MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Krzysztof Lenkiewicz
Nanoszenie pokryć ochronnych i ochronno-dekoracyjnych
714[03].Z1.07
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. Tadeusz A
ugowski
mgr inż. Andrzej Sadowski
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Krzysztof Lenkiewicz
Konsultacja:
mgr Zenon W. Pietkiewicz
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 714[03].Z1.07:
Nanoszenie pokryć ochronnych i ochronno-dekoracyjnych, zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu lakiernika.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 4
3. Cele kształcenia 5
4. Przykładowe scenariusze zajęć 7
5. Ćwiczenia 11
5.1. Charakterystyka środków ochronno-dekoracyjnych 11
5.1.1. Ćwiczenia 11
5.2. Ochrona czasowa 15
5.2.1. Ćwiczenia 15
5.3 Uszczelnianie i wygłuszenie 18
5.3.1 Ćwiczenia 18
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 21
7. Literatura 36
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu poradnik dla nauczyciela: Nanoszenie pokryć ochronnych
i ochronno-dekoracyjnych, który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych
w szkole kształcącej w zawodzie lakiernika 714[03].
W poradniku zamieszczono:
- wymagania wstępne,
- wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,
- przykładowe scenariusze zajęć,
- propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,
- wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami
ze szczególnym uwzględnieniem:
- pokazu z objaśnieniem,
- tekstu przewodniego,
- ćwiczeń praktycznych.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy
od samodzielnej pracy uczniów  do pracy zespołowej.
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel
może posłużyć się zamieszczonymi w rozdziale 6 zestawami zadań testowych, zawierającymi
zadania różnego rodzaju.
W tym rozdziale podano również:
- plan testu w formie tabelarycznej,
- punktacje zadań,
- propozycje norm wymagań,
- instrukcjÄ™ dla nauczyciela,
- instrukcjÄ™ dla ucznia,
- kartÄ™ odpowiedzi,
- zestaw zadań testowych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
714[03].Z1
Podstawowe technologie
lakiernicze
714[03].Z1.01
Stosowanie przepisów bhp
ochrony ppoż. i ochrony
środowiska przy
wykonywaniu prac
lakierniczych
714[03].Z1.02 714[03].Z1.03
Przygotowanie Nakładanie powłok
powierzchni wyrobów do lakierniczych
lakierowania
714[03].Z1.04
714[03].Z1.06
Wytwarzanie powłok
Wykonywanie napraw
malarsko  lakierniczych
i renowacji pokryć
na wyrobach
lakierniczych
powszechnego użytku
714[03].Z1.07
714[03].Z1.05
Nanoszenie pokryć
Znakowanie pokryć
ochronnych i ochronno
lakierniczych
-dekoracyjnych
714[03].Z1.08
Ocenianie jakości pokryć
lakierniczych
714[03].Z1.09
Organizowanie
i wyposażenie lakierni
Schemat jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
 organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,
 dobierać przybory i materiały do wykonania rysunku,
 stosować przepisy bhp, ochrony ppoż. i ochrony środowiska przy wykonywaniu prac
lakierniczych,
 stosować i stosować technologie mechaniczne,
 eksploatować maszyny,
 rozróżniać materiały konstrukcyjne,
 wykonywać pomiary laboratoryjne,
 rozróżniać materiały lakiernicze i pomocnicze,
 posługiwać się podstawowymi pojęciami fizyko-chemicznymi,
 posługiwać się dokumentacją techniczną,
 stosować technologię informacyjną,
 wykonywać naprawy i renowację pokryć lakierniczych,
 przygotowywać powierzchnię do lakierowania,
 nakładać powłoki lakiernicze,
 obsługiwać maszyny do nanoszenia powłok lakierniczych,
 dobierać parametry do procesów, mycia, lakierowania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- wykonać pokrycia ochronne i ochronno-dekoracyjne zgodnie z przepisami BHP, ochrony
ppoż. i ochrony środowiska,
- rozróżniać powłoki dekoracyjne, ochronne i ochronno-dekoracyjne,
- scharakteryzować środki pielęgnująco  dekoracyjne stosowane na pokrycia lakierowe,
- scharakteryzować procesy konserwacji powłok lakierniczych,
- wykonać podstawowe operacje procesu konserwacji pokrycia lakierowego,
- zastosować środki ochrony czasowej w lakierowanych wyrobach przemysłu
maszynowego,
- wykonać technikami ręcznymi i mechanicznymi operacje uszczelnienia i wygłuszania
powierzchni,
- ocenić jakość powierzchni dekoracyjnych i ochronnych,
- skorzystać z literatury technicznej i innych z
ródeł informacji.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadzÄ…ca.............................................
