W „Lalce” jest kilku narratorów:

1) narrator 3-osobowy - wszechwiedzący, ukrywający się za światem przedstawionym, to typ tzw. narracji przezroczystej, której zadaniem jest:

- przedstawianie wydarzeń,

- informacje o zachowaniu bohaterów,

- przytaczanie opinii jednych osób o innych,

- dążenie do obiektywizmu.

2) narrator 1-osobowy - bohater powieści, uczestnik świata przedstawionego, autor pamiętnika Ignacy Rzecki. To narracja subiektywna, której zadaniem jest poprzez retrospekcję przedstawienie fundamentów niektórych idei i konfliktów. Zadaniem pierwszoosobowej narracji jest zaprezentowanie innego, ciepłego spojrzenia na świat, które bardzo często jest nieprawdziwe. W narracji Rzeckiego dostrzegamy elementy fałszywego osądu świata (Ignacy Rzecki często się myli co do oceny postępowania niektórych osób)

- rozszerzenie przez retrospekcję akcji do lat 40. XIX wieku,

- funkcja budująca klimat powieści (humor).

Dwoistość narracji powoduje niejednorodność obrazu świata. Nie ma jednej prawdy o rzeczywistości, bohaterach, wydarzeniach - jest prawda złożona (zgodność z koncepcją realizmu).

Obaj narratorzy mówią innym językiem.

Ponadto dostrzec można tzw. lustra, w których odbija się światopogląd niektórych postaci (tok myślowy Wokulskiego, Izabeli, Tomasza Łęckiego).

---