ROZWÓJ SOCJOLOGII JAKO NAUKI
SOCJOLOG - zajmuje się interpretacją badań, które prowadzi, zajmuje się codziennym
światem ludzkim przy czym widzi ich w kategoriach władzy, klasy, statusu, rasy i
etniczności, zawsze pamięta, że rzeczy nie są takie jakie się wydają. Socjolog raczej
opisuje niż ocenia. SOCJOLOGIA  jest gałęzią nauk humanistycznych, nauk
traktujących o człowieku.
W ramach nauk humanistycznych mamy nauki społeczne, które badają naturę ludzkiego
zachowania, naturę związków międzyludzkich oraz ich rezultaty.
W ramach tych nauk występuje:
H�psychologia  zajmuje się podstawami i konsekwencjami zachowania jednostek
H� antropologia - fizyczna  zajmuje się biologicznymi podstawami ludzkiego zachowania,
kulturowa  zajmuje się naturą i ewolucją społeczeństw nie znających pisma a także
strukturą
małych grup
H� ekonomia  mamy do czynienia ze sposobami jakimi produkujemy, nabywamy i
konsumujemy niezbędne
dobra
nauki polityczne  zajmują się z
ródłem, rozdziałem i wykorzystaniem władzy w
społeczeństwie
H� socjologia ź%
NAZWA SOCJOLOGIA została wprowadzona w 1837 r. przez Augusta Comte,
Francuza żyjącego w latach 1798  1857 .
socjologia
z grec. pojęcie mówiące o myśli, rozprawa, słowo, socjus  z łac. uczestnik,
sprzymierzeniec, towarzysz
log  wypowiedz

Comte również stosował zamiennie fizyka społeczna, filozofia społeczna, filozofia
polityczna.
Głównym zadaniem socjologii było poznanie rzeczywistości społecznej, stwierdzenie
współzależności zjawisk społecznych i stwierdzenie jakie przyczyny i bodz
ce społeczne
mogą wywołać określone skutki.
McIver Robert (1882-1970), filozof i socjolog amerykański jego definicja socjologii to:
Zadaniem socjologii jest odkrycie związków zachodzących w obrębie stosunków
społecznych i porządku struktury społecznej, praw rozwoju instytucji społecznych w
danym środowisku społecznym, ewolucji samego środowiska społecznego, wykryciem sił,
które kierują rozwojem stosunków społecznych, współdziałania i walk społecznych,
procesów przystosowania stosunków społecznych do warunków, czasu i miejsca,
przystosowania do przemian historycznych.
Socjologia  to nauka o działalności społecznej człowieka, przy czym działalność ta
przejawia się w postaci czynności społecznych i powstałych dzięki tym czynnościom
instytucji.
Socjologia potoczna  jest oparta na zdrowym rozsądku, na uogólnieniach codziennych
doświadczeń w sposób emocjonalny, niesystematyczny i nie zweryfikowany.
Socjologia naukowa  opiera się na systematycznych badaniach, na posługiwaniu się
ustalonym aparatem pojęciowym, na sprawdzaniu hipotez i twierdzeń, przy czym badania
muszą być prowadzone zgodnie z regułami metodologii nauk i w oparciu o te badania
tworzy się logicznie poprawną teorię wyjaśniającą zjawiska i procesy zachodzące w życiu
zbiorowym.
Socjologia jako naukowe badanie zachowań i układów społecznych, podstawowe
założenia:
�% świat rzeczywisty istnieje niezależnie od naszej wiedzy i percepcji �% w naturze panuje
porządek, wydarzenia są potwierdzone przyczynami �% założenie, że wiedzę o świecie
można uzyskać dzięki systematycznej, zdyscyplinowanej i obiektywnej obserwacji �%
prawdę naukową można potwierdzić empirycznie przez staranną, obiektywną obserwację
i pomiary �% uporządkowany świat przyczyn i skutków decyduje o wyborze przedmiotu
badań, ale nie decyduje o metodzie zdobywania wiedzy
Teorie i hipotezy to podstawowe narzędzia nauki
Teoria naukowa  jest systemem twierdzeń logicznie i rzeczowo uporządkowanych,
takim systemem w którym z pewnych naczelnych zdań tego zbioru różnych twierdzeń
wynikają pozostałe zdania zbioru, przy czym należycie zbudowana teoria nie zawiera
zdań między sobą sprzecznych.
Tworzenie teorii naukowej:
�% gromadzenie twierdzeń jednostkowych opartych na spostrzeżeniach, przez indukcję
buduje się prawa rejestrujące odnoszące się do przedmiotów określonego rodzaju
�% prawa rejestrujące wyjaśnia się przez przyjęcie określonych hipotez wyjaśniających, są
to takie zdania a których te prawa rejestrujące miały by wynikać
Hipotezy wyjaśniające stara się wyjaśnić przez przyjęcie hipotezy wyższego rzędu
Teoria naukowa w naukach empirycznych zostaje zbudowana wtedy, kiedy wszystkie
zdania spostrzeżeniowe dotyczące danej dziedziny zjawisk można wyjaśnić przez
przyjmowanie pewnego niewielkiego zespołu zgodnych między sobą hipotez 
wyjaśniających hipotez naczelnych.
