.Pokaż, iż umiejętne manewrowanie funkcją alokacyjna i funkcją redysrybucyjną może przerodzić się w sprawne działanie funkcji stabilizacyjnej.
Polega na wykorzystywaniu podatków do skorygowania rynkowego rozmieszczenia czynników produkcji (pracy, kapitału, ziemi) i skorygowanie rynkowej struktury PKB. Mechanizm rynkowy jest niedoskonałym instrumentem alokacji zasobów. O tej niedoskonałości przekonujemy się obecnie w Polsce.
W Polsce w latach 90. podatki w szerokim zakresie były wykorzystywane w celach alokacyjnych. W przypadku podatku dochodowego, elementem najsilniej korygującym rynkowe rozmieszczenie zasobów są ulgi i zwolnienia. W latach 93-98/99 w podatku dochodowym istniały specjalne ulgi inwestycyjne.
W przypadku podatku dochodowego od osób prawnych zostały one zlikwidowane z dniem 01.01.1999r., a w przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych - od 01.01.2000r. Ulgi te zachęcały podatników do inwestowania w dziedzinach preferowanych przez państwo i w gminach dotkniętych chronicznym bezrobociem. W podatkach dochodowych, a zwłaszcza osób fizycznych nadal istnieje szereg ulg zachęcających podatników do podnoszenia wydatków na cele preferowane przez państwo. Przewidziane są ulgi z tytułu darowizn - cele użyteczności publicznej. Zachęcają one do modernizacji i remontu mieszkania, zakupu działki budowlanej, zakupu nowego mieszkania czy domku jednorodzinnego.
Funkcję alokacyjna pełnią również podatki od wydatków czyli podatki konsumpcyjne. Najważniejszymi są podatek od towarów i usług i podatek akcyzowy. Towary i usługi o podstawowym znaczeniu dla konsumpcji są opodatkowane stawką obniżoną, przez co są tańsze i dzięki temu wyższa jest ich konsumpcja, produkcja lub import (mleko, chleb). Również podatek akcyzowy pełni funkcję alokacyjną. Wyroby spirytusowe- piwo, wino, oraz wyroby tytoniowe są opodatkowane wysokimi stawkami akcyzy, dlatego są drogie i dzięki temu niższa jest ich konsumpcja, produkcja i import. Państwo wysokimi stawkami akcyzy nałożonymi na wyżej wymienione towary przyczynia się do zapobiegania patologii społecznej wynikającej z nadmiaru spożycia alkoholu. Z wyjątkiem podatku akcyzowego, w przypadku podatków, funkcja alokacyjna pozostaje w sprzeczności z ich najważniejszym przeznaczeniem - funkcją fiskalną. Zwolnienia i ulgi podatkowe wykorzystywane są w celach alokacyjnych, przyczyniają się bowiem do spadku dochodów publicznych.
Funkcja redystrubucyjna - polega przede wszystkim na działaniach zmierzających do niwelowania zbyt dużych nie akceptowanych społecznie różnic dochodowych i majątkowych oraz pomocy ludziom starym, upośledzonym i chorym, którzy nie są w stanie radzić sobie sami. Państwo przejmuje część dochodów i poprzez transfery pieniężne przekazuje je tym osobom, które mają niskie dochody. Głównymi instrumentami realizacji tej funkcji są: system podatkowy, wydatki budżetowe, składki na ubezpieczenia społeczne oraz systemy różnego typu opłat i cen
Głównymi formami pomocy ze strony państwa są więc różnego typu świadczenia pieniężne (transfery), w tym:
dofinansowywane przez państwo (emerytury i renty, zasiłki inwalidzkie i chorobowe, zasiłki dla bezrobotnych),
w całości finansowane przed państwo (zasiłki dla osób o niskich dochodach, dodatki rodzinne, dodatki mieszkaniowe)
świadczenia w naturze (powszechna służba zdrowia i oświata)
Negatywne zjawiska:
wszystkie zjawiska trzeba finansować (poziom tych świadczeń będzie wysoki).
sposób realizacji funkcji redystrybucyjnej prowadzi często do sprzeczności między tzw. sprawiedliwością społeczną a efektywnością ekonomiczną,
Ľle skonstruowany oraz zbyt rozbudowany system ubezpieczeń i świadczeń socjalnych podcina system motywacji do pracy i wywołuje problemy z jego dalszym finansowaniem, same świadczenia niejednokrotnie nie trafiają do tych, którzy ich najbardziej potrzebują
.
