KLASTEROWY BÓL GA
OWY trwające od pół roku do kilku lat
BÓL GA
OWY HORTONA, HISTAMINOWY BÓL - najczęściej okresy napadowe występują 1  2x w
GA
OWY, roku, zwykle wiosną
GROMADNE BÓLE GA
OWY, CLUSTER HEADACHE i (lub) jesienią
- u części chorych (15  20%) w przebiegu choroby
EPIDEMIOLOGIA: nie występują remisje,
lub są one tyko kilkudniowe
" występuje znacznie rzadziej niż migrena napady u tych chorych
" ok. 0,1% populacji ogólnej występują codziennie,
lub prawie codziennie w ciągu lat
" dotyczy głównie męszczyzn (4  7x częściej)
jest to tzw. postać przewlekła
" napady bólów klasterowych rozpoczynają się zwykle w 20  30
rż. " cechy bólu :
" brak skłonności genetycznej
- atak trwa 15  180 minut (zwykle 90 minut)
- ból ma charakter ostry, przeszywający,
rozdzierający, silny, połowiczy
ETIOLOGIA:
- zlokalizowany jest za gałką oczną i w okolicy
" nieznana
czołowej
- promieniuje do okolicy skroniowej, policzka,
PATOGENEZA:
zębów, żuchwy i nosa
- pojawia się nagle, bez zwiastunów, zwykle podczas
" wg. Goadsby3 :
snu, lub drzemki,
- stosując nitroglicerynę w aerozolu wyzwalał
choć może wystąpić też w trakcie czuwania
typowe bóle klasterowe u chorych,
- czynniki wywołujące :
następnie badał ich mózgi metodą PET
działają tylko w czasie klasteru
- w przebiegu klasterowych bólów głowy dochodzi
do aktywacji 3 obszarów mózgu, alkohol
z których 2 są pobudzane nieswoiście zawsze po zadziałaniu
zmiany temperatury działające
jakiegokolwiek
na twarz
bodz
ca bólowego
środki rozszerzające naczynia
- największą aktywację stwierdza się jednak w
(nitraty) zawarte w pokarmach
obrębie neuronów istoty szarej
i lekach
podwzgórza po stronie występowania bólu
sen
- ponieważ podwzgórze może mieć związek z
- objawy towarzyszące :
różnymi chorobami o okresowym
występują wyłącznie po stronie
przebiegu, wydaje się, że tu tkwi wyjaśnienie napadowej natury
bólu
klasterowych
łzawienie
bólów głowy
zaczerwienienie spojówek
- związane z klasterowym bólem głowy rozszerzenie
wyciek z nosa, lub uczucie
naczyń jest wtórne do aktywacji
zatkania nosa
neuronów n.V dających projekcję do naczyń zaopatrywanych
zwężenie szpary powiekowej
przez ten nerw
zwężenie z
renicy
" być może klaster jest wynikiem wrażliwości wewnątrzjamistej
części t. szyjnej wewnętrznej na neuralne wpływy z podwzgórza
dotkniętego dysfunkcją
osłabienie odruchu
rogówkowego
obrzmienie powieki
OBRAZ KLINICZNY:
" choroba charakteryzuje się występowaniem ataków bólowych w jednostronne pocenie się i
określonym czasie zaczerwienienie twarzy
w sposób zgrupowany (klastery) - chory nie może pozostać nieruchomo, pozycja
leżąca subiektywnie
nasila dolegliwości :
" cechy klasteru :
chorzy są pobudzeni
- klaster jest to okres występowania ataków psychoruchowo
bólowych
najczęściej chodzą
- najczęściej trwa 3 - 6 tygodni
czasem pacjent z bólu uderza
- w okresie klasteru pacjent doznaje od 1 ataku na
głową o ścianę, lub tłucze ją
dwa dni do 8 na dobę
pięściami
zwykle od 1 do 4 na dobę, często o tej samej porze dnia
- częstość napadów może być największa w środku
okresu klasteru i stopniowo się aż do zakończenia
klasteru
- między okresami bólu występują (niekiedy z dużą
regularnością) przerwy
KLINICZNE CECHY KLASTEROWEGO BÓLU
GA
OWY
1. jedno lub obustronne pocenie
twarzy
2. zaczerwienienie twarzy
3. zatkanie nosa po stronie bólu
4. ból głowy trwa 15-90 minut,
występuje rzutami trwającymi 3-16
tygodni, rzuty występują
najczęściej raz do roku lub co
drugi rok
5. ból często budzi chorego w
nocy o tej samej porze, niezwykle
dręczący ból umiejscowiony za
okiem lub w otoczeniu oczodołu,
ból może promieniować do skroni,
szczęki, nosa, brody lub zębów
6. opadanie powieki, łzawienie
lub zaczerwienienie spojówek,
zmiany ze strony z
renicy
ROZPOZNANIE:
s.c. 6 mg.
