Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Wykład 2
- Wzrost w perspektywie historycznej -
Maciej Bukowski
Katedra Ekonomii I SGH
18 paz
dziernika 2010
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Lektury
1
Książki do których warto sięgnąć w związku z tym tematem to:
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Lektury
1
Książki do których warto sięgnąć w związku z tym tematem to:
David Landes Bogactwo i nędza narodów
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Lektury
1
Książki do których warto sięgnąć w związku z tym tematem to:
David Landes Bogactwo i nędza narodów
Jared Diamond Strzelby, zarazki, maszyny
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Lektury
1
Książki do których warto sięgnąć w związku z tym tematem to:
David Landes Bogactwo i nędza narodów
Jared Diamond Strzelby, zarazki, maszyny
David N. Weil Economic Growth
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Lektury
1
Książki do których warto sięgnąć w związku z tym tematem to:
David Landes Bogactwo i nędza narodów
Jared Diamond Strzelby, zarazki, maszyny
David N. Weil Economic Growth
Jared Diamond Upadek - dlaczego niektóre społeczeństwa upadły, a
innym się udało
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Lektury
1
Książki do których warto sięgnąć w związku z tym tematem to:
David Landes Bogactwo i nędza narodów
Jared Diamond Strzelby, zarazki, maszyny
David N. Weil Economic Growth
Jared Diamond Upadek - dlaczego niektóre społeczeństwa upadły, a
innym się udało
2
Oraz  last but not least : Angus Maddison Contours of the World
Economy 1-2030 AD
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Wzrost i technologie 1/2
1
Model Solowa-Swana przewiduje, że w długim okresie jedynym
z
ródłem wzrostu jest postęp techniczny
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Wzrost i technologie 1/2
1
Model Solowa-Swana przewiduje, że w długim okresie jedynym
z
ródłem wzrostu jest postęp techniczny
y
ródło: Sid Meyer s Civilization V
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
W konsekwencji różnice w rozwoju są relatywnie nowe
y
ródło: Maddison 2005
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego wzrost gospodarczy rozpoczął się tak niedawno?
1
Przez większą część historii innowacje technologiczne wprowadzane
były rzadko i powoli się rozprzestrzeniały
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego wzrost gospodarczy rozpoczął się tak niedawno?
1
Przez większą część historii innowacje technologiczne wprowadzane
były rzadko i powoli się rozprzestrzeniały
Rewolucja neolityczna (żyzny półksiężyc, Nowa Gwinea, Chiny,
Mezoameryka)- udomowienie roślin i zwierząt (od ok. 9-10tys lat
temu)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego wzrost gospodarczy rozpoczął się tak niedawno?
1
Przez większą część historii innowacje technologiczne wprowadzane
były rzadko i powoli się rozprzestrzeniały
Rewolucja neolityczna (żyzny półksiężyc, Nowa Gwinea, Chiny,
Mezoameryka)- udomowienie roślin i zwierząt (od ok. 9-10tys lat
temu)
Koło (basen Morza Czarnego) - lepszy, wydajniejszy transport (ok
5500 lat temu)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego wzrost gospodarczy rozpoczął się tak niedawno?
1
Przez większą część historii innowacje technologiczne wprowadzane
były rzadko i powoli się rozprzestrzeniały
Rewolucja neolityczna (żyzny półksiężyc, Nowa Gwinea, Chiny,
Mezoameryka)- udomowienie roślin i zwierząt (od ok. 9-10tys lat
temu)
Koło (basen Morza Czarnego) - lepszy, wydajniejszy transport (ok
5500 lat temu)
Pismo (żyzny półksiężyc, Mezopotamia) - pierwsze cywilizacje (ok
5000 lat temu)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego wzrost gospodarczy rozpoczął się tak niedawno?