.Proszę omówić obszar budowy finansów publicznych (wykład)-
Przedmiotem nauki o finansach publicznych są zjawiska oraz procesy związane z powstawaniem i z rozdysponowaniem pieniężnych środków publicznych zapewniających funkcjonowanie sektora publicznego.
Nauka o finansach publicznych bada zakres i przyczyny, dla których tworzy się fundusze publiczne i różnorodne skutki, jakie wywołuje tworzenie funduszy publicznych.
.Wydajność dochodowa i jakie czynniki ją określają (Wykład)
Wydajność dochodowa poszczególnych podatków jest uzależniona od wielu czynników na które nie mają bezpośredniego wpływu ani parlament ani rząd - faza kryzysu.
Zapisane w ustawie budżetowej kwoty wydatków stanowią limit, ich przekroczenie oznacza naruszenie ustaleń dokonanych w ramach autoryzacji budżetowej a więc złamanie ustawy budżetowej , co może doprowadzić do postanowienia Rządu przed Trybunałem Stanu
.Istota państwa
Rdzeniem państwa prawnego jest zasada praworządności „ praworządność oznacza przestrzeganie prawa w sferze jego stanowienia i stosowania. Postulat przestrzegania prawa jest kierowany wyłączanie do organów władzy publicznej ”. Aby państwo mgło zostać uznane za praworządne, wystarczy , że przestrzegają w nim organy władzy państwowej i lokalnej. Z istotą państwa prawnego wiąże się także zasada pewności prawa (której elementami są : jawność, stabilność i jasność prawa) i zasada ochrony praw słusznie nabytych (uzyskane raz prawo nie może być odebrane lub w niekorzystny sposób zmodyfikowane ). Kolejną fundamentalną regułą państwa prawnego jest zasada związana państwa prawem. Podstawowym twierdzeniem jest teza, że państwo- odmiennie niż obywatel nie może działać beż upoważnienia normy prawnej która wskazuje, co wolno danemu organowi władzy, a czego nie. Państwo ogranicza sferę swojej wolność obligując organy do działania tylko i wyłącznie w granicach kompetencji zawartych w normach prawnych. Zupełnie inaczej kieruje się do jednostek , obywatel może czynić wszystko to, co mieści się w granicach indyferencji prawnej
Kolejnym elementem państwa prawnego jest zasada integralnej podmiotowości prawnej państwa. Państwo posiada osobowość prawną i tym samym stanowi jednolity podmiot praw i obowiązków. Dotyczy to stosunków wewnętrznych, a więc działań wobec własnych obywateli i jednostek samorządowych na terytorium danego państwa, ale odnosi się także do stosunków zewnętrznych na płaszczyźnie międzynarodowej. Bardzo ważne w modelu państwa prawnego są również zasady konstrukcji systemu prawnego: hierarchiczność, niesprzeczność i zupełność. Podsumowując :modelowe zasady konstrukcji państwa prawnego leżą u podstaw koncepcji demokratycznego państwa. Każde państwo demokratyczne musi opierać się o zasadę praworządności, zasadę związania państwa prawem, zasadę integralnej podmiotowości prawnej państwa i o określone zasady konstrukcji systemu prawa. Katalog ten winien być jeszcze uzupełniony o idee podziału władzy i idee konstytucjonalizmu.
11. Definicja budżetu i jaki będzie budzet na przyszły rok.
Budżet państwa - To podstawowy plan finansowy obejmujący dochody i wydatki państwa w ramach systemów finansowych publicznych. Przyjmuje on postać ustawy budżetowej, która upoważnia władzę wykonawczą do pobierania w określonej formie i czasie dochodów i ich rozchodowywanie na sprecyzowane cele, pod kontrolą władzy ustawodawczej.
Deficyt budżetowy Państwa na rok 2008 ma wynieść ok. 27 mln zł