Etapy procesu badawczego (cz.1)
Etapy procesu badawczego
" Problematyka badawcza
*
" Cele badań: (poznanie, wyjaśnienie, przewidywanie)
1
" Postawienie problemów badawczych
2
" Formułowanie hipotez
3
" Dobór zmiennych i wskaz
ników
4
" Dobór próby badawczej i terenu badań
5
" Dobór metod i technik badawczych
6
" Przeprowadzenie badań empirycznych
7
" Analiza danych i wnioskowanie
8
NIE
" Sprawdzenie wyników, zastosowanie w praktyce
9
TAK
w praktyce
Zastosowanie
Teoria  wzrost
wiedzy naukowej
Problematyka badawcza
Motywy wyboru problematyki
1. Motywy społeczne
2. Preferencje osobiste
3. Doskonalenie praktyki
4. Weryfikacja teorii
5. Literatura przedmiotu
1. Cel
Opisać
Po co?
W jakim celu
prowadzić
badania?
Wyjaśnić
Przewidzieć
1. Cel
Opisać
Co?
Gdzie?
Po co?
Kiedy?
W jakim celu
Jak?
prowadzić
badania?
Wyjaśnić
Przewidzieć
1. Cel
Opisać
Dlaczego
tak jest?
Po co?
Jakie są
W jakim celu
przyczyny?
prowadzić
badania?
Wyjaśnić
Przewidzieć
1. Cel
Opisać
Co to
spowoduje?
Po co?
Jakie będą
W jakim celu
konsekwen-
prowadzić
cje?
badania?
Wyjaśnić
Przewidzieć
2. Problem badawczy
Uczniowi
e,
Jakie są
rodzice,
nauczycie
aspiracje
le Szkoła
Widzę jak Słyszę co
uczniów?
wyglądają mówi się o
relacje finansowa
Jak przebiega
uczeń- niu
nauczyciel oświaty
proces edukacji
Niepowo Przestępc
dzenia zość
patriotycznej?
szkolne
Problematyka
Przedmiot badań
Codzienna badawcza (pytania
(rzeczy, obiekty,
obserwacja odnoszące się do
zjawiska i procesy)
przedmiotu)
2. Problem badawczy
Problem badawczy to tyle, co pytanie lub
zespół pytań, na które odpowiedzi ma
dostarczyć badanie.
S. Nowak
Problem => pytanie
Nie każde pytanie to problem
2. Problem badawczy rodzaje problemów i pytań badawczych
Właściwości
przedmiotu
Cechy Cechy
ilościowe jakościowe
(mierzalne) (niemierzalne)
" Jakie formy współpracy
" Jaka jest przeciętna liczba
dominują w relacjach szkoła
uczniów w klasie?
rodzina?
" Ilu uczniów dojeżdża do
" Jakiego rodzaju
szkoły?
zainteresowania cechują
" Jaka jest średnia płaca
uczniów szkół?
nauczycieli?
2. Problem badawczy rodzaje problemów i pytań badawczych
Relacje między
zmiennymi
Zmienne Zmienne
niezależne zależne
Jaki jest związek pomiędzy
" stosowanymi metodami nauczania a poziomem wiedzy uczniów?
" pochodzeniem społecznym uczniów a ich osiągnięciami
szkolnymi?
" wynikami w nauce a poziomem aspiracji
2. Problem badawczy problemy szczegółowe
Przedmiot badań: Aspiracje uczniów
Problem główny: Jakie są aspiracje życiowe uczniów klas
maturalnych?
Problemy szczegółowe:
Jaki jest poziom aspiracji życiowych uczniów?
Jakie mają zainteresowania uczniowie klas maturalnych?
Jakie mają umiejętności uczniowie klas maturalnych?
Jaka jest aktywność społeczna uczniów klas maturalnych?
" W jakie działania pozaeduakcyjne angażują się uczniowie
na terenie szkoły?
" W jakie działania pozaeduakcyjne angażują się uczniowie
poza szkołą?
2. Problem badawczy (ocena zasadności problemów)
" Czy są sformułowane konkretnie, to
jest czy odnoszą się do zjawisk realnie
istniejących, a nie do pojęć
abstrakcyjnych wieloznacznych?
