PODSTAWOWE TECHNIKI INTERWENCJI

• ZAWARCIE Z PARTNERAMI KONTRAKTU NA WSPÓŁPRACĘ

• Niezbędny wstęp do dalszej pracy

• Partnerzy muszą uwierzyć, iż terapeuta ich wspiera, wysłucha i rozumie, jest godny zaufania

• Koncentrowanie się na relacji partnerów, a nie na ich błędach i słabych stronach

• Umożliwienie każdemu z małżonków spojrzenie na swojego partnera z innej perspektywy poprzez ocenę jego postępowania, motywacji, intencji i osobowości

• Zmiana negatywnej oceny partnera jest istotnym wstępem do dalszej pracy

• KWESTIA RODZAJU, A WYBORU STRATEGII INTERWENCYJNEJ

• dobór strategii interwencji uwarunkowany jest płcią partnerów.

• Kobiety częściej chcą rozmawiać o problemach, mężczyźni częściej się dystansują wobec konfliktów.

• Wprowadzenie określonych zasad i reguł postępowania jest niezbędne w procesie rozwiązywania problemów.

• TRENINGI KOMUNIKACJI

• Kładą nacisk na różne aspekty procesu porozumienia się

• Podkreślają wagę wysłuchania partnera, parafrazowania jego wypowiedzi, umiejętności niewerbalnych, podążania za tokiem rozumowania partnera, akceptowania go.

• Badania pokazują, że wyuczenia partnerów aktywnego słuchania i wyrażania własnych opinii jest równie skuteczne jak inne metody terapeutyczne

• I część treningu komunikacyjnego dotyczy umiejętności słuchania i mówienia. Terapeuta uczy metod komunikacyjnych, zachęca do utrzymywania kontaktu wzrokowego, pomaga w skupieniu uwagi na wypowiedzi partnera, zachęca do formułowania zwięzłych, prostych wypowiedzi, bez krytyki, uczy jak budować odpowiednio krótkie, ale treściwe zdania o pojedynczych sprawach.

• II część treningu polega na ćwiczeniu umiejętności słuchania i mówienia poprzez okazanie partnerowi zrozumienia dla jego poglądów i emocji (parafrazowanie, powtarzanie zasłyszanych uwag, odtwarzanie wypowiedzi)

• III część zamiana ról słuchacza i mówiącego

• Dzięki wykształceniu umiejętności komunikacyjnych uzyskuje się efekt zwolnienia interakcji, osłabia się jej gorączkowy i negatywny charakter, zostaje zwiększone prawdopodobieństwo wzajemnego zrozumienia, spada ilość negatywnych komunikatów.

• ROZWIĄZYWANIE PROBLEMU- wyróżniamy dwie metody zorientowane na rozwiązanie:

• I Negocjacje z partnerem, w celu uzyskania jego zgody na zmianę zachowania lub wypracowanie kompromisu. Etapy:

• NEGOCJACJE

• POROZUMIENIE

• UMOWA

• II metoda przebiega w następujących etapach:

• ROZPOZNANIE ISTOTY PROBLEMU

• SKONCENTORWANIE NA JEDNYM PROBLEMIE

• SKUPIENIE SIĘ NA OBECNYCH WYDARZENIACH

• SKONCENTORWANIE SIĘ NA KONKRETNYCH ZACHOWANIACH PARTNERA

• UZNANIE WŁASNEJ WSPÓŁODPOWIEDZIALNOŚCI ZA PROBLEM

• BURZA MÓZGÓW- POSZUKIWANIE WSZYSTKICH MOŻLIWYCH ROZWIĄZAŃ

• OMAWIANIE KAŻDEJ PROPOZYCJI

• WYBÓR NAJLEPSZEJ MOŻLIWOŚCI

• ZAWARCIE KONTRAKTU następuje po wypracowaniu porozumienia i rozwiązań, precyzuje te zachowania które partnerzy będą starali się zmienić. Najlepszy typ kontraktu to porozumienie zawarte na zasadzie zaufania, bez kar i nagród, przymusów, czy zewnętrznych motywacji.

• WZMACNIANIE REAKCJI POZYTYWNYCH- wprowadzanie dobrowolnych, prostych umów dla dobra związku, dostarczenia mu niezbędnej energii, uzyskiwania pozytywnych doświadczeń. Partner starają się robić to, co szczególnie zadowala drugą stronę: np. szybciej wraca z pracy, więcej czasu poświęca żonie, etc.

