Strategie logistyczne
Wprowadzenie
Adam Redmer
Politechnika Poznańska
Politechnika Poznańska
ul. Piotrowo 3, pokój 832
Wydział Maszyn
Wydział Maszyn
Roboczych i Transportu tel. [phone], faks: 665 27 36
Roboczych i Transportu
E-mail: [e-mail]
IMR i PS
IMR i PS
Przebieg zajęć
Podstawowe pojęcia i definicje
" Logistyka
" Strategia
Rys historyczny  rozwój strategii logistycznych
Klasyfikacja strategii
Ogólne strategie logistyczne
" Konkurowanie czasem
" Zwiększanie produktywności aktywów
" 3PL
" Dodawanie wartości
" Systemy PUSH i PULL
A
ańcuchy dostaw
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 2
1
Literatura
Coyle J.J., Bardi E.J., Langley C.J. Jr.: Zarządzanie logistyczne.
PWE, Warszawa, 2002
Ciesielski M.: Strategie logistyczne przedsiębiorstw.
Wydawnictwo AE w Poznaniu, Poznań, 1998
Ciesielski M. (red.): Logistyka we współczesnym zarządzaniu.
Wydawnictwo AE w Poznaniu, Poznań, 2003
Porter M.E.: Strategia konkurencji. Metody analizy sektorów i konkurentów.
PWE, Warszawa, 2000
Kotler Ph.: Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie i kontrola.
Felberg SJA, Warszawa, 1999
Drążek Z., Niemczynowicz B.: Zarządzanie strategiczne przedsiębiorstwem.
PWE, Warszawa, 2003
Ciesielski M., Długosz J., Gołembska E.: Zarządzanie przedsiębiorstwem
transportowym. Wydawnictwo AE w Poznaniu, Poznań, 1996
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 3
Podstawowe pojęcia i definicje
LOGISTYKA  proces zarządzania sprawnym
i efektywnym przepływem surowców, materiałów,
wyrobów gotowych oraz odpowiedniej informacji
z punktu pochodzenia do punktu konsumpcji
w celu zaspokojenia wymagań klienta
Council of Logistics Management
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 4
2
Podstawowe pojęcia i definicje
Logistyka to praktyczna realizacja organizacji i zarządzania
trzema podstawowymi przepływami występującymi
w procesach gospodarczych, tj. przepływem:
materiałowym
informacyjnym
finansowym
Teoria logistyki  czyli logistyka pojmowana jako nauka o sposobach
organizacji wymienionych przepływów oraz metodach zarządzania nimi
Fizyczna forma realizacji owych przepływów w postaci takich funkcji jak
magazynowanie, transport, kompletacja, dokumentacja magazynowa,
transportowa, finansowa, realizacja płatności
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 5
Podstawowe pojęcia i definicje
Działania logistyczne obejmują m.in.:
Obsługę klienta
Prognozowanie popytu
Przepływ informacji
Kontrolę zapasów
Czynności manipulacyjne
Realizowanie zamówień
Naprawy i zaopatrzenie w części
Lokalizację zakładów produkcyjnych i składów
Procesy zaopatrzeniowe
Obsługę zwrotów
Gospodarowanie odpadami
Transport i składowanie
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 6
3
Podstawowe pojęcia i definicje
G Administracja procesu logistycznego
Klient
A Przetwarzanie O Obsługa
C Produkcja
zamówień posprzedażna
TW Transport
wewnętrzny
Dostawca MWY Magazynowanie TZ WYTransport Klient
TZ WE Transport MWE Magazynowanie
S
zewnętrzny na wejściu na wejściu - przyjęcia na wyjściu - wydania zewnętrzny na wyjściu
Składowanie:

- surowce
- półprodukty
- wyroby gotowe
MAGAZYNOWANIE
TRANSPORT ZEWN
TRZNY
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 7
Podstawowe pojęcia i definicje
STRATEGIA  zbiór działań, które należy wykonać,
żeby osiągnąć przyjęte zamierzenia