Modułowy program nauczania: Lakiernik 714[03]
Moduł: Podstawowe technologie lakiernicze 714[03].Z1
Jednostka modułowa: Nanoszenie pokryć ochronnych i ochronno-dekoracyjnych 714[03].Z1.07
Temat: Wykonać uszczelnienie i wygłuszenie stalowego, przykręcanego błotnika
przedniego samochodu
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności uszczelnienia i wygłuszania
Po zakończonych zajęciach edukacyjnych uczeń potrafi:
- dobrać technologie do uszczelnienia i wygłuszenia,
- wykonać operację uszczelnienia i wygłuszenia,
- zorganizować stanowisko pracy,
- korzystać z literatury technicznej,
- rozwiązywać problemy.
Metody nauczania uczenia siÄ™:
- metoda przewodniego tekstu
Formy organizacji pracy uczniów:
- indywidualna
Czas: 180 min
Åšrodki dydaktyczne:
- błotnik samochodu,
- pytania prowadzÄ…ce,
- tabele prowadzÄ…ce,
- formularze prowadzÄ…ce,
- środki uszczelniające,
- pistolet wyciskowy,
- pędzle, rozprowadzalniki,
- środki ochrony osobistej,
- narzędzia monterskie,
- literatura techniczna.
Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne
2. Nawiązanie do tematu omówionych zajęć
3. Omówienie zalet metody przewodniego tekstu
4. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia
5. Realizacja tematu:
- zorganizować stanowisko pracy przy wykonywaniu ćwiczenia,
- wyszukać potrzebne informacji,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
- odpowiedzieć na pytania prowadzące,
- wypełnić tabelę z tekstu przewodniego,
- ustalić z nauczycielem poprawki do planu operacji,
- pobrać narzędzia i materiały,
- oczyścić miejsce nakładania środków uszczelniających,
- nałożyć za pomocą pistoletu wyciskowego pastę uszczelniającą,
- wykonać malowania środkami głuszącymi za pomocą pędzla,
- zamontować podkładki z tworzywa sztucznego,
- zakonserwować przestrzenia zamknięte,
- wykonać kontrolę bieżących operacji,
- sprawdzić wyniki za pomocą formularzu,
- prezentuje efekty swojej pracy,
- podać wnioski usprawniające.
Zakończenie zajęć
Praca domowa
Odszukanie w literaturze wiadomości na temat naprawy powłoki lakierowej w samochodach
osobowych. Na podstawie zebranych informacji zapisanie czynności przy renowacji powłoki
pojazdów samochodowych.
Sposób uzyskiwania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące prowadzenia zajęć i zdobytych umiejętności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadzÄ…ca.............................................
Modułowy program nauczania: Lakiernik 714[03]
Moduł: Podstawowe technologie lakiernicze 714[03].Z1
Jednostka modułowa: Nanoszenie pokryć ochronnych i ochronno-dekoracyjnych 714[03].Z1.07
Temat: Wykonać konserwacje profili zamkniętych samochodu w czasie eksploatacji
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności konserwacji profili zamkniętych
Po zakończonych zajęciach edukacyjnych uczeń potrafi:
- zorganizować stanowisko do wykonania zadania,
- dobrać materiały i narzędzia,
- nanieść środek zabezpieczający na profile zamknięte,
- przygotować samochód do odbioru.
Metody nauczania uczenia siÄ™:
- Ćwiczenia praktyczne
Formy organizacji pracy uczniów:
- indywidualna
Czas: 135 min
Åšrodki dydaktyczne:
- samochód osobowy,
- podnośnik kołyskowy,
- narzędzia monterskie,
- pistolet do malowania,
- środki ochrony osobistej,
- materiały lakiernicze,
- rozpuszczalniki i pędzle
- literatura techniczna.
Przebieg zajęć:
- sprawy organizacyjne, omówienie celów lekcji
- zorganizowanie stanowiska pracy
- zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
- umyć i wysuszyć samochód,
- przedmuchać samochód sprężonym powietrzem,
- dobrać technologie nanoszenia środka ochronnego,
- wyjąć zaślepki z otworów technologicznych,
- oczyścić otwory technologiczne i odpływowe,
- przedmuchać sprężonym powietrzem,
- dobrać parametry sprężonego powietrza,
- założyć środki ochrony,
- zabezpieczyć profile zamknięte zaczynając od góry,
- zamontować zaślepki otworów,
- dokonać prezentacji efektów pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
Zakończenie zajęć
Praca domowa
Odszukanie w literaturze wiadomości o nakładaniu mas głuszących. Na podstawie literatury
napisać proces technologiczny nakładania mas głuszących na obudowę wentylatora.
Sposób uzyskiwania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące prowadzenia zajęć i zdobytych umiejętności.
Pytania prowadzÄ…ce
1) Jakie funkcje spełnia błotnik samochodowy?
2) Z jakich materiałów wykonuje się błotnik?
