Dla Rodziców

Ćwiczenia zmysłów

Rola poznania wielozmysłowego w harmonijnym rozwoju dziecka jest bardzo ważna. Przez działanie i bezpośrednie poznawanie dziecko rozwija nie tylko swoje zmysły, lecz także zdolności postrzega-nia otoczenia. Właśnie w czasie eksperymentowania z różnego rodzaju tworzywami naturalnymi czy sztucznymi budzi się u dzieci odkrywcza radość i wyzwala poznawcza ciekawość, a także wzbogaca się jego rzeczowa wiedza. Zabawy polisensoryczne (wielozmysłowe) nie tylko dostarczają informacji o rzeczywistości, lecz także wzbogacając wrażenia zmysłowe, przełamują opory w wykorzystywaniu różnych rodzajów tworzyw, rozwijają sprawności manualne, ulepszają koordynację wzrokowo-słuchowo-ruchową i rozbudzają wyobraźnię.

Zadania oznaczono dodatkowo ikonkami, które sugerują, gdzie wykonywać ćwiczenia (w domu czy na dworze) oraz czy można je wykonać szybko, czy wymagają więcej czasu.

– czasochłonne

– szybko

– ćwiczenie do wykonania na dworze

– ćwiczenie do wykonania w domu

– szukaj inspiracji w internecie

– warto przeczytać

1

Dla Rodziców • Ćwiczenia zmysłów

Zmysł słuchu

Ćwiczenie 1. Odgłosy ptaków

Ćwiczenie to uczy koncentracji uwagi i rozpoznawania dźwięków wydawanych przez ptaki.

Jak to wykonać?

1. Podczas jesiennego spaceru poproś, by dziecko wsłuchało się w odgłosy ptaków.

2. Zwróć uwagę na to, że każdy ptak może być rozpoznany po charakterystycznym dźwięku, jaki wydaje, np.: gołąb wydaje z siebie dwusylabowe gruchanie z akcentem na drugą sylabę gro-chu, sikora bogatka – śpiewa np. cicibej, cicibej, w szczebiocie czyżyka daje się wyraźnie słyszeć cz, zakończone pijut. Najczęściej zaś można usłyszeć wróbla i jego głos ćwir-ćwir.

Obejrzyjcie film o jesieni z zasobów Scholarisa: Jesienne obserwacje

Ćwiczenie 2. Wycieczka do parku

Ćwiczenie ma pobudzić zmysły wzroku, dotyku,

słuchu i węchu.

Jak to wykonać?

1. Podczas pobytu w parku poleć dziecku, by bacznie rozejrzało się wokół i znalazło:

• coś, co pachnie;

• coś, co szeleści;

• coś, co jest miękkie;

• coś twardego.

Ćwiczenie 3. Rytm bębenka

Ćwiczenie polegające na zabawie w echo muzyczne.

Jak to wykonać?

1. Trzymając bębenek, wystukuj rytm. Poproś dziecko, by powtarzało rytm, wyklaskując go ręka-mi. Można użyć różnych instrumentów rytmicznych albo ćwiczyć, stukając ołówkiem w stół czy kijkiem w krzesło, w płot albo drzewo na spacerze w parku.

2. Wersja trudniejsza – osoba wystukująca rytm na bębenku odwraca się plecami, by rytm był tylko słyszany, a nie widziany przez dziecko. Dziecko koncentruje się wyłącznie na wsłuchiwaniu się w dźwięki.

2

Dla Rodziców • Ćwiczenia zmysłów

Zmysł wzroku

Ćwiczenie 1. Domy zwierząt

Ćwiczenie pozwoli dziecku poznać domy poszczególnych zwierząt i zapamiętać globalnie ich zapis słowny.

Jak to wykonać?

1. Wszystko się pomieszało. Niech dziecko dopasuje zwierzę do jego domu.

niedźwiedź dziupla

wiewiórka buda

lis gawra

wróbel nora

pies gniazdo

Ćwiczenie 2. Zagadka

Jak to wykonać?