(cele ilościowe i jakościowe)
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 8
4
Podstawowe pojęcia i definicje
Strategia  elementy:
MISJA  przyczyna, dla której firma istnieje
WIZJA  kierunki rozwoju firmy
Drzewo celów strategicznych
Poziomy planowania: Poziomy strategii:
strategiczny organizacji
taktyczny konkurencji
operacyjny funkcjonalna lub operacyjna
Uzyskanie PRZEWAGI STRATEGICZNEJ nad konkurentami
jest podstawą przetrwania i firmy zauważyły już, że LOGISTYKA
odgrywa ważną rolę w procesie zdobywania tej przewagi
(J. Coyle, E. Bardi, C. Langley)
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 9
Podstawowe pojęcia i definicje
Typowe strategiczne decyzje logistyczne obejmują m.in.:
Określenie standardów obsługi klienta
Określenie liczby i lokalizacji miejsc produkcji oraz magazynowania
wraz z pewnymi decyzjami co do ich wyposażenia
Ustalenie zakresu własnej obsługi logistycznej w stosunkach
z dostawcami i odbiorcami oraz ustalenie zakresu w jakim włączy się
do tej obsługi firmy zewnętrzne
Opracowanie generalnych zasad zarządzania zapasami
Przyjęcie założeń odnośnie systemu informacyjnego / informatycznego
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 10
5
Rys historyczny
1913  Henry Ford i Ford Motor Company, Ditroit, USA
LINIA MONTAŻOWA forda T
Podstawowe założenia i efekty:
Zamiast brygad robotniczych i narzędzi, przemieszczaniu podlega
produkt  skrócenie czasu montażu
Malowanie pojazdów tylko na jeden kolor  ograniczenie zapasów
FORDYZM  ekonomika skali
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 11
Rys historyczny
Lata 50-te  Toyota Motor Company, Japonia
JUST-in-TIME
Podstawowe założenia i efekty:
Zastąpienie w obszarze zaopatrzenia i dystrybucji systemu Push
systemem Pull  ograniczenie zapasów
Elastyczny plan produkcji  wyższe koszty produkcji niż w systemie
Push, ale niże koszty całkowite
TOYOTYZM  przywództwo kosztowe i konkurowanie czasem
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 12
6
Rys historyczny
Lata 80-te  Toyota Motor Company, Japonia
KONKUROWANIE CZASEM
Podstawowe założenia i efekty:
Podejście procesowe, łączenie zadań realizowanych przez
wielofunkcyjne zespoły  skrócenie cyklu produkcyjnego, rozwoju
produktu, sprzedaży i dystrybucji (czas powstawania nowego modelu:
Toyota  3 lata, Ford  5 lat)
Małe partie produkcyjne  skrócenie czasu realizacji zamówień od
dealerów (Toyota  1 dzień, Ford  5 dni) i czasu cyklu produkcyjnego
(Toyota  2 dni, Ford  5 dni), wzrost rotacji zapasów w systemie
zaopatrzenia (Toyota  16 razy na rok, Ford  8 razy na rok)
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 13
Rys historyczny
Lata 90-te  np. Wal-Mart, USA
ZARZ
DZANIE PROCESAMI i CROSS-DOCKING
Podstawowe założenia i efekty:
Wykorzystanie punktów przeładunkowych bez gromadzenia w nich
zapasów  krótki czas dostawy, ograniczenie zapasów
(85% asortymentów przepływa przez hurtownie bez składowania  obniżenie
kosztów o 2 � 3%)
Wielkość zamawianej / dostarczanej partii dostosowana do wielkości
środków transportu  pełne wykorzystanie środków transportu
Rozbudowany system transportowy, duża flota  ograniczenie zapasów,
duża elastyczność / częstość dostaw
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 14
7
Klasyfikacja strategii
y
RÓDA
A PRZEWAGI STRATEGICZNEJ
Unikatowość postrzegana
Niskie koszty
przez klientów
