wizyty studyjne dla kadry zarządzającej oświatą.
Program „Uczenie się przez całe
życie” (LLP) (2007-2013)
Jest to program edukacyjny uruchomiony przez
Komisję Europejską w 2007 r. jako kontynuacja
programu Socrates II. LLP przewidziany został
do realizacji w latach 2007–2013. Miał na celu
jeszcze większe wzmocnienie współpracy
pomiędzy krajami Unii Europejskiej oraz
wspieranie wymiany studentów i nauczycieli z
krajów członkowskich.
Od 1 stycznia 2014 roku program "Uczenie sie
przez całe życie" zostaje zastąpiony
programem Erasmus+.
Program Erasmus+
1 stycznia 2014 r. ruszył program Erasmus+, wspierający
edukację, szkolenia, inicjatywy młodzieżowe oraz sportowe w
całej Europie.
Jest to ustanowiony na lata 2014-20120 odpowiednik
dotychczasowych programów, m.in. Uczenie się przez całe życie,
Młodzież w działaniu, Erasmus Mundus, Tempus i Jean Monnet.
Zakres programu Erasmus+ poszerzono o wsparcie dla inicjatyw
sportowych. Erasmus+ wprowadza wiele ułatwień , służących
łatwiejszemu dostępowi do funduszy edukacyjnych. Nowy
program ma być odpowiedzią na wyzwania zidentyfikowane w
strategii Europa 2020, stanowiąc wsparcie ze strony Unii na rzecz
rozwoju krajowych systemów kształcenia i szkolenia oraz
podnoszenia poziomu umiejętności obywateli, a także wspierając
państwa członkowskie w rozwiązywaniu problemu wysokiego
bezrobocia wśród młodzieży.
Szczegółowe cele programu Erasmus+ w zakresie
edukacji i szkolenia to:
— podniesienie poziomu kluczowych kompetencji i umiejętności
ze szczególnym uwzględnieniem ich znaczenia na rynku pracy
oraz ich wpływu na spójność społeczeństwa;
— wspieranie poprawy jakości, doskonałości innowacyjnej i
umiędzynarodowienie instytucji edukacyjnych i szkoleniowych;
— promowanie i podnoszenie świadomości dotyczącej
europejskiego obszaru uczenia się przez całe życie, który ma za
zadanie uzupełniać reformy polityczne na szczeblu krajowym, a
także wspierać modernizację systemów edukacji i szkolenia;
— wzmacnianie międzynarodowego wymiaru edukacji i szkolenia;
— poprawa nauczania i uczenia się języków oraz promowanie
szerokiej różnorodności językowej UE i świadomości
międzykulturowej.
Struktura (w tym 3
kluczowe akcje)
Struktura programu Erasmus+ obejmuje
następujące elementy:
Akcja 1. Mobilność edukacyjna;
Akcja 2. Współpraca na rzecz innowacji i wymiany
dobrych praktyk;
Akcja 3. Wsparcie w reformowaniu polityk;
• program Jean Monnet;
• Sport – dzięki programowi Erasmus+ po raz
pierwszy w historii programów edukacyjnych Unii
Europejskiej wspierane są inicjatywy związane ze
sportem.
Erasmus+
podstawowe dane liczbowe
Zadania Programu
Erasmus+
Program Erasmus+ został opracowany tak, aby wspierać kraje
uczestniczące w programie w zakresie efektywnego wykorzystywania
potencjału kapitału społecznego oraz promowania idei uczenia się
przez całe życie. Erasmus+ to również odpowiedź na potrzeby
współczesnej Europy oraz wyzwania, które przed nią stoją.
Program Erasmus+ przyczynia się m.in. do:
• osiągnięcia celów strategii „Europa 2020”;
• osiągnięcia celów strategicznych ram europejskich współpracy w
dziedzinie kształcenia i szkolenia („ET 2020”);
• osiągnięcia ogólnych celów odnowionych ram europejskiej
współpracy na rzecz młodzieży (na lata 2010-2018);
• rozwoju europejskiego wymiaru sportu zgodnie z planem prac UE w
dziedzinie sportu;
• promowania europejskich wartości zgodnie z art. 2 Traktatu o Unii
Europejskiej.
Erasmus Plus
STUDIA
Podstawowym założeniem części programu dotyczącej wyjazdów
studenckich jest pełna ekwiwalentność studiów na uczelni
macierzystej („home university”) i uczelni zagranicznej („host
university”). Przez cały czas studiów na uczelni zagranicznej
pozostaje się pełnoprawnym, czynnym studentem
Uniwersytetu
Pedagogicznego.
