Nasz przewód pokarmowy to taśma produkcyjna

Co dzieje się z chwilą, gdy wkładamy do ust pierwszy odgryziony kęs

pokarmu? To pytanie nurtowało mnie od dawna. Dlaczego częstochowski lekarz

gastrolog, Pani dr Rudzińska, lecząc mój nadwyrężony przewód pokarmowy

zalecała, abym każdy kęs gryzła 15-20 razy i dopiero połykała? Dlaczego śluzówka

przewodu pokarmowego sprawia tyle problemów, gdy jest w stanie zapalnym, skoro

literaturze czytam, że regeneruje się od 8 do 12 godzin w sprzyjających warunkach?

Zadając sobie te i inne pytania, moje zainteresowania skierowałam w stronę

przewodu pokarmowego. Zacznijmy od ślinianek.

Do

prawidłowego trawienia posiłku potrzeba nam 0,5 litra śliny. Jednym z

najważniejszych składników śliny jest amylaza ślinowa. Dopiero po 10 minutach

prawidłowego wydzielania amylazy ślinowej trzustka zaczyna wydzielać amylazę

trzustkową. Oczywiście opisuję ten proces w dużym uproszczeniu, aby uwypuklić

podstawowe mechanizmy trawienia. Ślinianki mogą wydzielać ślinę przez cały czas

spożywania posiłku. Musimy więc gryźć, żuć, mieszać ze śliną i dopiero połykać.

Szybkie jedzenie bardzo nam szkodzi. Nerwowe połykanie całych kęsów pożywienia,

jedzenie w biegu, na stojąco, nie służą naszemu żołądkowi. Nie należy strofować

małych dzieci, aby nie trzymały jedzenia w buzi, szybko łykały itp. Uczmy się

prawidłowego jedzenia od zdrowych dzieci, one jeszcze nie mają złych nawyków.

Pisząc o śliniankach, nie mogę pominąć jeszcze jednej ważnej rzeczy, jaką jest

nieprawidłowa gospodarka śliną. W ciągu doby potrzebujemy jej aż 1,5 litra i tylko tyle jesteśmy w stanie wydzielić. Natomiast pozbywamy się jej w bardzo lekkomyślny sposób. Patrząc na młodych ludzi, którzy żują gumę godzinami, zużywając cały

dobowy przydział śliny. Patrzę ze zgrozą na bardzo małe dzieci, jedzące bez przerwy lizaki, wafelki, batony, paluszki, itp. Zadziwia mnie zjawisko jedzenia w kinie podczas seansu filmowego. Może jestem mało nowoczesna, ale uważam, że do kina idziemy

obejrzeć film, a nie objadać się. Czy współczesny człowiek naprawdę nie może

wytrzymać dwóch godzin bez pojadania?

Wracajmy jednak do głównego tematu naszych rozważań. Przed każdym posiłkiem

powinniśmy pobudzać ślinianki do prawidłowego wydzielania. Najlepiej używać do

tego kwaśnego pokarmu. Przed pierwszym posiłkiem, śniadaniem, jakby budzimy

ślinianki po nocnym wypoczynku, a więc ilość kwaśnego pokarmu powinna być dość

duża. Można na czczo wypić szklankę przegotowanej wody lub wody mineralnej z sokiem z cytryny (ilość soku w/g Reguły 4eS, zgodnie ze smakiem i

samopoczuciem). Jeśli komuś służą soki z kwaśnych owoców i nie szkodzi

surowizna, może to być szklaneczka świeżego soku (nie z kartonu czy butelki, to ma być sok z sokowirówki). Właściwe śniadanie jemy dopiero po 15 minutach. Przed

obiadem pobudzamy ślinianki surówkami. Do przygotowania posiłków używamy

naturalnych przypraw i ziół. Takie przyprawy, jak papryka, pieprz, majeranek oraz

inne, lepiej używać w posiłku głównym, ponieważ ich rola jest inna. Pobudzają one

wątrobę, nie ślinianki. Pokarm pogryziony, wymieszany z amylazą ślinową, wpada do

