Podstawy zarządzania

(2011/2012)

Wykład 2.

Zarządzanie i praca menedżera

prowadzą cy: dr Krzysztof Śmiatacz, email: [e-mail]

Zakres wykładu

1. Istota zarządzania

2. Zakres zarządzanie w organizacjach

komercyjnych i niekomercyjnych

3. Zarządzanie w organizacjach

4. Proces zarządzania

5. Rodzaje menedżerów według szczebla i

rodzaju działania

6. Rodzaje zarządzania

7. Role menedżerskie

8. Umiejętności menedżerskie

2

1. Istota zarządzania

Zarządzanie – zestaw działań (obejmujący 4 funkcje Fayola) skierowanych na 4 główne zasoby organizacji i wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny.

Organizacja – grupa ludzi, którzy współpracują ze sobą w sposób uporządkowany i skoordynowany, aby osiągnąć pewien zestaw celów (jak np.: zysk, odkrycia naukowe, obrona kraju, działalność charytatywna, zabawianie mieszkańców).

3

2. Zakres zarządzanie w organizacjach komercyjnych i niekomercyjnych Zarządzanie w organizacjach nastawionych na zysk (komercyjnych)

Duże przedsiębiorstwa

Małe i początkujące przedsiębiorstwa

Zarządzanie międzynarodowe

Zarządzanie w organizacjach nie nastawionych na zysk (niekomercyjnych)

Organizacje rządowe

Organizacje edukacyjne

Ochrona zdrowia

4

3. Zarządzanie w organizacjach

Nakłady z otoczenia:

• zasoby ludzkie

• zasoby finansowe

• zasoby fizyczne

• zasoby informacyjne

PROCES ZARZĄDZANIA

Planowanie

i

Organizowanie

podejmowanie

decyzji

Cele

osiągnięte:

• sprawnie

• skutecznie

Przewodzenie

Kontrolowanie

(kierowanie ludźmi)

Sprawny – wykorzystujący zasoby

mądrze i bez zbędnego marnotrawstwa

Skuteczny – działający z powodzeniem

(np. osiągający zysk)

5

4. Proces zarządzania

Menedżer – osoba, której podstawowym

zadaniem jest realizacja procesu

zarządzania.

Zarządzanie obejmuje cztery podstawowe

funkcje menedżerskie:

1. Planowanie i podejmowanie decyzji

2. Organizowanie

3. Przewodzenie (kierowanie ludźmi) 4. Kontrolowanie

6

Funkcje menedżerskie - definicje 1. Planowanie – wytyczanie celów organizacji i określanie jak można je najlepiej osiągnąć.

Podejmowanie decyzji – część procesu planowania obejmująca wybór trybu działania spośród zestawu dostępnych możliwości.

2. Organizowanie – logiczne grupowanie działań i zasobów.

3. Przewodzenie – zespół procesów

wykorzystywanych po to, aby skłonić członków organizacji do wzajemnej współpracy w interesie organizacji.

4. Kontrolowanie – obserwowanie postępów organizacji w realizowaniu jej celów.

7

Proces zarządzania

Planowanie

i

Organizowanie

podejmowanie

decyzji

Przewodzenie

Kontrolowanie

(kierowanie ludźmi)

teoria

praktyka

8

5. Rodzaje menedżerów według szczebla i rodzaju działania Szczeble zarządzania

Menedżerowie najwyższego szczebla Menedżerowie średniego szczebla ja

ja

g

e

c

c

tin

s

ta

n

y

tra

a

Menedżerowie pierwszej linii

e

a

b

iek

is

rk

lo

o

a

in

p

s

z

in

s

d

e

M

F

a

m

k

Z

lu

d

n

E

A

In

Dziedziny (obszary) zarządzania

9

6. Rodzaje zarządzania:

Zarządzanie strategiczne

Zarządzanie taktyczne

Zarządzanie operacyjne

10

Rodzaje decyzji

Decyzje strategiczne

Decyzje taktyczne

Decyzje operacyjno - bieżące

11

Rodzaje zarządzania - schemat zarządzania strategicznego Rozwój firmy:

-jej wizja, misja,

Filozofia działania

ich cele oraz

:

- etyka

:

strategia

m

m

Zarząd

ty

ty

, w

, w

e

e

n

Zgromadzenie

nz

Kooperacja

z

akcjonariuszy

ic

Działanie na rzecz

ic

g

krajowa

g

środowiska

te

i zagraniczna

te

naturalnego

tra

tra

Rada nadzorcza

s

s

je

je

z

z

y

y

c

c

Dyrektor

e

Restrukturyzacja

eD

D

Działanie na rzecz

firmy, produkcja

akcjonariuszy

i zatrudnienie

Zastępca

Zastępca

Zastępca

Zastępca

ds. produkcji

ds. finansów

ds. marketingu

ds. pracowniczych

12

Rodzaje zarządzania - schemat zarządzania taktycznego Wykorzystanie

Zatrudnienie

maszyn i urządzeń

pracowników

:

:

m

Menedżer

Menedżer

m

oddziału

oddziału

ty

ty

, w

, w

e

en

Programowanie

n

z

Reprezentowanie

z

c

Menedżer

Menedżer

rozwiązań

c

ty

autorytetu

ty

oddziału

oddziału

k

organizacyjnych

k

i władzy

ta

ta

je

je

z

z

y

y

c

Menedżer

Menedżer

c

e

e

sekcji

D

sekcji

D

Planowanie

Zakup

zmian średnio i

i oprzyrządowanie

krótkookresowych

13

Rodzaje zarządzania - schemat zarządzania operacyjnego Bezpośrednia

Utrzymanie

współpraca

łączności

z grupą

i komunikacji

pracowniczą

:

:

m

m

Mistrz, szef,

ty

ty

nadzorca

, w

Doraźne

, we

ec

Działania

interwencje

cą

ą

ż

ż

motywacyjne

w wykonanie zadań:

ie

ie

narz

b

ędzia, surowce

bje

je

z

z

Szeregowy pracownik,

y

y

c

c

wykonawca

e

Propozycje zmian

eD

D

bieżących i krótko-

Bieżące

terminowych

korygowanie działań

w organizacji,

pracowniczych

finansów, produkcji

i zatrudnienia

14

7. Role menedżerskie wg Mintzberga

Role interpersonalne

Reprezentant

Przywódca

Łącznik

Role informacyjne

Obserwator

Propagator

Rzecznik

Role decyzyjne

Przedsiębiorca

Przeciwdziałający zakłóceniom

Dysponent zasobów

Negocjator

15

8. Umiejętności menedżerskie

koncepcyjne – umiejętności zależne od

zdolności do myślenia abstrakcyjnego

interpersonalne – umiejętności nawiązywania kontaktu, rozumienia i motywowania zarówno jednostek jak i grup

techniczne – umiejętności niezbędne do

wykonywania lub zrozumienia zadań związanych z daną organizacją

diagnostyczne – zdolność menedżera do wyobrażenia sobie najwłaściwszej reakcji w danej sytuacji

komunikowania się – zdolność do skutecznego przekazywania i przyjmowania informacji

decyzyjne – zdolność do rozpoznania i rozwiązania problemów oraz wykorzystania możliwości

gospodarowania czasem – zdolność do ustalania priorytetów, delegowania zadań

16

Pytania/zadania na ćwiczenia po wykładzie Z książki: Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, z rozdziału 1 „ Zarzą dzanie i praca menedż era” wszyscy mają:

-

przygotować pytania kontrolne 1-4 i 7,

-

przeczytać i przygotować swoje wnioski z przykładów na zdobywanie skutecznych umiejętności technicznych, diagnostycznych i koncepcyjnych.

Pytania na plusy:

1. Podaj przykład konkretnej decyzji strategicznej i rozpisz jak ona potem będzie realizowana przez niższe szczeble zarządzania.

2. Podaj przykład konkretnej decyzji taktycznej i rozpisz jak ona potem będzie realizowana przez niższe szczeble zarządzania.

3. Podaj przykład konkretnej decyzji bieżącej, która potem będzie realizowana przez pracowników wykonawczych (szeregowych).

Literatura do wykładu

[1] Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa.

17

Idealny menedżer (nieobowiązkowe) Idealny (utopijny) menedżer najwyższych szczebli powinien być:

- omnibusem,

- zdolny do szybkiego uczenia,

- odporny na stres,

- niezaangażowany zbyt emocjonalnie,

- zmotywowany, żądny władzy i trochę szalony (lubiący niebezpieczeństwo),

- zdolny do empatii a jednocześnie instrumentalnego traktowania ludzi,

- poliglotą,

- przekonujący,

- komunikatywny w każdej formie,

- zdolny do analizy i syntezy równocześnie,

- „praktykantem”,

- człowiekiem o wrodzonych predyspozycjach (wygląd, charakter),

- zdolny do poświęcania czasu na refleksje,

- kawalerem/panną.

18