3) Jakie są rodzaje zużycia błotników samochodowych?
4) Jakie środki stosujemy zabezpieczania błotników?
5) Na czym polega korozja elektrochemiczna?
6) Jakich przepisów BHP należy przestrzegać przy pracach malarskich?
Formularz
SporzÄ…dz
listę potrzebnych materiałów, narzędzi i maszyn do wykonania zadania.
Wypełnij tabelę podstawowych operacji przy uszczelnianiu i wygłuszania
Nr Czynność Narzędzia Uwagi
Odpowiedz na pytania
1) Jakimi metodami oczyszczamy powierzchnię przed nakładaniem mas uszczelniających?
2) Jakimi metodami nanosimy masy uszczelniajÄ…ce?
3) Jak przygotowujemy narzędzia do nakładania mas uszczelniających?
4) W jaki sposób mocujemy masy głuszące do metalu?
5) Jakimi środkami pielęgnujemy powłoki lakiernicze?
6) Jaka jest technologia zabezpieczeń przestrzeni zamkniętych?
7) Jakie maszyny i narzędzia są stosowane przy zabezpieczaniu kieszeni i kesonów?
8) Z jakich materiałów wykonujemy podkładki i listwy głuszące?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
5. ĆWICZENIA
5.1.Charakterystyka środków ochronno-dekoracyjnych
5.1.1.Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj konserwacjÄ™ pokrywy stalowej silnika samochodu pokrytej lakierem
jednowarstwowym.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę jego wykonania z uwzględnieniem przepisów BHP.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zapoznać się ze stanem technicznym pokryw,
3) dobrać technologię mycia,
4) umyć pokrywę,
5) wysuszyć pokrywę,
6) usunąć ewentualne zanieczyszczenia,
7) dobrać środki do konserwacji,
8) zapoznać się z instrukcją nanoszenia środków,
9) rozprowadzić pastę na powierzchni pokrywy,
10) wykonać polerowanie pokrywy,
11) dokonać prezentacji swojej pracy,
12) przedstawić alternatywne metody wykonania pracy.
Zaleca metoda nauczania uczenia siÄ™
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- pokrywa komory silnika,
- stojak do mocowania porywy,
- szczotka i woda,
- środek myjący,
- ręczniki papierowe,
- benzyna ekstrakcyjna,
- maska i rękawice ochronne,
- pasta pielęgancyjna-konserwująca,
- gąbka do nakładania pasty,
- szmatki sukienne,
- przybory do pisania,
- arkusz papieru,
- literatura techniczna.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
Ćwiczenie 2
Wykonaj naprawę porysowanej powierzchni lakierniczej błotnika samochodu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę jego wykonania z uwzględnieniem przepisów BHP.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) ocenić stan powierzchni lakieru,
3) zidentyfikować materiał malarski na błotniku,
4) dobrać technologię usuwania wad powierzchni lakieru,
5) umyć i wysuszyć błotnik samochodu,
6) nałożyć środek czyszcząco-polerujący,
7) wykonać polerowanie ręczne do usunięcia wad,
8) usunąć resztki środków czyszcąco-polerujących,
9) dobrać środek ochronno-hydrofobizujący,
10) zapoznać się z instrukcją stosowania środka,
11) nanieść środek ochronno-hydrofobizujący,
12) wykonać polerowanie za pomocą szmat flanelowych,
13) zaprezentować efekty swojej pracy.
Zaleca metoda nauczania uczenia siÄ™
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- samochód osobowy,
- szczotka i woda do mycia,
- detergent,
- gÄ…bka do rozprowadzania,
- środek czyszcząco-polerujący,
- klocek drewniany oklejony filcem,
- środek ochronno-hydrofobizujący,
- szmatki flanelowe,
- przybory do pisania,
- arkusz papieru,
- literatura techniczna.
Ćwiczenie 3
Wykonaj konserwacje elementów plastikowych w samochodzie
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę jego wykonania z uwzględnieniem przepisów BHP.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zabezpieczyć tapicerkę za pomocą mat ochronnych,
3) umyć elementy plastikowe,
4) wysuszyć za pomocą irchy lub papieru,
5) nanieść środek zgodnie z instrukcją,
6) polerować zgodnie z instrukcją,
7) ocenić jakość wykonanej pracy,
8) usunąć maty zabezpieczające.
Zaleca metoda nauczania uczenia siÄ™
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- samochód osobowy,
- maty ochronne,
- woda i środki czyszczące,
- środek konserwujący,
- ircha, ręczniki papierowe,
- szmatki bawełniane.