WIOD
CA
W skali
RÓŻNICOWANIE POZYCJA
sektora
KOSZTOWA
W skali
KONCENTRACJA
segmentu
Podstawowe rodzaje strategii wg M.E. Portera
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 15
Klasyfikacja strategii
Wiodąca pozycja kosztowa:
Japońskie firmy wchodzące na rynek amerykański
(samochody, telewizory, komputery, kserokopiarki, sprzęt Hi-Fi)
Wal-Mart, McDonalds (USA)  wysoka jakość
Yugo (Jugosławia)  niska jakość
Zróżnicowanie:
Xerox kontra Canon  wysoki poziom dostępności części
i szybkie naprawy (15 godzin) kontra niskie ceny
Koncentracja:
General Motors  Cadillak i Chevrolet
Marriott  Courtyards  Suites  Fairfield
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 16
8
CELE STRATEGICZNE
Ogólne strategie logistyczne
Konkurowanie czasem
Zwiększanie produktywności aktywów
Third-party Logistics  3PL
Dodawanie wartości
Systemy PUSH i PULL
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 17
Konkurowanie czasem
Czas to pieniądz  logistyka pozwala na przyspieszenie realizacji
wielu kluczowych procesów gospodarczych prowadząc do obniżenia
ich kosztów
Automatyzacja
Cash flow
Skracanie czasu realizacji zamówień:
" przepływy materiałowe
TBM
TBM
" przepływy informacyjne
Cross-docking
" podejmowanie decyzji
JiT
(delegowanie uprawnień, płaska struktura organizacyjna)
QR
Kody kreskowe
EDI
ECR
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 18
9
Zwiększanie produktywności aktywów
ROA (Return of Assets)  odzwierciedlenie efektywności prowadzonej
działalności operacyjnej
wzrost przychodów z tych samych aktywów
te same przychody z mniejszych aktywów
Redukcja zapasów  VMI (Vendor-Managed Inventories)  Procter &
V M I
Gamble i Wal-Mart
Wykorzystanie obiektów  rotacja, DPS (Direct Plant Deliveries)  Amdahl
D P D
Corporation, DSS (Direct Store Deliveries) - Procter & Gamble
D S D
Wykorzystanie sprzętu  informatyzacja, outsourcing / do or buy, leasing
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 19
3PL
Trzeci uczestnik logistyki  kompleksowa organizacja logistyki
pozwalająca skupić się firmie na tzw. core business
Ograniczenie inwestycji w aktywa
Niższe koszty
Frito-Lay i Menlo Logistics
Frito-Lay i Menlo Logistics
& i wiele innych zalet!
Producent przekąsek  filia Pepsico
Roczne obroty rzędu 5 miliardów $
Pierwotnie transport własny z 38 zakładów produkcyjnych do 27 CD
Rozwój firmy  nowa strategia: specjalizacja zakładów
PROBLEM?
ROZWI
ZANIE połowiczne  zewnętrzni przewoz
nicy  zakłócenia
ROZWI
ZANIE finalne  3PL  50% redukcja liczby przewoz
ników,
niższe stawki przewozowe, obniżenie kosztów transportu o 10%
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 20
10
Dodawanie wartości
Wartość dodana a Wartość dodatkowa
strategie wewnętrznie
strategie zewnętrznie
Czy dane działanie przynosi pożytek firmie?
Jeden z największych przewoz
ników w USA
Jeden z największych przewoz
ników w USA
Potwierdzenie każdej przesyłki od 10 do 15 razy, nawet jeśli jej
wartość nie przekracza 5 000 $
Potwierdzenia o charakterze transakcyjnym  nie wpływające na
warunki realizacji dostawy
Jednokrotne potwierdzanie przesyłek o wartości do 25 000 $
Ograniczenie pracochłonności realizacji dostaw, redukcja zatrudnienia,
skupienie się na core business
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 21
Dodawanie wartości
Jak możemy stworzyć dodatkową wartość dla klienta?
