2015-03-02
Koncepcja
NDT-Bobath
Adult
wykład II
Zawartość:
- percepcja
- zasady terapii
- ochrona stawu barkowego
- czego unikać?
- alignment
- plastyczność CSN
- ICF
- IBITA
Zaburzenia percepcji
Percepcja
" Percepcja obejmuje mechanizmy, które przetwarzają
O problemach z percepcjÄ… wnioskujemy na podstawie
docierajÄ…ce do nas bodz
ce i pozwalajÄ… nam siÄ™
zachowania pacjenta
zorientować w aktualnej sytuacji.
" Percepcja oznacza zrozumienie otoczenia
(środowiska) i nas samych.
Zaburzenia percepcji
Zaburzenie percepcji ciała
" Pacjenci z zaburzeniami percepcji ciała
" Terapeuci powinni rozpoznać zaburzenia
często są błędnie oceniani jako pacjenci
percepcji ciała oraz dać pacjentom czas
bez motywacji czy niechętni do terapii.
do nauki. Powinni zagwarantować
systematycznÄ… terapiÄ™.
" Często decyzja (błędna) o zmianie
terapeuty, lub wręcz zaniechanie terapii
w chwili gdy pacjent niechętnie
współpracuje.
1
2015-03-02
Zaburzenie percepcji
- Skąd wiemy, że jesteśmy na dobrej drodze w
Koncepcja NDT- Bobath - zasady terapii
terapii?
" Rozpoczynamy terapię tak wcześnie jak to jest możliwe,
" Terapeuta pracuje z pacjentem indywidualnie,
" Wspólne podejmowanie decyzji  pacjent partnerem
terapeuty (np. podczas wyboru celów terapeutycznych)
" Podczas terapii uwzględniamy porażone części ciała,
" Osiąganie samodzielności pacjentów w zakresie takich
czynności dnia codziennego jak: toaleta, higiena,
ubieranie się, spożywanie posiłków etc.. ,
Koncepcja NDT- Bobath - zasady terapii Koncepcja NDT- Bobath -zasady terapii
" Terapeuta facilituje poprzez swoje ręce oraz poprzez
" Poprawa jakości życia- uśmiech na twarzy pacjenta
otoczenie,
świadczy o skuteczności terapii,
" Zadaniem terapeuty jest dostarczyć pacjentowi jak
najwięcej RÓŻNORODNYCH bodz
ców,
Koncepcja NDT- Bobath -zasady Koncepcja NDT- Bobath -zasady
terapii terapii
 ściąganie rąk /  ręce na pacjencie?
Kontrola motoryczna, nauczanie motoryczne
Pacjent (CSN Jð) potrzebuje wyzwaÅ„:
- Właściwe zadania
Wysoki poziom funkcji, małe
ograniczenia aktywności
- Właściwy poziom trudności
- Wzbogacona struktura środowiska Ściąganie rąk
Ręce na
Praca z
wykorzystanie
- Właściwa ilość i intensywność praktyki własną
Umiarkowany poziom
dodatków/
aktywnością
ograniczenia
sprzętu
pacjenta
aktywności/partycypacji
pomocniczego
Maksymalnie
wyzwolić
potencjał
Duże ograniczenie
aktywności, b. znaczne
ograniczenia w partycypacji Mayston M. 2005
2
2015-03-02
Koncepcja NDT Bobath - zasady terapii
Koncepcja NDT- Bobath -zasady
terapii
 powtórki bez powtórek
" TerapiÄ™ rozpoczynamy od normalizacji
(kontrola motoryczna, nauczanie motoryczne)
napięcia,
" torowanie prawidłowych wzorców
ruchowych,
Potrzebujemy powtórek jeśli chodzi nam o
" pacjent aktywnie uczestniczy w terapii,
siłę i wytrzymałość ale jeśli chcemy się czegoś
" motywowanie pacjenta poprzez terapiÄ™
nauczyć to musimy modyfikować/zmieniać.
