INSTRUMENTY POLITYKI
PIENI
ŻNEJ
Prof. dr hab. Wiesława Przybylska-Kapuścińska
1
ISTOTA I DOBÓR INSTRUMENTÓW POLITYKI
PIENI
ŻNEJ
Instrumenty polityki pieniężnej są to
narzędzia, dzięki którym bank centralny może
osiągnąć postawione sobie cele pieniężne.
Dobór wykorzystywanych przez władzę monetarną
instrumentów uzależniony jest od:
celów strategicznych polityki pieniężnej,
sytuacji gospodarczej kraju, która
determinuje kształt doraz
nej polityki
pieniężnej (polityki ekspansywnej bądz

restrykcyjnej),
stadium rozwoju rynku pieniężnego
2
KRYTERIA PODZIAA
U INSTRUMENTÓW
(1) charakter, termin i sposób oddziaływania
polityki pieniężnej na gospodarkę (obszar
polityki pieniężnej  strukturalny, bądz

operacyjny  w którym dane instrumenty są
stosowane),
(2) możliwość wyłączania lub wypaczania
funkcjonowania mechanizmu rynkowego
(pozycja banku centralnego względem banków
komercyjnych),
(3) typ instrumentu (kategoria, na którą
wpływa dany instrument),
(4) obszar oddziaływania (zakres stosowania)
3
instrumentu.
KRYTERIA PODZIAA
U INSTRUMENTÓW
Instrumenty polityki pieniężnej
(1)
instrumenty polityki instrumenty polityki
ustrojowej (systemowej procesowej (operacyjnej)
(2)
instrumenty
administracyjne instrumenty rynkowe
(dyryżystyczne)
(3)
Instrumenty ilościowe Instrumenty jakościowe
(4)
Instrumenty kontroli
Instrumenty kontroli
4
ogólnej (stosowane
selektywnej
powszechnie)
KLASYFIKACJA INSTRUMENTÓW (CD.)
Stosowalność instrumentów we współczesnej
polityce pieniężnej otwartych gospodarek
rynkowych. Według tego kryterium można
dokonać podziału instrumentów na:
instrumenty standardowe,
instrumenty niestandardowe.
5
KLASYFIKACJA INSTRUMENTÓW (CD.)
Do standardowych instrumentów służących
kształtowaniu sytuacji na tym rynku
należy zaliczyć przede wszystkim:
o rezerwę obowiązkową,
o operacje depozytowo-kredytowe,
o operacje otwartego rynku.
6
KLASYFIKACJA INSTRUMENTÓW (CD.)
Niestandardowe instrumenty polityki pieniężnej
są narzędziami stosowanymi bardzo rzadko (wręcz
wyjątkowo) we współczesnej polityce pieniężnej. Są to
głównie instrumenty administracyjne, których
używanie zakłócałoby funkcjonowanie gospodarki
rynkowej. Obecnie ich wykorzystanie uzasadnione
jest wyjątkową sytuacją, np. kryzysem walutowym
pułapy (plafony) kredytowe, kontrola emisji, pułapy
emisji;
kontrola dewizowa;
obowiązek zakupu papierów wartościowych;
przepisy regulujące stopy procentowe stosowane przez
banki komercyjne;
regulacje jakościowych warunków udzielania kredytów;
przyjmowanie przez bank centralny depozytów od
7
podmiotów niebankowych.
KLASYFIKACJA INSTRUMENTÓW (CD.)
Instrumenty perswazyjno-informacyjne:
deklaracje przyjęte przez banki i inne podmiot
umowy dżentelmeńskie,
apele banku centralnego  polityka informacyjna
banku centralnego,
8
NARZ
DZIA MONETARNE NBP
rezerwa obowiązkowa,
kredyt refinansowy (do określonej kwoty w
rachunku kredytu, lombardowy, inny),
przyjmowanie depozytów (otwieranie lokat
terminowych banków),
dyskonto i redyskonto weksli,
operacje otwartego rynku.
w razie zagrożenia realizacji polityki pieniężnej:
ograniczenie środków pieniężnych oddawanych
przez banki do dyspozycji kredytobiorców i
pożyczkobiorców,
obowiązek utrzymywania nieoprocentowanego
depozytu w NBP od zagranicznych środków
wykorzystanych przez banki
9
i krajowych przedsiębiorców.