" możemy obniżyć koszty klienta
" możemy poprawić wyniki działalności gospodarczej klienta
Consultative sales concept
Consultative sales concept
Koncepcja sprzedaży konsultowanej indywidualnie z klientem
Stosowana od wielu lat przez firmy transportowe i logistyczne
Dostosowanie oferty usługowej do specyfiki danego / każdego klienta,
zamiast stosowania ofert standardowych
SCHENKER Stinnes Logistics
SCHENKER Stinnes Logistics
Jan Kowalski
Specjalista ds. sprzedaży rozwiązań logistycznych
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 22
11
Ogólne strategie logistyczne
Systemy PUSH i PULL
Dwa podstawowe rozwiązania stosowane w zarządzaniu zapasami!
Systemy typowe raczej dla produkcji masowej!
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 23
Systemy PUSH i PULL
PUSH  system aktywny, polega na odtwarzaniu zapasu według
przewidywanego przyszłego popytu
(podejście tradycyjne,  stara kultura produkcji )
Uzupełnianie zapasów zgodnie z nadrzędnym planem
(np. produkcji, sprzedaży)
Długie serie produkcyjne pozwalające obniżać koszty jednostkowe
W efekcie  produkcja przekraczająca potrzeby rynku (nadmierna)
Wypychanie produktów do systemów dystrybucji (do magazynów)
Wysoki poziom zapasów, często w wielu lokalizacjach
Zapasy traktowane jako bufor między produkcją,
marketingiem a logistyką
Dwustronna komunikacja pomiędzy miejscami powstawania popytu,
a miejscami z których wysyłany jest produkt
Popyt zależny!
Popyt zależny!
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 24 Np. MRP, DRP
12
Systemy PUSH i PULL
PULL  system reaktywny, polegający na  przeciąganiu produktu
przez system logistyczny siłą popytu konsumpcyjnego
Orientacja na popyt  szybka reakcja na jego nagłe zmiany
Wytwarzanie produktów dopiero po otrzymaniu zamówienia
Ograniczanie poziomu zapasu wyrobów gotowych
Wymagana duża elastyczność i szybkości reagowania ze strony produkcji
Konieczność okresowej produkcji po kosztach suboptymalnych
Zamówienia na produkt składane w miejscach utrzymywania zapasów 
brak możliwości koordynacji zamówień na ten sam produkt zgłaszanych
w różnych miejscach sieci dystrybucji
Jednostronna komunikacja pomiędzy miejscami powstawania popytu,
a miejscami z których wysyłany jest produkt
Popyt niezależny!
Popyt niezależny!
Np. Just-in-Time, EOQ
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 25
Popyt zależny i niezależny
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 26
13
Systemy PUSH i PULL
McDonald s
McDonald s
Produkty (w ich wersji finalnej) przygotowywane są pod konkretne
zamówienia
W efekcie zakupy dokonywane indywidualnie  wyzwalają zwiększoną
produkcję żywności
Jest to więc system typu & ?
Catering
Catering
W zakresie zaopatrzenia imprez masowych  system PUSH
Kierowanie stoisk z żywnością tam, gdzie potencjalnie
może wystąpić na nią duży popyt
Próby prognozowania tego na co konkretnie
i w jakiej wielkości ów popyt wystąpi
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 27
Systemy PUSH i PULL
Warunki stosowania wg D.J. Bowersox, D.J. Closs i O.K. Helferich
system PUSH system PULL
Wysoce zyskowne segmenty rynku Niepewna długość cyklu realizacji
zamówień
Występowanie efektu ekonomiki skali
Niepewna wielkość popytu
Niepewność dostaw
Położone blisko rynku miejsca zbytu
Ograniczone zdolności produkcyjne
(magazyny, hurtownie, centra
i/lub sezonowość popytu
dystrybucji) mają ograniczoną
Bardzo złożona logistyka
pojemność
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 28
14
Systemy PUSH i PULL
Systemy PUSH / PULL
Systemy mieszane!
