Etyki zawodowe- sensowność etyki zawodowej.
Gospodarcze i społeczne skutki korupcji.
Korupcja- rodzaje korupcji.
Normy moralne a normy prawne - różnice.
Stosunek agencyjny- agent pryncypał.
Odpowiedzialność agenta- (pryncypał w stosunku agencyjnym)
Czy firma może być przedmiotem odpowiedzialności moralnej- uzasadnij.
Tragedia wspólnego pastwiska.
Jak można wykazać w organizacji społeczną odpowiedzialność ( piramida Karolda- odpowiedzialność ekonomiczna, społeczna, prawna)
Nadzór korporacyjny- co to jest ? ( narzędzia CSR) w jaki sposób działa, kiedy działa ?
Argumenty CSR
Etyka
Etyka zawodowa - własne zdanie na temat sensów etyki
Etyka jest to zasadnicza część filozofii praktycznej, jest nauką o moralności. Stawia sobie za zadanie analizę i filozoficzne uzasadnienie faktów moralnych, z których można by wyprowadzić normy ludzkiego postępowania. Jedną z aktualnych kwestii moralnych współczesności jest kwestia odrębnych moralności grup zawodowych - etyki zawodowej.
Etyka zawodowa to zespól zasad i norm określających jak z moralnego punktu widzenia powinni zachowywać się przedstawiciele danego zawodu np. etyka lekarska, etyka nauczycielska, etyka urzędnicza.
Gospodarcze i społeczne skutki korupcji. Rodzaje korupcji.
Korupcja to korupcją jest obiecywanie, proponowanie, wręczanie, żądanie, przyjmowanie przez jakąkolwiek osobę, bezpośrednio lub pośrednio, jakiejkolwiek nienależnej korzyści majątkowej, osobistej lub innej, dla niej samej lub jakiejkolwiek innej osoby, lub przyjmowanie propozycji lub obietnicy takich korzyści w zamian za działanie lub zaniechanie działania w wykonywaniu funkcji publicznej lub w toku działalności gospodarczej.
Rodzaje korupcji:
Korupcja administracyjna
Korupcja gospodarcza
Korupcja wyborcza
Korupcja polityczna
Korupcja samorządowa
Korupcja legislacyjna
Korupcja koncesyjna
Korupcja informacyjna
Korupcja w zakresie zamówień publicznych
Korupcja w zakresie zamówień prywatnych
lub
Korupcja bierna - wg art. 228 Kk łapownictwo bierne - czyn związany ze sprawowaniem funkcji publicznej polegający na przyjmowaniu korzyści majątkowych lub osobistych, żądaniu takich korzyści, uzależnieniu wykonania czynności służbowej od otrzymania korzyści majątkowej. W zależności od wagi czynu sprawcy podlegają karze od grzywny do kary pozbawienia wolności
Korupcja czynna - wg art. 229 Kk łapownictwo czynne - czyn polegający na udzielaniu lub obietnicy udzielania korzyści majątkowej lub osobistej osobie pełniącej funkcję publiczna w związku z pełnieniem tej funkcji.
Społeczne skutki korupcji:
Korupcja utrudnia rozwój gospodarczy, przekreśla zasadę równości obywateli oraz
wypełnianie przez instytucje publiczne przypisanych im funkcji.
Jej koszty to zazwyczaj utrata przychodów (z podatków, ceł, prywatyzacji), a także zmniejszenie poziomu inwestycji i wzrostu gospodarczego.
Statystyki międzynarodowe wykazują, że im wyższy w danym kraju wskaźnik występowania korupcji, tym mniejsze inwestycje i niższy wzrost gospodarczy
Ekonomiczne skutki korupcji:
wypacza zasadność głównych decyzji gospodarczych, jakimi są inwestycje.
osłabia konkurencję, główną siłę napędową gospodarki. O wynikach finansowych firm zaczynają decydować „dojścia” do władzy publicznej, a nie ich sprawność.