ISTOTA REZERWY OBOWI
ZKOWEJ
Rezerwa obowiązkowa jest to zazwyczaj
określona część działalności pasywnej
banków komercyjnych, np. przyjętych
depozytów i wyemitowanych dłużnych
papierów wartościowych, które banki te
muszą utrzymać w ściśle określonej
formie  zazwyczaj środków na rachunku
w banku centralnym, gotówki w kasie lub
innych określonych przez bank centralny
aktywach.
10
FUNKCJE REZERWY OBOWI
ZKOWEJ
Funkcje rezerwy obowiązkowej
Funkcje tradycyjne Funkcje nowoczesne
Tworzenie
Stabilizacja
popytu na
Przysparzanie rynkowych
pieniądz
Wpływanie na dochodów stóp
Zabezpieczenie banku
mnożnik bankowi procentowych
wkładów centralnego
kreacji centralnemu, (w przypadku
deponentów (w sytuacji
pieniądza a pośrednio rezerwy
nadpłynności
państwu opóz
nionej i
sektora
uśrednionej)
bankowego)
11
Dodatkowo: funkcja fiskalna
FUNKCJONOWANIE REZERWY
OBOWI
ZKOWEJ
Etapy wywiązywania się z obowiązku
utrzymywania rezerwy obowiązkowej
Wyznaczanie
podstawy Naliczanie Odprowadzanie Utrzymywanie
naliczania rezerwy rezerwy rezerwy
rezerwy
12
CECHY SYSTEMU REZERWY
OBOWI
ZKOWEJ
Podstawą naliczania rezerwy są zazwyczaj
przyjęte krótkoterminowe depozyty i
wyemitowane dłużne bankowe papiery
wartościowe.
Okresy naliczania i utrzymywania rezerwy
wynoszą zazwyczaj miesiąc.
Sposób naliczania rezerwy może być
uśredniony lub nieuśredniony.
W przypadku uśrednienia dopuszcza się
wyznaczanie średnich na podstawie
wszystkich dni okresu naliczania rezerwy lub
13
tylko wybranych.
CECHY SYSTEMU REZERWY
OBOWI
ZKOWEJ
Sposób utrzymywania rezerwy - uśrednione
utrzymywanie rezerwy, oznaczające, że to
średnia ze wszystkich lub określonych dni
okresu utrzymywania ma być równa rezerwie
naliczonej.
Stosunek okresu naliczania do
utrzymywania rezerwy obejmuje trzy
możliwe przypadki:
sposób równoległy;
sposób częściowo opóz
niony;
sposób opóz
niony.
14
HARMONIZACJA REZERWY W POLSCE
Z ROZWI
ZANIAMI EUROSYSTEMU
Obowiązujący system
Element rezerwy Konieczne dostosowanie do
rezerwy Uwagi
obowiązkowej rozwiązań Eurosystemu
obowiązkowej NBP
Wprowadzenie stopy 0% dla
depozytów z terminem
wymagalności powyżej 2 lat
3,5% - dla poszczególnych
rodzajów wkładów
Stopa rezerwy 3,5% po raz pierwszy
miała zastosowanie do rezerwy
0% - środki z tytułu
Stopa naliczania obowiązkowej podlegającej utrzymaniu od
sprzedaży papierów
dnia 31 paz
dziernika 2003 r., a stopa 0%
wartościowych
od dnia 30 czerwca 2004 r.
Stopniowe zmniejszenie stopy
z przyrzeczeniem odkupu
rezerwy do 2%
(transakcje repo)
Zmiana sposobu naliczania
Stany zobowiązań banków rezerwy nie według stanów
Sposób kalkulacji na koniec każdego dnia dziennych, lecz według danych
danego miesiąca bilansowych na ostatni dzień
miesiąca
Pomniejszenie rezerwy po raz pierwszy
Zwolnienie każdego banku
miało zastosowanie do rezerwy
Kwota naliczonej rezerwy
z utrzymywania rezerwy
obowiązkowej podlegającej utrzymaniu od
jest pomniejszana
Wyłączenie standardowe obowiązkowej
30 września 2003 r.
o równowartość 500 tys.