1
Przez większą część historii innowacje technologiczne wprowadzane
były rzadko i powoli się rozprzestrzeniały
Rewolucja neolityczna (żyzny półksiężyc, Nowa Gwinea, Chiny,
Mezoameryka)- udomowienie roślin i zwierząt (od ok. 9-10tys lat
temu)
Koło (basen Morza Czarnego) - lepszy, wydajniejszy transport (ok
5500 lat temu)
Pismo (żyzny półksiężyc, Mezopotamia) - pierwsze cywilizacje (ok
5000 lat temu)
Wytop brązu (żyzny półksiężyc, Chiny) - zwiększenie jakości narzędzi
(ok. 5000 lat temu)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego wzrost gospodarczy rozpoczął się tak niedawno?
1
Przez większą część historii innowacje technologiczne wprowadzane
były rzadko i powoli się rozprzestrzeniały
Rewolucja neolityczna (żyzny półksiężyc, Nowa Gwinea, Chiny,
Mezoameryka)- udomowienie roślin i zwierząt (od ok. 9-10tys lat
temu)
Koło (basen Morza Czarnego) - lepszy, wydajniejszy transport (ok
5500 lat temu)
Pismo (żyzny półksiężyc, Mezopotamia) - pierwsze cywilizacje (ok
5000 lat temu)
Wytop brązu (żyzny półksiężyc, Chiny) - zwiększenie jakości narzędzi
(ok. 5000 lat temu)
Wytop żelaza (żyzny półksiężyc, Hetyci) - zwiększenie jakości
narzędzi (ok. 3000 lat temu)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego wzrost gospodarczy rozpoczął się tak niedawno?
1
Przez większą część historii innowacje technologiczne wprowadzane
były rzadko i powoli się rozprzestrzeniały
Rewolucja neolityczna (żyzny półksiężyc, Nowa Gwinea, Chiny,
Mezoameryka)- udomowienie roślin i zwierząt (od ok. 9-10tys lat
temu)
Koło (basen Morza Czarnego) - lepszy, wydajniejszy transport (ok
5500 lat temu)
Pismo (żyzny półksiężyc, Mezopotamia) - pierwsze cywilizacje (ok
5000 lat temu)
Wytop brązu (żyzny półksiężyc, Chiny) - zwiększenie jakości narzędzi
(ok. 5000 lat temu)
Wytop żelaza (żyzny półksiężyc, Hetyci) - zwiększenie jakości
narzędzi (ok. 3000 lat temu)
Chomąto (obszar Chin) - zwiększenie wydajności pracy ludzkiej (ok.
2000 lat temu)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego wzrost gospodarczy rozpoczął się tak niedawno?
1
Przez większą część historii innowacje technologiczne wprowadzane
były rzadko i powoli się rozprzestrzeniały
Rewolucja neolityczna (żyzny półksiężyc, Nowa Gwinea, Chiny,
Mezoameryka)- udomowienie roślin i zwierząt (od ok. 9-10tys lat
temu)
Koło (basen Morza Czarnego) - lepszy, wydajniejszy transport (ok
5500 lat temu)
Pismo (żyzny półksiężyc, Mezopotamia) - pierwsze cywilizacje (ok
5000 lat temu)
Wytop brązu (żyzny półksiężyc, Chiny) - zwiększenie jakości narzędzi
(ok. 5000 lat temu)
Wytop żelaza (żyzny półksiężyc, Hetyci) - zwiększenie jakości
narzędzi (ok. 3000 lat temu)
Chomąto (obszar Chin) - zwiększenie wydajności pracy ludzkiej (ok.
2000 lat temu)
2
W rezultacie wzrost gospodarczy był niewielki, a co gorsza jego
owoce konsumował niemal w całości przyrost populacji (tzw.
pułapka malthuzjańska)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego Europa?
1
Kluczowe dla przyspieszenia wzrostu gospodarczego były innowacje
generujące inne innowacje
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego Europa?
1
Kluczowe dla przyspieszenia wzrostu gospodarczego były innowacje
generujące inne innowacje
Mechanizacja (Europa)- pierwsze zegary, wytwarzanie
standaryzowanych narzędzi (ok. 1200 AD)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego Europa?
1
Kluczowe dla przyspieszenia wzrostu gospodarczego były innowacje
generujące inne innowacje
Mechanizacja (Europa)- pierwsze zegary, wytwarzanie
standaryzowanych narzędzi (ok. 1200 AD)
Ruchoma czcionka (Europa, Niemcy) - spadek kosztów wymiany
wiedzy (ok 1453 AD)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego Europa?
