Działanie
śrub i
siły działa
jące
na pędnik
(śruba
)
Śruba okrętowa - rodzaj pędnika o napędzie mechanicznym,
jeden ze sposobów napędzania statku wodnego. Rozróżnia się
śruby stałe i nastawne. Spotykane są śruby od trzech do pięciu
łopat (najczęściej stosuje się czterołopatowe). Śruba nastawna (tzw.
o zmiennym skoku) ma możliwość ustawienia kąta łopat, dzięki
czemu zachowując jeden kierunek obrotów głównego silnika
napędowego statku, poprzez zmiany wychylenia łopat można
płynąć do przodu lub wstecz.
Śruba napędowa przetwarza ruch obrotowy wału silnika na siłę
ciągu poruszającą statek.
Śruba prawoskrętna i
lewoskrętna
Jest to taka śruba, która – jeśli
patrzymy na statek od strony rufy
ku dziobowi – obraca się przy biegu
naprzód zgodnie ze wskazówką
zegara. Śruba lewoskrętna
natomiast przy biegu statku
naprzód obraca się w kierunku
przeciwnym niż wskazówka zegara.
Śruby stałe i nastawne
Śruby stałe są to takie śruby których
piasta i płaty nie zmieniają kąta
nachylenia (odlew).
Śruby nastawne są to takie które
mają nastawne płaty (ruchome). Przy
używaniu tych śrub zmniejszanie
biegu statku lub przerzucanie na bieg
wstecz odbywa się przez zmianę
nastawienia kąta skrzydeł śruby.
Siła boczna
Na śrubę działa siła boczna. Ta
siła działa w następujący
sposób. Gdy statek porusza się
naprzód to śruba wyrzuca
strumień wody do tyłu ale
również w bok powoduje to
uciekanie rufy w lewą lub w
prawą stronę zależnie od śruby.