rozwiązywania problemów,
Koncepcja NDT- Bobath -zasady terapii Koncepcja NDT- Bobath -zasady terapii
" Facilitację prowadzimy od części proksymalnych ku
" Koncepcja zespołu interdyscyplinarnego
dystalnym poprzez pracÄ™ na odpowiednich
terapeutycznego (możliwie najpełniejszy powrót funkcji)
punktach kluczowych (mostek, kręgosłup, barki,
 lekarz, pielęgniarki, fizjoterapeuta, logopeda,
miednica,& ),
neuropsycholog, pracownik socjalny & (wspólne
" prowadzenie pacjenta odbywa siÄ™ przez 24 godziny
ustalanie celów i strategii terapii, prawidłowy sposób
w ciągu doby (uwzględnić wszystko co wpływa na pacjenta-
prowadzenia pacjenta),
środowisko, opiekunowie),
" pacjent jest usprawniany jako cały człowiek.
" zaproponować pacjentowi tyle pomocy ile trzeba
i tak mało jak to możliwe.
Ochrona stawu barkowego
Liniowość (alignment)
" Staw barkowy powinien być zawsze uwzględniany
" Konieczna dla utrzymania prawidłowej
procesie rehabilitacji,
postawy oraz skoordynowanego,
" Bolesny bark dotyka około 70% wszystkich
ekonomicznego i celowego przebiegu
pacjentów z hemiplegią (WHO),
ruchu,
" Jak wskazują wyniki badań przyczyną bolesnego
" Wszystkie części narządu ruchu (kości, więzadła,
barku jest często nieprawidłowa obsługa pacjenta,
torebki stawowe, ścięgna, mięśnie, etc..) muszą w
" Prawidłowo prowadzona terapia (koncepcja 24)
każdej chwili (postawa/wzorzec ruchowy)
terapia może zapobiec bólowi barku.
znajdować się względem siebie w ściśle
określonym położeniu.
3
2015-03-02
Koncepcja Bobath
Liniowość
Czego powinniśmy unikać
Zaburzona liniowość
" Podwyższonego zagłówka łóżka w leżeniu na
plecach,
" miękkich poduszek, zbyt miękkich materacy,
łóżek wodnych,
Niestabilność
" uchwytów przy łóżku, drabinek,
" twardego podparcia stóp,
" przedmiotów w ręce niedowładnej/porażonej,
" infuzji w obrębie strony niedowładnej/porażonej.
Patologiczne napięcie (hipertoniczność)
nawet u osoby z nieuszkodzonym CSN!
Plastyczność
Plastyczność
 Jest to zdolność wszystkich komórek na  Neuroplastyczność jest procesem, który odgrywa
dużą rolę w odbudowywaniu uszkodzonego CSN.
każdym poziomie ich rozwoju, do zmiany
W tym wypadku następuje reorganizacja na
każdego aspektu ich fenotypu, jako
poziomie synaps jak i neuronów (...) z uwagi na
odpowiedzi na odchylenie od normy w ich
silne torowanie tych procesów przez bodz
ce
warunkach wewnętrznych lub otoczeniu.
wstępujące jest ważne, aby torować plastyczność
odpowiednimi wyzwaniami (zadaniami).
Brown & Hardmann 1987
Annunciato N.
Plastyczność Plastyczność
 Umożliwia układowi nerwowemu reorganizację Reaktywacja struktur mózgowych może być
dróg nerwowych w oparciu o nowe doświadczenia
wywołana również poprzez:
i w celu adaptacji do zmieniających się warunków.
- mentalne wyobrażenie ruchu
- obserwacjÄ™ ruchu
Avi Peled
- lub bierny trening
4
2015-03-02
Plastyczność  znaczenie terapii
Plastyczność- zadania rehabilitacji
ruchowej
 Rehabilitacja jest właściwym treningiem - Wzmocnić prawidłowe łańcuchy synaptyczne i
opartym na powtórkach zadania, w celu sieci neuronalne
facilitacji zjawiska plastyczności, które
- Kierować rozrost aksonalny
prowadzi do pozytywnego wzmocnienia
- Ułatwiać odkrywanie alternatywnych lub
jednego zadania przy hamowaniu innego.
poprzednio pomocnych dróg nerwowych w
CSN w celu podtrzymania prawidłowych
Robertson i Murre 1999 funkcji
Torowanie plastyczności
& czy są granice plastyczności?
