Być może państwa zmienią się terytorialnie, nie zmienią się natomiast w swojej strukturze – może
powstać państwo kontynentalne.
Musimy przyjąć, że jesteśmy skazani na instytucję państwa (sprawna, efektywna, musi gwarantować
obywatelowi pewne minimum jego życia)
Wszechstronny rozwój cywilizacyjny może być zapewniony przez 3 podmioty: państwo, rynek,
społeczeństwo obywatelskie.
Argument I:
Tylko współczesne państwa są w stanie zagwarantować swoim społeczeństwo bezpieczeństwo
zewnętrzne, ochronić je przed agresją lub przemocą zewnętrzną.
To co legło u podstaw organizowania państw jest teraz obowiązkiem, który musi spełniać – zapewnianie
bezpieczeństwa.
Argument II:
Państwa są w stanie i w praktyce współcześnie zapewniać bezpieczeństwo międzynarodowe, które jest
jednym z najbardziej żywotnych interesów społeczności międzynarodowej. To one są najważniejszą
gwarancją funkcjonowania rynków, także tego globalnego.
Argument III:
W wymiarze wewnętrznym państwo poprzez swoje organizacyjne struktury dostarcza różnorodnych
instrumentów reprezentacji zróżnicowanych interesów społecznych, narodowych i kulturowych.
Wyrażanie języka, zachowanie → tylko państwa demokratyczne mogą reprezentować różnice językowe,
kulturowe itd. W poszczególnych regionach państwa, stworzona jest możliwość reprezentowania
interesów różnych ludzi.
Państwa demokratyczne poprzez rozwinięty system instytucjonalny, prawny i procedualny potrafiły
stworzyć w miarę sprawne struktury uzewnętrzniania, uzgadniania o reprezentowaniu zróżnicowanych
interesów grup etnicznych czy narodów.
Argument IV:
Najlepiej rozwinięty „rynek” nigdy nie będzie ustawodawcą ani narodowym, ani globalnym, nie jest
bowiem w stanie uzgodnić różnych roszczeń społeczności narodowych czy regionalnych.
Zglobalizowany rynek (ani żaden inny) nie stanie się kreatorem systemu prawnego, ani nie stworzy
gwarancji instytucjonalnych dla przestrzegania prawa wewnętrznego, a szczególnie praw człowieka.
Argument V:
Państwo przez organy administracji publicznej dostarcza rozmaite dobra publiczne, łącznie z formami
zbiorowymi zabezpieczenia społecznego i opieki społecznej dla najbardziej potrzebujących.
To był zawsze obowiązek państwa – państwo ma obowiązek pomagania najsłabszym (fizycznie,
mentalnie, materialnie), państwo nie może zostawić ich na marginesie. Ważne, aby w tej działalności
1
działał również rynek i społeczeństwo obywatelskie – to doprowadzi do końcowego sukcesu
(paraolimpiady, WOŚP)
Argument VI:
Jeśli niedoskonały rynek będzie „produkował” bezrobotnych, to państwo będzie niezbędne po to, aby
objąć ich swoją opieką.
Państwo przez swoje instytucje interweniuje i reguluje runek zgodnie z interesem publicznym, często
przeciwstawiając się interesom grup kapitałowych, bankowych, czy branżowych oraz wspiera
konkurencję na rynku wszędzie tam, gdzie jest ona zagrożona przez monopol.
Argument VII:
Ważnym zadaniem państwa jest gwarantowanie spokoju i ładu społecznego. Państwa mają możliwość
stosowania zlegitymizowanego przymusu, tworzą i nadzorują systemy organów wymiaru sprawiedliwości
(sądownictwo i inne instytucje, które mogą stwierdzić winnego).
Ani rynki wewnętrzne, ani globalny rynek nie mogą funkcjonować bez istnienia sądownictwa
wewnętrznego, a obecnie również międzynarodowego, co oznacza, że państwa dostosowywały systemy
sądownictwa do warunków globalizacji, powołując sądownictwo międzynarodowe i wzmacniając więzi
współpracy pomiędzy sądami.
Argument VIII:
Państwo kierując się dobrem wspólnym i interesem publicznym, wspiera aktywnie w społeczeństwie
rozwój oświaty oraz kształtowanie umiejętności i kompetencji społecznych obywateli przez zasadniczą
rolę, jaką odgrywają instytucje publiczne w całym systemie edukacyjnym.
Argument IX:
Państwo dba o poziom rozwoju nauki, stan badań naukowych, rozwój patentów i innowacji w najbardziej
istotnych dla rozwoju cywilizacyjnego dziedzinach, sukcesy i odkrycia naukowe są pochodną wysokości
nakładów państwa na badania i rozwój (R&D).
Nasz kraj jest skazany na import nowych technologii, bo przekazuje bardzo mały udział (ok. 1%) PKB na
R&D.
Argument X:
Państwa odgrywają pośrednią i bezpośrednią rolę w gospodarce, jako znaczące podmioty gospodarcze
nie tylko w wymiarze wewnętrznym, ale również jako liczące się podmioty na rynkach regionalnych
i globalnych.
Stwierdziliśmy, że państwa są gwarantami ładu międzynarodowego, a więc również odpowiedzialnymi
promotorami oraz uczestnikami samego procesu globalizacji.
W żadnym z wyróżnionych aspektów państwo nie może być zastąpione przez inny podmiot – rynek lub
społeczeństwo obywatelskie.
2