Ćwiczenie 4
Wykonać naprawę pokrycia lakierowego obręczy aluminiowej koła samochodu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę jego wykonania z uwzględnieniem przepisów BHP.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zapoznać się ze stanem technicznym,
3) dobrać proces technologiczny naprawy,
4) przeszlifować uszkodzenie,
5) przemyć za pomocą rozpuszczalnika,
6) zastosować trawienie powierzchni aluminium,
7) nałożyć warstwę gruntową,
8) przeszlifować warstwę gruntową,
9) nanieść warstwę wierzchnią,
10) wykonać polerowanie powłoki,
11) nanieść środek ochronno-hydrofobizujący,
12) wykonać polerowanie środka ochronnego,
13) zaprezentować efekty swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
Åšrodki dydaktyczne:
- uszkodzona obręcz aluminiowa,
- papier ścierny,
- rozpuszczalnik,
- środek do trawienia tzw. owinie,
- zestaw lakierów,
- pędzelki, gąbki, szmatki,
- środek konserwujący,
- przybory do pisania,
- arkusz papieru,
- literatura techniczna.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
5.2. Ochrona czasowa
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonać ochronę czasową przęsła bramy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę jego wykonania z uwzględnieniem przepisów BHP.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zapoznać się ze stanem powierzchni bramy,
3) przeszlifować miejsca niedopiaskowane,
4) odtłuścić bramę za pomocą benzyny ekstrakcyjnej,
5) przygotować farbę gruntową,
6) przygotować pistolet do gruntowania,
7) dobrać parametry lakierowania,
8) przygotować kabinę lakierniczą,
9) osuszyć część przed lakierowaniem,
10) zastosować środki ochrony osobistej,
11) wykonać lakierowanie,
12) ocenić jakość pracy i naprawić błędy,
13) zaprezentować efekty swojej pracy.
Zalecane metoda nauczania uczenia siÄ™
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- półwyrób w postaci przęsła bramy,
- papier ścierny,
- benzyna ekstrakcyjna,
- pędzle, szmatki,
- środki ochrony osobistej,
- kabina lakiernicza,
- pistolet lakierniczy,
- literatura techniczna.
Ćwiczenie 2
Wykonać konserwacje pługa 2-skibowego po sezonowej eksploatacji.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i technikę wykonania z uwzględnieniem przepisów BHP.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) umyć pług myjką parową ,
3) wysuszyć pług,
4) dobrać środek konserwujący,
5) usunąć ślady korozji,
6) usunąć trudno zmywalne zanieczyszczenia,
7) ustawić pług na podkładki drewniane,
8) zabezpieczyć lakierowane elementy za pomocą pasty woskowej,
9) pomalować metalowe elementy robocze środkiem do ochrony czasowej,
10) zabezpieczyć mechanizmy pługa wazeliną techniczna,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) podać alternatywne metody wykonania zadania.
Zalecane metoda nauczania uczenia siÄ™
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- narzędzia rolnicze,
- myjka parowa,
- odzież ochronna,
- papier ścierny,
- pędzle, szmatki,
- materiały malarskie, ochronne i rozpuszczalniki,
- podkładki drewniane,
- przybory do pisania,
- arkusz papieru,
- literatura techniczna.
Ćwiczenie 3
Wykonać konserwacje profili zamkniętych samochodu w czasie eksploatacji.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i technikę wykonania z uwzględnieniem przepisów BHP.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) umyć i wysuszyć samochód,
3) przedmuchać samochód sprężonym powietrzem,
4) dobrać technologie nanoszenia środka ochronnego,
5) wyjąć zaślepki z otworów technologicznych,
6) oczyścić otwory technologiczne i odpływowe,
7) przedmuchać sprężonym powietrzem,
8) dobrać parametry sprężonego powietrza,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
9) założyć środki ochrony,
10) zabezpieczyć profile zamknięte zaczynając od góry,
11) zamontować zaślepki otworów,
12) dokonać prezentacji efektów pracy.
Zalecane metoda nauczania uczenia siÄ™
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- samochód osobowy,
- podnośnik kołyskowy,
- narzędzia monterskie,
- pistolet do konserwacji,
- środki ochrony osobistej,
- materiały lakiernicze,
- rozpuszczalniki i pędzle
- literatura techniczna.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
5.3. Uszczelnianie i wygłuszenie
5.2.1.Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj uszczelnienie i wygłuszenie stalowego, przykręcanego błotnika przedniego
samochodu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i technikę wykonania z uwzględnieniem przepisów BHP.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) wyszukać potrzebne informacji,
3) odpowiedzieć na pytania prowadzące,
4) wypełnić tabelę z tekstu przewodniego,
5) ustalić z nauczycielem poprawki do planu operacji,
6) pobrać narzędzia i materiały,
7) oczyścić miejsce nakładania środków uszczelniających,
8) nałożyć za pomocą pistoletu wyciskowego pastę uszczelniającą,
9) wykonać malowania środkami głuszącymi za pomocą pędzla,
10) zamontować podkładki z tworzywa sztucznego,
11) zakonserwować przestrzenia zamknięte,
12) wykonać kontrolę bieżących operacji,
13) sprawdzić wyniki za pomocą formularzu,
14) prezentuje efekty swojej pracy,
15) podać wnioski usprawniające.