15
w wysokości odpowiadającej 100
EUR
Kwota pomniejszenia w Polsce jest
tys. EUR
znacznie wyższa niż w strefie euro.
HARMONIZACJA REZERWY W POLSCE
Z ROZWI
ZANIAMI EUROSYSTEMU
Obowiązujący system
Element rezerwy Konieczne dostosowanie do
rezerwy Uwagi
obowiązkowej rozwiązań Eurosystemu
obowiązkowej NBP
1 miesiąc, od ostatniego
Zmiana okresu utrzymywania Standard Eurosystemu obowiązuje od
dnia następnego miesiąca
rezerwy  począwszy od dnia marca 2004 r. (wcześniej obowiązywała
po miesiącu, za który
rozrachunku głównych operacji formuła: od 24 dnia miesiąca do 23 dnia
Okres utrzymywania nalicza się rezerwę, do dnia
otwartego rynku następujących następnego miesiąca). Od tego czasu
poprzedzającego kolejny
po pierwszym posiedzeniu Rady rozwiązanie polskie oddaliło się od
okres utrzymywania
EBC europejskiego.
rezerwy
Wprowadzono oprocentowanie
Przepisy dotyczące oprocentowania
środków rezerwy obowiązkowej.
środków rezerwy obowiązkowej
Środki rezerwy
Jego wysokość określono obowiązują od dnia przystąpienia Polski
Oprocentowanie środków obowiązkowej podlegają
odmiennie niż w EBC do UE.
oprocentowaniu.
i nie cała kwota należna
Oprocentowanie to 0,9% redyskonta
z tego tytułu była do 2007 r.
weksli.
przekazywania bankom*.
16
ISTOTA OPERACJI OTWARTEGO RYNKU
OOR polegają na zawieraniu transakcji
pomiędzy bankiem centralnym a bankami
komercyjnymi, których przedmiotem jest
kupno lub sprzedaż papierów wartościowych
lub dewiz
Inicjator transakcji  zawsze bank centralny
Przedmiotem operacji otwartego rynku są w
głównej mierze papiery wartościowe
emitowane przez rząd (bony skarbowe,
obligacje skarbowe) oraz papiery emitowane
przez sam bank centralny (bony pieniężne,
certyfikaty dłużne), również papiery
emitowane przez jednostki samorządu
terytorialnego lub przedsiębiorstwa
17
ISTOTA OPERACJI OTWARTEGO RYNKU
Jeden z najczęściej stosowanych instrumentów
polityki pieniężnej o charakterze rynkowym
Instrument oddziaływania pośredniego i
instrument kontroli ilościowej
18
CELE OPERACJI OTWARTEGO RYNKU
kształtowanie płynności sektora bankowego i
przez to jego zdolności do kreacji pieniądza,
pośrednie lub bezpośrednie wpływanie na
poziom stóp procentowych,
zwiększanie efektywności działania rynku
pieniężnego.
19
KLASYFIKACJA OPERACJI OTWARTEGO RYNKU W ZALEŻNOŚCI
OD ICH CHARAKTERU (1) I KONSTRUKCJI (2)
Operacje otwartego rynku
(1)
charakter
transakcje, w których bank centralny
transakcje, w których bank
sprzedaje papiery wartościowe lub
centralny kupuje papiery
emituje własne papiery wartościowe
wartościowe
operacje zasilające  powodują operacje absorbujące  powodują
zwiększenie płynności sektora zmniejszenie płynności sektora
bankowego bankowego
konstrukcja
(2)
transakcje bezwarunkowe
transakcje warunkowe
" jednoczesne zawarcie pomiędzy bankiem
" natychmiastowe transakcje kupna /
centralnym a bankami transakcji
sprzedaży papierów wartościowych
natychmiastowej kupna / sprzedaży
przez bank centralny od banków
papierów wartościowych i przeciwstawnej
do niej transakcji terminowej
" powodują trwałe zmiany
" powodują czasowe zmiany płynności
płynności sektora bankowego
sektora bankowego (oddziaływanie
(oddziaływanie długoterminowe,
20
krótkoterminowe, operacyjne)
strukturalne)
KLASYFIKACJA OPERACJI OTWARTEGO RYNKU
(1)
Kupno Sprzedaż
(2)
repo
(repurchase agreement)
reverse repo
 bank centralny kupuje