1
Kluczowe dla przyspieszenia wzrostu gospodarczego były innowacje
generujące inne innowacje
Mechanizacja (Europa)- pierwsze zegary, wytwarzanie
standaryzowanych narzędzi (ok. 1200 AD)
Ruchoma czcionka (Europa, Niemcy) - spadek kosztów wymiany
wiedzy (ok 1453 AD)
Kapitalizm (Europa, Włochy) - nakierowanie na zysk i szereg
innowacji organizacyjnych takich jak spółka czy bank (ok. 1500 AD)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego Europa?
1
Kluczowe dla przyspieszenia wzrostu gospodarczego były innowacje
generujące inne innowacje
Mechanizacja (Europa)- pierwsze zegary, wytwarzanie
standaryzowanych narzędzi (ok. 1200 AD)
Ruchoma czcionka (Europa, Niemcy) - spadek kosztów wymiany
wiedzy (ok 1453 AD)
Kapitalizm (Europa, Włochy) - nakierowanie na zysk i szereg
innowacji organizacyjnych takich jak spółka czy bank (ok. 1500 AD)
Indywidualizm (Europa, Anglia, Holandia) - nakierowanie na
jednostkowy sukces (ok. 1600 AD)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego Europa?
1
Kluczowe dla przyspieszenia wzrostu gospodarczego były innowacje
generujące inne innowacje
Mechanizacja (Europa)- pierwsze zegary, wytwarzanie
standaryzowanych narzędzi (ok. 1200 AD)
Ruchoma czcionka (Europa, Niemcy) - spadek kosztów wymiany
wiedzy (ok 1453 AD)
Kapitalizm (Europa, Włochy) - nakierowanie na zysk i szereg
innowacji organizacyjnych takich jak spółka czy bank (ok. 1500 AD)
Indywidualizm (Europa, Anglia, Holandia) - nakierowanie na
jednostkowy sukces (ok. 1600 AD)
Uniwersytet i racjonalność (Europa) - wytworzenie się
krytyczno-empirycznej metody naukowej (między 1100-1600 AD)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego Europa?
1
Kluczowe dla przyspieszenia wzrostu gospodarczego były innowacje
generujące inne innowacje
Mechanizacja (Europa)- pierwsze zegary, wytwarzanie
standaryzowanych narzędzi (ok. 1200 AD)
Ruchoma czcionka (Europa, Niemcy) - spadek kosztów wymiany
wiedzy (ok 1453 AD)
Kapitalizm (Europa, Włochy) - nakierowanie na zysk i szereg
innowacji organizacyjnych takich jak spółka czy bank (ok. 1500 AD)
Indywidualizm (Europa, Anglia, Holandia) - nakierowanie na
jednostkowy sukces (ok. 1600 AD)
Uniwersytet i racjonalność (Europa) - wytworzenie się
krytyczno-empirycznej metody naukowej (między 1100-1600 AD)
2
Ich skutkiem było powstanie w Europie  masy krytycznej dla
tworzenia, a co ważniejsze udoskonalania i upowszechniania
innowacji - powstanie środowiska, którego brakowało w innych
częściach świata.
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Co się stało w Anglii?
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Co się stało w Anglii?
1
Przełom przyniosły XVIII i XIXwiek, kiedy w Europie pojawiły się i
rozpowszechniły kluczowe wynalazki:
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Co się stało w Anglii?
1
Przełom przyniosły XVIII i XIXwiek, kiedy w Europie pojawiły się i
rozpowszechniły kluczowe wynalazki:
Silnik parowy (Anglia, Europa, USA)- znaczne zwiększenie
wydajności pracy (1768AD)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Co się stało w Anglii?
1
Przełom przyniosły XVIII i XIXwiek, kiedy w Europie pojawiły się i
rozpowszechniły kluczowe wynalazki:
Silnik parowy (Anglia, Europa, USA)- znaczne zwiększenie
wydajności pracy (1768AD)
Maszyna tkacka (Anglia, Francja, Europa, USA) - znaczne
zwiększenie wydajności pracy (między 1750 a 1800AD)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Co się stało w Anglii?