Zalecane metoda nauczania uczenia siÄ™
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- błotnik samochodu,
- pytania prowadzÄ…ce,
- tabele prowadzÄ…ce,
- formularze prowadzÄ…ce,
- środki uszczelniające,
- pistolet wyciskowy,
- pędzle, rozprowadzalniki,
- środki ochrony osobistej,
- narzędzia monterskie,
- literatura techniczna.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Ćwiczenie 2
Wykonaj uszczelnienie i wygłuszenie drzwi samochodu po naprawie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i technikę wykonania z uwzględnieniem przepisów BHP.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zapoznać się z wymogami stawianymi drzwiom pojazdu określonej klasy,
3) ocenić stan drzwi i usunąć ewentualne niedoskonałości,
4) zaplanować przebieg operacji,
5) uszczelnić złącza blacharki za pomocą kitu,
6) nanieść powłokę plastizolu za boczną, wewnętrzną część drzwi,
7) uszczelnić łącznie zewnętrzne drzwi za pomocą żywicy epoksydowej,
8) nakleić masę głuszącą od środka drzwi,
9) zabezpieczyć kesony drzwi za pomocą Fluidolu,
10) ocenić jakość wykonania poszczególnych operacji,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) przedstawić modyfikację i usprawnienia.
Zalecane metoda nauczania uczenia siÄ™
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- drzwi samochodu po naprawie blacharskiej,
- środki głuszące i uszczelniające,
- pistolet wyciskowy ręczny,
- pędzle, rozpuszczalniki,
- pistolet do nanoszenia Fluidolu,
- instrukcje stosowania kleju epoksydowego,
- narzędzia ślusarskie,
- przybory do pisania,
- arkusz papieru,
- środki ochrony osobistej,
- literatura techniczna.
Ćwiczenie 3
Zabezpiecz podwozie samochodu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i technikę wykonania z uwzględnieniem przepisów BHP.
Sposób wykonania ćwiczenia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) umyć podwozie za pomocą myjki parowej,
3) wysuszyć podwozie sprężonym powietrzem i ręcznikami papierowymi,
4) usunąć odpadającą powłokę,
5) oczyścić mechanicznie szczotkami stalowymi i papierem ściernym,
6) odrdzewić wżery za pomocą preparatu fosforowego,
7) przeszlifować miejsca odrdzewione,
8) zabezpieczyć elementy gumowe,
9) nanieść farbę gruntową,
10) nanieść środek zabezpieczający na podwozie,
11) zakonserwować przestrzenie zamknięte,
12) nanieść warstwę zabezpieczającą na progi i elementy zawieszenia,
13) usunąć zabezpieczenia przewodów gumowych i elektrycznych,
14) zaprezentować efekty pracy.
Zalecane metoda nauczania uczenia siÄ™
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- samochód i podnośnik uchylny,
- wiertarka ze szczotkÄ… stalowÄ…,
- papier ścierny, odrdzewiacz,
- farba gruntowa, pistolet pneumatyczny,
- środek zabezpieczający, rozpuszczalnik,
- fluidol i pistolet do przestrzeni zamkniętych,
- środek woskowy do zabezpieczeń zewnętrznych.
- środki ochrony osobistej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej Nanoszenie pokryć
ochronnych i ochronno-dekoracyjnych
Test składa się z 20 zadań, z których:
- zadania 1  14 sÄ… z poziomu podstawowego,
- zadania 15  20 z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma
następujące oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 6 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiÄ…zanie co najmniej 9 zada z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Plan testu Klucz odpowiedzi
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna odpowiedz

zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań
1 Scharakteryzować budowę powłok C P c
zabezpieczajÄ…cych
2 Wyjaśnić budowę teflonu B P a
3 Zastosować technologie usuwania C P b
zanieczyszczeń
4 Wybrać sposób konserwacji C P d
5 Zaprojektować proces C P Wymienić co najmniej 5
technologiczny zabiegów operacji
pielęgnacyjno-konserwujacych
6 Rozróżniać i dobrać narzędzia B P a)pistolet
b)dysza elastyczna
c)dysza wygięta
d)dysza do natrysku
wstecznego
e)prosta przedłużona
7 Określić grubość powłoki A P a
8 Dobierać technologie czyszczenia C P b
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
9 Scharakteryzować technologię C P d
Å‚Ä…czenia
10 Wyjaśnić budowę i skład środków B P d
zabezpieczajÄ…cych
11 Dobrać narzędzia do kitowania C P b
12 Wyjaśnić proces utwardzania B P ...żywicy...
...utwardzacza...
