Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
Czwartek
UBEZPIECZENIA
4 września 2014
nr 171 (3812)
gazetaprawna.pl
gazetaprawna.pl
i ŚWIADCZENIA prenumerata
prenumerata
Renta socjalna mimo wyjazdu z Polski
Nowe przepisy umożliwią jej pobieranie mimo czasowego przebywania za granicą.
mimo czasowego przebywania za granicą. Do uzyskania świadczenia
wystarczy bowiem posiadanie miejsca zamieszkania w kraju
z określonymi wydarzeniami, status uchodz
cy go. Prawo do renty ulegnie zawieszeniu za obliczana w oparciu o zgromadzone skład-
Joanna Śliwińska
lub ochronę uzupełniającą. Prawo do renty miesiąc, w którym zostaną osiągnięte przy- ki i staż pracy, a jest stała dla wszystkich
radca prawny
uzyskali również cudzoziemcy mający kartę chody w łącznej kwocie wyższej niż 70 proc. i wynosi 84 proc. najniższej renty z tytułu
pobytu z adnotacją  dostęp do rynku pracy . przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za niezdolności do pracy (obecnie 709,34 zł).
Jak widać, podstawowym warunkiem uzy- kwartał kalendarzowy ostatnio ogłoszonego Renta może zostać przyznana na stałe lub
skania prawa było nie obywatelstwo, ale prze- przez prezesa Głównego Urzędu Statystycz- na określony w decyzji ZUS czas, jeśli nie-
bywanie na terenie kraju. nego do celów emerytalnych. zdolność do pracy jest okresowa.
Prezydent Bronisław Komorowski podpisał Ustawa wprowadza ponadto zasadę, na Trudno ocenić, jaki wpływ na finanse ZUS
Wątpliwości sądów
26 sierpnia br. ustawę z 25 lipca 2014 r. o zmia- mocy której w przypadku zawieszenia prawa będzie miała nowelizacja. Wydaje się, że ra-
nie ustawy o rencie socjalnej i ustawy o świad- Wymóg ten wzbudził wątpliwości w Sądzie do renty socjalnej w razie osiągania przycho- czej niewielki, gdyż odsetek osób, którym
czeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze Apelacyjnym w Białymstoku, który skierował du, w tym również w razie osiągania przy- odmawiano renty z powodu nieprzebywa-
środków publicznych. Zmiany wejdą w życie do Trybunału Konstytucyjnego pytanie praw- chodów za granicą z tytułów wymienionych nia w Polsce był niski. Być może po wejściu
po upływie 14 dni od ich ogłoszenia. ne o zgodność tego wymogu z konstytucją. w życie przepisów liczba wniosków o jej przy-
Nowe przepisy umożliwią pobieranie renty Trybunał orzekł, że nakładanie na uprawnio- WAŻNE TK uznał, że nakładanie znanie wzrośnie.
TK uznał, że nakładanie
socjalnej obywatelom polskim, cudzoziem- nych do renty obowiązku nie tylko zamiesz- na uprawnionych do renty socjalnej
na uprawnionych do renty socjalnej
Inne zmiany
com i ich rodzinom mimo czasowego prze- kania, lecz także przebywania na terytorium obowiązku nie tylko zamieszkania,
obowiązku nie tylko zamieszkania,
bywania za granicą. Bezpośrednią przyczyną Polski jest niezgodne z konstytucją. Zauważył, lecz także przebywania na terytorium Podpisana przez prezydenta ustawa noweli-
lecz także przebywania na terytorium
zmiany ustawy był wyrok Trybunału Konsty- że podobny warunek nie obowiązuje w przy- Polski jest niezgodne z konstytucją zuje ponadto art. 72 ust. 2 ustawy z 27 sierp-
Polski jest niezgodne z konstytucją
tucyjnego z 25 czerwca 2013 r. (sygn. akt. P padku pobierających renty z tytułu niezdol- nia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
11/12), wydany w wyniku skierowania pytania ności do pracy, co stanowi bezpodstawne w ustawie, prawo do świadczeń z ubezpiecze- finansowanych ze środków publicznych (t.j.
