ESENCJALIZM
Współczesne filozoficzne teorie edukacji - ESENCJALIZM
ż� Esencjalizm- teoria odwołująca się do przekonania,
 że właściwa edukacja powinna obejmować
podstawowe umiejętności oraz nauki
humanistyczne i ścisłe, które okazały się użyteczne
w przeszłości i prawdopodobnie będą także
przydatne w przyszłości.
ż� (ang. essential  podstawowy, niezbędny)
ż� Esencjalizm = edukacja elementarna
ż� Zob. G. L. Gutek, Filozofia pedagogiki, op. cit., s. 265.
Według esencjalistów:
Istnieją istotne i zasadnicze umiejętności:
ż� czytanie, pisanie, liczenie i cywilizowane
zachowania społeczne, przynoszące człowiekowi
korzyści i które powinny znajdować się w
każdym programie nauczania szkoły
podstawowej;
ż� Historia, matematyka, nauki przyrodnicze, języki
i literatura powinny znajdować się w programie
każdej szkoły średniej;
ż� Przedmioty humanistyczne i ścisłe powinny
znajdować się także w programach kształcenia
uczelni wyższych.
Przedstawiciele:
ż� Wiliam Chandler Bagley
ż� Arthur Bestor
ż� Max Rafferty
ż� Hyman Rickover
Prace Maxa Rafferty:
ż�  Cierpicie, małe dzieci (Suffer Little Children)
ż�  Co oni wyprawiają z waszymi dziećmi
(What Tey Are Doing to Your Children)
Esencjalizm 
ż� teoria edukacyjna gdzie, najważniejszą funkcją szkoły jest przechowywanie i
przekazywanie podstawowych elementów kultury.
Teoria ta podkreśla, że:
ż� 1) konieczny jest powrót do usystematyzowanego programu nauczania o
układzie przedmiotowym,
ż� 2) Uczenie należy rozumieć jako zdobywanie biegłości w zakresie
podstawowych umiejętności i wiedzy,
ż� 3) Nauczyciel to dojrzały przedstawiciel kultury, posiadający odpowiednie
kompetencje w dziedzinie wykładanego przedmiotu oraz metod kształcenia,
ż� 4) Edukacja to przygotowanie do sumiennego wypełniania obowiązków
zawodowych oraz do uczestnictwa w życiu publicznym,
ż� 5) Szkoła powinna zachować funkcję akademicką.
ż� 6) programy kształcenia nie powinny być układane pod wpływem
przemijających mód, inaczej szkoła ulega degeneracji.
ż� Zob. G. L. Gutek, Filozofia pedagogiki, op. cit., s. 278
Esencjalizm (jako krytyka oświaty publicznej)
stanowi reakcję na:
ż� - teorię progresywizmu i zawarty w niej:
ż� - nadmierny liberalizm i permisywizm w
wychowowaniu,
ż� - naturalizm, pragmatyzm i egzystencjalizm,
ż� - teorię  przystosowania do życia
Edukacja elementarna i esencjalizm w USA.
Esencjalizm w USA w XX w. odradza się na rzecz edukacji elementarnej i
rozwija się w 3 kierunkach:
ż� 1) związany z działalnością Rady do spraw Edukacji Elementarnej-
kładzie on nacisk na treści intelektualne w nauczaniu i popiera program
kształcenia oparty na przedmiotach humanistycznych i ścisłych.
ż� 2) związany z koalicją zawiązaną przez niektórych rodziców,
przedsiębiorców i polityków  celem jest powrót do kształcenia, w
którym główną rolę odgrywają podstawowe umiejętności, przedmioty i
wartości.
ż� 3) wytyczony przez rząd federalny  program nauczania oparty na
treściach przedmiotowych, podwyższeniu wymogów dotyczących
ukończenia państwowych i lokalnych szkół.
ż� Zob. G.L. Gutek, op. cit. s.272.
Związek esencjalizmu z filozofią i ideologią.
Esencjalistyczna teoria edukacji odwołuje się w
swoich uzasadnieniach do filozofii idealizmu,
realizmu i tomizmu, których zwolennicy, kładą
nacisk na przekazywanie młodym ludziom
uporządkowanej wizji rzeczywistości.
- Jeżeli chodzi o związki z ideologią, esencjalizm
najbliższy jest konserwatyzmowi
(neokonserwatyzmowi ) i klasycznemu
liberalizmowi, który kładzie nacisk na umiejętności,
wiedzę i wartości ułatwiające sprawne
funkcjonowanie w życiu społecznym i
gospodarczym.
Zob. L. Gutek, op. cit. s.276.
Esencjaliści:
ż� - Kładą nacisk na przekazywanie młodym ludziom
ustrukturyzowanej i uporządkowanej wizji
rzeczywistości,
ż� - Chcą, aby edukacja dawała bezpieczny i stały
punkt odniesienia,
ż� - Krytykują nieprecyzyjnie zdefiniowane czy
zakrojone na zbyt szeroką skalę programy
edukacyjne,
ż� -Uważają, że szkoła powinna pomagać w
zachowaniu ciągłości i trwałości kultury, zapewniać
uczniom stabilne środowisko.
Esencjaliści:
ż� - Odrzucają innowacje w programie nauczania takie jak:
rozwiązywanie problemów (eksperymentalizm i
pragmatyzm) czy metodę projektów (progresywizm) ,
które maja na celu zniesienie granic między
poszczególnymi przedmiotami,
ż� - Podkreślają rolę ludzkiego umysłu jako narzędzia,
które można skutecznie kształtować za pomocą
przedmiotów ogólnych (intelektualizm) i zwalczają
antyintelektualizm.
ż� Zob. Gutek, op. cit. s. 277-278.
 Program nauczania:
ż� Opierać należy na umiejętnościach kluczowych oraz na
przedmiotach akademickich.
ż� Według nich pedagog powinien
ż� - uważnie konstruować program nauczania, odpowiednio
definiując zakres materiału oraz określać kolejność etapów
nauczania,
ż� - dostarczać uczniom zróżnicowanych i usystematyzowanych
doświadczeń w uczeniu się, zamiast oferować im
homogeniczny system kształcenia, któremu sami muszą nadać
pewną strukturę,
ż� - Każdy przedmiot powinien przebiegać w sposób
usystematyzowany,
ż� - Kształcenie powinno mieć charakter kumulatywny- czyli
wiedza uzyskana w poprzedniej fazie jest poszerzana i staję się
podstawą następnego etapu.
Fundamentem teorii esencjalistycznej jest:
ż� przekonanie, że główną rola szkoły jest
pośredniczenie w transmisji kulturowej, czyli
identyfikowanie i przechowywanie
podstawowych elementów kultury.