13 Wyjaśnić przeznaczenie B P a
składników w środkach
uszczelniajÄ…cych
14 Scharakteryzować plastizole B P ...rozpuszczalników...
...przyczepność...
15 Narysować element konstrukcyjny C PP Wykonać rys. nazwać
i dobrać zabezpieczenie i warstwy wygłuszające
uszczelnienie
16 Zanalizować własności mas D PP Wymienić co najmniej 5
ochronnych własności
17 Scharakteryzować nową C PP Opisać proces
technologie zabezpieczeń technologiczny
18 Wyjaśnić budowę plastizoli B PP c
19 Porównać metody i wyciągnąć C PP Wymienić różnice, wady
wnioski i zalety oraz obszary
zastosowania
20 Sklasyfikować metody badania C PP Wymienić co najmniej 5
mas antykorozyjno-głuszących metod
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadz
z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.
8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
9. Klika minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
10. Zbierz karty odpowiedzi raz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdz
wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadz
analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania,
które sprawiły uczniom największe trudności.
13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych  niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących nakładania powłok lakierniczych. Zadania: 1, 2, 3, 4,
7, 8, 9, 10, 11, 13, 18 sÄ… to zadania wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedz
jest
prawidłowa; pytania: 12 i 14 to zadania z luką, w pytaniach: 5, 6, 16, 17, 19 i 20 należy
udzielić krótkiej odpowiedzi, zadanie 15 to zadania rysunkowe.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:
 w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedz
znakiem X
(w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową),
 w pytaniach z krótką odpowiedzią wpisz odpowiedz
w wyznaczone pole,
 w zadaniach do uzupełnienia wpisz brakujące wyrazy,
 w zadaniu 15, narysuj rysunek wyznaczonym polu.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą przysporzyć
Ci pytania: 15-20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.
8. Na rozwiÄ…zanie testu masz 90 minut.
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH 1
1. Powłoki zabezpieczające mające półstały układ koloidalny to:
a) emulsje,
b) pasty,
c) żele,
d) mastyki.
2. Teflon jest pochodna węglowodorów i:
a) chlorowców,
b) wosków,
c) stearynianów,
d) fosforanów.
3. Zanieczyszczenia od smoły usuwamy z lakierów za pomocą:
a) kwasu fosforowego,
b) terpentyny,
c) toluenu,
d) denaturatu.
4. Prowadnice obrabiarek zabezpieczamy:
a) gruntem dwuskładnikowym,
b) lakierem epoksydowym,
c) gruntoszpachlówką,
d) lanolina z naftÄ….
5. Przy stosowaniu środków pielęgnacyjno-konserwujących należy wykonać następujące
operacje:
- ............................................................................................
- ............................................................................................
- ............................................................................................
- ............................................................................................
- ............................................................................................
- ............................................................................................
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
6. Nazwij dysze do konserwacji hydrodynamicznej:
a)................................... b)........................................... c)....................................
d)...........................................e)................................................
7. Grubość gruntów do ochrony czasowej wynosi:
a) 20 µm,
b) 50 µm,
c) 100 µm,
d) 150 µm.
8. Do czyszczenia kształtowników z zendry hutniczej stosujemy najczęściej:
a) szlifowanie,
b) piaskowanie,
c) frezowania,
d) polerowanie,
9. Głównym sposobem łączenia blach w pojazdach samochodowych jest:
a) spawanie,
b) lutowanie,
c) nitowanie,
d) zgrzewanie.
10. Głównym składnikiem środków do zabezpieczania przestrzeni zamkniętych jest:
a) minia ołowiana,
b) kwas fosforowy,
c) lanolina,
d) wosk.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
11. Kity szpachlowe nanoszone sÄ… przez:
a) pistolet pneumatyczny,
b) pistolet wyciskowy,
c) pistolet hydrauliczny,
d) elektroforezÄ™.
12. Masy uszczelniające epoksydowe składają się z ............................................
i ...................................
13. Czynniki tiksotropowe stosowane są w środkach uszczelniających w celu:
a) zapobiegania ścierania,
b) poprawy przyczepności,
c) zwiększenia wytrzymałości,
d) zwiększenia odporności na temperaturę.
14. Kity oparte na plastizolach nie zawierajÄ…..................................... i wykazujÄ…
dobrÄ…......................................
15. Narysuj przekrój progu samochodu i nazwij elementy zabezpieczające i uszczelniające
16. Masy do ochrony podwozia muszą mieć następujące własności:
- ..............................................................................................
- .............................................................................................
- .............................................................................................
- ............................................................................................
- ............................................................................................
- ............................................................................................
- .............................................................................................
17. Opisz technologię zabezpieczania profili zamkniętych metodą RUST
18. Głównym składnikiem plastizolu jest:
a) teflon,
b) wosk karnauba,
c) polichlorek winylu,
d) epichlorohydryna.