W praktyce oznacza to, że:
- nie trzeba (a właściwie nie należy) brać urlopu z naszej Uczelni
- zachowuje się wszystkie prawa studenta UP (prawo do stypendium,
kredytu, itp.),
- ma się wszystkie obowiązki studenta (w szczególności dotyczy to
terminów wpisu na semestr, terminu i zasad zaliczeń),
Student samodzielnie dokonuje wyboru przedmiotów na podstawie
katalogów przedmiotów dostępnych na stronach internetowych
uczelni partnerskich. Tak przygotowany dokument „Porozumienie
o programie studiów” (Learning Agreement for Studies) jest
podpisywane przez Dziekana jak również przez kierownika
jednostki.
Erasmus Plus PRAKTYKI
W programie Erasmus+ na praktykę studencką można wyjechać do
zagranicznej instytucji nieakademickiej, na przykład przedsiębiorstwa/
firmy, placówki naukowo-badawczej, organizacji non-profit, muzeum,
biblioteki, szpitala. Instytucja, w której student odbywa praktykę, musi
znajdować się w kraju uczestniczącym w programie Erasmus+.
Praktyka w ramach Programu Erasmus+ musi gwarantować
możliwość nabycia kompetencji związanych z kierunkiem
kształcenia w uczelni macierzystej. W trakcie poszukiwania placówki
goszczącej należy więc skoncentrować się na instytucjach, w których
praca zapewnia wykorzystywanie wiedzy i umiejętności nabytych w
trakcie dotychczasowych studiów na danym kierunku oraz kształtowanie
nowych. Z punktu widzenia programu kształcenia na danym kierunku
praktyka może stanowić integralną część programu studiów (praktyka
obowiązkowa), w innych – może dać możliwość zdobycia dodatkowych
kompetencji i umiejętności (praktyka nieobowiązkowa). Zadania
stawiane studentowi podczas realizacji programu praktyki muszą
gwarantować pracę w środowisku międzynarodowym oraz rozwój
kompetencji właściwych dla pracy w takim środowisku.
Osoba do kontaktu w sprawie rekrutacji na
praktyki w ramach programu Erasmus+:
Biuro ds. Współpracy
Międzynarodowej
mgr Paulina Bury
Podchorążych 2, pok. 174
E-mail: pbury@up.krakow.pl
tel.: 12 662 6044
http://erasmus.up.krakow.pl/
Europejski System Transferu
Punktów
Uznanie dyplomów i okresów studiów przez uczelnie
partnerskie jest wstępnym warunkiem do tworzenia
otwartego europejskiego systemu edukacyjnego, w
którym studenci i wykładowcy akademiccy mogliby
poruszać się bez żadnych ograniczeń. W celu realizacji
tej idei stworzono Europejski System Transferu
Punktów (ECTS: the European Credit Transfer System).
ECTS jest programem stworzonym w ramach programu
ERASMUS w celu promowania międzyuczelnianego
uznawania studiów zagranicznych.
ECTS – co to właściwie jest?
Punkty ECTS są liczbami o
odpowiedniej wartości,
odpowiadającymi wkładowi pracy,
którą winien wykonać student, aby
otrzymać zaliczenie poszczególnych
przedmiotów. Każda wartość to ilość
pracy koniecznej do zaliczenia
pojedynczego przedmiotu, w stosunku
do całkowitej ilości pracy wymaganej
do zaliczenia pełnego roku studiów na
wy-dziale. Pod uwagę brane są
wszelkie formy nauki: wykłady,
ćwiczenia, zajęcia laboratoryjne,
seminaria, prace semestralne, a także
egzaminy oraz inne metody oceny.
System punktowy to rodzaj wspólnej
„waluty" akademickiej podobnej do
waluty EURO. Za pracę w jednym kraju
otrzymuje się wynagrodzenie w euro,
pracę studenta na uczelni mierzy się
punktami w systemie ECTS.
Korzyści z systemu
ECTS dla studenta:
- możliwość racjonalnego
planowania studiów,
- dostęp do oferty
edukacyjnej innych szkół,
- szansę na studia poza
macierzystą uczelnią,
- klarowność zasad
studiowania,
- gwarancja
uznawalności studiów.
Źródła:
1. http://erasmusplus.org.pl/o-programie/
2. https://men.gov.pl/wspolpraca-
miedzynarodowa/unia-europejska/edukacja-w-ue.html
3.http://www.europarl.europa.eu/atyourservice/pl/displa
yFtu.html?ftuId=FTU_5.13.3.html
4.https://www.us.edu.pl/uniwersytet/programy/informat
or/spis44.php
5.http://ec.europa.eu/education/resources/european-
credit-transfer-accumulation-system_en
6. http://www.bwm.up.krakow.pl/erasmus-studia/
7. http://www.bwm.up.krakow.pl/erasmus-praktyki/