Czołg średni PzKpfw III (SD KFZ 141)     W 1933 roku WaPrüf 6 polecił rozpoczęcie prac projektowych nad czołgiem o masie 15 000kg. Prototypy nowego czołgu miały być wykonane w zakładach Friedrich Krupp AG, Rheinmetall-Borsig, MAN i Daimler-Benz. Czołg powstał pod oznaczeniem ZW (Zugfuhrer Wagen - wóz dowódcy plutonu). Planowane uzbrojenie miało się składać z armaty kalibru 37mm (50mm) i dwóch km-ów MG 34.    Prototyp czołgu PzKpfw III został zbudowany w 1936 roku w zakładach Daimler-Benz AG. Prototyp czołgu razem z konkurencyjnymi konstrukcjami opracowanymi przez zakłady Henschel i MAN został poddany wszechstronnym próbom poligonowym w Kummersdorfie i Ulm. Próby i testy trwały od jesieni 1936 roku do końca 1937 roku, ale już na początku 1937 Heereswaffenamt zlecił firmie Daimler-Benz AG wykonanie pierwszej serii produkcyjnej tzw. 0-serie. Zakłady Krupp przedstawiły prototyp czołgu MKA, który nie został wprowadzony do produkcji seryjnej.                                                                                                                                                  Do maja 1937 roku wyprodukowano 5 czołgów PzKpfw III Ausf. A Sd Kfz 141, 1/ZW, a do końca 1937 wykonano dalszych 10 czołgów, które nosiły numery fabryczne 60101-60110. Prawdopodobnie tylko osiem z tych czołgów zostało uzbrojonych. Pancerz czołowy i boczny czołgów PzKpfw III Ausf. A miał grubość 14,5 mm, pancerz górny wieży miał 10 mm, zaś spód kadłuba 5 mm. Opancerzenie w zasadzie chroniło tylko przed ogniem broni małokalibrowej i odłamkami pocisków artyleryjskich. Masa bojowa czołgu wynosiła 15 400 kg. Uzbrojenie czołgu składało się z działka 3,7 cm Pak L/45 (37mm) zamontowanego w ręcznie obracanej wieży. W pionie armata mogła przemieszczać się od -10º do +20º. Uzbrojenie dodatkowe czołgu składało się z trzech karabinów maszynowych Rheinmetal-Borsig MG 34 kalibru 7,9 mm umieszczonych po prawej stronie wieży (dwa karabiny maszynowe) i z przodu kadłuba czołgu PzKpfw III Ausf.A   W skład załogi wchodziło pięciu ludzi: dowódca, celowniczy, ładowniczy, kierowca i strzelec-radiotelegrafista. Z przodu kadłuba czołgu, po obu stronach skrzyni przekładniowej zajmowali miejsca: mechanik-kierowca (po lewej) i strzelec-radiotelegrafista (po prawej stronie). Kierowca obserwował teren wokół czołgu przez przez dwie szczeliny obserwacyjne. Jedna umieszczona w płycie czołowej czołgu, a druga znajdowała się w boku kadłuba. Radiotelegrafista był jednocześnie strzelcem MG 34. Karabin maszynowy posiadał celownik KgZF2. Czołg był wyposażony w radiostację FuG5.    W wieży czołgu zajmowali miejsca: dowódca, celowniczy i ładowniczy. Dowódca czołgu prowadził obserwację przez osiem szczelin obserwacyjnych umieszczonych w wieżyczce zabudowanej na wierzchu, w tylnej części wieży czołgu. Wieżyczka posiadała dwudzielny właz wejściowy. Celowniczy używał celownika artyleryjskiego typu  TZF 5a. Miejsce celowniczego znajdowało się po lewej stronie wieży, a ładowniczego po prawej. W bocznych ścianach wieży czołgu znajdowały dwa jednoczęściowe włazy wejściowe celowniczego i ładowniczego. Czołgi PzKpfw III Ausf. A-D napędzane były dwunastocylindrowymi, górnozaworowymi silnikami gaźnikowymi chłodzonymi cieczą, o układzie V (kąt rozwarcia bloków cylindrów wynosił 60º) typu Maybach HL 108 TR, o mocy 184 kW (250KM) przy 3000 obr./min i pojemności skokowej 10838 ccm. Silnik umieszczony był w specjalnym zamkniętym przedziale z tyłu kadłuba czołgu. W przedziale silnikowym znajdowały się też zbiorniki o pojemności 300 l.     