Instytucje rynku pracy
Związki zawodowe
Opodatkowanie pracy, klin podatkowy
Transfery
Wynagrodzenie minimalne
Ochrona prawna zatrudnienia (EPL)
Publiczne służby zatrudnienia
ZWI
ZKI ZAWODOWE
2
2
Związki zawodowe i cele
Organizacje, do których przynależność jest dobrowolna
Reprezentują interesy swoich członków/ pracowników
Związkowe a indywidualne preferencje
Szerzej  wszystkie warunki zatrudnienia (np.
szkolenia, odprawy, urlopy, dodatkowe ubezpieczenie
zdrowotne, emerytalne)
Podział zysku między pracę i kapitał
3
3
Historia
XVIII w., Wielka Brytania  organizacje  branżowe
zapewniające wzajemne ubezpieczenia dla swoich
członków,
XIX w.  przemysł, reprezentacja robotników
od pocz. XX w. organizacje odgrywające rolę
polityczną i mające duży wpływ na negocjacje
wynagrodzeń, często z centralami krajowymi
Mierzenie siły związków zawodowych
Liczba (aktywnych) członków
Odsetek pracowników objętych rozwiązaniami
wynegocjowanymi przez związki
Poziom centralizacji i koordynacji negocjacji
wynagrodzeń
Udział płac w PKB
Liczba godzin strajków rocznie
Teorie związków zawodowych
Egzogenicznie dane członkostwo w związkach 
modele negocjacji wynagrodzeń:
związki monopolistyczne,
right-to-manage,
negocjacje efektywne.
Decyzje o tym, czy być członkiem związku
zawodowego
Zob. Boeri i van Ours (2008)
ZZ w Polsce
Ustawa z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych
Członkostwo wg CBOS (2009) spadło między 1991 a
2008 r. z 28% do 16% pracowników
Obecnie:
NSZZ "Solidarność" z Komisją Krajową w Gdańsku
(od 1980/1989)
OPZZ z siedzibą w Warszawie (od 1984 r.)
Forum Związków Zawodowych (od 2002 r.)
nie zrzeszone
Komisja Trójstronna
Powołana w 1994 r.
Ustawa z 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do
spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich
komisjach dialogu społecznego
http://www.dialog.gov.pl/komisja_trojstronna
Kompetencje
1. Prowadzenie dialogu społecznego w sprawach wynagrodzeń i świadczeń
społecznych oraz w innych sprawach społecznych lub gospodarczych.
2. Rozpatrywanie sprawy o dużym znaczeniu społecznym lub gospodarczym
wniesionych pod obrady Komisji przez jedną ze stron.
3. Zawieranie wspólnych porozumień, których przedmiotem są wzajemne
zobowiązania stron służące godzeniu interesów pracowników, pracodawców i
dobra publicznego oraz osiągnięciu i zachowaniu pokoju społecznego.
4. Udział w pracach nad projektem ustawy budżetowej
5. Realizacja zadań określonych w ustawach:
o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych
wynagrodzeń u przedsiębiorców,
o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej,
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę,
o pomocy społecznej,
o emeryturach i rentach z FUS,
o świadczeniach rodzinnych.
KLIN PODATKOWY
10
10
Klin podatkowy
Różnica między płacą netto otrzymywaną przez
pracownika a kosztem pracy obejmującym podatki
bezpośrednie i składki płacone przez pracodawców
(niektórzy badacze włączają również wpływ VAT)
Klin podatkowy dla niskich i wysokich wynagrodzeń;
przeciętna i krańcowa stopa opodatkowania
Wpływ poziomu, struktury i zmian klina podatkowego na
rynek pracy
Związek z elastycznością podaży i popytu na pracę
Wpływ trwałego wzrostu
opodatkowania na rynek pracy
W krótkim okresie W długim okresie
Zmniejszenie LS ze względu na
Zmniejszenie LS, o ile płace są
spadek płacy netto,
elastyczne -
Podaż pracy Wzmocnione, gdy wzrost
wzrost opodatkowania =
LS opodatkowania prowadzi do
zmniejszenie dochodu netto.
trwałego zmniejszenia relacji
W przeciwnym wypadku bez
dochodu z pracy do dochodów z
znaczenia.
innych z
ródeł.
Zmniejszenie LD, o ile płace są W połączeniu z wynagrodzeniem
Popyt na sztywne w dół, wzrost minimalnym  zmniejszenie
pracę opodatkowania przekłada się w na popytu na pracę osób najmniej
LD wzrost całkowitych kosztów pracy. produktywnych.
W przeciwnym wypadku bez Jeśli wynagrodzenie minimalne
znaczenia. nie występuje  bez znaczenia.
y
ródło: Zatrudnienie w Polsce 2005.
Opodatkowanie pracy w Polsce
Podatek dochodowy (w tym ubezpieczenie
zdrowotne)
Składki na ubezpieczenia społeczne:
Emerytalne (19,52% podstawy wymiaru)
Rentowe (od 1.I.2008 6%)
Wypadkowe (od 1.IV.2009  0,67%-3,33%)
Chorobowe i macierzyńskie (2,45%)
Inne obciążenia nakładane na pracę
Zadanie
LC to całkowity koszt pracy ponoszony przez pracodawcę, WN nominalne
wynagrodzeniem brutto, a WN wynagrodzeniem netto pracownika.
Wyróżnimy kilka rodzajów podatków:
ter - stopa podatków (np. składek na ubezpieczenia społeczne)
obciążających pracodawcę,
tee - stopa składek społecznych obciążających pracownika,
ti - efektywna stopa podatku dochodowego.
Klin podatkowy Ś, definiowany jako suma wszystkich obciążeń podatkowych
nakładanych na pracę, czyli zadany jest przez relację
LC = (1+Ś) WN.
Zapisz równania wiążące ze sobą całkowity koszt pracy, wynagrodzenia brutto
i netto.
Policz klin podatkowy.
Przedstaw na wykresie wpływ klina podatkowego na zatrudnienie
i wynagrodzenia