PSYCHOLOGIA SPOA
ECZNA
 ćwiczenia dla studentów studiów zaocznych
SEMESTR LETNI, ROK 2007/2008
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
1) 2008 02 24
S i j t d PS
Sprawy organizacyjne  wstęp do PS
Cel zajęć
ję
Warunki zaliczenia
Wagi ocen
Kontakt i konsultacje
Tematy i terminy
Wprowadzenie do PS (test wiedzy)
Wprowadzenie do PS (test wiedzy)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
1) 2008 02 24
Sprawy organizacyjne wstęp do PS
Sprawy organizacyjne  wstęp do PS
Cel zajęć
zdobycie wiedzy dotyczącej wybranych zagadnień psychologii społecznej;
ćwiczenie umiejętności analizy literatury fachowej, prowadzenia dyskusji;
nabycie podstawowych umiejętności dotyczących planowania,
przeprowadzania i opisywania badań z obszaru psychologii społecznej;
ćwiczenie publicznej prezentacji tematów w sposób ciekawy i aktywizujący
słuchaczy.
Warunki zaliczenia
Wagi ocen
Kontakt i konsultacje
Kontakt i konsultacje
Tematy i terminy
Wprowadzenie do PS (test wiedzy)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
1) 2008 02 24
Sprawy organizacyjne wstęp do PS
Sprawy organizacyjne  wstęp do PS
Cel zajęć
Warunki zaliczenia
Obecność (dozwolona 1 nieobecność)
Aktywność (4 plusy z aktywności dają szanse ubiegania się o wyższą ocenę)
y ( p y y ją g ę y ą ę)
Wejściówki (zaliczenie ponad połowy podwyższa ocenę o pół stopnia)
Prezentacja
Pisemna praca semestralna (ostateczny termin do 25.05.2008)
Pisemna praca semestralna (ostateczny termin do 25 05 2008)
Wagi ocen
Kontakt i konsultacje
Tematy i terminy
Wprowadzenie do PS (test wiedzy)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
1) 2008 02 24
S i j t d PS
Sprawy organizacyjne  wstęp do PS
Cel zajęć
ję
Warunki zaliczenia
Wagi ocen
Prezentacja  50%
Praca semestralna  50%
Kontakt i konsultacje
Kontakt i konsultacje
Tematy i terminy
Wprowadzenie do PS (test wiedzy)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
1) 2008 02 24
S i j t d PS
Sprawy organizacyjne  wstęp do PS
Cel zajęć
ję
Warunki zaliczenia
Wagi ocen
Kontakt i konsultacje
[e-mail]
Pokój B/16
Pokój B/16
Konsultacje (do uzgodnienia)
Tematy i terminy
Wprowadzenie do PS (test wiedzy)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
2) 2008 03 09
M t d b d
Metody badawcze.
Analiza metod: naukowa vs. nienaukowa, opisowa, wyjaśniająca
Analiza metod: naukowa vs. nienaukowa, opisowa, wyjaśniająca
Etyka prowadzenia badań
Literatura obowiązkowa:
Wojciszke, B. (2006). Człowiek wśród ludzi: Zarys psychologii społecznej. Warszawa: Scholar (s.
27 56)
)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
3) 2008 04 13
Zł d i i bł d i k i
Złudzenia i błędy wnioskowania.
Heurystyki wnioskowania, błąd konfirmacji, błąd nadmiernej pewności
Heurystyki wnioskowania, błąd konfirmacji, błąd nadmiernej pewności
siebie, nierealistyczny optymizm, samospełniające się proroctwo
Literatura obowiązkowa:
Wojciszke, B. (2006). Człowiek wśród ludzi: Zarys psychologii społecznej. Warszawa: Scholar (s.
80 98)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
4) 2008 04 27
A j i
Agresja i przemoc.
Teorie zachowań agresywnych.
Wyznaczniki agresji i sposoby przeciwdziałania
Wyznaczniki agresji i sposoby przeciwdziałania
Literatura obowiązkowa:
Wojciszke, B. (2006). Człowiek wśród ludzi: Zarys psychologii społecznej. Warszawa: Scholar (s.
345 375)
345 375)
Stereotypy, uprzedzenia, dyskryminacja.
Natura uprzedzeń, dyskryminacji i stereotypów  przyczyny powstawania
N d ń d k i ji i ó i
oraz metody przeciwdziałania
Literatura obowiązkowa:
Wosińska, W. (2004). Psychologia życia społecznego. Gdańsk: GWP (s. 466 495)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
5) 2008 05 25
Wpływ społeczny
Wpływ społeczny.
