ANATOMIA I FIZJOLOGIA CZA
OWIEKA
ANATOMIA I FIZJOLOGIA CZA
OWIEKA
ANATOMIA I FIZJOLOGIA CZA
OWIEKA
POKRYWA CIAA
A
POKRYWA CIAA
A  SKÓRA
BUDOWA SKÓRY
FUNKCJE SKÓRY
a) ogranicza ciało
b) chroni przed działaniem szkodliwych czynników środowiska
zkodliwych czynników środowiska
c) umożliwia wymianę substancji
d) umożliwia odbiór bodz
ców z otoczenia
iwia odbiór bodz
ców z otoczenia
NASKÓREK
Naskórek jest zbudowany z nabłonk ego, wielowarstwowego, rogowaciejącego
ka płaskiego, wielowarstwowego, rogowaciejącego
Wierzchnią warstwę naskórka stanowią martwe komórki wypełnione kreatyną. Podstawę naskórka stanowią
Wierzchnią warstwę naskórka stanowią martwe komórki wypełnione kreatyną. Podstawę naskórka
Wierzchnią warstwę naskórka stanowią martwe komórki wypełnione kreatyną. Podstawę naskórka
żywe komórki zdolne do ciągłego podziału.
żywe komórki zdolne do ciągłego podziału.
W naskórku znajdują się melanocyty  komórki produkujące melaninę, które:
W naskórku znajdują się melanocyty
a) nadajÄ… barwÄ™
b) różnicują gatunki
c) chroniÄ… przed UV
~ 4 ~
Wytworami naskórka są:
a) włosy:
- tkwią na brodawce skóry właściwej, w torebce włosowej
- natłuszczane wydzieliną gruczołów łojowych
- zmieniają położenie dzięki ruchom włókienek mięśniowych
- są homologiczne do piór ptaków i łusek gadów
- zatrzymują powietrze, które jest termoizolatorem, a zatem zapobiegają utracie ciepła
- mogą ulegać zagęszczeniu lub przerzedzeniu
- różnicują gatunki
b) paznokcie, pazury, kopyta
c) rogi
d) gruczoły
GRUCZOA
WYDZIELINA I JEJ CHARAKTER FUNKCJE WYDZIELINY
potowy pot (woda 90%, mocznik, NaCl) przeciwdziała przegrzaniu organizmu
mleko (substancje odżywcze,
mlekowy pokarm dla młodych ssaków
lizozym, przeciwciała)
natłuszczenie powierzchni skóry 
łojowy łój
uelastycznienie i ochrona przed wodÄ…
zapachowy substancje zapachowe informacja dla innych osobników
SKÓRA WA
AÅšCIWA
W skórze właściwej znajdują się:
a) wytwory naskórka
b) naczynia krwionośne, które ulegają:
- rozszerzeniu  większa powierzchnia emisji ciepła, które przynosi krew
- obkurczeniu  minimalizacja strat ciepła
c) włókna kolagenowe (odporność na rozerwanie) i elastynowe (odporność na rozciąganie),
d) zakończenia nerwowe  ciałka zmysłowe (patrz: Receptory, str. 52):
- Krausego (spadek temperatury)
- Ruffiniego (wzrost temperatury)
- Pacciniego (ucisk)
- Meissnera (dotyk)
- nocyceptory (ból)
TKANKA PODSKÓRNA
Składa się z tkanki łącznej właściwej i tkanki tłuszczowej. Tkanka podskórna jest magazynem tłuszczowców,
które są cennym rezerwatem energetycznym oraz dobrą ochroną przed wahaniami temperatury.
~ 5 ~
CHOROBY SKÓRY
CHOROBA
CZYNNIK ETIOLOGICZNY PROFILAKTYKA
SKÓRY
mutacja w obrębie genu warunkującego
albinizm brak
syntezÄ™ melaniny w melanocytach
mutacja w melanocytach spowodowana - ograniczenie przebywania na słońcu,
czerniak
promieniami UV - obserwacja zmian skórnych
- korzystanie z własnych środków higieny
grzybica grzyby (dermatofity) osobistej,
- korzystanie z klapek w publicznych kÄ…pieliskach
Prawidłowe cechy skóry występują jeżeli w organizmie znajduje się dostateczna ilość:
witaminy A witaminy C Zn2+
(retinol) (kwas askorbinowy) (cynk)
(patrz: Witaminy, str.16) - wpływa na prawidłowy stan - odpowiada za
tkanki Å‚Ä…cznej proces oddychania
- niedobór: szkorbut, kruchość i formowania tkanki
naczyń krwionośnych kostnej
TM, ® & Copyright © 2011 by Adrian Drożdż. All rights reserved
~ 6 ~