Przykłady postaci larwalnych
Wybrane działy zoologii
Wykład 14
Rodzaje larw ze względy na od\
ywianie
" Wyró\
niamy larwy lecytotroficzne 
od\
ywiają się substancją \
ółtkową, której
zapasy znajdują się w jaju i przechodzą one
zapasy znajdują się w jaju i przechodzą one
do komórek zarodka
" Planktonotroficzne  są to larwy aktywnie
poszukuje pokarmu i \
ywiące się np..
planktonem \
yjącym w wodzie lub są
przystosowane do paso\
ytnictwa.
Gąbki
" Z osłon jajowych wydostają się dwojakiego rodzaju
larwy:
" Amfiblastula  występuje u gąbek wapiennych, jest
orzęsiona, na przednim biegunie ma komórki mniejsze
a na przeciwległym biegunie większe. Po krótkim
okresie \
ycia planktonowego osiada i przekształca się
okresie \
ycia planktonowego osiada i przekształca się
w pierwsze stadium postlarwalne  olintus.
" Parenchymula  charakterystyczna dla gąbek
krzemionkowych, ma większe komórki zewnętrzne z
wiciami i mniejsze wypełniające wnętrze. Larwa to
przechodzi w stadium postlarwalne - ragon, które
osiada i przekształca się w osobnika dojrzałego
płciowo.
Parzydełkowce
" Występuje charakterystyczna larwa powstająca z
gastruli  planula. Ma wydłu\
ony kształt i ciało
zło\
one z dwu warstw komórek, z których
zewnętrzna jest urzęsiona. Po pewnym czasie
zewnętrzna jest urzęsiona. Po pewnym czasie
przytwierdza się biegunem przeciwgębowym do
podło\
a (przy pomocy kleistej wydzieliny). U
niektórych pelagicznych larw powstają czułki i
taką larwę nazywamy wówczas aktinulą, która po
pewnym czasie osiada na dnie i przekształca się w
polipa.
Płazińce
" U niektórych morskich wirków wielojelitowych
występują wolno pływające larwy orzęsione: larwa
goettowska z czterema płatami i larwa mullerowska z
ośmioma płatami. Oba typy larw mają na przednim
końcu płytkę ciemieniową (narząd zmysłu), zawiązek
końcu płytkę ciemieniową (narząd zmysłu), zawiązek
mózgu, oczka proste i przypominają larwę trochoforę.
" Przywry posiadają wiele larw, bo:
" miracidium  ma orzęsiony nabłonek, inwertowane
oczko i sztylecik.
Płazińce
" Sporocysta, redie, cerakrie i metacerkarie
(adoloskarie).
" U tasiemców z osłon jajowych wylęga się larwa
opatrzona trzema parami haczyków zwana
opatrzona trzema parami haczyków zwana
onkasferą lub z pięcioma parami zwana likoforą.
Starsze larwy nazywamy wągrami wśród których
wyró\
niamy: cysticerkoid (t. psi), cysticerkus (t.
uzbrojony), procerkoid i plerocerkoid (t.
bruzdogłowiec szeroki), cenur (t. kręćkowy),
echinokok (u bąblowca)
Pierścienice
" U wieloszcztów występuje planktonotroficzna
larwa zwana trochoforą. Część górną trochofory
nazywamy episferą a część dolną hiposferą. Obie
te części oddziela bruzda z dwoma wieńcami
te części oddziela bruzda z dwoma wieńcami
rzęsek: protroch i metatroch. Ponadto na szczycie
znajduje się pęczek wici z płytką ciemieniową. U
poszczególnych rzędów wieloszczetów mogą
pojawiać się dodatkowe rzędy rzęsek i pęczki wici
 ułatwiające rozpoznanie gatunku.
Stawonogi
" U roztoczy z jaj wylęgają się larwy z trzema
parami odnó\
y pozwalające wyró\
nić
protonimfę, deutonimfę i tritonimfę. Ju\
po
pierwszym linieniu powstaje czwarta para
odnó\
y. U niektórych roztoczy deutonimfa
mo\
e przekształcić się w hipopusa  stadium
nieruchome,które nie pobiera pokarmu.