lek może być podany jedynie
"
2x w ciągu dnia, co przy
znacznej liczbie ataków w ciągu dnia czyni ten sposób
terapii mało przydatnym
RÓŻNICOWANIE:
- wdychanie czystego tlenu :
przypuszczalnie działanie tlenu
" przewlekła napadowa hemikrania :
oponowe i czaszkowe
przepływy krwi
- ataki bólu przypominają bóle klasterowe
tlenoterapię należy rozpocząć
- napady występują wyłącznie w ciągu dnia, są
na początku napadu
krótsze (5  20 min.),
chory wdycha przez 10  15
częstsze (śr. 14/dz.) i nie mają tendencji do grupowania
min. czysty tlen za pomocą
klasterowego
maski twarzowej z szybkością 7  8 l/min.
- występuje niemal wyłącznie u kobiet
chorzy powinni siedzieć, lub
- całkowite ustępowanie pod wpływem indometacyny
stać pochyliwszy się do przodu
unikać hiperwentylacji
" migrena :
- ergotamina
doodbytniczo, podjęzykowo,
- częściej u kobiet
lub w postaci inhalacji
- może być poprzedzona aurą
- dihydroergotamina :
- może dotyczyć obu stron, a ból klasterowy zawsze
w postaci aerozolu
dotyczy tej samej strony
donosowego
w kolejnych napadach w jednym klasterze
np. Neomigran in aerosol
- występuje rodzinnie
- steroidy
- światłowstręt, objawy wegetatywne
podawane w postaci tzw. ataku
- nie ma cech zgrupowanych
steroidowego
- nie ma łzawienia po stronie bólu
w początkowej fazie klasteru
- napad trwa dłużej
deksametazon (początkowo
- ruch nasila dolegliwości (chory leży)
i.v. 16 mg./dz. , potem p.o.
4  2 mg./dz.)
" nerwoból nerwu trójdzielnego :
- lidokaina3 :
4% roztwór do zakraplania do
- ból trwa klika - kilkanaście sekund i często się
nosa
powtarza
na początku napadu chory
- ból można wywołać przez ucisk punktów
powinien, pochyliwszy głowę
spustowych
w tył
i zwróciwszy ku górze stroną objętą przez ból, wprowadzić do
nozdrza po bolącej stronie 15 gtt. roztworu
LECZENIE: po 15 min. można powtórzyć
lidokainę można użyć 2x w
- wyjśnić pacjentowi naturę choroby i poinformować,
każdym napadzie do 4x/dz.
że nie powoduje
wcześniej w celu udrożnienia
ona poważniejszych następstw dla zdrowia i życia
przewodu nosowego można
użyć
np. fenylefryny
krople z lidokainą mogą
" leczenie ataku bólu :
powodować zawroty głowy i nerwowość
- sumatriptan
POWIKA
ANIA:
" leczenie profilaktyczne :
- węglan litu "
100  800 mg./dz.
- blokery kanałów wapniowych
ROKOWANIE:
werapamil (320  600 mg./dz.)
- leki p/serotoninowe
" bóle mają tendencję do wygasania z biegiem lat, ale są wyjątki
pizotifen (1  2 mg./dz.)
od reguły
- walproinian sodu
600  1200 mg./dz.
- prednizon 3 :
PROFILAKTYKA:
nie dłużej niż 7  14 dni
60  80 mg/dz.
" unikanie czynników wywołujących napad bólu w okresie
można werapamil (240 mg/dz)
klasteru
skojarzyć z prednizonem
" leczenie profilaktyczne
- zabiegi chirurgiczne :
po wyczerpaniu innych metod
przecięcie zwoju skrzydłowo 
podniebiennego
PATRZ TEŻ:
koagulacja termiczna zwoju
Gassera
" ból głowy
przecięcie n.V