Metody portfelowe - zbiór narzędzi umożliwiających dokonanie oceny różnych możliwości działania oraz określenie przyszłej pozycji przedsiębiorstwa. Służą one planowaniu finansowemu oraz podejmowaniu przez przedsiębiorstwo decyzji alokacyjnych. Przedstawiają one w sposób graficzny w przestrzeni dwuwymiarowej przewidywane rezultaty wzajemnego oddziaływania na siebie czynników kontrolowanych i niekontrolowanych przez firmę. Różnią się one stopniem kompleksowości ujęcia, obszarami potencjalnych zastosowań oraz zakresem wkomponowania koncepcji cyklu życia produktu do analizy sytuacji, co decyduje o tym, którą z metod wybierzemy.
Rodzaje metod:
Macierz wzrostu / udziału w rynku BCG (Boston Consulting Group)
Portret przedsięwzięć gospodarczych (firmy General Electric)
Macierz kierunków polityki gospodarczej (firmy Shell)
Macierz oceny rynku (A.D. Little'a)
Macierz oceny produktu
Macierz wzrostu / udziału w rynku BCG (Boston Consulting Group)
Uwzględnia ona wzrost rynku na którym działa firma, wyrażony wskaźnikiem wzrostu (bez uwzględnienia inflacji, przy stałych cenach) [punkt graniczny, wyznaczony decyzja arbitralną, wynosi najczęściej 10%] oraz udział przedsiębiorstwa w rynku, wyrażony wskaźnikiem ujmującym relatywną pozycję przedsiębiorstwa (wielkość sprzedaży) w stosunku do pozycji największego konkurenta. [Gdy wskaźnik jest większy od 1 oznacza to, ze przedsiębiorstwo jest największe na rynku.]
Znaki zapytania - produkty wymagają inwestowania ze względu na ich niewielki udział w szybko wzrastającym rynku i stają się gwiazdami lub w przypadku nierentowności powinny zostać wycofane z rynku.
Gwiazdy - znaczne inwestowanie w celu utrzymania dominacji na szybko wzrastającym rynku; zwykle są korzystną inwestycją i stają się przyszła dojną krową.
Dojne krowy - produkty o bardzo dużym udziale w rynku i bardzo wysokiej rentowności, w te produkty nie trzeba już inwestować a zyski z ich sprzedaży mogą służyć finansowaniu znaków zapytania, gwiazd i psów. Kiedy dojne krowy tracą udziały w rynku stają się psami.
Psy - jest to sytuacja neutralna z punktu widzenia wydatków i przychodów a czasami może nawet pojawić się niewielka nadwyżka finansowa. Zazwyczaj takie produkty należy likwidować.
Portret przedsięwzięć gospodarczych (firmy General Electric)
Krytycy macierzy BCG uznali, że analiza ta jest nazbyt uproszczona i wprowadzili bardziej skomplikowaną, dziewięciopolową macierz. Wskaźniki pojawiające się na osiach to: pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa (udział w rynku, konkurencja cenowa, efektywność sprzedaży, jakość produktu, wiedza o konsumentach) oraz atrakcyjność branży (wielkość rynku, wskaźnik wzrostu rynku, intensywność konkurencji, rentowność, efekty krzywej doświadczeń).
Przedstawione powyżej trzy strefy należy interpretować następująco:
Kolor zielony - wskazuje na znaczne możliwości wzrostu, warto tu inwestować.
Kolor żółty - sugestia ostrożności, należy przeprowadzić chłodna kalkulację, utrzymać obecny stan lub selektywnie rozwijać się.
Kolor czerwony - przedsiębiorstwo powinno jeszcze wykorzystać to co się da lub wycofać się z rynku.
Macierz kierunków polityki gospodarczej (firmy Shell)
Wykorzystuje ona do oceny sytuacji zdolność konkurencyjną przedsiębiorstwa oraz rentowność branży.
Macierz oceny rynku (A.D. Little'a)
Ma ona 20 pól. Wykorzystuje pozycję konkurencyjną przedsiębiorstwa (5 sytuacji) oraz cykl życia produktu (4 fazy). Macierz ta wskazuje na działania jakie muszą być podjęte w zależności od fazy cyklu życia produktu.
Macierz oceny produktu
Zakłada że cykl życia produktu jest zależny od przedsiębiorstwa. Wynika z tego, że pozycja konkurencyjna produktu oraz zyski przedsiębiorstwa są regulowane działaniami podejmowanymi przez przedsiębiorstwo i konkurentów.
Zadanie dla grupy:
Rozdane Wam zostały pytania i odpowiedzi do nich. Każdy otrzymał pytanie lub odpowiedź. Jeśli otrzymałeś pytanie znajdź osobę, która otrzymała odpowiedź właśnie na Twoje pytanie i odwrotnie.
Poprawne odpowiedzi:
Niski udział w rynkach o szybkim wzroście mają ... |
Znaki zapytania |
Wymagają dużych inwestycji lecz niekoniecznie muszą przynieść oczekiwany rezultat |
Znaki zapytania |
Jeżeli znak zapytania odniesie sukces to staje się ... |
Gwiazdą |
Jeżeli inwestycja jest korzystna gwiazda staje się ... |
Dojna krową |
Kiedy gwiazda staje się dojną krową? |
Kiedy roczna stopa wzrostu na rynku spada poniżej 10% |
Które pole w macierzy BCG wymaga najmniejszych inwestycji (lub brak inwestycji)? |
Dojne krowy |
Które pole w macierzy BCG dostarcza najwięcej gotówki? |
Dojne krowy |
Mały udział w rynkach o małym wzroście mają ... |
Psy |
Których pozycji przedsiębiorstwo powinno posiadać najmniej? |
Psów |
Co powinno zrobić przedsiębiorstwo gdy atrakcyjność branży jest niska a pozycja konkurencyjna słaba? |
Wycofać się |
Kiedy należy walczyć o przetrwanie i bronić pozycji? |
Gdy branża jest atrakcyjna a nasza pozycja silna. |
Jaki kolor nakazuje przeanalizowanie sytuacji? |
Żółty |
Która macierz jest bardziej skomplikowana BCG czy GE? |
General Electric |
Określenie i wybór strategii alokacyjnych: typologia strategii i przykłady
Agnieszka Krawczyk
Karolina Abramowicz
Określenie i wybór strategii alokacyjnych: typologia strategii i przykłady
Agnieszka Krawczyk
Karolina Abramowicz
Działalność inwestycyjna Strategie działania
Stopień kompleksowości ujęcia
Niski Wysoki
Punkt zainteresowania
Macierz wzrostu / udziału w rynku
Macierz kierunków polityki gospodarczej
Portret przedsięwzięć gospodarczych
Macierz oceny produktu
Macierz oceny rynku
Niski 10% Wysoki
Wskaźnik wzrostu rynku
gwiazdy
znaki zapytania
dojne krowy
psy
10x 1x 0,1x
Udział w rynku
Tworzyć w sposób wybiórczy
Inwestować w celu tworzenia
Bronić pozycji
Tworzyć w sposób wybiórczy
Selekcja pod kątem osiągnięcia dochodów
Ograniczona ekspansja / końcowa eksploatacja
Chronić i zmieniać kierunek działania
Zarządzać pod kątem osiągnięcia dochodów
Wycofać się
Silna
Średnia
Słaba
Pozycja konkurencyjna
Duża
Średnia
Mała
Atrakcyjność branży
Kolor zielony = wzrost
Kolor żółty = linia graniczna
Kolor czerwony = wycofywanie się