„Opłaty” związane z korupcją stanowią de facto dodatkowy podatek, który obniża zdolność przedsiębiorstwa do inwestowania, a przez to do tworzenia nowych miejsc pracy.
może podważać finanse publiczne. Ma to miejsce wtedy, gdy osoby mające odpowiednią władzę umożliwiają innym wyłudzanie pieniędzy podatników. Nadmiernie rosną wówczas wydatki budżetowe, a przez to zwiększa się deficyt lub podatki.
Normy moralne a normy prawne.
Moralność - prawo tkwi w zwyczajach, moralności lub prawnych systemach etycznych, które kształtują moralność pozytywną.
Nie oznacza to ścisłej „odpowiedzialności” prawa względem moralności. W państwach demokratycznych prawo wyraża poglądy moralne większości jak również zdarza się, że prawo wyraża konkretny system.
Normy prawne regulują te obszary ludzkiej aktywności, które są szczególnie ważne dla funkcjonowania społeczeństwa, są możliwe do przewidzenia i nadają się do uregulowania. Natomiast moralność porządkuje całe życie człowieka, stawiając przed nim problem, jaki być powinien, zaś prawo stanowi ci jest legalne, a co jest nie legalne w życiu społeczno - gospodarczym. Moralność opiera się na refleksji, poprzedzającej dokonanie wyboru. Człowiek poszukuje uzasadnień dla swoich wyborów moralnych, zaś prawu może podporządkować się bezrefleksyjnie. Prawo natomiast jest represyjne - odwołuje się do kar. Postępowanie zgodne z prawem może być wywołane obawą przed karą.
Stosunek agencyjny. Agent - pryncypał.
Badając aspekt moralny działań gospodarczych wyodrębniamy następujące sytuacje:
- odpowiedzialność agenta
- odpowiedzialność firmy
Mianem agenta określa się osobę, która zgadza się działać na korzyść i pod kontrolą innej osoby, zwanej pryncypałem. Między agentem a pryncypałem powstaje tzw. stosunek agencyjny. Np. Pacjent(pryncypał) - Lekarz (agent).
W stosunku umownym między pryncypałem a agentem - agent może wybierać i realizować działania, których (pozytywnych) skutków oczekuje pryncypał.
Agenci mogą wybrać działania, których skutków oczekuje od nich pryncypał, jednakże rezultat nie zależy wyłącznie od wybranych i przedsięwziętych działań, lecz również od czynników losowych.
W działalności gospodarczej oprócz zjawisk przypadkowych występuje również ryzyko. Zatem rezultat może różnić się od oczekiwań agenta z powodu: ryzyka i niepewności gospodarczej. Stosunek agencyjny jest regulowany przez obowiązki agenta i pryncypała.
Do obowiązków agenta należą:
- lojalne wykonywanie zleconych zadań,
- posłuszeństwo wobec pryncypała,
Natomiast pryncypał jest zobowiązany do:
- wyrównania wartości usług wykonywanych przez agenta,
- opłacenia kosztów poniesionych przez agenta
Pojawia się tu problem odpowiedzialności agenta wobec pryncypała. Jest to odpowiedzialność wynikające z norm prawnych.
6. Jakie wnioski można wysnuć z tragedii wspólnego pastwiska?
Przypadek skonstruowany przez Garetta Hardina, zwany tragedią wspólnego pastwiska, ilustruje zachowanie tzw. free-riderów, tj. osób osiągających korzyści w wyniku wyłamania się z ogólnie obowiązujących reguł.
Z tragedii wspólnego pastwiska można wywnioskować, że naruszanie reguł jest korzystne, zwłaszcza dla pierwszej osoby, ale równocześnie naruszanie reguł nie jest korzystne. Drugi wniosek wymaga jednak zastosowania jako przesłanki wartości ładu gospodarczego, przynoszącego korzyści w długiej perspektywie.
Z tego względu Arrow twierdzi, że kodeksy powinny być przymusowe, a ich naruszanie powinno pociągać za sobą presję nie tylko moralną, ale i społeczną.
Rozważmy, zatem dobrowolne i przymusowe stosowanie kodeksów.
Jeżeli kodeksy są stosowane powszechnie, dobrowolnie i świadomie, to w istocie nie są potrzebne.