19. Porównaj metody nakładania środków konserwujących hydrodynamiczną
i pneumatyczną i opisz różnicę.
20. Badanie mas antykorozyjno-głuszących polega na:
- ...................................................................................................
- ...................................................................................................
- ...................................................................................................
- ...................................................................................................
- ...................................................................................................
- ....................................................................................................
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ...
Nanoszenie pokryć ochronnych i ochronno-dekoracyjnych.
Zakreśl poprawną odpowiedz
, wpisz brakujące części zdania lub wykonaj rysunek.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1. a b c d
2. a b c d
3. a b c d
4. a b c D
5.
6.
a) & & & & & & & & & & & & & & & & .
b) & & & & & & & & & & & & & & & & .
c) & & & & & & & & & & & & & & & & .
7. a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10. a b c d
11. a b c d
12.
13. a b c d
14.
15.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
16.
17.
18. a b c d
19.
20.
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
Test II
Test dwustopniowy do jednostki modułowej Nanoszenie pokryć
ochronnych i ochronno-dekoracyjnych
Test składa się z 20 zadań, z których:
- zadania 1  14 sÄ… z poziomu podstawowego,
- zadania 15  20 z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma
następujące oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 6 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiÄ…zanie co najmniej 9 zada z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Plan testu Klucz odpowiedzi
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna odpowiedz

zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań
1 Zidentyfikować przeznaczenie A P d
środków ochronnych
2 Nazwać skale twardości A P a
3 Wyjaśnić budowę emulsji B P b
4 Wybrać sposób konserwacji C P d
5 Określić warunki ochrony C P Wymienić co najmniej 4
czasowej
6 Sklasyfikować narzędzia C P a)pistolet
b)dysza elastyczna
c)dysza wygięta
d)dysza do natrysku
wstecznego
e)prosta przedłużona
7 Określić parametry pracy C P a
8 Dobrać materiały do konserwacji C P b
9 Dobrać materiały na podkładki C P d
10 Rozwiązać problem techniczny C P d
11 Wyjaśnić proces żelowania B P a
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
12 Wybrać sposób wygłuszania C P ...maty głuszące...
...zatrzasków...
13 Określić grubość powłoki C P a
14 Wybrać metody wygłuszania C P ...absorpcyjne...
...tłumiące...
15 Narysować pistolet wyciskowy C PP Wykonać rysunek
16 Zanalizować własności mas D PP Wymienić co najmniej 3
ochronnych
17 Zaproponować technologię D PP Opisać technologię
zabezpieczenia zabezpieczenia
18 Zanalizować proces schnięcia D PP c
19 Porównać metody i wyciągnąć C PP Wymienić różnice, wady
wnioski i zalety oraz obszary
zastosowania
20 Wybrać sposób smarowania C PP Wymienić co najmniej 3
czynności
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Åšrodki ochronno-hydrofobizujÄ…ce stosujemy do zabezpieczania:
a) maski silnika,
b) drzwi samochodów,
c) elementów podwozia,
d) dachu samochodu.
2. W jakiej skali oznaczamy twardość środków ściernych w środkach polerujących:
a) Mohsa,
b) Brinella,
c) Rockwela,
d) Vickersa.
3. Głównym składnikiem emulsji jest układ:
a) wosk + benzyna,
b) woda + olej,
c) krzemionka +stearynian,
d) parafina + terpentyna.
4. Uchwyty obrabiarek należy konserwować za pomocą:
a) smaru łożyskowego,
b) lakieru asfaltowego,
c) lakieru chloro kauczukowego,
d) wazeliny technicznej.
5. Ochrona czasowa powinna spełniać następujące warunki:
- ...........................................................................................
- ...........................................................................................
- ...........................................................................................
- ...........................................................................................
- ...........................................................................................
- ...........................................................................................
6. Nazwij części pistoletu do konserwacji natryskiem pneumatycznym
a).......................................... b).............................................. c).........................................
d)................................................ e)...................................................
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
7. Jakie ciśnienie powietrza należy stosować przy pneumatycznym zabezpieczaniu
przestrzeni zamkniętych:
a) 0,4 M Pa,
b) 0,8 M Pa,
c) 1,2 M Pa,
d) 1,6 M Pa.
8. Jakie olej stosujemy przy zabezpieczaniu profili metodÄ… RUST:
a) maszynowe,
b) bezkwasowe,
c) silnikowe,
d) hydrauliczne.
9. Jaki materiał zastępuje kauczuk w przekładkach izolujących:
a) epoksyd,
b) polichlorek winylu,
c) poliester,
d) poliuretan.
10. Czym należy konserwować uszczelki gumowe w maszynach:
a) wazelina technicznÄ…,
b) naftÄ…,
c) woskiem,
d) olejem silikonowym.