Napęd  przenoszony był za pomocą pięciobiegowej, mechanicznej, synchronizowanej skrzyni biegów typu Zahnradfabrik ZF SFG 75 oraz planetarnych mechanizmów skrętów i przekładni bocznych. Silnik połączony był ze skrzynią przekładniową (biegów) za pomocą wału Cardana, który przebiegał pod podłogą przedziału bojowego czołgu. Prędkość maksymalna czołgu wynosiła 32 km/h, a zasięg na drodze 165 km, zaś w terenie 95 km.     Zawieszenie czołgu PzKpfw III Ausf. A składało się z pięciu podwójnych kół nośnych z bandażami gumowymi. Każda para kół nośnych, poprzez wahacz, amortyzowana była za pomocą sprężyn stalowych. Z przodu kadłuba umieszczono dwa odlewane koła napędowe z ośmioma otworami ulgowymi służącymi do zmniejszania masy konstrukcji. Z tyłu kadłuba umieszczone były dwa koła napinające z mechanizmami napinającymi. Od góry gąsienica typu Kgs 6100/360/120 (szerokość gąsienicy 360mm) była podtrzymywana i prowadzona przez dwa podwójne kółka z bandażami gumowymi. Długość oporowa gąsienicy wynosiła 3400mm, podziałka 120mm. Czołgi PzKpfw III Ausf. A były używane głównie w 1,  2 i 3 DPanc. W lutym 1940 roku czołgi wersji A zostały wycofane z jednostek bojowych.       W 1937 roku w zakładach Daimler-Benz  wyprodukowano 15 czołgów PzKpfw III Ausf. B - Sd Kfz 141, 2/ZW o numerach fabrycznych 60201-60215. Zawieszenie czołgu w wersji B zostało całkowicie przekonstruowane. Nowe zawieszenie składało się z ośmiu par podwójnych kół nośnych z bandażami gumowymi. Koła zblokowane były parami w wózki, które resorowane były za pomocą dwóch półeliptycznych resorów piórowych. Ponadto podwozie było amortyzowane amortyzatorami firmy Fichtel & Sachs. Konstrukcja kół napędowych i napinających pozostała bez zmian. Gąsienica podtrzymywana była trzema podwójnymi kółkami z bandażami gumowymi. Konstrukcja nowego typu zawieszenia pozwoliła na zwiększenie prędkości maksymalnej z 32 km/h do 35 km/h przy jednocześnie zwiększonej masie bojowej, wynoszącej teraz 15 900 kg. W czołgu PzKpfw III Ausf. B zabudowano nową wieżyczkę dowódcy, identyczną jak w czołgu PzKpfw IV Ausf. A.      Zmieniono także konstrukcję otworów wentylacyjnych silnika i układ wydechowy. Na tylnym pancerzu kadłuba zamocowano zestaw pięciu świec dymnych umieszczonych w "koszyczku". Zastosowano też inną osłonę szczeliny obserwacyjnej kierowcy. Na lewej stronie kadłuba zamontowano uchwyt km-u MG 34.      Czołgi Ausf. B i C miały inny typ włazów umieszczonych na wierzchu przodu kadłuba służących do obsługi układu kierowniczego. Nowy typ był okrągły i mocowany zawiasami. Natomiast w wersji Ausf. A i D włazy były kwadratowe i mocowane śrubami do pancerza. Nieco bardziej do tyłu przesunięto mocowanie anteny prętowej radiostacji FuG 5.     