OSIE CIAŁA

• OŚ PIONOWA

• OŚ STRZAŁKOWA

• OŚ POPRZECZNA LUB POZIOMA

PŁASZCZYZNY CIAŁA

• P. STRZAŁKOWA (osie: strzałkowa i pionowa)

• P. POPRZECZNA (osie: poprzeczne i strzałkowe)

• P. CZOŁOWA (osie: poprzeczne i pionowe)

KOŚCIEC

• SKŁADNKI KOSTNE

• SKŁADNIKI CHRZĘSTNE

• STAWY I WIĘZADŁA

KSZTAŁT KOŚCI

• KOŚCI DŁUGIE

• K. PŁASKIE

• K. KRÓTKIE

• K. RÓŻNOKSZTAŁTNE

• K. PNEUMATYCZNE

OKOSTNA I OCHRZĘSTNA

• OKOSTNA - BŁONA WŁÓKNISTA POKRYWAJĄCA KOŚĆ SILNIE UNERWIONA I UNACZYNIONA

• OCHRZĘSTNA WŁÓKNISTA BŁONA POKRYWAJĄCA CZĘŚCI CHRZĘSTNE KOŚĆCA

SZPIK KOSTNY

• ZNAJDUJE SIĘ W JAMCH SZPIKOWYCH TRZONÓW KOŚCI DŁUGICH, JAMKACH ISTOTY GĄBCZASTEJ I KOŚCIACH PŁASKICH

• WYSTĘPUJE W POSTACI SZPIKU ŻÓŁTEGO I CZERWONEGO

• STANOWI 5%MASY CIAŁA

RODZAJ POŁACZEŃ KOŚCI

• POŁĄCZENIE ŚCISŁE

• WIĘZOZROST

• CHRZĄSTKOZROST

• KOŚCIOZROST

• POŁĄCZENIA WOLNE - STAWY

STAW JEST TO PŁĄCZENIE DWÓCH LUB WIEKSZEJ LICZBY KOŃCÓW KOSTNYCH

STAŁE ELEMENTY STAWU

• POWIERZCHNIE STAWOWE

• JAMA STAWOWA

• TOREBKA STAWOWA

NIESTAŁE ELE. STAWU

• WIĘZADŁA STAWOWE

• KRĄŻKI STAWOWE

• ŁĄKOTKI STAWOWE

• OBRĄBKI STAWOWE

Rodzaje stawów

• JEDNOOSIOWE - zawiasowy, obrotowy, ślimakowy

• DWUOSIOWE - elipsoidalny czyli kłykciowy, siodełkowy

• WIELOOSIOWE - kulisty wolny, kulisty panewkowy, stawy nieregularne

STAWY

• PROSTE

JEŻELI W BUDOWIE STAWU BIERZE UDZIAŁ TYLKO DWIE KOŚCI

• ZŁOŻONE

WIĘKSZA LICZBA KOŚCI

PODZIAŁ KOŚĆCA

• KRĘGOSŁUP I KLATKA PIERSIOWA

• CZASZKA

• KOŚCIEC KOŃCZYNY GÓRNEJ

• KOŚCIEC KOŃCZYNY DOLNEJ

KRĘGOSŁUP

• SZYJNY -7 KR.

• PIERSIOWY -12KR.

• LĘDŹWIOWY-5KR

• KRZYŻOWY 5 KR

• GUZICZNY 4-5KR

KRĘGOSŁUP

KRĘGOSŁUP

• STANOWI 45% DŁUGOŚCI CIAŁA

• WYGIĘCIA FIZJOLOGICZNE - lordoza szyjna i lędźwiowa, kifoza piersiowa i krzyżowa

• WYGIĘCIA BOCZNE - patologiczne to skoliozy

Budowa kręgu

• Trzon z przodu

• Łuk z tyłu

• Otwór kręgowy -miedzy łukiem a trzonem

Kręgi szyjne

• Typowe - 3-6 posiadają trzon kształtu prostokątnego, wyrostek kolczysty rozdwojony, otwór wyrostka poprzecznego

Kręgi szyjne

• Nietypowe : 1, 2 ,7

KRĘG SZCZYTOWY I OBROTOWY

Odcinek szyjny kręgosłupa

• Przez otwory wyrostka poprzecznego przechodzi tętnica kręgowa

Kręgi piersiowe

• Posiadają dołki żebrowe dla połączeń dla żeber na trzonie i wyrostku poprzecznym