1
Przełom przyniosły XVIII i XIXwiek, kiedy w Europie pojawiły się i
rozpowszechniły kluczowe wynalazki:
Silnik parowy (Anglia, Europa, USA)- znaczne zwiększenie
wydajności pracy (1768AD)
Maszyna tkacka (Anglia, Francja, Europa, USA) - znaczne
zwiększenie wydajności pracy (między 1750 a 1800AD)
Kolej i statki parowe (Anglia, Europa, USA) - znaczny spadek
kosztów transportu (ok. 1820 AD)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Co się stało w Anglii?
1
Przełom przyniosły XVIII i XIXwiek, kiedy w Europie pojawiły się i
rozpowszechniły kluczowe wynalazki:
Silnik parowy (Anglia, Europa, USA)- znaczne zwiększenie
wydajności pracy (1768AD)
Maszyna tkacka (Anglia, Francja, Europa, USA) - znaczne
zwiększenie wydajności pracy (między 1750 a 1800AD)
Kolej i statki parowe (Anglia, Europa, USA) - znaczny spadek
kosztów transportu (ok. 1820 AD)
Powszechne szkolnictwo (Francja, Anglia, Europa, USA) -
podniesienie kapitału ludzkiego w skali kraju (od 1800 AD)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Co się stało w Anglii?
1
Przełom przyniosły XVIII i XIXwiek, kiedy w Europie pojawiły się i
rozpowszechniły kluczowe wynalazki:
Silnik parowy (Anglia, Europa, USA)- znaczne zwiększenie
wydajności pracy (1768AD)
Maszyna tkacka (Anglia, Francja, Europa, USA) - znaczne
zwiększenie wydajności pracy (między 1750 a 1800AD)
Kolej i statki parowe (Anglia, Europa, USA) - znaczny spadek
kosztów transportu (ok. 1820 AD)
Powszechne szkolnictwo (Francja, Anglia, Europa, USA) -
podniesienie kapitału ludzkiego w skali kraju (od 1800 AD)
Nowoczesna nauka (Anglia, Francja, Niemcy, Europa, USA) -
tworzenie odkryć na przyszłość dla techniki (od 1600 AD)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Co się stało w Anglii?
1
Przełom przyniosły XVIII i XIXwiek, kiedy w Europie pojawiły się i
rozpowszechniły kluczowe wynalazki:
Silnik parowy (Anglia, Europa, USA)- znaczne zwiększenie
wydajności pracy (1768AD)
Maszyna tkacka (Anglia, Francja, Europa, USA) - znaczne
zwiększenie wydajności pracy (między 1750 a 1800AD)
Kolej i statki parowe (Anglia, Europa, USA) - znaczny spadek
kosztów transportu (ok. 1820 AD)
Powszechne szkolnictwo (Francja, Anglia, Europa, USA) -
podniesienie kapitału ludzkiego w skali kraju (od 1800 AD)
Nowoczesna nauka (Anglia, Francja, Niemcy, Europa, USA) -
tworzenie odkryć na przyszłość dla techniki (od 1600 AD)
Fabryka wynalazków (USA, Europa) - nakierowanie na systematyczne
innowacje w technice (ok. 1880 AD)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Co się stało w Anglii?
1
Przełom przyniosły XVIII i XIXwiek, kiedy w Europie pojawiły się i
rozpowszechniły kluczowe wynalazki:
Silnik parowy (Anglia, Europa, USA)- znaczne zwiększenie
wydajności pracy (1768AD)
Maszyna tkacka (Anglia, Francja, Europa, USA) - znaczne
zwiększenie wydajności pracy (między 1750 a 1800AD)
Kolej i statki parowe (Anglia, Europa, USA) - znaczny spadek
kosztów transportu (ok. 1820 AD)
Powszechne szkolnictwo (Francja, Anglia, Europa, USA) -
podniesienie kapitału ludzkiego w skali kraju (od 1800 AD)
Nowoczesna nauka (Anglia, Francja, Niemcy, Europa, USA) -
tworzenie odkryć na przyszłość dla techniki (od 1600 AD)
Fabryka wynalazków (USA, Europa) - nakierowanie na systematyczne
innowacje w technice (ok. 1880 AD)
Masowa produkcja (USA, Europa) - znaczny wzrost wydajności
(1908 AD)
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Co się stało w Anglii?