Jeżeli wykrywa się nowe fakty, których nie da się wyjaśnić za pomocą hipotez
naczelnych, lub okaże się, że hipotezy mają następstwa fałszywe to taką teorię należy
zmienić.
Teorie idealizacyjne  narzędziem poznawczym jest konstruowanie typów idealnych dla
badanych zjawisk. Jest to konstruowanie myślowe uproszczonego modelu zjawisk
danego rodzaju pomijającego swoiste dla poszczególnych przypadków wystąpienia
danego zjawiska cechy aby uzyskać bardziej przejrzysty obraz ogólny.
Max Weber charakteryzował strukturę biurokratyczną. Zauważył, że te struktury
występują w państwie, przedsiębiorstwie, społeczeństwie, kościele. W czystej formie nie
występują.
Współczesna socjologia bada struktury i funkcjonowanie wszelkich zbiorowości
społecznych oraz zjawiska w nich zachodzące. Badając te problemy wyróżniamy główne
działy socjologii:
I - zajmuje się zbiorowościami socjologicznymi  kręgi, grupy, klasy, warstwy,
kategorie, zbiorowości etniczne lub terytorialne oraz oparte na podobieństwie
zachowań.
II  obejmuje instytucje społeczne  historycznie ukształtowane układy skupiające ludzi w
rozmaite organizacje i stowarzyszenia / instytucje gosp., kulturalne, medyczne, naukowe,
oświatowe, polit., religijne, socjalne, wychowawcze /
III  procesy i zjawiska masowe tj. ruchliwość społeczna, industrializacja, urbanizacja,
alkoholizm, przestępczość, prostytucja, współzawodnictwo, aktywność społeczna
Różnorodne fakty
można
zaobserwować:
działanie innych
ludzi, ich poglądy,
postawy, aspiracje,
przekonania,
nastroje.
Rzeczywistość społeczna obejmuje: wytwory działalności jednostek, wytwory
zbiorowości, instytucji, jak również interesuje się samymi jednostkami lub samymi
zbiorowościami.
SPECJALIZACJE SOCJOLOGII:
http://notatek.pl/wyklady-z-socjologii?notatka
f& SOCJOLOGIA OGÓLNA / teoretyczna / :
" teoria struktur społecznych /ogólne zasady i prawidłowości budowy grup i innych
zbiorowości społecznych /,wzajemne powiązania i przyporządkowanie / więzi i spoistość
grupowa, pozycja i rola społeczna , hierarchia i władza wewnątrzgrupowa
" teoria zmian i rozwoju społecznego / opis przebiegu procesów / - prawidłowość
tworzenia się i rozpadu grup, klas czy warstw, wyjaśnia się budowę i funkcjonowanie
grup
" teoria zachowania społecznego zbiorowości
" teoria zachowania społecznego jednostki
f& SOCJOLOGIA SZCZEGÓA
OWA  bada realnie istniejącą rzeczywistość:
" socjologia pracy i przemysłu / socjologia organizacji /
" socjologia wsi i rolnictwa
" socj. miasta
" socj. oświaty i wychowania
" socj. prawa
" socj. kultury
" socj. medycyny
" socj. morska
PODSTAWOWE
METODY TECHNIKI
BADAWCZE
STOSOWANE W
SOCJOLOGII
I Metody i techniki zbierania materiałów
Wyróżniamy: eksperyment, obserwacja zewnętrzna i uczestnicząca, wywiady, ankiety,
gromadzenie autobiografii i wypowiedzi osobistych / listy, wspomnienia, zeznania /,
gromadzenie dokumentów, przeprowadzanie sondaży i spisów.
EKSPERYMENT:
�% eksperymenty projektowane w terenie  badany zespół ludzi nie jest wyobcowany ze
swego środowiska naturalnego w czasie przeprowadzonych badań, przy czym przy takim
eksperymencie musimy mieć 2 zbiory ludzkie: grupa eksperymentalna i gr. kontrolna,
którą dobieramy tak, aby obydwie gr. były porównywalne na zasadzie podobieństwa cech
społeczno- demograficznych i innych właściwości ważnych dla badającego �%
eksperymenty laboratoryjne  jest takim przedsięwzięciem badawczym, w którym
badający tworzy wyizolowaną gr., wyizolowaną sytuację w oparciu o jakieś założone
zmienne. Może wystąpić efekt Hawthorna. Osoby, które są przedmiotem badań i znają
założenie co do natury badań zmieniają swoje zachowanie pod wpływem świadomości
uczestnictwa w eksperymencie. Ważne jest uwzględnienie świadomości osób badanych,
ich opinii na temat istoty badań �% eksperymenty tzw. ex post facto  eksperymenty