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 29
A
ańcuchy dostaw
EFEKTYWNOŚĆ SPRAWNOŚĆ
(redukcja kosztów) (lepsza obsługa klienta)
KONKURENCYJNOŚĆ
(lepsza pozycja na rynku)
Ewolucja:
ETAP 1: Fizyczna dystrybucja
ETAP 1
ETAP 2: Zintegrowane zarządzanie logistyczne
ETAP 2
ETAP 3: Zarządzanie łańcuchem dostaw
ETAP 3
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 30
15
A
ańcuchy dostaw
ETAP 1: Fizyczna dystrybucja
ETAP 1:
Funkcje logistyczne rozproszone
Lata 60 i 70 XX wieku  koncentracja firm na systemach
dystrybucji  przyczyny:
" Rozszerzanie asortymentu (wzrost liczby SKUs)
" Wzrost wartości produktów
ETAP 2: Zintegrowane zarządzanie logistyczne
ETAP 2:
Funkcje logistyczne częściowo zintegrowane
Lata 70 i 80 XX wieku  próby łączenia sfer zaopatrzenia
i dystrybucji celem redukcji kosztów  przyczyny:
" Pojawienie się globalnej konkurencji
" Upowszechnienie się takich koncepcji zarządzania jak JiT i TQM
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 31
A
ańcuchy dostaw
ETAP 3: Zarządzanie łańcuchem dostaw
ETAP 3:
Lata 80 i 90 XX wieku
Integracja funkcji logistycznych wszystkich firm
uczestniczących w dostarczaniu klientowi końcowemu:
WA
AŚCIWEGO PRODUKTU
WA
AŚCIWEGO PRODUKTU
PO WA
AŚCIWYM KOSZCIE
PO WA
AŚCIWYM KOSZCIE
WE WA
AŚCIWYM CZASIE
WE WA
AŚCIWYM CZASIE
WE WA
AŚCIWYM STANIE
WE WA
AŚCIWYM STANIE
WE WA
AŚCIWEJ ILOŚCI
WE WA
AŚCIWEJ ILOŚCI
Ścisła współpraca producentów, ich dostawców /
sprzedawców, firm transportowych, usługodawców
magazynowych i klientów
ECR!
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 32
16
A
ańcuchy dostaw
ROZPROSZENIE
STOPNIOWA CAA
KOWITA
(FRAGMENTACJA) INTEGRACJA INTEGRACJA
1980 2000
1960
Prognozowanie popytu
Zakupy
Planowanie potrzeb materiałowych
Planowanie produkcji
Zaopatrzenie
Wytwarzanie zapasów Logistyczny
łańcuch
Magazynowanie
dostaw
Manipulacje materiałowe
Gospodarka opakowaniami
Zapasy wyrobów gotowych
Dystrybucja
Planowanie dystrybucji
Opracowywanie zamówień
Transport
Obsługa klienta
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 33
A
ańcuchy dostaw
Logistyczny łańcuch dostaw  strategiczna koncepcja polegająca na
zrozumieniu i zarządzaniu sekwencją działań  od dostawcy do klienta
 dodających wartości produktom przepływających przez  rurociąg
dostaw (A. Battaglia, G. Tyndall)
Podstawy integracji:
Rozpoznanie wymagań ostatecznego klienta co do poziomu obsługi
Podjęcie decyzji, w których punktach łańcucha dostaw umiejscowić
zapasy i ile ich tam składować
Opracowanie odpowiedniej polityki i procedur zarządzania łańcuchem
dostaw, jako zintegrowaną całością
RUROCI
G LOGISTYCZNY
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 34
17
A
ańcuchy dostaw
Transport Działalność Transport
Zaopatrzenie Dystrybucja
DOSTAWCY i składowanie podstawowa i składowanie KLIENCI
(zakupy) (sprzedaż)
(na wejściu) (produkcja) (na wyjściu)
Dostawcy Producenci Hurtownicy DetaliS
ci Klienci
Przepływy MATERIAA
OWE
Przepływy INFORMACYJNE
Przepływy FINANSOWE
Adam Redmer / Strategie logistyczne: Wprowadzenie 35
Dziękuję za uwagę
Adam Redmer
Politechnika Poznańska
Politechnika Poznańska
ul. Piotrowo 3, pokój 832
Wydział Maszyn
Wydział Maszyn
Roboczych i Transportu tel. [phone], faks: 665 27 36
Roboczych i Transportu
E-mail: [e-mail]
IMR i PS
IMR i PS
18