1
Przełom przyniosły XVIII i XIXwiek, kiedy w Europie pojawiły się i
rozpowszechniły kluczowe wynalazki:
Silnik parowy (Anglia, Europa, USA)- znaczne zwiększenie
wydajności pracy (1768AD)
Maszyna tkacka (Anglia, Francja, Europa, USA) - znaczne
zwiększenie wydajności pracy (między 1750 a 1800AD)
Kolej i statki parowe (Anglia, Europa, USA) - znaczny spadek
kosztów transportu (ok. 1820 AD)
Powszechne szkolnictwo (Francja, Anglia, Europa, USA) -
podniesienie kapitału ludzkiego w skali kraju (od 1800 AD)
Nowoczesna nauka (Anglia, Francja, Niemcy, Europa, USA) -
tworzenie odkryć na przyszłość dla techniki (od 1600 AD)
Fabryka wynalazków (USA, Europa) - nakierowanie na systematyczne
innowacje w technice (ok. 1880 AD)
Masowa produkcja (USA, Europa) - znaczny wzrost wydajności
(1908 AD)
2
W rezultacie tego procesu Europa (zwłaszcza Anglia) i USA
znacznie wyprzedziły pozostałe regiony świata.
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Europa wierzyła w handel
1
Handel sam w sobie nie tworzy bogactwa - pozwala jednak na
wytworzenie się klasy kupieckiej/burżuazji i akumulację kapitału w
rękach innych niż panowie ziemscy
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Europa wierzyła w handel
1
Handel sam w sobie nie tworzy bogactwa - pozwala jednak na
wytworzenie się klasy kupieckiej/burżuazji i akumulację kapitału w
rękach innych niż panowie ziemscy
y
ródło: Maddison 2005
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
A Anglia jeszcze bardziej
1
To właśnie na handlu i potędze morskiej możliwe było
przekształcenie biednej Anglii w światowe mocarstwo
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
A Anglia jeszcze bardziej
1
To właśnie na handlu i potędze morskiej możliwe było
przekształcenie biednej Anglii w światowe mocarstwo
y
ródło: Maddison 2005
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego nie Chiny?
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego nie Chiny?
1
Chiny historycznie rzecz biorąc miały od póz
nej starożytności
niewielką przewagę technologiczną nad Europą wcześniej wynajdując
(lub adaptując) takie wynalazki jak
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego nie Chiny?
1
Chiny historycznie rzecz biorąc miały od póz
nej starożytności
niewielką przewagę technologiczną nad Europą wcześniej wynajdując
(lub adaptując) takie wynalazki jak
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego nie Chiny?
1
Chiny historycznie rzecz biorąc miały od póz
nej starożytności
niewielką przewagę technologiczną nad Europą wcześniej wynajdując
(lub adaptując) takie wynalazki jak
Papier
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego nie Chiny?
1
Chiny historycznie rzecz biorąc miały od póz
nej starożytności
niewielką przewagę technologiczną nad Europą wcześniej wynajdując
(lub adaptując) takie wynalazki jak
Papier
Proch strzelniczy
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego nie Chiny?
1
Chiny historycznie rzecz biorąc miały od póz
nej starożytności
niewielką przewagę technologiczną nad Europą wcześniej wynajdując
(lub adaptując) takie wynalazki jak
Papier
Proch strzelniczy
Ruchoma czcionka
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego nie Chiny?
1
Chiny historycznie rzecz biorąc miały od póz
nej starożytności
niewielką przewagę technologiczną nad Europą wcześniej wynajdując
(lub adaptując) takie wynalazki jak
Papier
Proch strzelniczy
Ruchoma czcionka
Zegar wodny
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego nie Chiny?