Osoby o wysokim poziomie moralnym mogą z łatwością osiągać wyższe standardy niż te, o których mówią kodeksy.
Kodeksy będą również stosowane przez osoby, dla których omijanie norm może być niekorzystne.
Jednak, jeżeli kodeksy są dobrowolne, to łatwo mogą być pomijane, nawet jeśli są deklarowane. Ich skuteczność może spaść nawet do zera, co przedstawia tragedia wspólnego pastwiska.
Jeżeli kodeksy są przymusowe, to przymus jest wynaturzeniem moralności.
Przymuszenie do moralności (bez zgody i bez uzasadnienia) oznacza, że pewna osoba lub grupa ogranicza wolność wyboru innych osób.
Kodeksy firm nie różnią się wówczas od prawa i nie można ich uważać za kodeksy etyczne, choć firmy często tak nazywają swoje kodeksy.
Powstaje, zatem pytanie, czy kodeksy firm mogą być użyteczne do podtrzymywania ładu gospodarczego?
Można wykazać użyteczność kodeksów w następujących dziedzinach:
1) informowanie "stejkholderów", czego mogą oczekiwać od firm,
2) informowanie pracowników, czego się od nich wymaga w danej firmie i jak może to być osiągnięte,
3) formułowanie wartości, do których należy aspirować,
4) inspirowanie dyskusji nad społecznymi zobowiązaniami firm,
5) rozwijanie poziomu moralnego pracowników i budowanie etosu firmy.
Czy korzyści te będą przyczyniać się do podtrzymywania ładu gospodarczego, zależy od rozwoju moralnego całych społeczeństw i może być ocenione w dłuższej perspektywie.
W Polsce w okresie transformacji systemowej kodeksy służą firmom raczej do poprawiania ich wizerunku i zdolności konkurencyjnej.
7. Jak można wykazać w organizacji społeczną odpowiedzialność? Piramida odpowiedzialności Carolla.
Najpełniejszą definicję CSR sformułował A.B. Carroll. Definicja ta oparta jest na modelu piramidy odpowiedzialności.
Wyróżnił cztery stopnie odpowiedzialności:
STOPIEŃ 1 i 2: odpowiedzialność ekonomiczna i prawna (wymagana przez społeczeństwo), tj. firma ma przynosić zyski, ma podejmować mądre decyzje strategiczne, ma minimalizować koszty, przestrzegać prawa, chronić środowisko, prawa konsumenta, przestrzegać prawa pracy itp.
STOPIEŃ III: odpowiedzialność etyczna (oczekiwana przez społeczeństwo), tj. unikanie niepożądanych działań, zapewnienie etycznego przywództwa, podejmowanie działań powyżej minimum rozumianego jako działanie zgodne z prawem itp.
STOPIEŃ IV: odpowiedzialność filantropijna (pożądana przez społeczeństwo), tj. programy wspierające społeczeństwo, zaangażowanie na rzecz społeczności lokalnej, świadczenia wolontariatu itp.
W modelu A.B. Carrolla cztery formy odpowiedzialności są usytuowane od ekonomicznej do filantropijnej. Poprzez taka interpretację idei społecznej odpowiedzialności kwalifikowana jest do grupy => after profit obligation. Przeciwieństwem do tego modelu jest tzw. model before profit, który na pierwszym miejscu stawia sobie dobro społeczne. W tym przypadku to wszyscy interesariusze są traktowani na równi z innymi, a przede wszystkim na równi z celami przedsiębiorstwa
8. Własna definicja CSR.
Społeczna Odpowiedzialność Firmy - CSR (Corporate Social Responsibility) - to koncepcja, dzięki której przedsiębiorstwa na etapie budowania strategii dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne, ochronę środowiska, a także relacje z różnymi grupami interesariuszy.
Można stwierdzić, iż CSR to filozofia prowadzenia działalności gospodarczej, uwzględniająca budowanie trwałych, przejrzystych relacji ze wszystkimi zainteresowanymi stronami.