Techniki wpływu społecznego  badania i przykłady zastosowań w praktyce
Informacyjny wpływ społeczny, normatywny wpływ społeczny,
posłuszeństwo autorytetowi
Literatura obowiązkowa:
Wojciszke, B. (2006). Człowiek wśród ludzi: Zarys psychologii społecznej. Warszawa: Scholar (s.
246 277)
246 277)
Perswazja.
Funkcje i wyznaczniki skutecznej perswazji
Metody skutecznej perswazji. Komunikaty perswazyjne  werbalne i
niewerbalne
niewerbalne
Literatura obowiązkowa:
Wosińska, W. (2004). Psychologia życia społecznego. Gdańsk: GWP (s. 173 210)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
6) 2008 06 06
A t t j 1
Autoprezentacja cz.1.
Style i funkcje autoprezentacji
Autoprezentacja w życiu  motywy stosowania strategii
Autoprezentacja w życiu motywy stosowania strategii
autoprezentacyjnych na przykładzie wybranych zawodów
Ćwiczenie technik autoprezentacji  budowa strategii autoprezentacji dla
wybranej roli społecznej
bj li ł j
Literatura obowiązkowa:
Wojciszke, B. (2006). Człowiek wśród ludzi: Zarys psychologii społecznej. Warszawa: Scholar (s.
147 175)
147 175)
Autoprezentacja cz.2.
Prezentacja roli przed kamerą
Omawianie poszczególnych strategii autoprezentacyjnych
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
7) 2008 06 07
Dylematy społeczne i konflikty
Dylematy społeczne i konflikty.
Rodzaje dylematów społecznych
Metody radzenia z sytuacjami konfliktu
Gry symulacyjne
Literatura obowiązkowa:
Wosińska, W. (2004). Psychologia życia społecznego. Gdańsk: GWP. (s. 498 533)
Człowiek w grupie.
Struktura grup podstawowe procesy grupowe Kto jest bardziej skuteczny
Struktura grup  podstawowe procesy grupowe. Kto jest bardziej skuteczny
 jednostka, czy grupa?
Facilitacja społeczna, próżniactwo społeczne, syndrom grupowego
myślenia
śl i
Literatura obowiązkowa:
Wojciszke, B. (2006). Człowiek wśród ludzi: Zarys psychologii społecznej. Warszawa: Scholar (s.
376 417)
376 417)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
8) 2008 06 20
P h l i ł bi i
Psychologia społeczna w biznesie.
Zachowania konsumenckie, dobór pracowników, przywództwo
Literatura obowiązkowa:
Aronson, E. (1997). Psychologia Społeczne  serce i umysł. Poznań: Zysk i S ka (s. 630 673)
Wosińska, W. (2004). Psychologia życia społecznego. Gdańsk: GWP (s. 615 655)
Reklama.
Psychologiczne mechanizmy spostrzegania, a zasady konstruowania
reklam
Humor w reklamie
Literatura obowiązkowa:
Literatura obowiązkowa:
Dolińki, D. (2004). Reklama i jej wpływ na zakupy. W: Tyszka, T. (red.), Psychologia ekonomiczna.
Gdańsk: GWP
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
9) 2008 06 21
15 P d i li i
15. Podsumowanie  zaliczenia.
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
Spis tematów do prezentacji:
2) 2008 03 09 M t d b d
2) 2008 03 09 Metody badawcze.
3) 2008 04 13 Złudzenia i błędy wnioskowania.
4) 2008 04 27 a) Agresja i przemoc; b) Stereotypy, uprzedzenia,
4) 2008 04 27 a) Agresja i przemoc; b) Stereotypy, uprzedzenia,
dyskryminacja.
5) 2008 05 25 a) Wpływ społeczny; b) Perswazja.
6) 2008 06 06 Autoprezentacja cz.1 i 2
7) 2008 06 07 a) Dylematy społeczne i konflikty; b) Człowiek w grupie.
8) 2008 06 20 a) Psychologia społeczna w biznesie; b) Reklama
8) 2008 06 20 a) Psychologia społeczna w biznesie; b) Reklama.
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
Tematy pracy semestralnej:
1 O i j i k ł któ kt id i h l ż b ć
1. Opisz zjawisko społeczne, które z punktu widzenia psychologa może być
ciekawe do zbadania. Uzasadnij wybór oraz zaproponuj przykładową
procedurę badawczą.