prawnego przez jeden z sądów apelacyjnych. zróżnicowanie obu grup rencistów. nia zdrowotnego wygasa po upływie 90 dni Dz.U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.). Zgod-
od dnia ustania ubezpieczenia zdrowotnego. nie z nowym jego brzmieniem w przypadku
Dotychczasowe regulacje Nowelizacja
Renta socjalna to świadczenie przyznawa- zawieszenia prawa do renty socjalnej, prawo
Dotychczas prawo do renty socjalnej przysłu- Wymóg przebywania w Polsce jako warunek ne osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego
giwało obywatelom polskim zamieszkującym otrzymania renty nowelizacja ustawy zli- do pracy z powodu naruszenia sprawności wygaśnie po upływie 90 dni od dnia ustania
i przebywającym na terenie Polski oraz mają- kwidowała. Nie zniesiono jednak obowiązku organizmu. To, co odróżnia rentę socjal- ubezpieczenia zdrowotnego w Narodowym
cym prawo zamieszkania oraz przebywającym posiadania miejsca zamieszkania w kraju, co ną od renty z tytułu niezdolności do pra- Funduszu Zdrowia, bez względu na to, czy za-
na terenie Polski obywatelom krajów Unii Eu- oznacza że ośrodek spraw życiowych powi- cy, to warunek, aby naruszenie sprawności wieszenie było następstwem osiągania przy-
ropejskiej oraz krajów EFTA lub Konfederacji nien znajdować się w Polsce. Ponadto zgodnie uniemożliwiające podjęcie pracy nastąpiło chodów w kraju, czy też za granicą.
Szwajcarskiej i ich rodzinom. Od 1 maja 2014 z nowymi przepisami prawo do renty ulegnie przed ukończeniem 18. roku życia lub przed
r. weszły w życie przepisy dające prawo do zawieszeniu, jeżeli rencista będzie za granicą ukończeniem 25. roku życia, jeśli nastąpiło
Podstawa prawna
Podstawa prawna
renty również cudzoziemcom mającym ze- osiągał dochody powodujące obowiązek ob- w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyż- Art. 2 i 4 ustawy z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej
(Dz.U. nr 135, poz. 1268 ze zm.).
zwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt jęcia go ubezpieczeniami społecznymi, nie szej albo w trakcie studiów doktoranckich
Ustawa z 25 lipca 2014 r. o zmianie ustawy o rencie
rezydenta długoterminowego Unii Europej- tylko poprzez podjęcie pracy, lecz także np. lub aspirantury naukowej. Z tego też powo-
socjalnej i ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych.
skiej, zezwolenie na pobyt czasowy w związku poprzez pobieranie zasiłku macierzyńskie- du wysokość renty socjalnej nie może być
Nietrzez
wość pozbawi prawa do świadczeń wypadkowych
Jednak tylko wtedy, gdy ubezpieczony w takim stanie przyczyni się do wypadku i to w znacznym stopniu.
przyczyni się do wypadku i to w znacznym stopniu.
Dotyczy to nie tylko pracowników czy zleceniobiorców, lecz także osób prowadzących działalność
przyczynienie się do powstania wypadku przy Jednak obecnie dominuje pogląd, że o tym, bowiem wyłącznie do świadczeń dla ubezpie-
Ryszard Sadlik
pracy. Może bowiem zdarzyć się taka sytuacja, czy spożywanie alkoholu w czasie pracy, czonego. Zwracał na to uwagę SN w wyroku
sędzia Sądu Okręgowego
że ubezpieczony wprawdzie był nietrzez
wy, względnie znajdowanie się w czasie i miej- z 6 listopada 2009 r., sygn. akt III UK 43/09
w Kielcach
ale nie przyczynił się do powstania wypad- scu pracy w stanie nietrzez
wości, pozwala (LEX nr 560873), stwierdzając ponadto, że na-
ku. Potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku przyjąć, że nastąpiło zerwanie związku z pra- wet przy znacznym stopniu przyczynienia
z 13 lipca 2011 r., sygn. akt I UK 46/11 (LEX cą, i co za tym idzie, że zaistniały w takiej się nietrzez
wego pracownika do wypadku
nr 1043989). Stwierdził, że jeżeli pracownik sytuacji wypadek przy pracy nie pozostaje zachowują oni prawo do świadczeń z ustawy
Jeżeli nietrzez
wy ubezpieczony w znacznym wykonuje obowiązki pracownicze w stanie w związku z pracą, powinny zawsze zdecydo- wypadkowej, a jedynie jest ich pozbawiony
stopniu przyczynił się do powstania wypad- nietrzez
wości, to świadczenia z ubezpiecze- wać okoliczności konkretnej sprawy. Tak też sam pracownik.