Bycie społecznie odpowiedzialnym staje się nowym, skutecznym środkiem walki konkurencyjnej, pozwalającym rozwijać się i maksymalizować zyski w warunkach globalizujących się gospodarek
CSR jest to zestaw zobowiązań organizacji do ochrony i umacniania społeczeństwa, w którym funkcjonuje. Społeczna odpowiedzialność firmy oznacza, że jest ona moralnie odpowiedzialna i zobowiązana do rozliczania się przed prawem i społeczeństwem ze swej działalności.
Prowadząc społecznie odpowiedzialną politykę, przedsiębiorstwo buduje jeden z podstawowych zasobów niematerialnych, jakim jest reputacja.
Odpowiedzialny biznes to podejście strategiczne i długofalowe, oparte na zasadach dialogu społecznego i poszukiwaniu rozwiązań korzystnych dla wszystkich.
9. Nadzór korporacyjny jako narzędzie CSR.
Corporate governance (ład korporacyjny, nadzór korporacyjny) jest elementem CSR oraz narzędziem w ramach CSR.
W podstawowym sensie ład korporacyjny to zasady oraz normy odnoszące się do zarządzania organizacją. Jest to zespół mechanizmów wykorzystywanych do kontrolowania i koordynowania zachowań różnych, mających własne interesy udziałowców, którzy współdziałają z kadrą zarządzającą w celu efektywnej realizacji stawianych przed spółką zadań.
Ład korporacyjny można także rozumieć jako proces opracowania i wdrożenia zasad dobrych praktyk w organizacjach sektora prywatnego i publicznego, a w szczególności w spółkach publicznych.
W innym sensie pojęcie ładu korporacyjnego odnosi się do konkretnej spółki i obejmuje zindywidualizowane zasady zarządzania i nadzoru oraz relacje między właścicielami w aspekcie uczestnictwa w danej spółce.
Na kształt corporate governance każdej spółki wpływa wiele czynników o charakterze zewnętrznym, jak:
(1) system gospodarczy,
(2) polityczny,
(3) prawny oraz
(4) poziom moralności społeczeństwa,
oraz czynniki wewnętrzne, takie jak:
(1) przyjęta przez spółkę misja,
(2) struktury organizacyjne,
(3) style zarządzania,
(4) czynniki odnoszące się do konkretnych osób pełniących funkcje członków organów spółki oraz
(5) narzędzia podnoszenia poziomu etycznego spółki (kodeksy etyczne, audit etyczny, systemy selekcji i rekrutacji, komitety etyczne itp.).
10. Argumenty za i przeciw CSR
Argumenty za:
Działalność gospodarcza stwarza problemy i dlatego firmy powinny uczestniczyć w ich rozwiązywaniu,
Firmy są obywatelami w naszym społeczeństwie,
Firmy dysponują zasobami niezbędnymi do rozwiązywania wielu problemów,
Firmy są partnerami w gospodarce, tworzą wspólnotę z pozostałymi interesariuszami.
Przestrzeganie zasad społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw może przynosić korzyści zarówno dla przedsiębiorstwa jak i społeczne:
Większe zainteresowanie inwestorów - firmy, które w swojej działalności biorą pod uwagę dobro społeczne mają większe szanse na dofinansowanie. Coraz częściej kredytodawcy czy inwestorzy w celu określenia wiarygodności firmy biorą pod uwagę jej relacje z otoczeniem.
Większa konkurencyjność - aktualnie przestrzeganie zasad społecznej odpowiedzialności jest jedną z mocnych stron w zdobyciu przewagi nad konkurencją. Coraz częściej dla polskich firm jasno sprecyzowana polityka CSR jest głównym autem w budowaniu swojego wizerunku na rynku światowym.
Wzrost lojalności konsumentów i interesariuszy - bardzo często współczesny klient oprócz dobrej ceny i jakości produktu czy usługi bierze pod także pod uwagę aspekt ekologiczny jak i wizerunek i reputacje firmy.
Zwiększenie poziomu kultury organizacyjnej firmy - dzięki aktywnej współpracy na rzecz społeczeństwa firma podnosi swoją wiarygodność w oczach swoich interesariuszy, tj. klientów, pracowników czy kontrahentów. Takie działania wpływają pozytywnie na kulturę organizacyjną przedsiębiorstw, które dzięki temu charakteryzują się odpowiedzialnością, zaufaniem i partnerskimi kontaktami z otoczeniem.