2. Problem badawczy (ocena zasadności problemów)
" Czy tworzą system spełniający wymogi
klasyfikacji logicznej, to znaczy czy
podjęte problemy badawcze są ze sobą
właściwie powiązane?
2. Problem badawczy (ocena zasadności problemów)
" Czy są sformułowane jednoznacznie,
to jest czy użyte w nich pojęcia są na
tyle ostre, że wyznaczają zakresy tych
nazw bez wątpliwości?
2. Problem badawczy (ocena zasadności problemów)
" Czy opierają się na założeniach, które
uznaliśmy za prawdziwe?
2. Problem badawczy (ocena zasadności problemów)
" Czy sformułowano odpowiednią liczbę
pytań, to znaczy czy nie jest ich zbyt
mało, aby udzielić odpowiedzi na
problem główny, bądz
za dużo?
3. Hipotezy badawcze
Hipoteza (z gr. hypothesis przypuszczenie)
to zakładana przez badacza wstępna
i niesprawdzona odpowiedz
na
sformułowany problem, którego
prawdziwość lub fałszywość chcemy
potwierdzić w toku badań
3. Hipotezy badawcze warunki poprawności
musi poddawać się weryfikacji, aby w
drodze badań empirycznych można było
stwierdzić, czy wysunięte przypuszczenia
są słuszne czy nie. Hipoteza, której nie
można zweryfikować, nie może
pretendować do miana hipotezy
naukowej
3. Hipotezy badawcze warunki poprawności
powinna być twierdzeniem wyrażonym
jednoznacznie, tak aby występujące
w niej pojęcia, zmienne i związki były
jasno i jednoznacznie sformułowane
3. Hipotezy badawcze warunki poprawności
musi wnosić coś nowego do
dotychczasowej wiedzy, wzbogacając
dotychczasowy dorobek naukowy
i wskazując na niezbadany dotąd
fragment istniejącej rzeczywistości
społecznej
3. Hipotezy badawcze warunki poprawności
powinna być przypuszczeniem wysoce
prawdopodobnym, mającym swoje
uzasadnienie w dotychczasowym
dorobku naukowym oraz w literaturze
przedmiotu. Hipoteza nie powinna być
sprzeczna z udowodnionymi już
twierdzeniami danej nauki
3. Hipotezy badawcze warunki poprawności
powinna określać związki pomiędzy
dającymi się zbadać zmiennymi oraz
występujący między nimi kierunek
dodatni lub ujemny
3. Hipotezy badawcze rodzaje hipotez
Wyjściowa
Rodzaje
hipotez
Robocza
3. Hipotezy badawcze rodzaje hipotez
Formułowana jest w postaci zdania
Wyjściowa
ogólnego, określającego zasadnicze
tendencje dotyczące przejawiania
się badanego zjawiska.
Twierdzenia takie badacz może
wysuwać, opierając się na
Rodzaje
literaturze przedmiotu lub
hipotez
odwołując się do innych badań
Np.: Im większą sympatią uczniów jakiejś klasy
cieszy się nauczyciel, tym łatwiej jest mu utrzymać
dyscyplinę w klasie.
Uczniowie należący do szkolnych organizacji
młodzieżowych mają większe poczucie
Robocza
odpowiedzialności za podejmowane działania niż
ich rówieśnicy, którzy do takich organizacji nie
należą
3. Hipotezy badawcze rodzaje hipotez
Przypuszczenie jakie przyjmuje
Wyjściowa
badacz w celach realizacyjnych.
Różni się ona od hipotezy
wyjściowej tym, że wysunięte w niej
przypuszczenie podlegać będzie
sprawdzeniu w toku badań
Rodzaje
empirycznych.
hipotez
Sympatia, odpowiedzialność
Definicja operacyjna
Robocza
3. Hipotezy badawcze rodzaje hipotez
Hipoteza zerowa
W przypadku, gdy istnieją trudności
w określeniu stopnia prawdopodo-
bieństwa prawdziwości wysuniętej
hipotezy roboczej, formułuje się
hipotezę konkurencyjną
3. Hipotezy badawcze rodzaje hipotez
Czy hipotezy muszą być zawsze
postawione