(reverse repurchase agreement)
od banków papiery
 bank centralny sprzedaje
wartościowe pod
bankom papiery
warunkiem ich
wartościowe pod
odprzedaży w
warunkiem ich odkupu
określonym terminie i
w określonym terminie i
po określonej cenie
po określonej cenie
 stanowi odpowiednik
 stanowi odpowiednik
kredytu udzielonego
depozytu przyjętego
bankom przez bank
przez bank centralny od
centralny pod zastaw
banków komercyjnych
papierów
wartościowych
outright sale
outright purchase
 bank centralny sprzedaje
 bank centralny kupuje
bankom papiery
od banków papiery
wartościowe lub emituje
wartościowe
21
własne walory
Warunkowe
Bezwarunkowe
MECHANIZM OOR
Bank centralny chce podnieść wysokość stóp procentowych na rynku
Sprzedaje papiery wartościowe po cenach niższych niż występujące na
rynku
Oferuje bankom wyższą stopę procentową od występującej na rynku
Proponuje zatem bankom bardziej opłacalną formę lokaty ich nadwyżek
płynności
Wielkość płynnych środków w obiegu zmniejsza się (zmniejsza się przez to
możliwość kreacji pieniądza wkładowego przez banki)
Rynkowe stopy procentowe lokat (a w konsekwencji kredytów) ulegają
podwyższeniu z uwagi na konkurencyjność przeprowadzonych przez bank
22
centralny operacji sprzedaży i mniejszą dostępność pieniądza na rynku
ORGANIZACJA OPERACJI OTWARTEGO RYNKU
Operacje otwartego rynku są dokonywane z
reguły na organizowanych przez bank
centralny przetargach
Prawo do uczestniczenia w przetargach mają
banki o statusie tzw. dealera rynku
pieniężnego nadawanego przez bank
centralny.
23
KLASYFIKACJA PRZETARGÓW
Rodzaje przetargów w operacjach otwartego
rynku
Przetarg procentowy
(ze zmienną stopą procentową)
Przetarg kwotowy (ilościowy, ze
" bank centralny ustala kwotę OOR
stałą stopą procentową)
i maksymalną (minimalną) stopę
" bank centralny ustala kwotę OOR
procentową dla operacji absorbujących
i stopę procentową
(zasilających)
" banki deklarują kwotę OOR (po
" banki deklarują kwotę OOR i stopę
ustalonej przez bank centralny stopie
procentową, po jakiej chcą dokonać
procentowej)
transakcji
" w przypadku nadwyżki popytu
" w przypadku nadwyżki popytu nad
nad podażą bank centralny
podażą bank centralny wybiera
dokonuje redukcji zleceń
oferty
z najlepszą (z jego punktu widzenia)
stopą procentową
metoda holenderska
wszystkie transakcje zostają
metoda amerykańska
zrealizowane z jednolitą stopą
każda transakcja zostaje
procentową, ustaloną przez bank
zrealizowana ze stopą procentową
centralny (najczęściej: średnia ważona
oferowaną przez bank komercyjny na
ofert banków, najniższa (najwyższa)
przetargu
24
cena dla operacji zasilających
(absorpcyjnych))
RODZAJE PRZETARGÓW
przetarg standardowy (min 1 doba)
przetarg szybki (1-4 godz.)
umowy bilateralne (bez przetargu)
25
KLASYFIKACJA OOR EBC
operacje podstawowe  najczęściej wykorzystywane
przez bank centralny instrumenty standardowe (EBC i
NBP), używane najczęściej i regularnie, których typ i
oprocentowanie stanowią wyznacznik prowadzonej polityki
pieniężnej;
operacje dostrajające (fine-tunning)  operacje
niestandardowe, stosowane incydentalnie (EBC) lub
mogące mieć zastosowanie (NBP) w zależności od potrzeb;
operacje strukturalne  używane w celu dokonywania
trwałych zmian płynności w systemie bankowym;
realizowane przez NBP jako niestandardowe operacje, a
26
przez EBC jako standardowe i niestandardowe.
