2011-10-23
1
OKRES DOJRZAA
OŚCI PA
CIOWEJ - POKWITANIE
2
Rozwój biologiczny  wieloetapowy proces ciągłych przemian zachodzących
w organizmie, charakteryzujący się powiększaniem wymiarów i masy ciała
oraz doskonaleniem struktury i funkcji narządów i układów, a więc
procesami wzrastania, różnicowania
i dojrzewania
3
Okresy rozwoju
Niemowlęcy
Wczesnego dzieciństwa
Przedszkolny
Wczesnoszkolny
Pokwitania
Młodzieńczy

4
Zmiany hormonalne i somatyczne
BIOLOGICZNA
DOJRZAA
OŚĆ ORGANIZMU
(dojrzałość płciowa i płodność)
5
Rozpoczyna się
1


Około 10 roku życia
2


1,5 do 2 lat póz
niej
6
Symptomy pokwitania
Pokwitaniowy skok wzrostu i masy ciała
Rozwój gonad i narządów płciowych
Rozwój wtórnych cech płciowych i dodatkowych narządów płciowych
Zmiany w budowie ciała
Pokwitaniowy skok rozwoju narządów i układów
Pokwitaniowy wzrost siły i wytrzymałości
7
POKWITANIE
BURZA HORMONALNA
8
PODWZGÓRZE (J
DRO A
UKOWATE)
PRZYSADKA
9
1
7
8
2011-10-23
GONADY
9
GENERATOR PULSÓW GnRH gonadoliberyna
PRZYSADKA wydzielania gonadotropin
LH  luteotropina i FSH  folitropina
GONADY wydzielania testosteronu, estradiolu i progesteronu
10
Stopniowy spadek wrażliwości podwzgórzowych receptorów na hamujące
działanie steroidów płciowych
podwyższenie progu wrażliwości
zwiększenie aktywności generatora pulsów GnRH
zwiększenie wydzielania gonadotropin
i steroidów płciowych
11

Gonadarche  zmiany w tkankach i narządach wywołane przez stężenia steroidów
płciowych
(n.p. owłosienie charakterystyczne dla płci)

Adrenarche  zmiany wywołane przez stężenia androgenów i estrogenów (n.p.
wzrastanie kośćca)


12
Rozwój owłosienia łonowego  podział na stadia (wg Tannera).
13
Rozwój gruczołów sutkowych  podział na stadia (wg Tannera)
14
Podział FINKELSTEINA
1. Póz
ny okres przedpokwitaniowy
2. Bardzo wczesny okres pokwitania
3. Wczesny okres pokwitania
4. Środkowy okres pokwitania
5. Póz
ny okres pokwitania
6. Okres pełnej dojrzałości płciowej
15
2
12
13
14
2011-10-23
6. Okres pełnej dojrzałości płciowej
15
1F i 2F
Nie ma somatycznych cech pokwitania

wydzielania GnRH i gonadotropin zwłaszcza w 2F

16
3F
II faza rozwoju narządów płciowych (wg Tannera)

Wzrastanie
Tempo rośnie Tempo nadal wolne
17
4F
III  IV faza rozwoju narządów płciowych

Mutacja i tempa wzrastania


Owłosienie pachowe i menarche (pierwsza
miesiączka); szczyt tempa wzrastania
18
5F
IV  V faza rozwoju narządów płciowych

Owłosienie pachowe, zarost; szczyt tempa
wzrastania


Menarche; tempa wzrastania
19
6F  zakończenie zmian rozwojowych zarówno
u chłopców jak i u dziewcząt
20
Przedwczesne dojrzewanie płciowe
przed 8 r. ż. przed 10 r. ż.
1
PRAWDZIWE =Zależne od generatora pulsów GnRH :
1. Guzy OUN
2. Zmiany pozapalne
3. Pourazowe
4. Bywa idiopatyczne
2
RZEKOME
=Niezależne od generatora pulsów GnRH:
1. Guzy wydzielające gonadotropiny lub steroidy płciowe
2. Pierwotna niedoczynność tarczycy
3. Jatrogenne
21
A
agodne warianty przedwczesnego dojrzewania płciowego