1. Zadaj dziecku zagadkę. Niech nazwie po kolei przedmioty przedstawione na obrazku.

2. Wyodrębnijcie razem pierwsze litery nazw przedmiotów – one utworzą hasło.

3. Wpiszcie hasło pod obrazkiem.

Rys. www.scholaris.pl

3

Dla Rodziców • Ćwiczenia zmysłów

Zmysł równowagi

Ćwiczenia: Czy dam radę?

Jak to wykonać?

1. Zacznij z dzieckiem ćwiczenie równowagi od próby stania na jednej nodze tak długo, jak tylko się to uda, później zmiana – to samo ćwiczenie na drugiej nodze.

2. Poproś dziecko, by wykonało to samo ćwiczenie z zamkniętymi oczami.

3. Kolejne ćwiczenie to rzucanie (do drugiej osoby) i łapanie piłki w pozycji na jednej nodze.

4. Skoki na jednej nodze w przód i w tył (im dalej, tym trudniej).

5. Ćwiczcie skoki na jednej nodze w prawo i w lewo.

6. Zróbcie półobroty skokiem na jednej nodze.

7. Wykonajcie uderzenia pięścią przed siebie w staniu na jednej nodze.

8. Ćwiczcie jazdę na hulajnodze i rowerze.

Zmysł smaku

Ćwiczenie 1. Koktajl bananowy

Wspólne sporządzenie pysznego koktajlu bananowego.

Co przygotować?

• 1 banan;

• 1 szklanka soku pomarańczowego;

• 1 łyżeczka miodu lub cukru trzcinowego.

Jak to zrobić?

1. Rozgniecionego widelcem banana połączcie z sokiem pomarańczowym.

2. Dokładnie wymieszajcie koktajl, dodajcie 1 łyżeczkę miodu.

3. Poczujcie i przeanalizujcie smak tego napoju. Niech dziecko skupi się na wyczuciu smaku poszczególnych składników.

Smacznego!

Ćwiczenie 2. Przeciwieństwa smakowe

Kształtowanie wrażliwości smakowej.

Jak to wykonać?

1. Wybierz artykuły spożywcze o przeciwnych smakach, np. dżem–musztarda, ogórek kiszony–miód, sól–cukier i podaj dziecku do spróbowania.

2. Zachęć dziecko do opowiadania o tym, co czuje, smakując te produkty. Niech odpowie na pytanie, z czym kojarzą mu się te smaki.

4

Dla Rodziców • Ćwiczenia zmysłów

Zmysł dotyku

Ćwiczenie 1. Tajemniczy worek

Jak to wykonać?

1. Do tego ćwiczenia wykorzystaj dowolny worek (lub torbę), w którym schowasz różne bezpieczne przedmioty. Mogą to być zabawki.

2. Niech dziecko włoży ręce do środka worka i „bada” rękami kolejne przedmioty, by rozpoznać trzymany przedmiot. Następnie niech odgadnie, co trzyma, a potem wyciągnie przedmiot z worka.

Ćwiczenie 2. Zabawa ruchowo-dotykowa

Pobawcie się razem do słów wierszyka.

Jak to wykonać?

1. Dorosła osoba czyta wierszyk, dziecko pokazuje to, co słyszy.

Dotknij ramion,

Dotknij nosa,

Dotknij łokci

oraz włosów.

Dotknij pięty,

Dotknij ucha,

Dotknij łydki oraz brzucha!

Dotknij ściany

i podłogi,

A na koniec

krzesła nogi!

Autor nieznany

Zmysł węchu

Ćwiczenia: Co czujemy?

1. Przygotowując posiłki, zachęcaj dziecko do tego, by wąchało i opisywało unoszące się zapachy.

2. Pożytecznym ćwiczeniem jest wąchanie herbaty, kawy lub przypraw kuchennych, np. pieprzu, papryki, imbiru, kminku, jałowca. Niektóre przyprawy można także dać dziecku do skosztowania.

3. Możesz też zaproponować dziecku, by podczas spaceru wąchało to, co jest w powietrzu.

5