6. Antyczny ("Iliada") i średniowieczny ("Pieśń o Rolandzie") wzór rycerza doskonałego.

"Iliada" opisuje jeden z epizodów ostatniego roku trwającej 10 lat wojny o Troję (Ilion)
gniew Achillesa, który został obrażony przez wodza Greków, Agamemnona, który zabrał mu brankę wojenną, Bryzeidę oraz z powodu śmierci jego przyjaciela, Patroklosa, poległego z ręki Hektora. Księgi "Iliady" wypełniają bohaterskie czyny wojowników walczących o Troję, zarówno Greków, jak i Trojan. Przedstawicielami Greków są m. in. Achilles, Agamemnon, Menelaos, Odyseusz i Nestor. Spośród Trojan najsłynniejszymi bohaterami byli Hektor, Parys, Priam i Eneasz. W "Iliadzie" najwyższą wartością jest męstwo, waleczność. Jest to epopeja tragiczna, gdyż od początku znane są przyszłe wypadki: śmierć Hektora i Achillesa oraz upadek Troi. Bohaterowie są wyidealizowani, wyolbrzymieni, są herosami. Taki jest Achilles i taki jest również Hektor. Obaj skazani zostali na walkę przez bogów, którzy dokładnie zaplanowali przebieg tego starcia. Hektor to postać najbardziej tragiczna
bez względu na męstwo i podejmowane decyzje, niezależnie od wysiłku spotyka go klęska. Za sprawą bogów przegrywa walkę ze strasznym i mściwym Achillesem. Również Achilles został wykreowany na wielkiego bohatera. Jego niezwykłość podkreśla fakt, że jest półbogiem, opiekuje się nim Atena i chroni go nadprzyrodzona moc kąpieli w rzece Styks. Zarówno Hektor, jak i Achilles kierują się moralnością bogów mitologicznych, a więc, można powiedzieć, żadną moralnością. O ich działaniu decydują w dużej mierze takie czynniki jak gniew, przekleństwo, obraza, zniechęcenie, żądza zemsty, urażona ambicja. Zabijanie uważają za rzecz prawie naturalną, używają przeciwko sobie bogów, wyklinają siebie, swych wrogów przed śmiercią. Nie kieruje ich postępowaniem żaden kodeks moralny czy etyczny. Ich zalety to wyłącznie siła, męstwo na polu walki i zdolność do bezwzględnego zabijania wrogów. Bogowie, którzy wywierają wpływ na losy poszczególnych bohaterów, nie przewyższają ludzi pod względem etycznym ani moralnym. Tak samo jak śmiertelnicy nienawidzą, zazdroszczą i knują przeciwko sobie.
Zupełnie inny wzorzec rycerza doskonałego podaje średniowieczna "Pieśń o Rolandzie". Zrodziła się ona w atmosferze kultury rycerskiej z charakterystycznym dla niej kultem bohaterów, uznawanych za wcielenie cnót rycerskich. Utwór pochodzi z Francji (koniec XI wieku), a jego bohater, Roland, stał się ideałem rycerza dla całej ówczesnej Europy. Jego akcja koncentruje się wokół wojennej wyprawy Karola Wielkiego w 778 r. do Hiszpanii zajętej przez niewiernych Saracenów. Hrabia Roland był rycerzem i siostrzeńcem króla i wziął udział w wyprawie. Zasadzka przygotowana przez zdrajcę Ganelona jest przyczyna bohaterskiej śmierci Rolanda. Duma i średniowieczne poczucie honoru nakazywały mu samodzielność działania, więc mimo trudnej sytuacji nie wezwał pomocy, a tym samym naraził siebie i towarzyszy na śmierć. Zginęli wszyscy, ale honor średniowiecznego rycerza został ocalony. Pieśń ukazuje ostatnie chwile i osobowość Rolanda. Jest on osobą brutalną, bezlitosną, okrutną, ale jednocześnie głęboko wierzącą w Boga, modląca się do Niego, proszącą o przebaczenie win. W kraju rycerz pozostawił damę serca, ale w obliczu walki nie ona jest najważniejsza. Liczy się przede wszystkim służba dla Karola Wielkiego, zwycięstwo nad poganami i obrona własnego honoru. Roland jest rycerzem
ideałem. Jest postacią niezwykle odważną, dumną. Broni swego honoru za wszelką cenę. Jego duma gubi pozostałych rycerzy, którzy giną. Liczy tylko na siebie, w czym popełnia błąd. Umiera wzniośle, patetycznie, jako ktoś wielki i święty, wierny Bogu, ojczyźnie i swojemu władcy. Elementami ponadczasowymi w tej kreacji na pewno są odwaga, honor i pobożność.