Czołgi wersji PzKpfw III Ausf. B zostały przekazane jednostkom pancernym w roku 1937. W lutym 1940 roku wszystkie czołgi wersji Ausf. B zostały wycofane z jednostek bojowych.      Od połowy 1937 roku do stycznia 1938 roku zakłady Daimler-Benz wyprodukowały 15 czołgów kolejnej wersji PzKpfw III Ausf. C -3/ZW. Czołgi Ausf. C tylko nieznacznie różniły się od czołgów wersji Ausf. B. Zawieszenie  czołgów PzKpfw III Ausf. C składało się z ośmiu podwójnych par kół nośnych wyposażonych w bandaże gumowe. Koła zblokowane były w wózki, które były resorowane za pomocą trzech półeliptycznych resorów piórowych. Pierwsza i ostatnia para kół nośnych była resorowana dwoma krótkimi resorami zamocowanymi równolegle do podłoża. Druga i trzecia para była resorowana przez jeden dłuższy półeliptyczny resor piórowy. Ponadto w czołgach PzKpfw III Ausf. C zmieniono układ wydechowy, zmodyfikowano planetarne mechanizmy skrętu oraz zastosowano nowy typ zaczepu holowniczego. Masa bojowa czołgu wynosiła 16 000 kg. Czołgi wersji Ausf. C brały udział w kampanii wrześniowej. W lutym 1940 roku czołgi tego typu zostały wycofane z jednostek liniowych.     Od stycznia 1938 roku zakłady Daimler-Benz AG rozpoczęły produkcję czołgów PzKpfw III Ausf. D. Do czerwca 1938 roku zdołano wyprodukować tylko 30 wozów tej wersji. Zawieszenie czołgów wersji Ausf. D było bardzo podobne do czołgów wersji Ausf. C. Modyfikacja zawieszenia polegała na ustawieniu kątowym pierwszego i ostatniego półeliptycznego resora piórowego. Zmieniono także konstrukcję tylnej części kadłuba i płyty silnikowej, w której zamontowano włazy do obsługi technicznej bez żaluzji wentylacyjnych. Zmieniono także boczny wlot powietrza do komory silnikowej oraz przednie zaczepy holownicze. Czołgi Ausf. D miały powiększone zbiorniki paliwa (600dm³), co pozwoliło na zwiększenie zasięgu ze 105 do 165 km. Zmodyfikowano układ wydechowy i zabudowano nowy typ skrzyni biegów, sześciobiegową ZF SSG 76.     Pogrubiono pancerz kadłuba i wieży czołgu z 14,4mm do 30mm. Pociągnęło to za sobą wzrost masy pojazdu do 19 800 kg. Uwaga! Zdjęcia dowodzą jednak, że część czołgów Ausf. D miała nadal opancerzenie o grubości 14,5mm. Zabudowano nowy typ wieżyczki dowódcy z pancerzem o grubości 30mm i pięcioma szczelinami obserwacyjnymi. Zmieniono konstrukcję kół napędowych i napinających. Czołgi PzKpfw III Ausf. D brały udział w kampanii wrześniowej, część czołgów wycofano ze służby w lutym 1940 roku, a kilka czołgów tego typu wcielono do PzAbt z.b. V 40, który brał udział w walkach w Danii i Norwegii w kwietniu i maju 1940 roku.      Pierwszą wielkoseryjną wersją czołgu PzKpfw III były pojazdy oznaczone jako PzKpfw III Ausf. E - SdKfz 141, 4/ZW. Czołgi Ausf. E były produkowane od października 1938 roku do października 1939 roku.

dane tech.-taktyczne     wersja J Załoga  5 Masa całkowita (kg)  21 500 Wymiary (mm) ,         długość  5560         szerokość  2950         wysokość  2500 Silnik  Maybach HL 120TR i TRM  o mocy 300KM Prędkość (km/h)  32-40 (droga) Uzbrojenie  armata 5cm KwK 39 L/60     oraz 2km MG 34 7,92mm Amunicja           działo  84 - 150         km  2700 - 4900 Zasięg (km)           na drodze  145 - 165         w terenie  85 - 95 Opancerzenie (mm)  od 10 do 70

---