Kręgi lędźwiowe

Trzon kształtu nerkowatego, posiadają wyrostki żebrowe, sutkowe i dodatkowy

Kręgi krzyżowe

Wszystkie kręgi zrastają się tworząc samodzielną kość

Kręgi guziczne

Wszystkie kręgi zrastają się tworząc samodzielną kość

Połączenia kręgosłupa

• Stawy

• 23 pary stawów międzykręgowych

• Staw szczytowo-potyliczny

• Staw szczytowo-obrotowy

B. Chrząstkozrosty ( krążki międzykręgowe między trzonami kręgów i połączenia za pomocą więzozrostów.

Staw szczytowo-potyliczny - górny staw głowy

• Połączenie między kręgiem szczytowym a kłykciami kości potylicznej

• Staw dwuosiowy, kłykciowy

Staw szczytowo-obrotowy - dolny staw głowy

• Połączenie między kręgiem szczytowym a kręgiem obrotowym wyróżniamy staw (szczytowo obrotowy) pośrodkowy i boczny

• Staw jednosiowy, śrubowy

STAW GÓRNY I DOLNY GŁOWY

Budowa żebra

• Żebro zbudowane jest z części kostnej i chrzęstnej

• Kość żebrowa składa się z trzonu, szyjki i głowy

ŻEBRA - podział

• PRAWDZIWE - łączą się bezpośrednio z mostkiem (I - VII)

• RZEKOME - łączą się pośrednio z mostkiem VIII,IX i X tworzą łuk żebrowy prawy i lewy

• Wolne - XI i XII kończą się swobodnie między mięśniami brzucha

Mostek

• Rękojeść

• Trzon

• Wyrostek mieczykowaty

CZASZKA
(CRANIUM)

• KOŚCI MÓZGOCZASZKI

• KOŚCI TRZEWIOCZASZKI

• PODSTAWA CZASZKI

• SKLEPIENIE

• POSIADA JEDYNE POŁĄCZENIE STAWOWE STAW SKRONIOWO-ŻUCHWOWY

CZASZKA

CZASZKA

CZASZKA WIDOK Z BOKU

KOŚCI MÓZGOCZASZKI

• CZOŁOWA

• CIEMIENIOWA

• POTYLICZNA

• SKRONIOWA

• KLINOWA

• SITOWA

KOŚCI MÓZGOCZASZKI

• CZOŁOWA

• CIEMIENIOWA

• POTYLICZNA

• SKRONIOWA

• KLINOWA

• SITOWA

KOŚCI MÓZGOCZASZKI

• CZOŁOWA

KOŚCI MÓZGOCZASZKI

• potyliczna

KOŚCI MÓZGOCZASZKI

• klinowa

KOŚCI MÓZGOCZASZKI

• ciemieniowa

KOŚCI MÓZGOCZASZKI

• skroniowa

KOŚCI MÓZGOCZASZKI

• sitowa

KOŚCI TRZEWIOCZASZKI

• PARZYSTE-szczęka, nosowa, łzowa, podniebienna, jarzmowa, małżowina nosowa dolna

• Nieparzyste -żuchwa, lemiesz

Kości trzewioczaszki

Kości trzewioczaszki

STAW SKRONIOWO-ŻUCHWOWY

• Jedyne połączenie stawowe między kośćmi czaszki

• Buduje go głowa żuchwy i powierzchnia żuchwowa kości skroniowej

Zatoki przynosowe

• Przestrzenie powietrzne położone w kościach czaszki

• Szczękowa- największa

• Klinowa

• Czołowa

• Komórki sitowe

• Zatoki - uchodzą do przewodów nosowych

JAMA NOSOWA

• ŚCIANY - boczna, górno-przednia, przegroda nosa, dolna

• NOZDRZA- przednie i tylne

• PRZEWODY NOSOWE- górny, środkowy i dolny

OCZODÓŁ

• ŚCIANY- dolna, górna, przyśrodkowa i boczna

• ZAWARTOŚĆ - oko

• POŁĄCZENIA -(9) połączeń: z jamą nosową, dół przedni i środkowy czaszki, dołami: skrzydłowo- podniebiennym, podskoroniowym i inn