1
Chiny historycznie rzecz biorąc miały od póz
nej starożytności
niewielką przewagę technologiczną nad Europą wcześniej wynajdując
(lub adaptując) takie wynalazki jak
Papier
Proch strzelniczy
Ruchoma czcionka
Zegar wodny
Strzemię
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego nie Chiny?
1
Chiny historycznie rzecz biorąc miały od póz
nej starożytności
niewielką przewagę technologiczną nad Europą wcześniej wynajdując
(lub adaptując) takie wynalazki jak
Papier
Proch strzelniczy
Ruchoma czcionka
Zegar wodny
Strzemię
Chomąto
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego nie Chiny?
1
Chiny historycznie rzecz biorąc miały od póz
nej starożytności
niewielką przewagę technologiczną nad Europą wcześniej wynajdując
(lub adaptując) takie wynalazki jak
Papier
Proch strzelniczy
Ruchoma czcionka
Zegar wodny
Strzemię
Chomąto
2
Nie ustępowały też Europie (a w pewnych okresach takich jak
wczesne średniowiecze) nawet ją przewyższały pod względem
średniej jakości rzemiosła
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Dlaczego nie Chiny?
1
Chiny historycznie rzecz biorąc miały od póz
nej starożytności
niewielką przewagę technologiczną nad Europą wcześniej wynajdując
(lub adaptując) takie wynalazki jak
Papier
Proch strzelniczy
Ruchoma czcionka
Zegar wodny
Strzemię
Chomąto
2
Nie ustępowały też Europie (a w pewnych okresach takich jak
wczesne średniowiecze) nawet ją przewyższały pod względem
średniej jakości rzemiosła
3
Mimo to, to nie Chiny ale Europa zdominowała świat po roku 1650 -
dlaczego?
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Rożnice między Europą a Chinami w roku 1500
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Rożnice między Europą a Chinami w roku 1500
1
W Europie istniało wiele państw, a w Chinach władza była
scentralizowana - władcy rywalizowali ze sobą, a błędy
krótkowzroczności jednego z nich nie musiały wyeliminować
wynalazku
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Rożnice między Europą a Chinami w roku 1500
1
W Europie istniało wiele państw, a w Chinach władza była
scentralizowana - władcy rywalizowali ze sobą, a błędy
krótkowzroczności jednego z nich nie musiały wyeliminować
wynalazku
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Rożnice między Europą a Chinami w roku 1500
1
W Europie istniało wiele państw, a w Chinach władza była
scentralizowana - władcy rywalizowali ze sobą, a błędy
krótkowzroczności jednego z nich nie musiały wyeliminować
wynalazku
Przykład 1: Galileusz pukał do wielu władców aż znalazł sponsora
swoich badań we florenckich Medyceuszach.
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Rożnice między Europą a Chinami w roku 1500
1
W Europie istniało wiele państw, a w Chinach władza była
scentralizowana - władcy rywalizowali ze sobą, a błędy
krótkowzroczności jednego z nich nie musiały wyeliminować
wynalazku
Przykład 1: Galileusz pukał do wielu władców aż znalazł sponsora
swoich badań we florenckich Medyceuszach.
2
W Europie od 16 wieku rozpowszechniła się i zawsze w jakimś
państwie była żywa idea indywidualizmu - w Chinach dominował
konfucjanizm nakierowany na harmonie i interes państwa jako całości
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Rożnice między Europą a Chinami w roku 1500
1
W Europie istniało wiele państw, a w Chinach władza była
scentralizowana - władcy rywalizowali ze sobą, a błędy
krótkowzroczności jednego z nich nie musiały wyeliminować
wynalazku
Przykład 1: Galileusz pukał do wielu władców aż znalazł sponsora
swoich badań we florenckich Medyceuszach.
