Podstawy socjologii
Socjologia (socjo  to, co społeczne i logos  słowo, nauka)  nauka o tym, co społeczne.
Nauka o społeczeństwie. Socjologia pojawiła się w XVIII w.
Socjologia (def. Jana Szczepańskiego)  to nauka o zbiorowościach ludzkich, której
przedmiotem badania są:
- zjawiska i procesy tworzenia się różnych form życia zbiorowości ludzi
- struktury tych zbiorowości
- zjawiska i procesy zachodzące w tych zbiorowościach, a wynikające ze wzajemnego
oddziaływania na siebie siły skupiającej i rozbijającej tę zbiorowość
- zmiany i przekształcenia w nich zachodzące.
Podstawą wiedzy społecznej jest obserwacja. Socjolog musi przestrzegać kilka zasad
obserwacji naukowych:
- ścisła obserwacja  obserwator musi być pewny, że zjawiska przebiegają tak, jak mówimy
- dokładność  mówi o stopniu lub mierze, należy znalez
ć metodę, którą można zmierzyć
zaobserwowane zjawisko
- systematyczność
- utrwalenie, zapisywanie wybranych danych  dokładne, rzetelne zapisywanie faktów
- obiektywizm  polega na tym, że precyzujemy pojęcia, które wykorzystujemy, dokładnie je
definiujemy.
Socjolog musi podjąć kilka kroków w naukowej metodzie badawczej:
1. Zdefiniowanie problemu  musimy określić merytoryczną zawartość problemu.
2. Przegląd literatury  zbieramy informacje o podobnych badaniach przeprowadzonych
już wcześniej.
3. Sformułowanie hipotezy  twierdzenia, które wydaje się badaczowi prawdziwe.
4. Opracowanie planu badań  czyli przedmiot, czas i miejsce badań.
5. Realizacja projektu badawczego zgodnie z planem.
6. Analiza danych i wyciągnięcie wniosków.
August Comte  pierwszy zrealizował zanalizowanie, stwierdził, że socjologia jest
pełnoprawną nauką.
H. Spencer  angielski myśliciel, opublikował  Zasady socjologii , sformułował pierwszą
teorię rozwoju społecznego. Społeczeństwo to organizm, który podlega tym samym prawom,
co organizm ludzki. Można badać społeczeństwo metodami, którymi bada się organizm
ludzki.
E. Durkheim  zadał sobie pytanie, jakimi metodami można badać społeczeństwo. Napisał
 Zasady.......... . Zasłynął z socjologizmu. Twierdził, że społeczeństwa nie można badać tak
jak organizm ludzki. Wskazał, jak badać społeczeństwo, pokazał metody.
METODY BADAWCZE:
1. Badania statystyczne
2. Kwestionariusze, ankiety:
- kwestionariusz wywiadu  bezpośrednie spotkanie, kontakt
- kwestionariusz ankiety  zestaw pytań, które wypełnia się pośrednio lub bezpośrednio.
Osobiste spotkanie może być ale nie musi. Pytania mogą mieć charakter pytań
szczegółowych lub ogólnych, otwartych.
3. Badania uczestniczące  polegają na tym, że badacz zostaje członkiem zbiorowości
badanej.
4. Badania oparte na dokumentach  pod względem treści, ilości, itp.
5. Badania biografii i autobiografii.
6. Badania terenowe.
7. Obserwacja jako metoda badawcza.
Socjolodzy pracują jako doradcy firm, w instytutach, agencjach opinii społecznej, są
konsultantami i doradcami, prowadzą badania naukowe, są nauczycielami.
Socjologia dzieli się na: ogólną, przemysłu, medycyny itd.
PROCES TWORZENIA SI
WI
ZI SPOA
ECZNEJ
Styczność przestrzenna  umiejscowienie na jednej przestrzeni grupy ludzi, spostrzeżenie
innych ludzi znajdujących się na tym samym terenie.
Styczność psychiczna  rejestracja pewnych cech zewnętrznych ludzi znajdujących się na tej
samej przestrzeni. Styczność ta może mieć charakter pośredni lub bezpośredni.
Styczność społeczna  to wzajemna relacja między dwoma osobami oraz pewna czynność,
która między tymi osobami zachodzi, np. zapytanie o pożyczenie długopisu. Styczność może
być przelotna lub trwała. Może mieć charakter prywatny (pożyczenie długopisu) lub
społeczny (wykład).
Może mieć charakter osobisty lub rzeczowy (np. pożyczenie książki).
Może mieć charakter pośredni lub bezpośredni.
