15.03.2011
ĆWICZENIA ODDECHOWE - wpływają na jakość oddechu, mają za zadanie dotlenienie organizmu
Cel:
- lepsze dotlenienie organizmu,
- pogłębianie wdechu i wydechu,
- nauka prawidłowego toru oddychania,
- zwiększenie ruchomości klatki piersiowej,
- wzmocnienie mięśni oddechowych (mięśnie wdechowe: przepona, mięśnie międzyżebrowe zewnętrzne, prostownik grzbietu, „mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy”; wydech jest aktem biernym, dopiero przy nasilonym wydechu włączają się mięśnie brzucha, piersiowe i międzyżebrowe wewnętrzne).
Wskazania:
- u wszystkich pacjentów poddawanych kinezyterapii,
- przy ćwiczeniach z dużą intensywnością,
- przy ćwiczeniach z oporem,
- przy ćwiczeniach izometrycznych,
- u pacjentów unieruchomionych, leżących,
- po zabiegu operacyjnych związanym ze znieczuleniem ogólnym,
- choroby układu oddechowego.
Technika:
- wdech nosem,
- wydech ustami,
- wydech z syczeniem, syczenie wydłuża wydech (długi i wolny),
- 4-6 razy, aby uniknąć hiperwentylacji,
- unikać wstrzymywania oddechu na szczycie wdechu (wzmaga ciśnienie śródpłucne, blokuje krążenie żylne).
Rodzaje ćwiczeń:
- statyczne: bez współruchów,
- dynamiczne: ze współruchami kończyn górnych, dolnych, tułowia i głowy; współruchy ułatwiają wdech i wydech.
Tory oddychania:
1. Tor żebrowy (piersiowy) - oddychanie klatki piersiowej, dominuje u kobiet.
2. Tor przeponowy (brzuszny) - oddychanie przeponą, celem tego ćwiczenia jest wzmocnienie przepony; leżenie tyłem (opór na przeponę poprzez trzewia), kolana zgięte, jedna ręka na mostku - klatka piersiowa nieruchoma, druga ręka na brzuchu - unosi się i opuszcza. Można dodatkowo dać opór na brzuch, np. woreczek, książka.
3. Tor dolno-żebrowy - technika wykonania: leżenie bokiem, podczas wdechu RR bokiem w górę, wydech - RR bokiem w dół i kolano zewnętrzne do klatki piersiowej.
Ćwiczenia oddechowe z przyborami:
- piórko,
- płomień świecy,
- kartka,
- u dzieci bańki mydlane,
- piłeczka ping pongowa,
- sztywny pas, ściskanie dolnych partii żeber, wydłużamy wydech.
Ćwiczenia oddechowe możemy wykonać również u pacjentów nieprzytomnych. Wsłuchujemy się w oddech i przy wydechu uciskamy żebra, co ułatwia i pogłębia wydech.
Sprężynowanie klatki piersiowej - uciskamy żebra przy wydechu, na końcu wykonujemy wibrację i gwałtownie puszczamy
Oklepywanie klatki piersiowej - odkrztuszenie wydzieliny zalegającej w płucach
Schorzenia i zalecany tor oddychania:
- tor piersiowy: ZZSK, skolioza, klatka piersiowa szewska i lejkowata,
- tor przeponowy: choroby ABE (astma, przewlekłe zapalenie oskrzeli, rozedma płuc), pacjent leżący,
- tor dolno-żebrowy: wysiękowe zapalenie opłucnej.
ĆWICZENIA KOORDYNACYJNE - polegają na współdziałaniu ruchów jednych części ciała w stosunku do drugich
Ośrodek koordynacji i równowagi - móżdżek
Rodzaje koordynacji:
podstawowa - ruchy naprzemienne; najtrudniej wykonać ruchy naprzemienne w częściach dystalnych,
ogólna - wykonywanie czynności codziennych,
wyższa - nie jest wrodzona, trzeba jej się nauczyć, raz nauczona zostaje do końca życia, np. jazda na rowerze, jazda samochodem, gra na perkusji,
wzrokowo-ruchowa (oko-ręka) - wykonywanie czynności manualnej przy udziale wzroku.
Poziomy koordynacji:
- pierwszy: wykonanie dokładnego, precyzyjnego ruchu bez narzucenia czasowego,
- drugi: pacjent musi wykonać daną czynność w określonym czasie, bez dokładności,
- trzeci: wykonanie zadania dokładnie i szybko.
Metody kształtowania koordynacji:
- ćwiczenia doskonalące zachowanie równowagi w miejscu
- ćwiczenia doskonalenia równowagi w ruchu,
- ćwiczenia zachowania równowagi w szybkich ruchach,
- ćwiczenia z zastosowaniem nietypowych pozycji wyjściowych,
- ćwiczenia z zastosowaniem nietypowych warunków,
- ćwiczenia z wprowadzeniem dodatkowych ruchów.
Zasady koordynacji:
- zasada świadomości i aktywności,
- zasada poglądowości,
- zasada systematyczności,
- zasada indywidualizacji nauczania,
- zasada trwałości wyników,
- zasada stopniowania trwałości.
ĆWICZENIA RÓWNOWAŻNE - polegają na przyjmowaniu odpowiedniej pozycji ciała w odpowiedzi na utratę możliwości podporu. Jest to akt odruchowy.
Często występuje ataksja móżdżkowa podczas uszkodzeń móżdżku - zaburzenie koordynacji i równowagi (niezborność ruchowa).
Wskazania:
- zaburzenia równowagi,
- uszkodzenie i choroby ślimaka,
- u pacjentów z asymetrią napięcia mięśniowego (porażenie połowicze po udarze mózgu),
- mózgowe porażenie dziecięce,
- długotrwałe leżenie,
- amputacja jednej nogi.
Metodyka:
- od pozycji niskich do wysokich (zwiększamy wysokość środka ciężkości),
- zmniejszanie czworoboku podparcia.
Techniki:
- niestabilne podłoże (równoważnie, trampoliny itp.),
- wytrącenia z równowagi,
- wykonanie dodatkowych współruchów utrudnia utrzymanie równowagi,
- zamknięcie oczu.
Rodzaje równowagi:
- statyczna: utrzymanie równowagi bez przemieszczania się,
- dynamiczna: utrzymanie równowagi w ruchu.
ĆWICZENIA ROZLUŹNIAJĄCE - polegają na zmniejszeniu napięcia mięśniowego
Zastosowanie:
- w stanach napięcia mięśniowego,
- mięśniowego zespołach bólowo-napięciowych (błędne koło: ból powoduje napięcie, napięcie powoduje ból),
- przed wysiłkiem,
- w trakcie wysiłku,
- po wysiłku.
Rozluźnienie = lepsze ukrwienie = lepsza sprawność/szybszy odpoczynek
Rodzaje ćwiczeń rozluźniających:
- ogólne: rozluźnienie całego ciała, np. odpowiednie ułożenie pacjenta, leżenie w ciepłej wodzie, podwieszenie całkowite w UGULu, trening autogenny Schulza, trening relaksacyjny Jacobsona,
- miejscowo: potrząsanie bierne i czynne, odciążenie kończyny i wykonanie ćwiczeń w UGULu jedynie z siłą mięśniową 5; świadome rozluźnienie mięśni.
Zmniejszeniu napięcia mięśni sprzyja ciepło, masaż, przyjemna i miła atmosfera, muzyka oraz miły głos :P
3
KINEZYTERAPIA - wykład8