Pasywna polityka rynku pracy
Zasiłki dla bezrobotnych (pierwsze w 1911 r.,
Wielka Brytania)
PASYWNA POLITYKA
Świadczenia (z pomocy społecznej) dla osób
RYNKU PRACY
długotrwale bezrobotnych, które utraciły prawo
do zasiłku
Wcześniejsze emerytury dla osób w starszym
wieku, które utraciły pracę (Polska  świadczenia
i zasiłki przedemerytalne)
1
1
1 2
Zasiłki dla bezrobotnych w Polsce
Cechy systemów w różnych krajach
Uprawnieni
Podstawa prawna: Ustawa z 20 kwietnia 2004 r.
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
Kto i po spełnieniu jakich warunków jest uprawniony
Uprawnieni:
Wiek (18-60/65)
Przez jaki okres
Staż (w okresie 18 mies. poprzedzających
rejestrację co najmniej 365 dni pracy za
Jaka jest wysokość zasiłku przynajmniej minimalne wynagrodzenie)
Rejestracja (po 7 dniach)
Inne warunki
3 4
Zasiłki dla bezrobotnych w Polsce Zasiłki dla bezrobotnych w Polsce
Długość pobierania Wysokość podstawowa
6 miesięcy, gdy:
Od 1 I do 1 VI 2010 r.:
stopa bezrobocia w powiecie nie przekracza 150% przec.
717 zł w pierwszych trzech miesiącach
stopy bezrobocia w kraju,
563 zł w kolejnych miesiącach posiadania prawa do zasiłku
12 miesięcy, gdy:
stopa bezrobocia w powiecie przekracza 150% przec. stopy
Obecnie:
bezrobocia w kraju,
742,10 zł w pierwszych trzech miesiącach
wiek 50 lat i 20-letni okres uprawniający do zasiłku,
na utrzymaniu dziecko do 15 r.ż. i bezrobotny małżonek bez 582,70 zł w kolejnych miesiącach posiadania prawa do
prawa do zasiłku. zasiłku
5 6
Zasiłki dla bezrobotnych w Polsce
Porównanie  szczodrości systemów
Wysokość
Stopa zastąpienia zarobków zasiłkiem  względna
80% podstawowej kwoty  do 5 lat stażu pracy
wysokość zasiłku dla bezrobotnych
100% podstawowej kwoty - między 5 a 20 lat stażu
Odsetek osób bez pracy objętych PLMP  komu
zasiłek przysługuje i przez jaki czas
120% podstawowej kwoty  co najmniej 20 lat stażu
8
Stopa zastąpienia Wydatki na PLMP
W zależności od wysokości poprzednich zarobków
Wg Eurostatu na programy pasywne rynku pracy
w 2008 r. wydano:
W pierwszym miesiącu pobierania zasiłku albo po
Na zasiłki i świadczenia dla bezrobotnych:
wielu miesiącach
od 0,1% PKB na Słowacji do 1,8% PKB w Hiszpanii,
w Polsce 0,14% PKB.
Różne mierniki do porównań między krajami (np.
Na wcześniejsze emerytury z powodów związanych
OECD albo Boeri&van Ours)
z rynkiem pracy
Najwięcej 0,7% PKB w Belgii, w Polsce ok. 0,2% PKB.
10
Wpływ zasiłków na rynek pracy
Prywatne ubezpieczenia od utraty pracy
Rynek konkurencyjny:
Pokusa nadużycia  pracownicy mniej unikają utraty
aktywność zawodowa, min. płaca wymagalna,
pracy i słabiej poszukują nowej, jeśli stracą
podatki finansujące politykę rynku pracy.
poprzednią.
Negatywna selekcja  większe uczestnictwo osób
Rynki niekonkurencyjne: z nieobserwowalnymi cechami zwiększającymi
prawdopodobieństwo bezrobocia.
aktywność zawodowa biernych,
podatki (j.w),
długość pozostawania na bezrobociu,
Publiczny system jako lepsza alternatywa od
poziom płac motywacyjnych.
prywatnych ubezpieczeń od utraty pracy
11 12
Optymalny system
Wyniki analiz empirycznych
Cechy systemu zasiłków a:
Zapewnia częściową ochronę przed ryzykiem utraty
pracy
Stopa bezrobocia
Czas pozostawania na bezrobociu
Zmniejszająca się z czasem stopa zastąpienia
Bardziej szkodliwe są zasiłki wypłacane długotrwale
A
ączenie ALMP i PLMP
niż zasiłki nawet wyższe, ale wypłacane krócej