Te czynności społeczne przeobrażają się we wzajemne oddziaływanie, czyli układ czynności,
który wpływa na modyfikację własnych zachowań. Wzajemne oddziaływania prowadzą do
zależności społecznej, czyli kto od kogo zależy. Rodzaje zależności:
1. Zależność strukturalna  wynika ze struktury grupy, budowy, uporządkowania,
wynikająca z rytmu studiów.
2. Zależność funkcjonalna  wynika z pewnych funkcji, które pełnimy.
3. Zależność przyczynowa  sytuacja A pociąga za sobą sytuację B.
Zależności prowadzą do powstania stosunków społecznych  czyli układu zawierającego
następujące elementy:
- przynajmniej dwóch partnerów, którym jest albo jednostka albo grupy
- łącznik (socjologia)
- sytuacja, w której zachodzi ten stosunek (Uczelnia)
- układ powinności i obowiązków (przystąpienie do egzaminów)
Stosunki społeczne  prowadzą do powstania instytucji społecznej czyli zespołu urządzeń
materialnych i niematerialnych, które regulują stosunki społeczne.
Więz
społeczna  to zorganizowany system stosunków, instytucji oraz środków kontroli
społecznej skupiającej jednostki i podgrupy w całość zdolną do trwania i rozwoju.
Edward Wilson  twórca socjobiologii
Socjobiologia  to kierunek w socjologii, który zajmuje się systematycznym badaniem
biologicznym.
Życie społeczne  to ogół zjawisk wynikających ze wzajemnego oddziaływania jednostek i
zbiorowości znajdujących się na pewnej ograniczonej przestrzeni.
Altruizm  odziedziczyliśmy go po zwierzęcych przodkach. Mamy go zakodowany w
genach. Altruizm to egoizm genów  najpierw ratujemy dzieci, żeby przetrwał gatunek.
Florian Znaniecki  cztery czynniki kształtują naszą osobowość:
1. Kulturowy ideał osobowości  utrwalony w społeczeństwie ideał, wzór do naśladowania
http://notatek.pl/podstawy-socjologii-wyklady?notatka
(np. biznesmen).
2. Role społeczne  to stały i spójny system zachowań, który jest reakcją na zachowanie
innych osób, a przebiegający wg ustalonego wzoru (np. rola studenta).
3. Jaz
ń subiektywna  to wyobrażenie, jakie jednostka ma sama o sobie.
4. Jaz
ń odzwierciedlona  to zespół wyobrażeń, jakie każdy człowiek wytwarza sobie na
podstawie ocen otoczenia (np. podchodzę do koleżanek, koleżanek one nagle umilkły to
myślę, że mówiły coś o mnie)
KULTURA
Kultura  to ogół wytworów działalności ludzkiej, materialnych i niematerialnych, wartości
i uznawanych sposobów postępowania zobiektywizowanych i przyjętych w dowolnych
zbiorowościach przekazywanych innym zbiorowością i następnym pokoleniom.
Elementy struktury kultury:
- cecha kulturowa  są różne w różnych krajach.
- kompleksy kulturowe  np. taniec (muzyka, rytm, krok  dają całość, jaką jest taniec).
- konfiguracja kulturowa (instytucja)  np. rodzina (małżeństwo, ślub, wesele, miesiąc
miodowy, rodzenie dzieci, wychowanie dzieci, rozwód).
Funkcje kultury:
- funkcja socjalizacji  czyli uspołecznienie, to proces, w którym jednostka uczy się, co robić,
by być w tym społeczeństwie akceptowanym. Ten proces dzieje się poza nami.
- funkcja ustalania wzorów zachowania (funkcja normatywna)  reguły, które mówią, co nam
wolno, a czego nie wolno. Kultura tworzy, buduje te reguły, normy.
- funkcja ustalania kryteriów i systemów wartości  kultura wskazuje nam, co dzisiaj jest
wartościowe, a co nie.
- funkcja budowania modeli osobowości  np. jeżeli mówimy Ślązak, to widzimy pewne
cechy, które nie występują u innych.
Kultura jest systemem norm.
Norma  to pewna reguła, zasada, która mówi nam, jak mamy postępować. Rodzaje norm
socjologicznych:
- statystyczne  te reguły, które aktualnie funkcjonują (np. kwadrans studencki).
- kulturowe  to reguły, które mówią, jakich zachowań społeczeństwo oczekuje od swoich
członków.
Zbiór norm statystycznych  kultura realna.
Zbiór norm kulturowych  kultura idealna.
Kultura masowa  związana jest ze środkiem masowego komunikowania  to zjawisko
intelektualnej, estetycznej i ludyczno-rekreacyjnej działalności człowieka.
- kryterium ilościowe, masowe  bardzo dużo.
- kryterium standaryzacji  ujednoliconej treści.