ku przy pracy, to nie uzyska z ZUS żadnych nia wypadkowego nie przysługują mu tylko podnosił SN w wyroku z 25 czerwca 2010 r.,
Odwołanie do sądu
świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego. wtedy, gdy  będąc w stanie nietrzez
wości sygn. akt II UK 75/10 (M.P.Pr. 2010/11/604-
Wynika to wprost z art. 21 ust. 2 ustawy lub pod wpływem środków odurzających lub 606). W uzasadnieniu tego wyroku wskazano W razie ustalenia, że ubezpieczony w chwili
o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wy- substancji psychotropowych  przyczynił się również, że jeśli w chwili wypadku pracow- wypadku był nietrzez
wy i przyczynił się zna-
padków przy pracy i chorób zawodowych w znacznym stopniu do spowodowania wy- nik faktycznie świadczył pracę i wykonywał cząco do jego powstania, ZUS wydaje decyzję
(dalej: ustawa wypadkowa). Przewiduje on, padku. ją w sposób prawidłowy, a jego nietrzez
wość odmawiającą świadczenia z ubezpieczenia
że świadczenia z ubezpieczenia wypadkowe- Przy czym istotne jest, że ustawodawca nie nie miała żadnego wpływu na jego zdolność wypadkowego. Od decyzji w tej ubezpieczony
go nie przysługują ubezpieczonemu, który, zdefiniował w żaden sposób pojęcia  znaczne do pracy, to brak jest podstaw do stwierdze- (a w razie jego śmierci uprawniony członek
będąc w stanie nietrzez
wości lub pod wpły- przyczynienie pozostawiając to w razie spo- nia, że nie pozostawał w dyspozycji praco- rodziny) może wnieść odwołanie do wydziału
wem środków odurzających lub substancji ru ocenie sądów. Wydaje się, że o znacznym dawcy i w związku z tym związek z pracą pracy i ubezpieczeń społecznych sądu rejo-
psychotropowych przyczynił się w znacznym stopniu przyczynienia będzie można mówić został zerwany. nowego, który jest właściwy ze względu na
stopniu do spowodowania wypadku. Chodzi wówczas, gdy okaże się, iż wśród wszystkich Zerwanie tego związku następuje wtedy, gdy jego miejsce zamieszkania. Odpowiednie po-
tu zwłaszcza o takie świadczenia, jak zasi- innych przyczyn wypadku zachowanie nie- pracownik spożywa alkohol, zamiast wykony- uczenie o tym prawie powinno być zawarte
łek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne trzez
wego ubezpieczonego było jednym z do- wać obowiązki pracownicze, np. ulega wypad- w treści decyzji ZUS. Sąd rozpoznaje złożone
oraz jednorazowe odszkodowanie z tytułu minujących powodów zaistnienia wypadku. kowi w czasie i miejscu pracy, ale uchylając się odwołanie w trybie procesu, w ramach któ-
wypadku przy pracy. Wyłączenie to dotyczy od jej wykonywania lub bezczynnie przebywa- rego po jednej stronie występuje ZUS, a po
Zerwanie związku z pracą
wszelkich ubezpieczonych, a więc nie tylko jąc w miejscu pracy tylko w celu spożywania drugiej ubezpieczony. W ramach tego