PORÓWNANIE STANDARDOWYCH OOR
W EBC I NBP
Charakterystyka EBC NBP
Operacje podstawowe (standardowe)
Krótkoterminowe operacje podstawowe
Forma techniczno- Operacje repo Emisja bonów pieniężnych NBP (sprzedaż
-prawna (zakup warunkowy) bezwarunkowa)
Kierunek oddzia-ływania na
Operacje zasilające w płynność Operacje absorbujące płynność
sytuację płynnościową
Termin zapadalności 1 tydzień 1 tydzień
Operacje regularne prowadzone raz w tygodniu Operacje regularne prowadzone raz w
Regularność operacji
(wtorek) tygodniu (piątek)
Stopa procentowa dla Minimalna stopa refinansowania wyznacza Stopa referencyjna wyznacza minimalną
przetargu minimalny poziom stóp dla przetargu rentowność bonów pieniężnych
Rodzaj przetargu Przetarg amerykański Przetarg amerykański
Operacje dłuższe
Forma techniczno- Operacje repo
Brak
-prawna (zakup warunkowy)
Kierunek oddzia-ływania na
Operacje zasilające w płynność Brak
sytuację płynnościową
Termin zapadalności 3 miesiące Brak
Regularność operacji Operacje regularne prowadzone raz w miesiącu Brak
27
Stopa procentowa dla
Stopa zmienna kształtująca się na przetargu Brak
przetargu
Rodzaj przetargu Przetarg amerykański Brak
PORÓWNANIE NIESTANDARDOWYCH OOR
W EBC I NBP
Charakterystyka EBC NBP
Operacje niestandardowe
Operacje dostrajające
- operacje warunkowe
- emisja bonów pieniężnych
- swapy walutowe
Forma techniczno- - operacje repo i reverse repo
- przyjmowanie depozytów
-prawna - przedterminowy wykup bonów
terminowych
pieniężnych NBP
- operacje bezwarunkowe
Kierunek oddzia-ływania Operacje zasilające w płynność Operacje zasilające w płynność
na sytuację płynnościową i absorbujące płynność i absorbujące płynność
Termin zapadalności Dowolny (brak standaryzacji) Dowolny (brak standaryzacji)
Regularność operacji Operacje nieregularne Operacje nieregularne
Stopa zmienna kształtująca się na Stopa zmienna kształtująca się na
Stopa procentowa dla
przetargu lub wynikająca z umowy przetargu lub wynikająca z umowy
przetargu
bilateralnej bilateralnej
28
Przetarg szybki (amerykański), umowa Przetarg amerykański, umowa
Rodzaj przetargu
bilateralna bilateralna
PORÓWNANIE NIESTANDARDOWYCH OOR
W EBC I NBP (CD.)
Operacje strukturalne
- wykup obligacji NBP
- zakup i sprzedaż papierów
- operacje warunkowe
Forma techniczno- wartościowych na rynku
- emisja certyfikatów dłużnych
-prawna - emisja przez NBP
- operacje bezwarunkowe
długoterminowych papierów
dłużnych
Kierunek oddzia-ływania Operacje zasilające w płynność Operacje zasilające w płynność
na sytuację płynnościową i absorbujące płynność i absorbujące płynność
Termin zapadalności Dowolny (brak standaryzacji) Dowolny (brak standaryzacji)
Regularność operacji Operacje regularne i nieregularne Nie narzucona przepisami
Stopa zmienna kształtująca się na Stopa zmienna kształtująca się na
Stopa procentowa dla
przetargu lub wynikająca z umowy przetargu lub wynikająca z umowy
przetargu
bilateralnej bilateralnej
Przetarg amerykański, umowa
Rodzaj przetargu Przetarg amerykański, umowa bilateralna
