Charakterystyka osób z lekkim upośledzeniem umysłowym
Strona główna > Zaburzenia rozwoju > Upośledzenie umysłowe
Upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim jest traktowane jako defekt biologiczny, który uszkadza struktury i funkcjonowanie układu nerwowego.
Rozumiane jest jako niepowodzenie w procesie rozwoju człowieka. Właśnie to podejście przyjmuje możliwość oddziaływania na osoby upośledzone
i uwidacznia, że obok funkcji zaburzonych są też zachowane prawidłowe procesy psychiczne, tzw. potencjał ich rozwoju. Człowiek  upośledzony
umysłowo przedstawia się więc nie jako całkowicie odmienna jakość w stosunku do normalnej jednostki, lecz jako osoba bardzo do niej zbliżona
w zakresie większości cech psychicznych, z pewnym tylko opóz
nieniem rozwoju niektórych właściwości .
Wyróżnia się trzy aspekty charakterystyki dzieci lekko upośledzonych:
stosunek do własnego upośledzenia
l
odmienność w podstawowych obszarach funkcjonowania w myśleniu, mowie i motoryce
l
problemy związane z zachowaniem społecznym
l
Niektóre dzieci już w przedszkolu ujawniają cechy opóz
nienia w rozwoju, stąd doznają od rówieśników braku akceptacji lub wręcz odrzucenia. Okresem
krytycznym jest rozpoczęcie nauki szkolnej i wówczas spostrzegana jest odmienno ść w tempie i sposobie uczenia się. Największą wyrazistość
upośledzenie przyjmuje w okresie dorastania. Jest to okres poznawania siebie, szukania swojego miejsca w życiu. Samookreślenie się jako jednostki
innej od pozostałych. Pociąga to za sobą ś wiadomość przynależności do  gorszej grupy społeczeństwa. Część osób popada w bierność, rezygnuje
z walki o lepsze życie, niektórzy próbują popełnić samobójstwo, inni szukają akceptacji i znajdują ją np. w grupach przestępczych. Zawsze jednak
pewna grupa osób upośledzonych umysłowo wchodzi w życie społeczne dobrze pracując w zawodach nie wymagających dużych kwalifikacji, a niekiedy
zakładają rodziny. Dzieci lekko upośledzone są zdolne do przyswojenia sobie tego, co jest konkretne i związane z aktualnymi potrzebami. Ich
możliwości uporządkowania przyswajanego materiału są dość ograniczone, a proces uczenia się jest spowolniały (nieregularna dynamika uczenia się).
Według badań, dzieci lekko upośledzone umysłowo przechodzą te same stadia rozwoju intelektualnego, co dzieci normalne, jednakże wolniej i bez
osiągania stadium myślenia formalnego. Jest to najwyższy rozwój myślenia osiągalny w okresie dorastania około 11 roku życia. Polega on na zdolności
oderwania się od rzeczywistości oraz na jej symbolicznym ujmowaniu. W tej grupie dzieci często pojawia się hiperaktywność, tj. zespół trwałego
niepokoju, nieuwagi, słaba kontrola swojego zachowania w sytuacjach codziennych jak np.: stania, siedzenia, jedzenia. Równie często występuje
dyspraksja (niezdarność), nieprawidłowe planowanie ruchów ciała, brak koordynacji ruchowej, trudności w ubieraniu się, utrzymaniu porządku.
W zakresie zachowań społecznych osób lekko upośledzonych umysłowo obserwuje się:
labilność emocjonalną: wybuchy złości, agresji, szybkie zniechęcenie, bierność, płaczliwość, lepkość uczuciową, natrętne zachowania;
l
zwiększoną zależność od innych ludzi, która jest dużym obciążeniem psychicznym, zwłaszcza w okresie dorastania i póz
niej.
l
Opracowanie: Marzena Mieszkowicz  neurologopeda
Strona główna > Zaburzenia rozwoju > Upośledzenie umysłowe