żołądka. Powyżej napisałam, że po 10 minutach od ugryzienia pierwszego kęsa,

trzustka zaczyna wydzielać amylazę trzustkową. Trzustka powinna to robić wcześniej niż wątroba. Fakt, że jeden ze składników soków trzustkowych nosi nazwę amylaza

trzustkowa wskazuje, że ma coś wspólnego z amylazą ślinową. Wzajemne

współdziałanie wydzielanych we właściwej kolejności soków trawiennych jest

niezbędne dla prawidłowego procesu przyswajania pokarmów. Zdarza się przy

błędach dietetycznych, że wątroba wydziela wcześniej i dużo więcej żółci niż

proporcjonalnie trzustka soku. Może powstać wtedy objaw tzw. zarzucania soków

żółciowych na trzustkę, a nawet do żołądka. I jest to jeden z powodów stanu

zapalnego trzustki. Pomijamy oczywiście w tym wywodzie wszystkie inne choroby

trzustki. Najbardziej pospolitym pokarmem zmniejszającym wydzielanie przez

trzustkę amylazy, jest biały rafinowany cukier. Po spożyciu przez nas pokarmu

zawierającego cukier, zdezorientowana trzustka, zamiast wydzielać prawidłowe soki

trawienne, wydziela zwiększoną ilość insuliny. W wyniku takiej reakcji trzustki mamy wyjaśnienie, dlaczego matki mówią: "Kupuję mojemu dziecku na śniadanie słodkie bułki, bo ono tylko to je". A kto pierwszy podał dziecku słodkie pożywienie? Z żalem patrzę, jak roczne dzieci zajadają wafelki w czekoladzie, paluszki, lizaki i batony.

Insulina, już wydzielona, zmusza organizm do szybkiego metabolizowania cukru,

następnie domaga się: "daj mi jeszcze". Lekarze zabraniają jedzenia białego cukru w cukrzycy. Dlaczego nie zabronić jedzenia tego cukru przed cukrzycą? Oczywiście

cały czas mówimy o cukrzycy typu II. Cukrzyca typu I ma inne podłoże, chociaż w tej chorobie również jest zabronione spożywanie białego cukru. Jaką rolę spełnia

wątroba na dalszym etapie trawienia? Wątroba jest skomplikowaną fabryką

chemiczną. Odgrywa ogromną rolę w trawieniu. Jest również pierwszym filtrem

naszego organizmu. Chcąc utrzymać ją w dobrej kondycji, musimy pamiętać o

dowozie właściwych wartości odżywczych, aby mogła budować własne komórki, których wymiana odbywa się w sposób ciągły. Pozwala to na sprawne tworzenie

odpowiednich ilości substancji trawiennych, utrzymanie w stałej drożności i

elastyczności przewodów żółciowych. Nie możemy również zapomnieć o woreczku

żółciowym, który nie jest zbędnym tworem, magazynującym tylko kamienie. Jest on

zbiornikiem nie pozwalającym na wyrzucenie zbyt wielkiej ilości żółci do dwunastnicy.

Z dużą radością stwierdzam, że lekarze co raz częściej podkreślają olbrzymią rolę

żywienia w kamicy woreczka i przewodów żółciowych. Jeśli z badania moczu

wychodzi nam, że obecne są kryształki szczawianów, zapowiada to również

problemy z kamieniami w woreczku żółciowym i mówi nam o błędach w żywieniu.

Wątroba jest jednym z najczulszych narządów, który w wyraźny sposób daje nam

znać o nieprawidłowościach w żywieniu. Pomijam tutaj stany zapalne wątroby

wywołane żółtaczkami typu A, B i C oraz innymi infekcjami. Jakie błędy żywieniowe

nadwyrężają ten narząd?

1. Konserwanty - a więc spożywanie żywności wysoko przetworzonej.

2. Stosowanie środków ochrony roślin na wielką skalę.

3. Stosowanie nawozów sztucznych w nieprawidłowej ilości i formie.

4. Spożywanie cukru rafinowanego i słodyczy.

5. Zjadanie nadmiernych ilości węglowodanów w ogóle.

6. Jedzenie nadmiernych ilości surowych pokarmów (ciężkostrawnych)

Prawidłowe odżywianie wątroby, to wszystkie produkty naturalne.

1. Spożywanie białka, tłuszczów i węglowodanów w odpowiedniej ilości.

2. Zboża i ich przetwory z pełnego przemiału, ryż pełny (nie-łuskany), kasza (jaglana, gryczana, jęczmienna).

3. Warzywa (najlepiej gotowane).

4. Prawidłowo dobrane przyprawy ziołowe, mające właściwości żółciopędne (kminek,

kolendra, mięta pieprzowa, gałka muszkatołowa, cząber, kurkuma, boże drzewko,

lubczyk, imbir, goździki, rozmaryn).

