EKSPLOATACJA MASZYN PRODUKCYJNYCH
Laboratorium Nr 3
Pomiar kształtografem PG2-200 kształtu różnych rodzajów
powierzchni oraz oszacowanie ubytku objętościowego próbki
poddanej badaniu odporności na ścieranie
Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest dokonanie pomiaru kształtografem TOPO 01Kv2
kształtu powierzchni uzyskanej poprzez ścieranie za pomocą testera T-07. Próbka
użyta w ćwiczeniu pochodzi z zajęć laboratoryjnych numer 1 i 2.
Przebieg ćwiczenia
Ćwiczenie zostanie przeprowadzone na Kształtografie TOPO 01Kv2.
Kształtograf TOPO 01K przeznaczony jest do pomiarów zarysów kształtu metodą
stykową, na powierzchniach płaskich, cylindrycznych zewnętrznych
i wewnętrznych. Jest urządzeniem stacjonarnym o wysokiej dokładności i szerokim
zakresie pomiarowym.
Czujnik pomiarowy przemieszczany jest wzdłuż badanej powierzchni za
pomocą zespołu przesuwu. Zespół przesuwu zamocowany jest na kolumnie, która
umożliwia ustawienie czujnika pomiarowego na dowolnej wysokości w zakresie do
300 mm nad poziomem płyty pomiarowej. Ostrze odwzorowujące czujnika
pomiarowego, przesuwajÄ…c siÄ™ po mierzonej powierzchni, wykonuje ruchy pionowe
wymuszone przez profil powierzchni. Ruchy ostrza odwzorowujÄ…cego
przekazywane sÄ… poprzez dz
wignię na rdzeń przetwornika indukcyjnego,
powodując w przetworniku zmiany parametrów elektrycznych, proporcjonalne do
przemieszczeń ostrza. Zmiany te przekształcane są w zespole elektronicznym na
zmiany napięcia, które po wzmocnieniu i przekształceniach przekazywane są
poprzez konwerter RS 232C - USB do komputera.
Pomiary przeprowadzane sÄ… z wykorzystaniem programu KSZTAA
TOGRAF.
Wyniki pomiarów wraz z wykresem mierzonego zarysu przedstawiane są na
monitorze.
Program obsługi kształtografu, który stanowi integralną część przyrządu,
umożliwia przetworzenie danych uzyskanych z pomiaru i zapisanie ich na dysku.
Pełna analiza zmierzonego profilu przeprowadzana jest w oddzielnym
programie o nazwie TOPOGRAFIA. Raporty można dodatkowo przeglądać
i drukować z programu QRView.
Zakres zastosowania.
Ograniczenia w zastosowaniu kształtografu TOPO 01K:
vð nierównoÅ›ci wystÄ™pujÄ…ce na powierzchni nie powinny wykraczać poza zakres
pomiarowy przyrządu tj. 40 mm, w przeciwnym razie może ulec uszkodzeniu
ostrze lub ramiÄ™ czujnika pomiarowego,
vð ograniczenia dotyczÄ…ce pomiarów w otworach:
Øð Åš30 mm na gÅ‚Ä™bokość do 200 mm,
Øð mniejsze Å›rednice przy zastosowaniu specjalnego ramienia pomiarowego.
vð ograniczenia w pomiarach kÄ…tów:
A
opatka:
- promieÅ„ zaokrÄ…glenia ostrza ok. 30 µm
- odwzorowanie kÄ…tów (wej/zej) max 77°/88°
Stożek:
promieÅ„ zaokrÄ…glenia ostrza ok. 50 µm lub 100 µm
- odwzorowanie kÄ…tów (wej/zej) max 73°/73°
Wykonywanie pomiarów
WAŻNE!
1. Przed każdym rozpoczęciem pomiarów sprawdzić, czy czujnik pomiarowy
nie znajduje się w położeniu, które po uruchomieniu przesuwu kolumny lub
zespołu przesuwu może spowodować uszkodzenie ostrza
2. Wstępne przesuwy kolumny ustawiające zespół przesuwu wraz z czujnikiem
pomiarowym powinny być wykonywane na zakresie pomiarowym 40 mm.
Pozwala to, wykorzystując największą prędkość przesuwu kolumny, ustawić
czujnik w bezpieczny sposób w zakresie pomiarowym. Układ pomiarowy po
wejściu w zakres pomiarowy, gdy wcześniej czujnik pomiarowy jest
wychylony w dół poza zakres, powinien zatrzymać przesuw kolumny, jednak
dla bezpieczeństwa czujnika należy podczas ustawiania, zachować szczególną
ostrożność (być przygotowanym na wyłączenie przesuwu klawiszem ESC
klawiatury lub przyciskiem STOP na ekranie programu KSZTAA
TOGRAF)
3. Uruchomić komputer
4. Włączyć zasilanie zespołu elektronicznego TOPO 01  przełącznik (13)
5. Uruchomić program KSZTAA
TOGRAF (skrót na pulpicie o nazwie
KSZTAA
TOGRAF)
6. Ustawić mierzony przedmiot pod ostrzem odwzorowującym czujnika
pomiarowego na stoliku
7. Dobrać parametry nastaw przyrządu
8. Lewy ogranicznik (7) powinien być dokręcony, aby nie przemieszczał się
(ustala on początkowy punkt pomiaru). Nie zaleca się zmieniać ustawionego
wstępnie przez producenta położenia tego ogranicznika (ogranicza to zakres
przesuwu),
9. Prawy ogranicznik (8) przesuwać tylko w przypadku szczególnego
zagrożenia czujnika pomiarowego.
UWAGA:
Należy zwrócić szczególną uwagę na ostrze, które nie jest osłonięte i może ulec
uszkodzeniu. Dlatego wszelkie przesuwy kolumny, przejazdy zespołem przesuwu
i przesuwanie próbek w pobliżu ostrza należy wykonywać bardzo ostrożnie
w obecności prowadzącego.
Opracowanie wyników
Sprawozdanie z Laboratorium Nr 3 obejmuje porównanie kształtu ubytku dla
materiału w stanie nieobrobionym i materiału hartowanego laserowo.
Sprawozdanie powinno zawierać:
1. Tabelkę identyfikacyjną (umieszczoną na górze pierwszej strony)
z podaniem: nazwy wydziału, nazwy przedmiotu, tematu laboratorium
i numeru grupy.
2. Cel ćwiczenia oraz krótki wstęp teoretyczny.
3. Przebieg ćwiczenia, w tym:
- podanie wymiarów próbki i rodzaju materiału poddanego testowi,
- obraz rzeczywisty próbki,
- oszacowanie objętości ubytku i porównanie jej z ubytkiem masowym,
- wykres porównawczy ubytku dla obu stron próbki otrzymany w czasie
ćwiczenia.
4. Sensowne wnioski końcowe.