bilateralna
29
CECHY OPERACJI DEPOZYTOWO-
KREDYTOWYCH
nazywane też standing facilities,
wykorzystywane są zawsze z inicjatywy banków
komercyjnych
bank centralny ze swej strony określa warunki
korzystania z tych instrumentów
30
KREDYT REFINANSOWY
służy sfinansowaniu działalności banków
komercyjnych drogą refinansowania w banku
centralnym
malejąca jego rola w obliczu rozwoju OOR
uzupełniających płynności sektora bankowego
aktualnie reguluje zachwianą płynność po
godzinach działania rynku międzybankowego
kredyt ostatniej instancji 31
FUNKCJE KREDYTU REFINANSOWEGO
Funkcje kredytu refinansowego
Funkcje tradycyjne Funkcje nowoczesne
Ograniczenie
Dostarczanie
od góry Wpływanie na
płynności
zmienności rozwój
bankowi
Standardowa rynkowych poszczególnych
Kształtowanie komercyjnemu
regulacja stóp rynków
rynkowych w sytuacji
płynności procentowych papierów
stóp nagłego jej
banków ( Sufit wartościowych
procentowych zachwiania
komercyjnych zmienności oraz
(Kredytodawca
rynkowych systemów
ostatniej
stóp RTGS
instancji)
procentowych
32
Funkcje przejęte przez OOR
DOST
PNOŚĆ KREDYTU REFINANSOWEGO
bariera szybkości zaciągania kredytu
refinansowego (np. 80% zastawu przedmiotów
wartościowych)  wymiar ilościowy
jego oprocentowanie  wymiar cenowy
33
CECHY OPERACJI DEPOZYTOWYCH
brak ilościowych ograniczeń w dostępie do tych
operacji
brak zabezpieczenia depozytów
niskie oprocentowanie (od stóp rynkowych)
krótkie terminy zapadalności
standardowo jednodniowe
34
FUNKCJE OPERACJI DEPOZYTOWYCH
Transakcje depozytowe
 Podłoga zmienności
Możliwość lokowania
rynkowych stóp
wolnych środków
procentowych
Oprocentowanie jest zasadniczo
niższe od rynkowej, w związku z
Banki komercyjne uzyskują
czym banki komercyjne
możliwość lokowania wolnych
wykorzystują możliwość
środków z określonym
składania depozytów w banku
zyskiem i przy praktycznie
centralnym tylko w
zerowym ryzyku
ostateczności, gdy nie ma
lepszych sposobów lokowania
środków
35
KORYTARZ ZMIENNOŚCI RYNKOWYCH
STÓP PROCENTOWYCH
Korytarz
zmienności stóp
Stopa
procentowych
proce
Stopa kredytu refinansowego
rynku
ntowa
międzybankowe
go
Stopa depozytowa
Stopa procentowa rynku
międzybankowego
Decyzja
o podniesieniu stóp
procentowych banku
centralnego
Czas
36
INNE INSTRUMENTY KREDYTOWE
kredyt refinansowy skonwertowany
kredyty na finansowanie inwestycji
centralnych
kredyt redyskontowy
kredyt lombardowy
37
KREDYT REDYSKONTOWY
Kredyt redyskontowy
Pierwsza granica
Forma y
ródło zysków Wpływ na jakość
wzrostu dla stóp
refinansowania banku centralnego weksli
procentowych
Stopa redyskonta
weksli jest
Redyskonto Określając
Kredyt
teoretycznie
potrącane od warunki, które
redyskontowy,
pierwszym górnym
oddanych do muszą spełniać
w bankach
ograniczeniem dla
redyskonta weksli weksle oddawane
centralnych go
wzrostu stóp
jest jednym ze do redyskonta bank
stosujących, jest
procentowych
z
ródeł zysków centralny wpływa
jedną
rynku
banku centralnego na jakość weksli
z form
międzybankowego.