2. Szef, podwładny i mechanizmy psychologiczne wpływające na interakcje
obu stron.
3 Wzajemne wywieranie wpływu przez jednych ludzi na drugich jest istotą
3. Wzajemne wywieranie wpływu przez jednych ludzi na drugich jest istotą
życia społecznego. Opierając się na aktualnej wiedzy psychologicznej
zaproponuj strategię postępowania, mającą na celu przekonanie ludzi do
zdrowego tryby życia.
d t b ż i
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
Przedmiot badań PS
P h l i ł (PS) t k b d i b
Psychologia społeczna (PS) to naukowe badanie sposobu w
jaki rzeczywista bądz
wyobrażona obecność innych ludzi
wywiera wpływ na ludzkie myślenie, odczuwanie i zachowanie
wywiera wpływ na ludzkie myślenie, odczuwanie i zachowanie
(Allport, cyt. za: Aronson, Wilson, Akert, 2001)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
Kluczowe pytania stawiane przez psychologów społecznych
W j ki ób i i l d i i j ł ?
" W jaki sposób inni ludzie wywierają wpływ nas?
" Dlaczego ulegamy wpływowi  co nam to daje?
Jakie czynniki zmniejszają lub zwiększają efektywność wpływu
" Jakie czynniki zmniejszają lub zwiększają efektywność wpływu
społecznego?
" Czy taki wpływ ma trwały skutek czy tylko przemijający?
" Jakie czynniki zmniejszają lub zwiększają trwałość skutków wpływu
społecznego?
Jak to się dzieje, że zaczynamy lubić drugiego człowieka?
" Jak to się dzieje, że zaczynamy lubić drugiego człowieka?
" W jaki sposób powstają uprzedzenia wobec grup etnicznych lub rasowych?
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
Przecież to jest oczywiste&
" Po co wydawać pieniądze na kosztowne badania, które stwierdzają
P d ć i i d k t b d i któ t i d j
oczywistości? Przecież jesteśmy racjonalnymi istotami, potrafimy wyciągać
wnioski z obserwacji!
" Temat: METODY BADAWCZE
" Metoda naukowa VS. nienaukowa
M t d k VS ik
" Eksperyment jako metoda badań
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
TEST WIEDZY Z PS
oparty na badaniach psychologii społecznej
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
" Pytanie 1
" Pytanie 1
Przypuśćmy, że osoba obdarzona autorytetem prosi studentów o to, by
zaaplikowali wstrząsy elektryczne o prawie śmiertelnym natężeniu innemu
studentowi który nic im nie zrobił Jak procent studentów zgodzi się to
studentowi, który nic im nie zrobił. Jak procent studentów zgodzi się to
uczynić?
" Wyniki:
Wyniki:
W eksperymentach Stanleya Milgrama (1974), przedstawionym badanym jako
studia nad uczeniem się i pamięcią, 65% uczestników zaaplikowało innym
badanym coś, co uważali za wstrząsy elektryczne o prawie śmiertelnym
y ą y y p y
natężeniu (w rzeczywistości nie stosowano prawdziwych wstrząsów
elektrycznych).