Wydzielanie i praca żołądka, dwunastnicy i wątroby zależne są nie tylko od górnej

części przewodu pokarmowego. Z jednej strony spełniają rolę koordynatora jego

funkcji, ale również są najbardziej narażone na choroby w sytuacji nawet

najmniejszych niewydolności któregokolwiek z odcinków tej dużej "taśmy

produkcyjnej". W powyższym aspekcie żołądek, dwunastnica, wątroba i inne narządy nie są odosobnionymi, pojedynczymi narządami w naszym organizmie. Przy

prawidłowej wydolności całego przewodu pokarmowego, kiedy do żołądka dostawałby się pokarm dobrze wymieszany w jamie ustnej, przy prawidłowej funkcji

trzustki i wątroby, przy prawidłowej florze bakteryjnej dolnego odcinka przewodu

pokarmowego, żołądek, wątroba i dwunastnica byłyby zdrowe. Rola dwunastnicy w

trawieniu jest bardzo podobna do roli żołądka. Jest to dalszy odcinek przewodu

pokarmowego w którym kontynuowane jest trawienie enzymatyczne. Budowa

anatomiczna tzw. opuszki dwunastnicy, stanowi przewężenie i sprzyja powstawaniu

owrzodzeń właśnie w tym miejscu. Długotrwałe owrzodzenia prowadzą do interwencji

chirurgicznej. Kolejne etapy trawienia, to jelito cienkie, grube i ostatni odcinek jelita grubego. Każdy odcinek jelit posiada inną florę bakteryjna. Celem tej flory bakteryjnej jest wspomaganie trawienia przez rozkładanie i dalsze rozdrabnianie pokarmu oraz

ułatwianie wchłaniania i przesuwania, czyli tzw. ruchów robaczkowe (perystaltyka)

jelita. Patologiczne zmiany kwasowości pH powodują, że poszczególne szczepy

bakterii przemieszczają się do tych odcinków jelit, gdzie nie powinny przebywać i

rozmnażają się, wypierając prawidłową florę, względnie spychając ją w dalsze

odcinki. Możemy powiedzieć, że żywe struktury bakterii zawarte w jogurcie i kefirze (oczywiście naturalnym) pozwalają utrzymać prawidłową florę bakteryjną jelita

cienkiego i grubego. Każde osłabienie organizmu, choroby przebiegające z wysoką

temperaturą, otyłość, wychudzenie, prowadzą do zmian we florze bakteryjnej jelit, a przy zmniejszonej barierze odpornościowej, czyli zwiększonej przepuszczalności

tkanki łącznej, ułatwione jest przenikanie flory bakteryjnej z jelit do organizmu.

Bakterie ostatniego odcinka przewodu pokarmowego, zwane bakteriami kałowymi, to

nie tylko Enterobacter Pylori, siejący spustoszenie w dwunastnicy, ale również

zmienione jego postacie wywołujące owrzodzenia jelita grubego. Escherielia Coli

współżyje z nami w jelicie grubym. Natomiast w innym miejscu, np. nerkach czy

przewodach moczowych, powoduje ona silne stany zapalne i jest bardzo trudna do

usunięcia.

Współczesna medycyna, wbrew prawom ewolucji, pozwala na przeżycie

osobom, które bez tej ingerencji medycznej nie przeżyłyby. Wybierając takie

podejście do natury i ewolucji mamy tylko jedno wyjście: nieustannie poszerzać

swoją wiedzę i właściwie ją wykorzystywać, by przechytrzyć naturę i przetrwać jako gatunek. Musimy zrozumieć, co powinniśmy jeść, aby wspomagać nasz organizm w

zachowywaniu homeostazy. Dzisiejszy sposób żywienia społeczeństw wysoko

rozwiniętych jest sprzeczny z naszymi predyspozycjami i genami. Nasz układ

pokarmowy przygotowany jest do trawienia naturalnych produktów. Cukier, jeśli już musimy, to jedzmy od wielkiego święta, tak jak to było dawniej. Nasz sposób

odżywiania zrodził hormonalny bałagan - nadprodukcję insuliny i insulinooporność

oraz wątrobę nadwyrężoną środkami chemicznymi dodawanymi do żywności.

Dwudziesty wiek przyniósł zmianę stylu życia, jesteśmy mniej aktywni, gorzej się

żywimy, częściej chorujemy. Zmieniajmy to krok za krokiem, nie bojąc się

podejmować tego trudu i zacznijmy od siebie.

Życzę pozytywnych zmian na drodze do zdrowia

mgr Danuta Jarmołowicz