Polepszenie kontaktów ze społecznością i władzami lokalnymi - firmy, które w widoczny sposób udzielają się na rzecz społeczeństwa poprzez wdrażanie długofalowych inwestycji społecznych charakteryzują się bezkonfliktowym działaniem w tym otoczeniu. Firmy, które zostały zaakceptowane przez społeczeństwo poprzez swoje działanie mają zazwyczaj przychylność władz samorządowych i oczywiście mieszkańców.
Kształtowanie pozytywnego wizerunku wśród pracowników - jednym składnikiem pozafinansowego motywowania pracowników jest właśnie społeczna odpowiedzialność firmy.
Zdobycie i zatrzymanie najlepszych pracowników - firmy, które trzymają się zasad polityki CSR mają lepszą reputację wśród pracowników i cieszą się lepszym wizerunkiem na rynku światowym. Pozwala to na pozyskanie najlepszych pracowników.
Przestrzeganie praw człowieka - w firmach gdzie wprowadzane są programy społeczne i kodeksy etyczne jest wytworzona pozytywna więź między pracownikami, która sprawia, że w bardziej wyraźny sposób przestrzegane są prawa człowieka.
Rozwiązywanie ważnych problemów społecznych - firmy, które wspierają lub prowadzą kampanie na rzecz pomocy w rozwiązywaniu problemów społecznych powodują, że zostają one bardziej nagłośnione, co może spowodować zmniejszenie tego problemu bądź nawet jego rozwiązanie.
Edukowanie społeczeństwa - dzięki przestrzeganiu zasad społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw firmy wywierają ogromny wpływ na swoich kontrahentów handlowych bądź nawet na konkurencje.
Polepszenie stanu środowiska naturalnego - firmy, które przestrzegają zasad programów ekologicznych przyczyniają się do poprawy stanu środowiska oraz do zmniejszenia poziomu zanieczyszczeń.
Dostęp do informacji o określonym przedsiębiorstwie - poprzez ogłoszenie wyników dotyczących działań odpowiedzialności przedsiębiorstwa wobec swoich kontrahentów, klientów lub pracowników w formie raportu społecznego oraz przedstawianie osiągnięć firmy w sferze społecznej, ekologicznej i ekonomicznej wpływa motywująco by uzyskać lepsze wyniki i stosować bardziej rozwinięte programy społeczne.
Przeciw:
Osłabia potencjał inwestycyjny i efektywność firm (firmy mają wyłącznie maksymalizować zyski, zgodnie z życzeniami właścicieli, czyli „zarabianie tak dużych pieniędzy jak to tylko możliwe”, osiąganie maksymalnych zwrotów z powierzonego kapitału),
Firma to instytucja stricte ekonomiczna i nie działa z pobudek moralnych (firma nie działa z pobudek moralnych, obowiązki społeczne nakładane na firmę są błędem, bowiem odciągają działalność gospodarczą od podstawowego powołania, które polega na przysparzaniu zysków właścicielom, powoduje to obniżenie efektywności przedsiębiorstwa, poprzez przeznaczanie części kapitału na cele społeczne, a to powoduje pogorszenie konkurencyjności),
Koszty programów społecznych podnoszą ceny towarów i usług, za które płaci całe społeczeństwo - kierownictwo korporacji decydując się na przeznaczanie części środków na cele społeczne rozporządza cudzymi środkami, tj. środkami pracowników, akcjonariuszy i klientów. Gdyby te grupy chciały, to by same przeznaczyły uzyskane dochody na cele społeczne. Jest to wiec rodzaj opodatkowania firmy, którego koszt ponoszą ww. grupy interesariuszy,
Zaangażowanie w programy społeczne daje firmom zbyt dużą władzę, a państwo może wycofać się z finansowania programów społecznych (ponadto zaangażowanie biznesu w takie dziedziny jak prasa, telewizja, sport jest niezupełnie słuszne, ponieważ dominacja wartości rynkowych może być dla tych dziedzin szkodliwa).