(choć osiąganie przyjmowanych
refinansowania
Praktycznie
zysku nie jest samo przez banki
banków
jednak istotniejsza
w sobie celem tej komercyjne do
komercyjnych
w tym względzie
instytucji) dyskonta
jest stopa
38
lombardowa
KREDYT LOMBARDOWY
standardowo jednodniowy
spłata kolejnego dnia
udzielany pod zastaw papierów wartościowych
(bony i obligacje skarbowe)
limit wysokości kredytu (80% wartości
papierów wartościowych)
spełnienie kryteriów organizacyjnych
najwyżej oprocentowany na rynku
wykorzystywany najczęściej w ostatnim dniu
utrzymywania rezerwy obowiązkowej
39
Metody zaciągania kredytu
lombardowego
Automatycznie udzielany
Z inicjatywy banku
Strona inicjująca
przez NBP
komercyjnego
Mechanizm Po niespłaceniu do godziny 18:00
Na podstawie odpowiedniej
zaciągania
kredytu technicznego
deklaracji
Mechanizm
warunkowo
Uzyskanie płynności
Cel ogólny
odraczający termin wywiązania
w sytuacji przejściowego jej
się ze zobowiązań względem
niedoboru
NBP
40
KORYTARZ ZMIENNOŚCI STÓP PROCENTOWYCH
RYNKU MI
DZYBANKOWEGO W POLSCE W LATACH
2005-2006
9
8
7
6
5
4
3
2
Miesiące
Stopa kredytu lombardowego Stopa depozytowa Stopa POLONIA*
41
* stopa POLONIA
to wyznaczane przez NBP średnie ważone oprocentowanie na rynku depozytów międzybankowych overnight
(w %)
I-05
I-06
V-05
V-06
III-05
III-06
IX-05
XI-05
IX-06
XI-06
VII-05
VII-06
HARMONIZACJA REGUA
FUNKCJONOWANIA
KREDYTU LOMBARDOWEGO NBP Z WYMOGAMI
EUROSYSTEMU
Standard europejski Stan obowiązujący w Polsce
Charakterystyka
Kredyt na koniec dnia Kredyt lombardowy
Banki posiadające zdolność do spłaty
Podmioty spełniające general eligibility
kwoty kredytu wraz z należnymi
criteria: podleganie obowiązkowi
odsetkami, które zawarły z NBP umowę
Podmioty upoważnione do utrzymywania rezerwy minimalnej, dobra
ramową, ustanowiły zabezpieczenia i
korzystania z kredytu kondycja finansowa, spełnianie kryteriów
stosowne pełnomocnictwa oraz złożyły
operacyjnych określonych przez
deklarację wykorzystania i spłaty kredytu
poszczególne NBC.
lombardowego.
Znaczna dowolność NBC w ustanawianiu
Zabezpieczenie kredytu zabezpieczeń  aktywa spełniające Bony i obligacje skarbowe.
generalne kryteria Eurosystemu
Kwota kredytu limitowana kwotą Kwota kredytu nie może przekroczyć
Ograniczenia kwoty kredytu dostarczonych zabezpieczeń; stosowany 80% wartości nominalnej zabezpieczeń.
haircut.
od 1 czerwca 1998 do 30 listopada 2001
w ramach umowy ramowej pomiędzy
NBP a bankiem, w oparciu
o każdorazowo składaną deklarację
na podstawie wystosowanej przez
obecnie, od 1 grudnia 2001
instytucję kredytową prośby,
w ramach umowy ramowej pomiędzy
Procedura uzyskania kredytu automatyczna zamiana
NBP a bankiem, na
niespłaconego w danym dniu
podstawie każdorazowo składanej
rozrachunkowym intraday credit
deklaracji
42
w sytuacji niespłacenia kredytu
technicznego do 18:00
HARMONIZACJA REGUA
FUNKCJONOWANIA
KREDYTU LOMBARDOWEGO NBP Z WYMOGAMI
EUROSYSTEMU (CD.)
Standard europejski Stan obowiązujący w Polsce
Charakterystyka
Kredyt na koniec dnia Kredyt lombardowy
od 25 kwietnia 2000 do 12 paz
dziernika
2003
Ostateczny termin składania 30 minut przed zamknięciem systemu do godziny 17.00
wniosku o kredyt operacyjnego TARGET, tzn. do 17.30 obecnie, od 13 paz
dziernika 2003
do godziny 17.30 (czyli 30 minut przed
zamknięciem systemu SORBNET)
od 1 czerwca 1998 do 24 kwietnia 2000
Termin spłaty kredytu upływa w
ostatnim dniu jego wykorzystania.
obecnie, od 25 kwietnia 2000
Spłata kredytu następuje w następnym
Spłata następuje w następnym dniu dniu operacyjnym po dniu udzielenia
Termin spłaty kwoty kredytu
operacyjnym po dniu udzielenia kredytu. kredytu.
Termin spłaty kredytu upływa
w ostatnim dniu jego wykorzystania
(z uwagi na to, iż NBP może ustalić inny
niż overnight termin wykorzystania
kredytu)
od 1 czerwca 1998 do 24 kwietnia 2000
Odsetki płatne w okresach
miesięcznych.
Termin spłaty należnych odsetek Wraz ze spłatą kwoty kredytu.
obecnie, od 25 kwietnia 2000 43
Odsetki płatne w ostatnim dniu
obrachunkowym miesiąca.