Procesy zakupu to istotny element w tworzeniu łańcucha logistycznego. Powinny zapewniać niezbędne dostawy:
- we właściwej ilości,
- właściwym rodzaju,
- w odpowiednim czasie,
- przy najbardziej korzystnej formie dostawy,
- o pożądanej jakości,
- po optymalnej cenie.
Dla jakości procesu istotne znaczenie ma elastyczność systemu zakupu i możliwość wycofania się z zawartych umów bez
ponoszenia strat lub ich ograniczeniu.
Kryteria wyboru dostawców:
- jakość oferowanych materiałów, surowców i półfabrykatów
rozpatrywana pod kątem dotrzymywania ustalonych norm
jakości i możliwości spełniania dodatkowych wymagań
jakościowych.
- poziom cen i ich stabilność,
- rzetelność, niezawodność, szybkość i terminowość dostawy i ich elastyczność,
- odległość od źródła dostaw,
- oferowana skala i struktura rzeczowa dostaw oraz techniczna wewnętrzna spójność asortymentu oferowanego przez
dostawcę i zgodność ze strukturą zapotrzebowania odbiorcy,
- warunki i terminy płatności,
- oferowane lub możliwe do uzgodnienia terminy dostaw
elementów, lub materiałów, dające możliwość kontynuowania
produkcji niemal bez zapasów lub utrzymywania ich u
zamawiającego na poziomie, który uznaje za opłacalny
- warunki reklamacji jakościowych i ilościowych oferowane przez dostawcę.
Wybór źródła dostawy kończy etap przygotowawczy procesu
zakupu i tworzy podstawę do formalnego zawarcia umowy
dostawy.
Metoda ekspertów (delficka)
Polega na wykorzystaniu opinii i ocen celowo wybranych
ekspertów. Procedura wyboru składa się z kilku faz i trwa do ustalenia stanowiska podzielanego przez większość ekspertów.
Podstawą jest analiza wybranych czynników, które można
zmierzyć lub porównać.
Algorytm postępowania przy wyborze dostawców:
- stworzenie zbioru potencjalnych dostawców poszukiwanego
materiału, surowca.
- ustalenie kryteriów oceny (np. jakość materiału, jednostkowa cena, terminowość dostaw, kompletność dostaw, wielkość
zamówienia, poziom obsługi),
- ustalenie zasad punktacji w odniesieniu do poszczególnych
kryteriów,
- ustalenie wag dla poszczególnych kryteriów,
- ocena dostawców wg kryteriów i obliczanie wskaźników oceny,
- Analiza wyników obliczeń i wybór dostawcy ( o wyborze
dostawców decyduje najwyższa łączna ocena obliczona w
oparciu o wskaźniki oceny.
- sporządzenie arkusza oceny dostawy ( w arkuszach poza pełną informacją adresową, techniczno ekonomiczną, ujmowane są
wyniki oceny punktowej oraz ogólny wynik dokonanej oceny.
Efektywność gospodarowania materiałami zależy od
sprawności przepływu strumieni materiałowych i informacyjnych miedzy poszczególnymi ogniwami łańcucha logistycznego w
przedsiębiorstwie.
Pola analizy wskaźnikowej:
-procesy zaopatrzenia,
- procesy produkcyjne,
- procesy gospodarowania zapasami,
- zagospodarowanie odpadów produkcyjnych
W celu ustalenia efektywności gospodarowania w procesach
zaopatrzenia zwrócono uwagę na:
- jakość usług dostawczych,
- sprawność realizacji dostaw materiałowych
- pracę pracowników prowadzących zakup materiałów
- produktywność.
W obszarze gospodarowania zapasami materiałowymi wzięto
pod uwagę:
- rozmiar,
- strukturę,
- intensywność,
- stabilność zapasów,
- zagadnienia dot. Procesów magazynowania.
Przy obliczaniu i wykorzystaniu wskaźników bierze się pod
uwagę:
- czynnik czasu
- analiza współzamienności; w jaki sposób zmiany wartości
jednych wskaźników wpływają na inne.
- wartość wybranego wskaźnika musi być odnoszona
bezpośrednio do sytuacji w otoczeniu i konkretnych rozwiązań organizacyjnych.