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
" Pytanie 2
P t i 2
Jeżeli dajesz dzieciom nagrody za robienie czegoś, co wcześniej lubiły czynić,
będą one lubiły póz
niej tę czynność:
a) bardziej
b) tak samo
c) mniej
) j
" Wyniki
Od i dz
) N d i l d i bi i ś kl l bi bić
Odpowiedz
c): Nagradzanie ludzi za robienie czegoś, co zwykle lubią robić,
sprawia, że w przyszłości będą lubić tę czynność mniej (np. Lepper, Greene,
Nisbett, 1973)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
" Pytanie 3
P t i 3
Jeżeli zobaczysz, że ktoś, kogo podziwiasz, robi coś niezdarnego, czy głupiego,
na przykład rozlewa kawę z filiżanki, będziesz go póz
niej lubił:
a) bardziej
b) tak samo
c) mniej
) j
" Wyniki:
Od i dz
) B d i j (A d Will Fl d 1966)
Odpowiedz
a): Bardziej (Anderson, Willerman, Floyd, 1966)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
" Pytanie 4
P t i 4
Powtarzanie ekspozycji bodz
ca (osoba, piosenka, czy obraz) spowoduje, że
bodziec ten będzie ci się podobał:
a) bardziej
b) tak samo
c) mniej
) j
" Wyniki:
Od i dz
) P t i kji b dz
i k ś i dkó
Odpowiedz
a): Powtarzanie ekspozycji bodz
ca w większości przypadków
sprawia, że podoba się on bardziej (Zając, 1968)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
" Pytanie 5
P t i 5
Prosisz znajomego, by wyświadczył ci przysługę  na przykład pożyczył dziesięć
dolarów  i on się zgadza. Po spełnieniu twojej prośby osoba ta będzie się
przypuszczalnie lubiła:
l i l bił
a) bardziej
b) tak samo
c) mniej
" Wyniki:
" Wyniki:
Odpowiedz
a): Bardziej (Becker, Landy, 1969)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
" Pytanie 6
" Pytanie 6
Prawda, czy fałsz? Bardzo ułatwiające przystosowanie i korzystne dla zdrowia
psychicznego jest realistyczne spojrzenie w przyszłość, trafna ocena własnych
zdolności i cech oraz dokładne rozeznanie co do zakresu w jakim sprawuje on
zdolności i cech oraz dokładne rozeznanie co do zakresu, w jakim sprawuje on
kontrolę nad swoim własnym życiem.
" Wyniki
Wyniki
Odpowiedz
: Fałsz (Taylor, Brown, 1988)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
" Pytanie 7
" Pytanie 7
Przypuśćmy, że osoba reprezentująca organizację społeczną puka do drzwi
ludzi, prosząc ich o to, by umieścili w swoich oknach mały znaczek promujący
systemy zabezpieczenia samochodów i wielu ludzi zgadza się to zrobić. Kilka
tygodni póz
niej inna osoba z innej organizacji puka do drzwi tych samych osób
d i óz
i j i b i j i ji k d d i h h ób
i prosi o dużo większą przysługę. Tym razem idzie o wzniesienie przed ich
domami brzydkiej planszy promującej czystość środowiska. Czy myślisz, że
zgoda na pierwszą, mniejszą prośbę spowoduje, że:
a) zgoda na drugą prośbę jest bardziej prawdopodobna;
b) zgoda na drugą prośbę jest mniej prawdopodobna;
c) nie będzie ona miała wpływu na ustosunkowanie się ludzi do drugiej prośby.
" Wyniki:
Odpowiedz
a): Ludzie będą bardziej skłonni wyrazić zgodę na drugą prośbę
(Friedman Fraser 1966)
(Friedman, Fraser, 1966)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
" Pytanie 8
" Pytanie 8
Przypuśćmy, że dwoje dzieci ze szkoły podstawowej  Ania i Jacek  wypełniało
test inteligencji i Ania uzyskała w nim wyższy wynik niż Jacek. Która z podanych
niżej przyczyn mogła sprawić, że Ania osiągnęła lepszy wynik?:
a) dziewczynki są przeciętnie zdolniejsze od chłopców;
b) testy inteligencji są tak stronnicze, że dziewczynki rozwiązują je lepiej niż
chłopcy;
c) pomimo, że nie było to prawdą, nauczycielka była przekonana, że Ania jest
) i ż i b ł t d i lk b ł k ż A i j t
zdolniejsza od Jacka;
d) nauczycielka była przekonana, że Jacek jest bardziej zdolny niż Ania, a więc
Ania ze wszystkich sił starała się dowieść, że nie ma ona racji.
y ę j
" Wyniki:
Odpowiedz
c): Jeżeli nauczyciele mają silne oczekiwania co do tego, jak uczeń
powinien wypaść w teście, będą nieintencjonalnie tak traktować dziecko, że
ść ś b d l k k ć d k
ich oczekiwania się spełnią (Rosenthal, Jacobson, 1968)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]
" Pytanie 9
P t i 9
Prawda, czy fałsz? Im więcej płacisz ludziom za wygłoszenie przemówienia o
treści sprzecznej z ich własnymi przekonaniami, tym chętniej będą oni
zmieniać zdanie i zgadzać się z tym, co mówili.
i i ć d i i d ć i ó ili
" Wyniki
Odpowiedz
: Fałsz (Festinger, Carlsmith, 1959)
CENTRUM PSYCHOLOGII EKONOMICZNEJ I BADAC
DECYZJI � 2008 PRZEMYSA
AW SAWICKI
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koz
mińskiego [e-mail]