11. W jakiej temperaturze zachodzi zelowanie plastizolów:
a) 60° C,
b) 160° C,
c) 260° C,
d) 360° C.
12. Do wygłuszania ścian działowych stosujemy..................................., które są
przymocowane za pomocÄ…............................... .
13. Grubość warstw antykorozyjno-głuszących opartych na asfaltach wynosi:
a) 1 mm,
b) 2 mm,
c) 10 mm,
d) 100 mm.
14. Do zwalczania hałasu w pojazdach samochodowych stosuje się materiały
............................. np. podkładki gumowe pod silniki i materiały ...................................
np. maty filcowe lub piankowe.
15. Narysuj schemat pistoletu wyciskowego.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
16. Masy do ochrony podwozia w stanie wysuszonym lub zżelowanym powinny mieć
następujące własności:
- ..........................................................................................
- ..........................................................................................
- ..........................................................................................
- ..........................................................................................
17. Dobierz technologie zabezpieczania obrabiarki do transportu i magazynowania.
18. Schnięcie materiałów uszczelniających poliuretanowych odbywa się przez:
a) odparowanie rozpuszczalnika,
b) odparowanie wody ,
c) poliaddycji,
d) reakcjÄ™ z tlenem.
19. Porównaj ochronę przed hałasem za pomocą izolacji i absorpcji, podaj przykłady
zastosowań.
20. Opisz technologie smarowania pistoletu pneumatycznego:
- ................................................................................................
- ................................................................................................
- ................................................................................................
- ................................................................................................
- ................................................................................................
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ...
Nanoszenie pokryć ochronnych i ochronno-dekoracyjnych.
Zakreśl poprawną odpowiedz
, wpisz brakujące części zdania lub wykonaj rysunek.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1. a b c d
2. a b c d
3. a b c d
4. a b c D
5.
6.
a) & & & & & & & & & & & & & & & & .
b) & & & & & & & & & & & & & & & & .
c) & & & & & & & & & & & & & & & & .
7. a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10. a b c d
11. a b c d
12.
13. a b c d
14.
15.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
16.
17.
18. a b c d
19.
20.
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
7. LITERATURA
1. Francuz W. M., Sokołowski R.: Bezpieczeństwo i higiena pracy w rzemiośle. WSiP,
Warszawa 1996
2. Dobosz K.: Podstawy obróbki malarsko-lakierniczej metali. ZDDZ., Warszawa 1973
3. Górecki A.: Technologia ogólna. Podstawy technologii mechanicznych. WSiP, Warszawa 1998
4. Klownowski Z., Knopf M., Lichecki J.: Przeciwrdzewna ochrona malarska konstrukcji
stalowych. Poradnik. WNT, Warszawa 1983
5. Kordek M., Raczyński M.: Suszarnie i piece ceramiczne. WSiP, Warszawa 1982
6. Kwiatkowski M.: Wprowadzenie do eksploatacji urządzeń technicznych. WSiP,
Warszawa 1990
7. Miesięcznik. Ochrona przed korozją.
8. Praca zbiorowa. Technika przeciwkorozyjna. Część I. WSiP, Warszawa 1977
9. Praca zbiorowa. Pokrycia ochronne i dekoracyjne. Poradnik. WNT, Warszawa 1967
10. Praca zbiorowa. Korozja samochodów i jej zapobieganie. Poradnik. WNT, Warszawa 1983
11. Praca zbiorowa. Nowoczesne metody malowania. WNT, Warszawa 1977
12. Praca zbiorowa. Maszynoznawstwo. WSiP, Warszawa 1999
13. Praca zbiorowa. Powłoki malarsko-lakiernicze. Poradnik. WNT, Warszawa 1983
14. Praca zbiorowa. Pracowania techniki przeciwkorozyjnej. WSiP, Warszawa 1985
15. Praca zbiorowa. Poradnik ceramiczny. Arkady, Warszawa 1963
16. Polskie Normy
17. Tomcia Z., Zapytkowski B.: Technologia przemysłu emalierskiego. WGH, Katowice 1960
18. Czasopisma techniczne
19. Informator techniczny farb i lakierów (wraz z uzupełnieniem I i II). Plastofarb, Gliwice 1971
20. Informator techniczno-handlowy. Urządzenia do nakładania powłok ochronnych.
Technozbyt, A
ódz
1972
Katalogi firm produkujących sprzęt (ZUGiL Wieluń, WAN Gdynia, Adol Warszawa)
Literatura metodyczna
1. Kruszewski K. (red.), Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, 1991 Warszawa, PWN.
2. Niemierko B., Pomiar sprawdzajÄ…cy w dydaktyce, 1990 Warszawa, PWN.
3. Serwa Z., Konstrukcja testów dydaktycznych, 1994 Warszawa, OWRZN Kuratorium
Oświaty.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36