Pedagogika
Serca
Maria Łobatkowa
• Pedagog, nauczyciel,
• Redaktor naczelny, rzecznik i
obrońca praw dziecka, posłanka,
senator, autorka kilkunastu książek o
wychowaniu
„Człowiek jest tajemnicą i tak
naprawdę nie zna do końca samego
siebie”
„Kim jest człowiek wobec drugiego
człowieka i jaki być powinien. Co robić,
aby stał się homo amans-
człowiekiem miłującym?”
Na to pytanie znajdujemy odpowiedź w koncepcji
Łopatkowej, według której najważniejszą cechą
tworzącą wychowawczą relację między dzieckiem
a rodzicem powinna być miłość.
Pedagogika ♥ głosi, że bez empatycznej i naturalnej
więzi między dzieckiem a rodzicem nie jest
możliwe ani jego aktualne i przyszłe zdrowie
psychiczne, ani rozwój jego zdolności do kochania.
„Miłość nie rodzi się w próżni, toteż może być w
swoim środowisku zablokowana czy wyparta”
Niezaspokojona u dzieci potrzeba miłości,
przynależności i bezpieczeństwa rodzi negatywne
skutki psychiczne.
Zanik ambicji,
brak
samodzielności,
inicjatywy,
odpowiedzialno
ści, skłonność
do popadania w
nałogi
Zanik ambicji,
brak
samodzielności,
inicjatywy,
odpowiedzialno
ści, skłonność
do popadania w
nałogi
Niechęć do nauki i
szkoły, bierność,
powierzchowność,
agresywność,
zamykanie się w
sobie, niski poziom
myślenia
abstrakcyjnego, brak
poszanowania rzeczy,
duża roszczeniowość
Niechęć do nauki i
szkoły, bierność,
powierzchowność,
agresywność,
zamykanie się w
sobie, niski poziom
myślenia
abstrakcyjnego, brak
poszanowania rzeczy,
duża roszczeniowość
Opóźnienia w
rozwoju,
nadpobudliwoś
ć, brak
koncentracji,
„uczuciowy
imbecylizm”
Opóźnienia w
rozwoju,
nadpobudliwoś
ć, brak
koncentracji,
„uczuciowy
imbecylizm”
„Od tysiącleci występuje dziedziczne
dyskryminowanie jednej generacji przez
drugą. Nie wychowanie jednak temu winne,
ale wychowujący, ich dobór, kształcenie,
warunki pracy”
W przedmiotowym traktowaniu pedagogika ♥ upatruje
przyczyn niepowodzeń w wychowaniu dziecka jako
homo amans. Zbyt wiele jest w otoczeniu dziecka
nieprawidłowych wzorców, opartych nie na miłości i
szacunku, lecz na sile i władzy.
A więc w dużym stopniu odpowiedzialnością za
destrukcyjne postawy dzieci i młodzieży wobec siebie
i innych ludzi należałoby obciążyć właśnie rodziców,
opiekunów, nauczycieli i cały system edukacyjny.
„Dominuje u większości osób dorosłych
pogląd, że rodzic jest właścicielem
dziecka, jego panem i władcą. (…)”
Termin „władza rodzicielska” nabrał pejoratywnego
znaczenia, podkreśla bowiem panowanie rodzica nad
dzieckiem. Łopatkowa proponuje więc termin „pieczy
rodzicielskiej”.
„Opieka, troska wspieranie,
składające się na pojęcie pieczy
nie wywodzi się z żądzy władzy,
lecz z miłości, a miłość wobec obiektu
kochania jest zawsze służebna”
„ Wolność jako niezbędny warunek
szczęścia, powinna być głównym atrybutem
dzieciństwa. Tylko w warunkach wolności i
swobody można poznać indywidualne cechy
wychowanka i pomóc mu je rozwijać.
Granice wolności, których nie wolno
przekroczyć, to ewidentne narażenie dobra
własnego i cudzego.
Lecz źle pojęta, przesadna troska o dobro
dziecka (…)nie jest już dobrem, a krzywdą.”
„Gdy więc w człowieku dają o sobie znać silne
skłonności ku złu, jest konieczne wsparcie z zewnątrz”
Nawiązani
e kontaktu
emocjonal
nego z
dziećmi
Nawiązani
e kontaktu
emocjonal
nego z
dziećmi
inicjatywnoś
ć
inicjatywnoś
ć
Zaangażowa
nie,
ciekawość
Zaangażowa
nie,
ciekawość
Postawa
moralna
nauczyciela
Postawa
moralna
nauczyciela
Umiejętność
organizowani
a życia
kulturalnego
Umiejętność
organizowani
a życia
kulturalnego
Doskonaleni
e swego
charakteru
Doskonaleni
e swego
charakteru
Twórczość
Twórczość
Aktywność
społeczna
na rzecz
dzieci i
młodzieży
Aktywność
społeczna
na rzecz
dzieci i
młodzieży
Kryteria
przyjmowa
nia do
zawodu
pedagoga
Kryteria
przyjmowa
nia do
zawodu
pedagoga
„Wzorowanie się na kimś, kogo kochamy i
podziwiamy, a kto na tę miłość i podziw
zasłużył, nie zagraża naszej wolności, bo
jest to nasz wybór”
Pedagogika ♥ dostrzega również
pozytywną rolę wzorców osobowych.
Nie mogą one być jednak narzucone,
a raczej wskazane. Do dziecka
powinna należeć decyzja czy dana
osoba jest godna naśladowania i które
jej cechy są pozytywne i pożądane w
życiu społecznym.
„Dziecko jest człowiekiem i wszystkie prawa
należne człowiekowi są należne również jemu.(…)
Z prawami związane są jednakże obowiązki i
odpowiedzialność, a z nimi- możliwości.
Szczęśliwe dzieciństwo, a tylko takie sprzyja
fizycznemu i duchowemu rozwojowi człowieka w
dużej mierze zawdzięcza się mniejszym
obowiązkom, mniejszej odpowiedzialności od tych
jakie przysługują dorosłym. Owa nierówność jest
jednak warunkiem istnienia tak ważnej cechy
dzieciństwa jak beztroska”
„Dzieciństwo ma swoją autonomiczną
wartość, niepowtarzalną i jedyną. Nie
wolno więc niszczyć istniejącego
szczęścia dziecka w imię jego
przyszłości(…)
Dziecko ma prawo do szczęścia tu i
teraz.
Ma też prawo do tego co daje
szczęście jemu, a nie do tego co
dorośli uważają za źródło szczęścia.”
•