spo_konspekt.doc 19 lis 07 1
Konspekt do pierwszego bloku wykładu z psychologii społecznej
Celem zajęć oprócz poznania języka psychologii społecznej, podstawowych zagadnień,
pojęć i koncepcji teoretycznych oraz kilkudziesięciu badań przedstawiających dorobek
tej dziedziny wiedzy jest promowanie myślenia krytycznego poprzez rozwój
następujących umiejętności (por .McGovern,1989):
" zwiększona dociekliwość w wyjaśnianiu ludzkiego zachowania;
" zdolność do krytycznej analizy napotkanych argumentów;
" zdolność do poszukiwania, co jest przyczyną, a co skutkiem;
" rozwinięcie sceptycznego stosunku do napotykanych wyjaśnień i wniosków;
" wiedza o metodach badawczych.
I Blok1 . Wprowadzenie do psychologii społecznej.
Przedmiotem badaÅ„ ¨ spoÅ‚ecznej sÄ… m.in.:
@ procesy intrapersonalne (jak postrzegamy, czujemy i myślimy o innych i o sobie)
@ relacje interpersonalne (agresja, altruizm, współzależność, związki intymne, małe
grupy)
@ procesy makrospołeczne (psychologia tłumu, dylematy społeczne...)
I.1.1 Rodzaje grup
" ZBIOROWOŚĆ (grupa przypadkowa)  ludzie, którzy znajdują się w tym
samym miejscu i w tym samym czasie, ale nie współdziałają ze sobą (widownia,
pasażerowie)
" KATEGORIA SPOA
ECZNA  ludzie posiadający wspólną cechę, która
wyróżnia ich od reszty (studenci, niepełnosprawni, Polacy, kobiety).
" GRUPA SPOA
ECZNA  ludzie, których łączy ich wspólna tożsamość i którzy
współzależą od siebie (wspólny los/cele).
Grupy są USTRUKTURALIZOWANE ze względu na ROLE, jakie w nich pełnimy,
nasz STATUS i możliwości komunikowania.
I.1.2 Pojęcia do opisu grup społecznych:
" normy - wypracowane standardy, które precyzują, JAK NALEŻY, a jak NIE
NALEŻY zachowywać się w danej sytuacji- są to wspólne oczekiwania dotyczące tego,
jak członek grupy powinien się zachowywać, jeśli chce uzyskać społeczną aprobatę lub
uniknąć dezaprobaty.
" role - oczekiwania grupy dotyczące tego, jak powinni się zachowywać jej
członkowie zajmujący określone stanowiska.
" hierarchia pozycji społecznych (formalna i nieformalna) - porządkowanie
członków grupy pod względem ich władzy i możliwości wpływania na innych.
" sieć komunikacji (formalna i nieformalna)- Wzorzec przepływu informacji w
grupie.
" spójność- siła więzi łączących członków grupy.
I.1.3 Interakcje w realu i w sieci
II Podstawowe pytania i metody badawcze.
Metoda naukowa
spo_konspekt.doc 19 lis 07 2
" opiera siÄ™ na empirycznym materiale dowodowym -informacji zebranych w
obiektywny sposób
" zakłada nie tendencyjne metody przeprowadzania obserwacji, zbierania danych i
formułowanie hipotez i twierdzeń (o tym, czy coś jest prawdziwe lub uznawane, nie
decydujÄ… autorytet ani osobiste przekonania)
" składa się z szeregu uporządkowanych kroków, stosowanych do analizowania i
rozwiązywania problemów. Inny badacz może bez problemów powtórzyć (zreplikować)
nasze postępowanie
II.1 Badania korelacyjne
II.1.1 Korelacje pozorne
N = 891
" korelacja między wagą ciała operacjonalizowaną przez BMI (iloraz wagi w kg
przez wzrost w m²) a wyksztaÅ‚ceniem (zmienna: edu  lata nauki) jest istotnie ujemna 
co możemy interpretować jako: im wyższe wykształcenie tym chudsza osoba
" Dla kobiet r =  0,27
" dla mężczyzn r = 0,41 (lepiej wykształceni mężczyz
ni są ciężsi niż gorzej
wykształceni).
Po kontroli wieku
" Dla kobiet r nieitotne
" dla mężczyzn istotna dodatnia (lepiej wykształceni mężczyz
ni są ciężsi niż
gorzej wykształceni).
" Związek wagi z wiekiem jest silniejszy dla kobiet niż dla mężczyzn. Kobiety z
wiekiem tyją bardziej niż mężczyz
ni  w młodości są dużo lżejsze od mężczyzn, ale
potem to  nadrabiajÄ… .
Brak zwiÄ…zku (phi=0,027)
II.1.2 Porównanie badań korelacyjnych i eksperymentalnych:
Badanie PORNOGRAFIA 2 i 3
f& podsłuchiwanie ( obserwacja) vs przesłuchiwanie (eksperyment)
f& realizm sytuacyjny vs psychologiczny
f& trafność wewnętrzna vs zewnętrzna
f& alternatywne wyjaśnienia
f& kanon jedynej różnicy
II.1.3 Przykłady słynnych badań społecznych:
Badanie WI
ZIENIE ( Zimbardo) r . 6 w Wyborze TEKSTÓW Aronsona
Badanie POSLUSZEC
STWO ( Milgram) r . 4 w Wyborze TEKSTÓW Aronsona
Manipulacja zmiennymi niezależnymi w badaniu POSA
USZEC
STWO (19 badań
ponad 1000 osób
spo_konspekt.doc 19 lis 07 3
Manipulacja zmiennymi niezależnymi w badaniu POSA
USZEC
STWO (19 badań ponad 1000 osób
ofiara daleko i jej glos nie uczeń i nauczyciel byli w tym samym nauczyciel sam silą
dochodził do nauczyciela pomieszczeniu przykładał rękę ucznia
eksperymentator wydawał eksperymentator powierzał swoje zamiast w YALE badanie
polecenia przez telefon zadanie innemu badanego w baraku
Tow.Naukowego
BridgePort
www.come.uw.edu.pl/gw
III Podsumowanie 1 bloku
Dlaczego w psychologii porównujemy wyniki grup osób a nie pojedynczych osób?
Dlaczego losowy dobór do grup jest tak ważny?
Co oznaczają sformułowania:
f& KANON JEDYNEJ RÓŻNICY,
f& wariancja
f& interakcja zmiennych
f& randomizacja
f& procesy intrapersonalne , relacje interpersonalne, procesy makrospołeczne
f& zbiorowe klony
f& losowy przydział do grup
f& korelacja pozorna
Na czym polegają różnice między
" podejściem skoncentrowanym na zmiennych vs osobach
" realizmem psychologicznym i sytuacyjnym
" trafnością wewnętrzną i zewnętrzną badania
" badaniami korelacyjnymi i eksperymentalnymi?
Literatura:
f& Wojciszke, B. (2002) . Człowiek wśród ludzi. Warszawa: Scholar .Rozdział 1.
Czym i jak zajmuje się psychologia społeczna?
f& Wieczorkowska, G. (2007). Kierowanie motywacją: rola myśli i emocji.
Warszawa: WISS.r.1
f& LUB : Wieczorkowska, G. Wierzbiński, J. (2007). Statystyka: analiza badań
społecznych. Warszawa: SCHOLAR. r.1.