Nadzór sanitarno-epidemiologiczny nad chorobami zakaz
nymi
Lekarz ma obowiązek zgłosić odpowiedniemu inspektorowi sanitarnemu w ciągu 24 h podejrzenie
lub rozpoznanie choroby zakaz
nej lub zakażenia na choroby objęte specjalną listę. Odpowiedni
inspektor sanitarny prowadzi rejestr i sporzÄ…dza zbiorcze raporty zawierajÄ…ce dane liczbowe o
wystąpieniu zachorowań na choroby zakaz
ne podlegające zgłoszeniu oraz o dodatnich wynikach
badań laboratoryjnych i przekazuje je wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu. Wojewódzki
inspektor sanitarny sporządza raporty dla województwa i przekazuje je głównemu inspektorowi
sanitarnemu. Główny inspektor sanitarny sporządza i publikuje raporty krajowe o zachorowaniach i
zgonach na choroby zakaz
ne podlegające zgłoszeniu oraz o dodatnich wynikach badań
laboratoryjnych. W przypadku chorób zawlekanych z innych krajów, rzadko występujących lub o
ciężkim przebiegu klinicznym albo objętych specjalnymi programami inspektorzy sporządzają
raporty indywidualne na podstawie przeprowadzanych wywiadów kliniczno  epidemiologicznych.
Wojewódzki Inspektor Sanitarny prowadzi rejestr zachorowań i zakażeń na:
a) gruz
licÄ™,
b) AIDS,
c) kiłę,
d) rzeżączkę,
e) nierzeżączkowe zakażenia dolnych odcinków narządów moczowo  płciowych,
f) inne chlamydiozy,
g) rzęsistkowicę,
h) ponadto wojewódzki inspektor sanitarny prowadzi rejestr osób, których śmierć była lub
podejrzewa się, że była spowodowana chorobą zakaz
ną określoną w wykazie,
i)zgłoszenia podejrzenia lub zachorowania na pozostałe ujęte w wykazie choroby prowadzi
powiatowy inspektor sanitarny.
Właściwy inspektor sanitarny lub wskazana przez niego jednostka po otrzymaniu zgłoszenia chorób
i zakażeń podlegających rejestracji jest obowiązany niezwłocznie podjąć czynności mające na celu
zapobieżenie szarzeniu się tych chorób i zakażeń, a w wypadku chorób odzwierzęcych powiadomić
także właściwego lekarza weterynarii.
W przypadku powzięcia podejrzenia epidemicznego wzrostu zachorowań lub zaistnienia
zagrożenia epidemią bądz
wystÄ…pienia choroby o wysokiej zaraz
liwości, powiatowy (graniczny)
inspektor sanitarny ma obowiązek bezzwłocznego zgłoszenia tego faktu wojewódzkiemu
inspektorowi sanitarnemu.
W przypadku stwierdzenia lub podejrzenia choroby zakaz
nej lub zakażenia właściwy
inspektor sanitarny, w przypadkach określonych w ustawie, w drodze decyzji administracyjnej
może nakazać poddanie się chorego lub podejrzanego o zachorowanie lub zakażenie:
o badaniom,
o obowiÄ…zkowemu leczeniu,
o obowiÄ…zkowej hospitalizacji,
o izolacji,
o kwarantannie,
o lub nadzorowi epidemiologicznemu.
Dotyczy to również osób przybywających z zagranicy, co do których istnieje podejrzenie
zachorowania na chorobÄ™ zakaz
nÄ….
W celu zapobieżenia rozprzestrzenianiu się choroby zakaz
nej inspektor sanitarny może:
a) nakazać podejrzanemu o chorobę zakaz
ną lub podejrzanemu o zakażenie wstrzymanie się od
wykonywania prac lub uczęszczania do przedszkoli, szkół i placówek działających w systemie
oświaty oraz szkół wyższych,
b) zakazać korzystania z wody do picia i na potrzeby gospodarcze pochodzącej z ujęć, co do
których istnieje podejrzenie skażenia,
c) nakazać przeprowadzenie niezbędnych zabiegów z zakresu dezynfekcji, dezynsekcji i
deratyzacji,
d) wprowadzić czasowy zakaz wstępu do pomieszczeń skażonych,
e) wprowadzić zakaz spożywania żywności podejrzanej o skażenie, a w razie potrzeby zarządzić jej
odkażenie, zniszczenie lub przeznaczenie do innych celów niż spożywcze, z wyjątkiem
przeznaczenia do żywienia zwierząt,
f) nakazać sekcję zwłok osoby zmarłej na chorobę zakaz
nÄ… lub podejrzanej o takÄ… chorobÄ™,
g) zakazać wykonywania sekcji zwłok, gdy sekcja zwłok mogłaby prowadzić do zakażenia osób lub
skażenia środowiska, chyba że zachodzi podejrzenie, że zgon nastąpił w wyniku popełnienia
przestępstwa.
Obowiązkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu podlegają osoby, które
pozostawały w styczności z chorymi na cholerę, dżumę płucną i wirusowe gorączki krwotoczne
przez okres nie dłuższy niż w przypadku cholery  5 dni, dżumy płucnej  6 dni, wirusowych
gorączek krwotocznych  21 dni od ostatniego dnia styczności.
W przypadku uzasadnionego podejrzenia wystąpienia skażenia bagaży, przedmiotów, materiałów i
środków transportu mogą być one poddane dezynfekcji i dezynsekcji, a środki transportu ponadto
deratyzacji.
ObowiÄ…zkowej hospitalizacji podlegajÄ…:
1) osoby chore na gruz
licę płuc w okresie prątkowania oraz osoby z uzasadnionym podejrzeniem o
prÄ…tkowanie,
2) osoby chore i podejrzane o zachorowanie na:
a) błonicę,
b) cholerÄ™,
c) dur brzuszny,
d) dury rzekome A,B,C,
e) dżumę,
f) nagminne porażenie dziecięce oraz inne ostre porażenie wiotkie, oraz inne ostre porażenie
wiotkie, w tym zespół Guillaina  Barrégo,
g) tularemiÄ™,
h) zapalenie mózgu,
i) zapalenie opon mózgowo  rdzeniowych,
j) żółtą gorączkę i wirusowe gorączko krwotoczne.
Postępowanie w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub epidemii:
Stan zagrożenia lub epidemii na terenie jednego województwa ogłasza wojewoda, a na terenie
całego kraju Minister Zdrowia
Organ ogłaszający stan zagrożenia epidemicznego lub epidemię może w wydanym rozporządzeniu
wprowadzić:
a) czasowe ograniczenie w ruchu osobowym,
b) czasowe ograniczenie lub zakaz obrotu i używania przedmiotów lub artykułów spożywczych,
c) czasowe ograniczenie funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy,
d) zakaz organizowania widowisk, zgromadzeń i innych skupisk ludności,
e) obowiązek wykonania określonych zabiegów sanitarnych, jeżeli wykonanie ich wiąże się z
funkcjonowaniem określonych obiektów produkcyjnych, usługowych, handlowych i innych,
f) nakaz poddania się określonym szczepieniom ochronnym,
g) nakaz udostępniania nieruchomości, lokali, terenów i dostarczenia środków transportu do działań
przeciw epidemicznych.
Piśmiennictwo:
www.gis.gov.pl oraz ustawa o PIS