ZESPÓŁ OPONOWY

• silny ból głowy

• nudności i wymioty

EPIDEMIOLOGIA:

• światłowstręt (photophobia)

• nadwrażliwość na bodźce słuchowe ETIOLOGIA:

• przeczulica całego ciała (nadwrażliwość na bodźce

•

dotykowe)

podrażnienie opony twardej przez :

• zespołowi oponowemu towarzyszą zwykle objawy

-

procesy zapalne opon

ogólne w postaci zab. przytomności, lub

-

wynaczynioną do przestrzeni podpajęczynówkowej świadomości (świadczą o zajęciu CUN) krew

• rzadziej zaburzona dysfunkcja motoryczno –

-

choroby nowotworowe opon i mózgu

koordynacyjna i zaburzenia mowy

-

rozległe ogniska zawałowe mózgu stykające się o typie afazji

z przestrzeniami płynowymi

OBJAWY PRZEDMIOTOWE (OBJAWY

OPONOWE) :

PATOGENEZA:

• sztywność karku :

• unerwienie opony twardej :

-

badamy przyginając głowę biernie ku klatce

-

vide ból głowy

piersiowej

-

w warunkach prawidłowych można swobodnie

• ukrwienie opony twardej :

dotknąć głową do mostka

-

w przypadku sztywności karku broda nie dochodzi

-

a meningea media (od. a. maxillaris) do mostka

-

a. meningea anterior (od. a. ophtalmica)

→ próby przygięcia napotykają opór i

-

a. meningea posterior (od a. pharyngea ascendens) zwykle wywołują ból

-

rr. meningei (od. a. occipitalis, a. vertebralis, a.

→ podajemy na ile palców broda nie lacrimalis)

dochodzi do kl. piersiowej

-

w skrajnych przypadkach występuje odgięcie głowy ku tyłowi z przykurczem

OBRAZ KLINICZNY:

długich mięśni kręgosłupa i wygięciem tułowia ku przodowi (opisthotonus)

OBJAWY PODMIOTOWE :

1

-

badania sztywności karku nie wykonuje się:

• objaw Flatau :

→ w przypadku niestabilności kręgów szyjnych np. po urazie,

-

rozszerzenie źrenic przy zgięciu głowy do przodu lub w przebiegu RZS

→ w przypadku zagrożenia wgłobieniem (można przyspieszyć)

• objaw Kerninga :

ROZPOZNANIE:

-

pacjent leży płasko na leżance

-

kończynę wyprostowaną w stawie kolanowym badanie płynu mózgowo rdzeniowego unosimy zginając w

stawie biodrowym

-

występuje opór, ból i odruchowe zgięcie w stawie kolanowym

-

objaw Kerninga jest obustronny (w przeciwieństw R i

Ó eŻNICOWANIE:

do Lasequa, który

jest jednostronny)

• sztywność karku może wystąpić w:

-

uszkodzenie drogi korowo – rdzeniowej znosi objaw

-

znacznego stopnia zwyrodnieniu kręgosłupa Kerninga

szyjnego

-

parkinsonizmie

• objaw Brudzińskiego górny :

-

wgłobieniu migdałków móżdżku do for. magnum

-

zapaleniu węzłów chłonnych szyi i karku

-

podczas zginania głowy ku przodowi następuje

-

ciężkim zapaleniu gardła

zginanie kończyn dolnych

-

w w.wym. przypadkach sztywności karku nie (w stawach biodrowych i kolanowych) towarzyszą objawy Kerninga i Brudzińskiego

• objaw Brudzińskiego dolny :

LECZENIE:

-

analogiczne zgięcie kończyn przy ucisku na spojenie • przyczynowe łonowe

2