Thelarche praecox - izolowany przedwczesny rozwój gruczołów piersiowych

Menarche praecox  przedwczesne izolowane krwawienie miesięczne
22
OPÓy
NIONE DOJRZEWANIE PA
CIOWE
Jeśli do 13 r. ż. nie ma cech rozwoju gruczołów piersiowych lub do 15 r. ż. brak
3
2
21
2011-10-23
22
Jeśli do 13 r. ż. nie ma cech rozwoju gruczołów piersiowych lub do 15 r. ż. brak
menarche
Jeśli do 14 r. ż. nie ma rozwoju jąder lub do 16  17 r. ż. brak pokwitaniowego skoku
wzrastania
Bardzo charakterystyczne jest u obu płci wieku kostnego poniżej 13 lat oraz
adekwatne do wieku kostnego stężenie gonadotropin (na poziomie 2F)
23
Większość przypadków opóz
nionego dojrzewania ma podłoże
konstytucjonalne, związane jest z indywidualnym wolnym tempem rozwoju
JEDNAKŻE U CZ
ŚCI DZIECI WYNIKA Z :
1. Pierwotnych zaburzeń w układzie podwzgórze-przysadka
2. Pierwotnego defektu gonad
24
Jednostki chorobowe występujące częściej w okresie pokwitania
1
Reumatologia

1. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
2. Zespół Reitera
3. Choroby tkanki łącznej  kolagenozy
4. Idiopatyczna osteoporoza młodzieńcza
2
Dolegliwości ze strony układu krążenia
1. Niewinne niemiarowości rytmu serca
2. Szmery niewinne
3. Objawy dystonii neurowegetatywnej:
A
atwe męczenie
Duszność
Kłucia w okolicy serca
Omdlenia ortostatyczne


25
Inne częściej występujące choroby
Istotny wzrost występowania wola młodzieńczego

Nowotwory

Otyłość i jadłowstręt psychiczny (anoreksja)
26
ADOLESCENCJA TO NIE TYLKO DOJRZAA
OŚĆ GONAD I NARZ
DÓW
PA
CIOWYCH, ZMIANY W WYGL
DZIE I PROPORCJACH CIAA
A; TO TAKŻE
ROZWÓJ PSYCHICZNY PROWADZ
CY DO OSI
GNI
CIA DOJRZAA
OŚCI
PSYCHOSPOA
ECZNEJ I EMOCJONALNEJ
Dojrzewanie płciowe Adolescencja
DORASTANIE
27
Zaburzenia psychiczne
Zachwianie równowagi emocjonalnej
Pogorszenie samopoczucia psychicznego
Labilność uczuć podobna do tej w okresie wczesnego dzieciństwa
Osłabienie pamięci, zmniejszenie koncentracji uwagi
28
Konflikty
Ról
4
27
2011-10-23
28
Ról

Zależności

Identyfikacji

29
Konflikty
Frustracje
Zachowania patologiczne
30
Dalszy rozwój intelektualny
Doskonalenie funkcji poznawczych
Rozwój pamięci logicznej
Myślenie abstrakcyjne
Rozwój siły woli
Ustalenie systemu wartości
CZYLI TWORZENIE CHARAKTERU
31
W OKRESIE DORASTANIA OSI
GNI
TA ZOSTAJE DOJRZAA
OŚĆ PSYCHICZNA
CZYLI EMOCJONALNA I SPOA
ECZNA TO ZNACZY NAST
PUJE
PRZYSTOSOWANIE DO ŻYCIA SAMODZIELNEGO, NIEZALEŻNEGO,
CHARAKTERYSTYCZNEGO DLA CZA
OWIEKA, KTÓRY SAM DECYDUJE O SOBIE
I PONOSI KONSEKWENCJE SWEGO POST
POWANIA
5