Skorupiaki
" Wyró\
niamy: pływik (nauplius) z zawiązkami
trzech par odnó\
y (czułków I i II pary oraz
\
uwaczki), niesegmentowanym ciałem
zakończonym furką a z przodu ciała posiada oko
naupliusowe.
" śywik (zoea)  larwa segmentowana z pięcioma
" śywik (zoea)  larwa segmentowana z pięcioma
parami odnó\
y, która ma parę oczu zło\
onych i
odwłok zakończony telsonem.
" Oprócz nich u skorupiaków występują:
" cypris, kopepodit, metanauplius, pseudozoea,
antyzoea, metazoea, megalopa, mysis i inne.
Owady
" W obrębie owadów wyró\
niamy:
" Ametabola  formy nie przechodzące przeobra\
enia (owady
pierwotnie bezskrzydłe).
" Hemimetabola  owady z przeobra\
eniem niezupełnym, bo
ich larwa niewiele ró\
ni się od postaci dorosłej (karaczany,
pasikonik, modliszki, termity)
pasikonik, modliszki, termity)
" Holometabola  owady z przeobra\
eniem zupełnym. Larwa
przechodzi stadium poczwarki, gdzie odbywa się
przebudowa całego organizmu). Wyró\
niamy tu: larwy
gąsienicowate (motyle, błonkoskrzydłe), pędrakowate
(chrząszcze, \
ukowate) czerwiowate (beznogie larwy
muchówek i niektórych chrząszczy), drutowce (larwy
sprę\
ynków z rzędu chrząszczy) i inne.
Owady
" Po okresie larwalnym jest zapoczwarczenie, w
czasie którego dochodzi do histolizy tkanek i
histogenezy czyli odbudowy tkanek.
" Poczwarki mogą być: wolne, zamknięte i
" Poczwarki mogą być: wolne, zamknięte i
bryłkowate.
" Wśród owadów spotykamy tak\
e nadprzeobra\
enie
czyli hipermetamorfozę, która polega na
występowaniu na przemian stadiów larwalnych i
poczwarek.
Mięczaki
" W rozwoju ślimaków pojawia się larwa
przypominająca trochoforę lub nieco wy\
ej
uorganizowana zwana weligerem, bo ma
charakterystyczny fałd urzęśiony zwany
charakterystyczny fałd urzęśiony zwany
\
agielkiem.
" U słodkowodnych mał\
y (szcze\
uja czy skójka)
pojawia się larwa glochidium i jest ona
paso\
ytem.
" Młodociane głowonogi są podobne do postaci
dorosłej.
Szkarłupnie
" W rozwoju szkarłupni występuje larwa
przechodząca metamorfozę, w czasie której
zmieniają symetrię dwuboczną na
zmieniają symetrię dwuboczną na
promienistą.
" Wspólną postacią wyjściową jest
dipleurula, ale w poszczególnych
gromadach w miarę postępującego rozwoju,
larwom nadano ró\
ne nazwy.
Strunowce
" Larwa minogów  ślepica. Posiada oczy zarośnięte
nieprzejrzystą błoną, \
yje w mule przez kilka lat, a\
do
czasu przeobra\
enia. Wówczas skóra przykrywająca oczy
staje się przejrzysta, dookoła otworu gębowego rozwija się
pierścień rogowych ząbków, co umo\
liwia atakowanie ryb.
" W obrębie płazów pojawia się stadium larwalne zwane
kijanką. Wiele larw płazów ogoniastych przez całe \
ycie nie
kijanką. Wiele larw płazów ogoniastych przez całe \
ycie nie
traci szpar skrzelowych, a jako  stałe larwy osiągają
zdolność do neotenii czyli rozmna\
ania płciowego w
stadium larwy. U kijanek płazów bezogonowych występuje
daleko idące przeobra\
enie: zanikają skrzela i ogon,
wyrastają kończyny a w budowie wewnętrznej powstają
płuca i płucny obieg krwi, zmiany w budowie serca, układu
wydalniczego i inne.