• KSZTAŁTOWANIE POZYTYWNYCH DOŚWIADCZEŃ

• Chwalenie siebie nawzajem oraz przed rodziną i znajomymi

• Wyrażanie podziwu i szacunku dla zalet i osiągnięć partnera

• Rozmawianie o wspólnych planach i marzeniach

• Okazywanie przywiązania i czułości

• Sprawianie partnerowi przyjemności

• WYCISZANIE

• Podczas konfliktu dochodzi do „zatapiania”, czyli pobudzenia, chaosu, bezsilności, dezorientacji, wybuchu silnych negatywnych emocji

• Przeciwieństwem tego stanu jest poczucie spokoju i opanowania

• Wyciszanie- spowolnienie interakcji pomiędzy partnerami, kontrola reakcji, uspokojenie się, osiąganie spokoju wewnętrznego poprzez przerwanie dyskusji, obserwację reakcji partnera, odprężenie, dialog wewnętrzny- powtarzanie pewnych stwierdzeń w myślach, akceptację, że partner może potrzebować czasu aby się uspokoić.

• UMIĘJĘTNOŚCI NIEWERBALNE

• Posługiwanie się sygnałami wyrażającymi uważne słuchanie wypowiedzi partnera, reagowanie na jego słowa- utrzymywanie kontaktu wzrokowego, kiwanie głową, uśmiech, przychylny wyraz twarzy

• Unikanie nieodpowiednich sygnałów- wydymanie warg, marszczenie czoła, sarkastyczny wyraz twarzy, unikanie kontaktu wzrokowego, patrzenie w bok, etc

• Mowa ciała- siedzenie blisko partnera, pochylanie się w jego kierunku, otwarta pozycja ciała, ręce opuszczone wzdłuż tułowia, nie skrzyżowane, nogi splecione nie w kolanach, ale kostkach, etc)

• Obserwowanie wyrazu twarzy, oddechu, ruchów i zachowań partnera- w celu określenia jego emocji i stanu

• ZACHOWANIA EMPATYCZNE

• Współodczuwanie które pozwala na zrozumienie i rozpoznanie emocji oraz przeżyć partnera

• Empatia łączy umiejętności werbalne i niewerbalne: podążanie za partnerem, okazywanie mu zainteresowania, parafrazowanie jego wypowiedzi, wyrażanie akceptacji dla uczuć partnera

• OPOWIADANIE O ODCZUWANYCH EMOCJACH

• Nauka języka emocji „jestem smutna” zamiast „ uważam, że to przygnębiające”; „jestem zły” zamiast „to mnie irytuje”

• Wyrażanie emocji, nie myśli, czy przekonań

• Terapeuta zadaje pytanie w stylu: co pani czuje, kiedy mąż mówi coś takiego? Czego pan się teraz najbardziej obawia? Co pana teraz najbardziej denerwuje?

• Warto stwarzać bezpieczne warunki do rozmowy o uczuciach, a unikać intelektualnych dyskusji

• Skupienie na emocjach „tu i teraz”, rozpoznawanie emocji świadomych i nieświadomych, zwracanie się do partnera bezpośrednio

• PODKREŚLANIE POSTĘPÓW W TERAPII

• Określanie perspektyw stojących przed parą przez terapeutę

• Zwracanie uwagi na poprawę następując w trakcie terapii, na efekty

• Wskazywanie na to, co już zostało wypracowane, co się zmienia, poprawia

• PRZEFORMUŁOWANIE

• Zabieg ten oznacza pomoc w uzyskaniu nowej perspektywy, dzięki której partnerzy potrafiliby w bardziej pozytywny sposób postrzegać partnera oraz istniejąc konflikt. Celem jest:

• Odrzucenie przekonań o jednostronnej winie

• Określenie, że problem dotyczy związku, a nie jednego z partnerów

• Opisanie problemu w bardziej pozytywnej formie

• Przeformułowanie problemu tak, aby można było go rozwiązań dzięki udziałowi w terapii

• Terapeuta przedstawia sytuację na różne sposoby, unika zrzucania winy, pomaga w przeprowadzeniu zmian w myśleniu

• Łagodniejsza interpretacja sytuacji przez partnerów pozwala na zmianę negatywnej oceny partnera i obwiniania go

• Przeformułowanie jest procesem polegającym na zbieraniu informacji przez terapeutę i ukazywaniu ich w innym świetle, oraz sprawdzaniu czy para zgadza się z nowymi interpretacjami

Zagadnienie 7 Podstawowe techniki interwencji w terapii małżeństw doświadczających umiarkowanych trudności wg Crane.

---