BIOCHEMIA
BIOCHEMIA
METABOLIZM
METABOLIZM
METABOLIZM
METABOLIZM
Wykład 1
Wykład 1
Silnie współzale\
ny system
reakcji chemicznych
METABOLIZM
METABOLIZM
Z GLUKOZY MOG
POWSTAĆ
Z GLUKOZY MOG
POWSTAĆ
" inne cukry
" kwasy tłuszczowe
" glicerol
" cholesterol
" niektóre aminokwasy
" acetylo-CoA
" mleczan
KATABOLIZM I ANABOLIZM
KATABOLIZM I ANABOLIZM
Szlaki metaboliczne mo\
na podzielić na dwie
Szlaki metaboliczne mo\
na podzielić na dwie
du\
e klasy:
du\
e klasy:
du\
e klasy:
du\
e klasy:
" reakcje, dostarczające energię - KATABOLIZM
" reakcje, dostarczające energię - KATABOLIZM
" reakcje, wymagające dostarczenia energii -
" reakcje, wymagające dostarczenia energii -
ANABOLIZM
ANABOLIZM
KATABOLIZM  WARUNKI TLENOWE
PROCES ROZKA
ADU GLUKOZY DO
PROCES ROZKA
ADU GLUKOZY DO
ACETYLO-CoA NAZYWAMY
ACETYLO-CoA NAZYWAMY
GLIKOLIZ
TLENOW

GLIKOLIZ
TLENOW

większość tkanek: mózg, wątroba,
większość tkanek: mózg, wątroba,
większość tkanek: mózg, wątroba,
większość tkanek: mózg, wątroba,
nerka, serce
nerka, serce
zysk energetyczny: około 38 ATP
zysk energetyczny: około 38 ATP
PROCES ROZKA
ADU GLUKOZY
PROCES ROZKA
ADU GLUKOZY
DO MLECZANU NAZYWAMY
DO MLECZANU NAZYWAMY
GLIKOLIZ
BEZTLENOW

GLIKOLIZ
BEZTLENOW

erytrocyt, mięsień pracujący, zysk
erytrocyt, mięsień pracujący, zysk
energetyczny: 2 ATP
energetyczny: 2 ATP
GLUKONEOGENEZA
GLUKONEOGENEZA
" synteza glukozy ze związków nie będących
" synteza glukozy ze związków nie będących
cukrami: pirogronian, mleczan, glicerol,
cukrami: pirogronian, mleczan, glicerol,
cukrami: pirogronian, mleczan, glicerol,
cukrami: pirogronian, mleczan, glicerol,
większość aminokwasów.
większość aminokwasów.
" wątroba, nerka
" wątroba, nerka
GLIKOGEN W
TROBOWY I MI
ŚNIOWY
GLIKOGEN W
TROBOWY I MI
ŚNIOWY
Cukry -glikoliza, glikogenoliza
Cukry -glikoliza, glikogenoliza
POZIOM GLUKOZY WE KRWI OBNIśA SI