DÓŁ CZASZKI PRZEDNI

• OGRANICZAJĄ - KOŚĆ CZOŁOWA, SITOWA, KLINOWA

• OPUSZKA WĘCHOWA

• NERWY WĘCHOWE

• PŁATY CZOŁOWE

DOŁY CZASZKI

DÓŁ CZASZKI ŚRODKOWY

• OGRANICZAJĄ - KOŚĆ KLINOWA, SKRONIOWA,CIEMIENIOWA

• DÓŁ PRZYSADKI

• KOŁO TĘTNICZE MÓZGU

• MIĘDZYMÓZGOWIE, PŁATY SKRONIOWE

DÓŁ CZASZKI TYLNY

• OGRANICZAJĄ - KOŚĆ POTYLICZNA, SKRONIOWA, CIEMIENIOWA

• OTWÓR WIELKI PRZEJŚCIE dla RDZENIA PRZEDŁUŻONEGO

• MÓŻDŻEK

KOŚCI KOŃCZYNY GÓRNEJ

• KOŚCI OBRĘCZY- łopatka i obojczyk

• KOŚCI CZ. WOLNEJ

• ramienia -k.ramienna

• przedramienia- łokciowa i promieniowa

• ręki - k. nadgarska,

• śródręcza i palców

KOŚCI KOŃCZYNY GÓRNEJ

STAWY KOŃ. GÓRNEJ

• MOSTKOWO-OBOJCZYKOWY

• BARKOWO-OBOJCZYKOWY

• RAMIENNY

• ŁOKCIOWY

• PROMIENIOWO-NADGARSTKOWY

• STAWY RĘKI

Staw mostkowo-obojczykowy

• Połączenie między rękojeścią mostka i końcem mostkowym obojczyka

• Zakres ruchów odpowiada stawowi kulistemu

Staw barkowo-obojczykowy

• Połączenie między końcem barkowym obojczyka a wyrostkiem barkowym łopatki

• Ruchy zbliżone do stawu kulistego a mniejszy zakres jak w stawie mostkowo-obojczykowym

STAW RAMIENNY

• Połączenie między wydrążeniem stawowym a głową kości ramiennej

• Staw kulisty wolny

• Wieloosiowy

STAW ŁOKCIOWY

• Połączenie między kością ramienną a kośćmi promieniową i łokciową

• Staw złożony

• Ramienno promieniowy

• Ramienno łokciowy

• Promieniowo-łokciowy bliższy

STAW RAMIENNY I ŁOKCIOWY

STAW PROMIENIOWO-NADGARSKOWY

• Połączenie między kością promieniową a szeregiem bliższym kości nadgarstka

• Staw elipsoidalny

• Dwuosiowy

KOŚCI KOŃCZYNY DOLNEJ

• KOŚCI OBRĘCZY -miedniczna i krzyżowa

• CZĘŚĆI WOLNEJ -

• Uda- kość udowa

• Goleni - kość piszczelowa i strzałka

• Stopy - stępu, śródstopia i palców

Kości obręczy

• Miedniczna

• krzyżowa

Kość miedniczna

• Składa się z kości:

• Biodrowej

• Kulszowej

• Łonowej

KOŚĆ UDOWA

• Koniec bliższy -Głowa

• Trzon

• Koniec dalszy - kłykcie

Kości goleni

• Piszczelowa

• Strzałka

Kość piszczelowa

• Nazywana kością bez głowy

• Koniec bliższy - kłykcie

• Trzon

• Koniec dalszy - po stronie przyśrodkowej kostka przyśrodkowa, po bocznej wcięcie dla strzałki

Kości stopy

• Kości stępu : skokowa, piętowa, sześcienna, łódkowata, klinowate przyśrodkowa, pośrednia i boczna

• Śródstopia

• Palców - paliczek bliższy, środkowy i dalszy oprócz palucha: bliższy i dalszy

STAWY KOŃCZYNY DOLNEJ

• BIODROWY

• KOLANOWY

• SKOKOWY GÓRNY

• SKOKOWY DOLNY

• STAWY STOPY

STAW BIODROWY

• Stanowi panewka kości miedniczej i głowa kości udowej

• Staw kulisty panewkowy

• Wieloosiowy

• Często ulega urazom u osób starszych

STAW KOLANOWY

• Budują go kłykcie kości udowej, kłykcie kości piszczelowej i rzepka

• Ma wzmocnienie więzadłowe

• Staw dwuosiowy

• Zawiasowo-obrotowy

STAW KOLANOWY

• Jama stawowa jest podzielona przez łąkotki przyśrodkową i boczną niecałkowicie na piętro górne i dolne

• Łąkotka przyśrodkowa częściej ulega uszkodzeniom

Staw kolanowy

• Mocne więzadła krzyżowe dzielą staw kolanowy na część przyśrodkową i boczną

Staw kolanowy

• W górny piętrze stawu wykonujemy ruchy zginania i prostowania

• W dolnym piętrze stawu ruchy obrotowe w pośrednim położeniu stawu.

STAWY STOPY

• Skokowy górny

• Skokowy dolny

• Poprzeczny stępu Choparta

• Stępowo-śródstopne

• Śródstopno-paliczkowe

• Międzypaliczkowe

Staw skokowy górny

• Skokowo-goleniowy

• Budują go kości: skokowa, piszczelowa i strzałka

• Staw zawiasowy

• Ruchy zginania stopy ku górze grzbietowo i ku dołowi podeszwowo

• Przy ustalonej stopie pochylenie goleni ku przodowi i prostowanie goleni

Staw skokowy dolny

• Skokowo-piętowo-łódkowy

• Budują go kości: skokowa, piętowa i łódkowa

• Zgięcie podeszwowe, przywodzenie i odwracanie

• Zgięcie grzbietowe odwodzenie i nawracanie

Staw Choparta

• Poprzeczny stępu

• Skokowo-łódkowy

• Piętowo-sześcienny

• Kluczem do tego stawu jest więzadło rozdwojone: piętowo-łódkowe i piętowo-sześcienne

---