2
W Europie od 16 wieku rozpowszechniła się i zawsze w jakimś
państwie była żywa idea indywidualizmu - w Chinach dominował
konfucjanizm nakierowany na harmonie i interes państwa jako całości
Przykład 2: Vasco da Gama, Krzysztof Kolumb, Francis Drake i inni
żeglarze pływali przede wszystkim dla własnego zysku i własnej
kariery. W Chinach wielka flota z 1453 roku została zniszczona gdyż
w przekonaniu dworu:  z
ródłem bogactwa nie jest handel tylko
rolnictwo
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Rożnice między Europą a Chinami w roku 1500
1
W Europie istniało wiele państw, a w Chinach władza była
scentralizowana - władcy rywalizowali ze sobą, a błędy
krótkowzroczności jednego z nich nie musiały wyeliminować
wynalazku
Przykład 1: Galileusz pukał do wielu władców aż znalazł sponsora
swoich badań we florenckich Medyceuszach.
2
W Europie od 16 wieku rozpowszechniła się i zawsze w jakimś
państwie była żywa idea indywidualizmu - w Chinach dominował
konfucjanizm nakierowany na harmonie i interes państwa jako całości
Przykład 2: Vasco da Gama, Krzysztof Kolumb, Francis Drake i inni
żeglarze pływali przede wszystkim dla własnego zysku i własnej
kariery. W Chinach wielka flota z 1453 roku została zniszczona gdyż
w przekonaniu dworu:  z
ródłem bogactwa nie jest handel tylko
rolnictwo
3
Tylko w Europie wykształciła się krytyczno - racjonalna metoda
naukowa (Kopernik, Galileusz, Kepler, Kartezjusz, Newton...) która
okazała się niezwykle skuteczna w analizie rzeczywistości.
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
W obliczu sukcesów Anglii
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
W obliczu sukcesów Anglii
1
W połowie XIX wieku, kiedy europejskie imperia kolonialne (z Anglią
na czele) efektywnie objęły cały świat, sukces modelu zachodnio
europejskiego stawał się oczywisty
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
W obliczu sukcesów Anglii
1
W połowie XIX wieku, kiedy europejskie imperia kolonialne (z Anglią
na czele) efektywnie objęły cały świat, sukces modelu zachodnio
europejskiego stawał się oczywisty
2
Wywołało to silne prądy modernizacyjne w pierwszym rzędzie w
samej Europie (wschodnie i północne peryferia), a w drugim w
części jej kolonii (głównie amerykańskich - Argentyna i wcześniej
USA, Kanada).
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
W obliczu sukcesów Anglii
1
W połowie XIX wieku, kiedy europejskie imperia kolonialne (z Anglią
na czele) efektywnie objęły cały świat, sukces modelu zachodnio
europejskiego stawał się oczywisty
2
Wywołało to silne prądy modernizacyjne w pierwszym rzędzie w
samej Europie (wschodnie i północne peryferia), a w drugim w
części jej kolonii (głównie amerykańskich - Argentyna i wcześniej
USA, Kanada).
3
Z krajów pozaeuropejskich o rodowodzie niekolonialnym większość
trwała w stagnacji ukryta za parawanem izolacji (cesarskie Chiny,
osmańska Turcja). Jedynie Japonia ok. roku 1860 wraz z obaleniem
szogunatu i początkiem tzw. epoki Meji (restauracją), wkroczyła na
ścieżkę modernizacji.
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Droga Japonii 1/3
1
Japonia dysponowała podobnym do Europy zasobem kapitału
ludzkiego
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Droga Japonii 1/3
1
Japonia dysponowała podobnym do Europy zasobem kapitału
ludzkiego
y
ródło: Maddison 2005
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Droga Japonii 2/3
1
Nie mając dużo kapitału Japończycy pracowali
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Droga Japonii 2/3
1
Nie mając dużo kapitału Japończycy pracowali
y
ródło: Maddison 2005
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Droga Japonii 3/3
1
Ale to akumulacja kapitału w maszynach i urządzeniach stanęła u
z
ródeł sukcesu Japonii w XXw
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju
Wprowadzenie
Wzrost gospodarczy - perspektywa historyczna
Droga Japonii 3/3
1
Ale to akumulacja kapitału w maszynach i urządzeniach stanęła u
z
ródeł sukcesu Japonii w XXw
y
ródło: Maddison 2005
Maciej Bukowski Ekonomia rozwoju