ZAGROśENIE śYCIA
po\
ywienie
po\
ywienie
glikogen wątrobowy
glukoneogeneza
glukoneogeneza
zmienić paliwo
zmienić paliwo
białka mięśniowe
białka mięśniowe
glikogen wątrobowy
Między posiłkami
Między posiłkami
glukoza jest uwalniana z glikogenu wątrobowego
glukoza jest uwalniana z glikogenu wątrobowego
do krwi i z krwią transportowana do innych
do krwi i z krwią transportowana do innych
do krwi i z krwią transportowana do innych
do krwi i z krwią transportowana do innych
tkanek, gdzie jest zu\
ywana jako paliwo
tkanek, gdzie jest zu\
ywana jako paliwo
mięśnie nie uwalniają glukozy do krwi, glikogen
mięśnie nie uwalniają glukozy do krwi, glikogen
mięśniowy jest wykorzystywany na potrzeby
mięśniowy jest wykorzystywany na potrzeby
samego mięśnia
samego mięśnia
glukoza
tkanki
glukoneogeneza
glukoneogeneza
białka mięśniowe
białka mięśniowe
Synteza glukozy ze związków nie
Synteza glukozy ze związków nie
będących cukrami: pirogronian,
będących cukrami: pirogronian,
będących cukrami: pirogronian,
będących cukrami: pirogronian,
mleczan, glicerol, większość
mleczan, glicerol, większość
aminokwasów
aminokwasów
AZOT
AZOT
" Organizm człowieka nie magazynuje azotu,
" Organizm człowieka nie magazynuje azotu,
którego stale potrzebuje: do syntezy
którego stale potrzebuje: do syntezy
aminokwasów, z których syntetyzuje własne
aminokwasów, z których syntetyzuje własne
białka, do syntezy nukleotydów, z których
białka, do syntezy nukleotydów, z których
syntetyzuje kwasy nukleinowe i do syntezy
syntetyzuje kwasy nukleinowe i do syntezy
syntetyzuje kwasy nukleinowe i do syntezy
syntetyzuje kwasy nukleinowe i do syntezy
innych związków azotowych
innych związków azotowych
" Azot musi być regularnie dostarczany
" Azot musi być regularnie dostarczany
organizmowi, a jego głównym z
ródłem są
organizmowi, a jego głównym z
ródłem są
białka diety (100 g białka H" 16 g azotu)
białka diety (100 g białka H" 16 g azotu)
H"
H"
H"
H"
H"
H"
BILANS AZOTOWY
BILANS AZOTOWY
" Bilans azotowy to ró\
nica pomiędzy dzienną
" Bilans azotowy to ró\
nica pomiędzy dzienną
ilością azotu [1] wprowadzonego do
ilością azotu [1] wprowadzonego do
organizmu z białkami diety i ilością azotu
organizmu z białkami diety i ilością azotu
wydalonego z ustroju [2].
wydalonego z ustroju [2].
" [1] - [2] = 0 równowaga azotowa (stan normy
" [1] - [2] = 0 równowaga azotowa (stan normy
zdrowego, dorosłego człowieka)
zdrowego, dorosłego człowieka)
zdrowego, dorosłego człowieka)
zdrowego, dorosłego człowieka)
" [1] - [2] > 0 dodatni bilans azotowy (okres
" [1] - [2] > 0 dodatni bilans azotowy (okres
>
>
>
>
>
>
wzrostu, cią\
y, gojenia ran)
wzrostu, cią\
y, gojenia ran)
" [1] - [2] < 0 ujemny bilans azotowy (niedo\
ywienie
" [1] - [2] < 0 ujemny bilans azotowy (niedo\
ywienie
<
<
<
<
<
<
lub dieta uboga w białko, wyniszczające choroby)
lub dieta uboga w białko, wyniszczające choroby)
po\
ywienie
po\
ywienie
glikogen wątrobowy
glukoneogeneza
glukoneogeneza
zmienić paliwo
zmienić paliwo
białka mięśniowe
białka mięśniowe
DA
UGO TRWAJ
CY BRAK GLUKOZY
DA
UGO TRWAJ
CY BRAK GLUKOZY
PROWADZI DO INTENSYWNEGO
PROWADZI DO INTENSYWNEGO
PROWADZI DO INTENSYWNEGO
PROWADZI DO INTENSYWNEGO
ROZKA
ADU TA
USZCZÓW
ROZKA
ADU TA
USZCZÓW
GLUKOZA CO2 + H2O +ATP
PROCES ROZKA
ADU KWASU
PROCES ROZKA
ADU KWASU
TA
USZCZOWEGO DO ACETYLO-CoA
TA
USZCZOWEGO DO ACETYLO-CoA
NAZYWAMY �-OKSYDACJ

NAZYWAMY �-OKSYDACJ

W SYTUACJI NIEDOBORU
W SYTUACJI NIEDOBORU
GLUKOZY, CZ
ŚĆ ACETYLO-CoA,
GLUKOZY, CZ
ŚĆ ACETYLO-CoA,
POWSTAJ
CEGO Z ROZKA
ADU
POWSTAJ
CEGO Z ROZKA
ADU
KWASÓW TA
USZCZOWYCH JEST
KWASÓW TA
USZCZOWYCH JEST
KWASÓW TA
USZCZOWYCH JEST
KWASÓW TA
USZCZOWYCH JEST
WYKORZYSTYWANA DO SYNTEZY
WYKORZYSTYWANA DO SYNTEZY
CIAA
KETONOWYCH
CIAA
KETONOWYCH
Człowiek o masie 70 kg ma zapasy
Człowiek o masie 70 kg ma zapasy
paliwa wynoszące około
paliwa wynoszące około
" 1600 kcal w formie glikogenu
" 24 000 kcal w postaci białek
(mo\
na je przekształcić do glukozy)
" 135 000 kcal w postaci triacylogliceroli (tłuszczy)
W sumie: 160 000 kcal
W sumie: 160 000 kcal
DOBOWE ZAPOTRZEBOWANIE
DOBOWE ZAPOTRZEBOWANIE
ENERGETYCZNE WYNOSI 1600 - 6000 kcal
ENERGETYCZNE WYNOSI 1600 - 6000 kcal
1 - 3 miesięcy
1 - 3 miesięcy
NADMIAR GLUKOZY
NADMIAR GLUKOZY
Nadmiar glukozy jest magazynowany:
Nadmiar glukozy jest magazynowany:
" w postaci glikogenu
" w postaci glikogenu
" w postaci kwasów tłuszczowych
" w postaci kwasów tłuszczowych
" w postaci tłuszczów (triacylogliceroli)
" w postaci tłuszczów (triacylogliceroli)
Nadmiar glukozy mo\
e się te\

Nadmiar glukozy mo\
e się te\

przekształcać do cholesterolu
przekształcać do cholesterolu