" Film1
Film
Zasady plastyczności nerwowej
- parÄ™ przykÅ‚adów na zachÄ™tÄ™ do poszukiwaÅ„ w temacie Jð
Używaj albo trać
ICF
Używaj i poprawiaj
Specyficzność ma znaczenie
Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania,
Czas ma znaczenie
Niepełnosprawności i Zdrowia
Wiek ma znaczenie
International Classification of Human Functioning,
Disability and Health
World Health Organization, 2001 (rezolucja WHA54.21).
5
2015-03-02
Choroba / zaburzenie
Aktywność i Uczestnictwo
ICD - 10
(partycypacja)
Funkcjonowanie Zdolność Wykonanie
i niepełnosprawność
ICF
Funkcje / Struktury  Aktywności Partycypacja
uszkodzenie / zaburzenie - utrudnienia
- ograniczenia
standardowe środowisko dowolne środowisko
Czynniki wynikajÄ…ce
z kontekstu
Czynniki zewnętrzne
Czynniki osobiste
Przeszkody / czynniki ułatwiające
Przeszkody / czynniki ułatwiające
Kodowanie ICF
Wykorzystanie ICF
http://www.who.int/classifications/icfbrowser/
Czy istnieje ograniczenie poziomu partycypacji w
codziennych czynnościach, w życiu społecznym,
w pracy?
Jakich aktywności funkcjonalnych brakuje
pacjentowi w celu pokonania tych ograniczeń?
Jakie uszkodzenia sÄ… odpowiedzialne za
ograniczenia?
www.ibita.org
IBITA
Struktura szkoleń
koncepcji NDT-Bobath
6
2015-03-02
International Bobath Instructors
Instruktorzy IBITA
Training Association
" Basic Course Instructor, uprawniony do
prowadzenia kursów podstawowych koncepcji Bobath;
" IBITA rok powstania: 1984
" Advanced Course Instructor, uprawniony do
prowadzenia kursów podstawowych i rozwijających
" Obecnie IBITA zrzesza ponad 275 członków z 29
koncepcji Bobath;
krajów
" Senior Instructor, uprawniony do prowadzenia
kursów podstawowych i rozwijających koncepcji Bobath
oraz do certyfikowania instruktorów wszystkich trzech
poziomów.
Piśmiennictwo
IBITA - struktura szkoleń
üð BassÅ‚e Gjelsvik, Bente E. :The Bobath Concept in Adult Neurology, Thieme 2007
" Kursy podstawowe  3 tygodnie (2 części)
üð BassÅ‚e Gjelsvik.: Die Bobath-Therapie in der Erwachsenenneurologie, Thieme 2007
üð Bobath B. Adult hemiplegia: evaluation and treatment. Heinemann, London, 1990.
110 godzin (1h=60min)
üð Bobath B. The treatment of meuromuscular disorders by improwing patterns of coordination.
Physiotherapy, 1969, 55(1); 18-22.
Proporcja instruktor/ student: 1/10 max 1/12
üð Boemer B. Skrypt kursu Bobath 2004.
üð Davies M.P. "Step to follow" Springer, 1993.
üð Davies M.P. "Right in the middle" Springer, 1993.
" Kursy rozwijające  1 tydzień
üð Johansson Barbro B,  Brain plasticity and Stroke Rehabilitation, The Willis Lecture Stroke,
2000.
üð Kossut M. Mechanizmy plastycznoÅ›ci mózgu, PWN, W-wa, 1994.
üð www.who.org, 2015.
Kursy specjalistyczne (np. urazy czaszkowo-mózgowe)
üð www.ibita.org, 2015.
7